Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy z. 13 (2008)
URI dla tej Kolekcjihttps://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/8890
Przeglądaj
Ostatnio nadesłane materiały
Pozycja Єврорегіон, як найвищий організаційний і функціональний рівень транскордонного співробітництва(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Źurba, IgorАвтор статті здійснив спробу дослідження проблематики розвитку єврорегіонів, як однієї з форм транскордонного співробітництва. Було визначено їх суть і особливості, а також звернено увагу на специфіку процесу формування еврорегіональних структур у посткомуністичних державах. Автор, на прикладі єврорегіонів Карпатського і Буг, проаналізував передумови розвитку єврорегіонів на території України, вказуючи на ефективність співробітництва в їхніх рамках та на сфери його подальшого зміцненняPozycja Некоторые аспекты развития трансграничного сотрудничества на восточных границах Украины(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Макогон, Юpий В.У статті здійснено аналіз інтеграційних процесів у Європі (з перспективи трьох підходів до формування регіональної інтеграції: інституційний підхід, мережений підхід та модель зони вільної торгівлі) у контексті можливого застосування європейського досвіду в Україні. Окрему увагу виділено єврорегіонам, які функціонують на східних теренах українського кордону, в тому числі еврорегіону «Азов – Меотида» (співробітництво України, Греції і Росії. Міжрегіональна інтеграція повинна стати одним з основних напрямків державної і регіональної політики України, оскільки вона може сприяти покращенню соціальноекономічного становища і створенню інституційних підстав для нової української державності.Pozycja Uwarunkowania liberalizacji rynku gazu ziemnego w krajach UE(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Frączek, PawełW ostatnich dziesięcioleciach XX wieku doszło do radykalnej zmiany w sposobie funkcjonowania światowego rynku gazu ziemnego związanej z wprowadzeniem reform służących liberalizacji tego rynku. W krajach UE, dążących do wdrożenia założeń Strategii Lizbońskiej, działania służące liberalizacji rynku gazu są jednym z istotnych czynników zwiększania konkurencyjności gospodarki. Niniejszy referat koncentruje się na omówieniu głównych uwarunkowań liberalizacji branży gazowniczej w krajach UE. W referacie przedstawiono istotę działań służących liberalizacji rynku gazu ziemnego oraz wymogi dotyczące funkcjonowania tego rynku wynikające z postanowień dyrektyw unijnych. W końcowej części referatu zawarto omówienie działań służących liberalizacji gazownictwa w Polsce.Pozycja Systemy emerytalne w Europie – Łotwa(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Poteraj, JarosławDominująca współcześnie na mapie Europy Unia Europejska przewiduje funkcjonowanie w zakresie emerytur metody otwartej koordynacji, a zatem nie narzuca w tym obszarze jedynie słusznego rozwiązania. W państwach, które nie przystąpiły do tejże unii, rozwiązania emerytalne jeszcze bardziej nacechowane są indywidualizacją. Stąd duża różnorodność tych systemów i niewielka o nich wiedza, nawet w kręgach specjalistów. System emerytalny Łotwy stanowi szczególnie interesujący przypadek przejścia z niewydolnych systemowych rozwiązań bloku sowieckiego do nowoczesnego systemu emerytalnego, wykorzystującego mechanizmy rynkowe dla lokowania środków gromadzonych przez uczestników systemu. Przypadek rozwoju w ostatnich latach Łotwy powszechnie traktowany jest, podobnie jak Estonii, jako przykład swoistego cudu gospodarczego, który zaczyna być opisywany i omawiany z różnych perspektyw. W artykule autor dokonuje obserwacji zjawisk, jakie miały miejsce w tym kraju z punktu widzenia rozwoju rozwiązań emerytalnych. Celem badawczym autora jest prezentacja historycznych i aktualnych rozwiązań w celu odnalezienia w tak różnorodnych systemach pomysłów, stanowiących swoiste perełki, które w benchmarking’owych porównaniach warto wykorzystywać. Artykuł prezentowany jest w układzie: 1. Ogólna informacja o kraju, 2. Rozwój historyczny systemu emerytalnego, 3. Stan obecny systemu emerytalnego oraz 4. Wyzwania i przewidywane zmiany w systemie emerytalnym.Pozycja Rola państwa w instytucjonalnej transformacji relacji ekonomicznych(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Pokatajewa, OlgaW artykule analizowana jest rola państwa w instytucjonalnej transformacji relacji ekonomicznych w gospodarce przejściowej. Uwzględniono zadania państwa w zakresie likwidacji przestarzałych rozwiązań instytucjonalnych, kreacji otoczenia instytucjonalnego sprzyjającego efektywnemu funkcjonowaniu gospodarki rynkowej oraz konieczną zmianę metod regulacji i kontroli.Pozycja Innowacyjność małych i średnich przedsiębiorstw w województwie podkarpackim. Wybrane aspekty(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Onak-Szczepanik, BeataW artykule przedstawiono wybrane aspekty teoretyczne i praktyczne związane z innowacyjnością małych i średnich przedsiębiorstw w ujęciu regionalnym. Analizę innowacyjności podkarpackich małych i średnich przedsiębiorstw, poprzedzono ukazaniem ogólnego poziomu innowacyjności województwa podkarpackiego na tle pozostałych polskich województw. Wskazano także na najwaŜniejsze dokumenty strategiczne i inicjatywy samorządu województwa podkarpackiego w zakresie poprawy i pobudzania innowacyjności gospodarki regionu oraz jej podmiotów.Pozycja Инновационный потенциал Украины в условиях демократического стиля управления(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Мерзляк, АнжелаУ статті аналізується державна політика України, спрямована на розвиток інноваційного потенціалу національної економіки. Розглядаються теоретичні і правові підстави розвитку іноваційної діяльності. Показано роль інноваційного чинника у підвищенні міжнародної конкурентоспроможності української економіки.Pozycja Information and Communication Technologies for Sustainable Development(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Hales, Colin F.Presently, it is generally agreed on that Information and Communication Technologies (ICTs) are playing a significant role in the lives of people and society. ICTs are seen as mechanisms which provide the basis for the proper functioning of many aspects of modern-day societies and as such these technologies may be considered to be the bearers of economic and social development. The ultimate relationship between ICTs and development is believed to be positive and investment in such technologies should be considered as an important factor for the successful achievement of sustainable development especially at the regional level.Pozycja Transfer technologii jako narzędzie realizacji celów Strategii Lizbońskiej w Polsce(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Firszt, DariuszRealizacja zamierzeń Strategii Lizbońskiej w poszczególnych krajach członkowskich UE wymaga adaptacji jej zapisów do lokalnych uwarunkowań. W przypadku Polski szczególnie istotne jest opracowanie narzędzi wspierania międzynarodowego transferu technologii. Wynika to z niskiego potencjału technologicznego Polski w porównaniu do państw „starej” Unii. Tempo tego procesu w okresie transformacji nie było zadowalające. Można jednak przypuszczać, iż w warunkach integracji nastąpi przyspieszenie w tym obszarze.Pozycja Innowacyjność w realizowaniu spójności społeczno- ekonomicznej. Bariery. Warunki. Perspektywy(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Bal-Woźniak, TeresaW artykule dowodzi się, że innowacyjność może pełnić aktywną rolę w realizowaniu spójności w wymiarze społecznym, ekonomicznym i terytorialnym. Dla wykorzystania instrumentalnej roli innowacyjności w odniesieniu do spójności społecznej, a także w osiąganiu efektów synergicznych w harmonizowaniu wszystkich jej wymiarów konieczne jest podmiotowe traktowanie innowacyjności i myślenie o niej w ujęciu holistycznym. Są to warunki wystarczające do tego, by innowacyjność tworzyła perspektywę wielowymiarowego rozwoju człowieka w kontekście jego wartościoweg życia. Pomimo, że takie ujęcie innowacyjności jest konieczne dla tworzenia strategicznych podstaw rozwoju społeczno-gospodarczego, z dokumentów programowych UE i z praktyki gospodarczej wynika, że innowacyjność utożsamiana jest z intensywnością wdrażania innowacji i odnoszona do przedsiębiorstw, gospodarki krajowej jako całości, ale także do regionów. W raportach kohezyjnych pojawia się w działach konwergencji konkurencyjności. Stanowi to potwierdzenie wiązania jej z realizacją spójności ekonomicznej i terytorialnej. Takie rozumienie innowacyjności ma wyraźnie przedmiotowy charakter. Jest wystarczające w analizach wzrostu gospodarczego. Posiada również wysokie walory analityczne z racji oparcia w znacznym stopniu na wymiernych, systematycznie ujednolicanych miarach, umożliwiających porównania międzynarodowe. Nie spełnia jednakże efektywnej roli w realizowaniu spójności społeczno-ekonomicznej.Pozycja Zintegrowany rynek kapitałowy miejscem alokacji oszczędności inwestorów indywidualnych(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Banaszczak-Soroka, UrszulaUnijna zasada jednolitego paszportu powoduje, że przedsiębiorstwa na rynku kapitałowym mają szeroki dostęp do zasobów finansowych mieszkańców zrzeszonych państw. Gdzie popłynie kapitał zależeć będzie od skutecznego konkurowania instytucji rynku kapitałowego oraz jego atrakcyjności dla inwestora. Kryteria te będą rozstrzygać czy inwestorzy indywidualni polscy i zagraniczni będą dawcami kapitału dla polskiej gospodarki, czy oszczędności popłyną do innych państw wspólnoty. Od maja 2004 roku na polskim rynku kapitałowym rozpoczęły działalność zagraniczne fundusze inwestycyjne, a kilkunastu brokerów z siedzibami w państwach UE składa na GPW zlecenia za pośrednictwem Internetu. W tym czasie żaden polski fundusz nie wykorzystał zasady jednolitego paszportu. Podobnie polskie firmy inwestycyjne nie penetrują rynku europejskiego w poszukiwaniu nowych zainteresowanych naszym rynkiem inwestorów.Pozycja Regionalne uwarunkowania napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Puchalska, KatarzynaZaangaowanie swojego kapitału w bezpośrednie inwestycje zagraniczne wywołane jest konkretnymi przyczynami, które są indywidualne dla każdego przedsiębiorstwa. Nie bez znaczenia dla podjęcia inwestycji jest miejsce jej lokalizacji. Wartość wszystkich bezpośrednich inwestycji zagranicznych, które napłynęły do województwa podkarpackiego do 2005 roku, osiągnęła poziom 2 726,6 mln USD. Natomiast w samym 2005 roku zainwestowano na Podkarpaciu 306,2 mln USD. Udział regionu w napływie kapitału zagranicznego do Polski kształtuje się na poziomie ok. 3%. Jest on mniejszy niż udział regionu w liczbie ludności kraju (5,5%) oraz w tworzeniu produktu krajowego brutto (4%).Pozycja Rola bezpośrednich inwestycji zagranicznych w zmniejszaniu dysproporcji rozwojowych nowych krajów członkowskich Unii Europejskiej(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Stawicka, Magdalena KingaW literaturze przedmiotu powszechne są opinie, iż bezpośrednie inwestycje zagraniczne, które są siłą napędową procesu globalizacji w sposób istotny wpływają na kondycję oraz funkcjonowanie gospodarki kraju importującego je. Celem artykułu jest próba oceny zmiany sytuacji gospodarczej nowych państw członkowskich Unii Europejskiej w długim czasie, w wyniku napływu do tych gospodarek bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Do realizacji tego celu zostanie przeprowadzone badanie, w którym autorka przeanalizuje wpływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych (importowanych i eksportowanych) na podstawowy miernik makroekonomiczny, określający poziom rozwoju gospodarczego, jakim jest PKB per capita. Przeprowadzona przez autorkę analiza statystyczna wykazała, iż z roku na rok wartość importowanego i eksportowanego kapitału w dwunastu nowych krajach członkowskich wzrasta i nie tylko wiąże się to z ich funkcjonowaniem w strukturach unijnych.Pozycja Wpływ konfliktów w samorządzie gminnym na zachowanie spójności społeczno-ekonomicznej gminy(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Kotarba, BogusławCelem artykułu jest analiza najczęściej występujących konfliktów w samorządzie terytorial nym. Analizę dokonano na przykładzie gminy Hyżne w latach 2005–2007. W artykule zaprezentowano teoretyczne problemy konfliktów społecznych. Przedstawiono gminę jako lokalny system polityczny oraz konflikty w samorządzie terytorialnym gminy Hyżne i ich wpływ na zachowanie spójności. Konflikty mające miejsce w samorządzie gminnym nie wywierają negatywnego wpływu na zachowanie spójności społeczno-ekonomicznej gminy. W wielu przypadkach wpływają one korzystnie na spójność społeczno-ekonomiczną gminy.Pozycja Mechanizm społeczno-ekonomicznej transformacji rodziny(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Tyc, WaldemarW artykule zaprezentowano mechanizm wyjaśnienia społeczno-ekonomicznej transformacji rodziny. Zrozumienie tego procesu wymaga ustalenia zależności jakie łączą zjawiska o charakterze ekonomicznym i kulturowym, oraz określenie interakcji i sprzężeń zwrotnych między nimi. Konieczne jest też wyjaśnianie przyczynowe oraz genetyczne, a co za tym idzie określanie szeregu etapów pośrednich, przez który przeszła badana rodzina, zanim osiągnęła stan wyjaśniany. Użytecznym narzędziem badawczym do wyjaśnienia transformacji rodziny może być matryca przyczynowa Pattersona, składająca się z transmitowanych modeli kulturowych, zmodyfikowanych modeli kulturowych, środowiska strukturalnego (systemu ekonomicznego) oraz efektów behawioralnych (w tym zachowań annomijnych).Pozycja Особенности становления социальной ответственности биизнеса в Украине(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Шаповал, Валентина Михайловна; Валиков, Владимир ПавловичУ статті розглядається проблема суспільної відповідальності бізнесу в умовах трансформації економіки України. Проаналізовано чинники, які викликали деградацію соціальної сфери. Показано роль і функції держави у визначенні пріоритетів і мотивації до становлення механізму соціального партнерства.Pozycja Współpraca gospodarcza z zagranicą jako czynnik zwiększania spójności gospodarki światowej(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Kalita, WaldemarW artykule podjęto zagadnienie oddziaływania nierówności gospodarczych na zakres współpracy międzynarodowej oraz oddziaływanie głównych form współpracy międzynarodowej na proces ograniczania zróżnicowania międzynarodowego.Pozycja Problemy współzaleŜności pomiędzy nierównościami społecznymi a wzrostem gospodarczym(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Jasińska, BeataArtykuł podejmuje problemy społeczno-ekonomiczne, które wiążą się z narastaniem nierówności społecznych wraz ze wzrostem gospodarczym. Szczególnie rażące i uciążliwe nieprawidłowości ukształtowały się w Polsce po żywiołowym przeprowadzeniu transformacji systemowej. Faworyzowane w latach 90-tych koncepcje skrajnie neoliberalne sprzyjały gwałtownemu rozwarstwieniu społeczeństwa i pogorszeniu spójności społeczno-ekonomicznej. Negatywne skutki realizacji tych koncepcji w powiązaniu z pogłębieniem procesów globalizacji, spowodowały narastającą krytykę dotychczasowych tendencji rozwojowych zarówno w USA, jak i w Europie. Pomimo określonej koniunktury gospodarczej w Polsce nadal pogłębia się rozwarstwienie społeczne i nasilają zjawiska konfliktowe. Przystąpienie Polski do UE jak dotychczas nie zahamowało tych negatywnych tendencji, a ponadto zarysowały się nowe uwarunkowania i problemy, bardzo często związane z procesami globalizacji oraz coraz ściślejszymi powiązaniami z gospodarką i polityką świata. W zaistniałej sytuacji także przed polskim naukowcami stanęło zadanie wszechstronnego przeanalizowania nabrzmiałych problemów społecznokonomicznych, a także wypracowania koniecznych wniosków, propozycji i rozwiązań, przydatnych na różnych poziomach administrowania: lokalnym, regionalnym i krajowym. Przebyte doświadczenia Polski i innych krajów, a także dalsze narastanie głębokich nieprawidłowości i rozwoju ekonomiczno-cywilizacyjnym, w pełni uzasadnia istotne wzmocnienie równoważącej roli państwa i określenie podstaw systemowo-instytucjonalnych i w różnej skali.Pozycja Wybrane problemy bezrobocia w województwie łódzkim(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Zajdel, MirosławProces społeczno-ekonomicznej transformacji w Polsce generuje dużo zmian zarówno o lokalnym, jak i ogólnokrajowym charakterze. W tej sytuacji rola łódzkiego rynku pracy ulega ewolucji. Artykuł dotyczy analizy wybranych aspektów bezrobocia w gospodarce łódzkiej. Omówiono m.in. różnorodne zagadnienia związane ze stanem i strukturą bezrobocia w województwie łódzkim, wybrane problemy grup rynku pracy, napływ i odpływ z bezrobocia. W opracowaniu wykorzystano dane statystyczne i informacje Urzędu Statystycznego w Łodzi oraz Wojewódzkiego Urzędu Pracy, a także GUS. Dane były pomocne dla analizy łódzkiego rynku pracy. Należy zauważyć także, iż różne dociekania odnośnie rynku pracy woj. łódzkiego są sprawą otwartą. Stąd wydaje się, iż celowe jest kontynuowanie badań z tego zakresu.Pozycja Річний дохід на особу (per capita) і християнський лад(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Zinko,Vasyl; Ohirko, OlehIn the article, the annual earnings per person are analysed in context of different countries in the world. It is linked with the role of religion. The economy growth is also line with the proper level of education.