Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy z. 13 (2008)
URI dla tej Kolekcji
Przeglądaj
Przeglądanie Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy z. 13 (2008) według Data wydania
Aktualnie wyświetlane 1 - 20 z 37
Wyniki na stronie
Opcje sortowania
- PozycjaNierówności ekonomiczne w Polsce w 2005 roku. Ujęcie obiektywne i subiektywne(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Ulman, PawełSpójność społeczna – w rozumieniu Rady Europy – to posiadana przez społeczeństwo zdolność zapewnienia dobrobytu wszystkim członkom tego społeczeństwa, minimalizowania nierówności między nimi, a także unikanie polaryzacji. Jak można zauważyć, spójność społeczna nierozerwalnie związana jest z problemem nierówności społecznych, a w węższym podejściu – nierówności ekonomicznych. Celem pracy jest analiza kształtowania się nierówności ekonomicznych w polskim społeczeństwie w 2005 roku od strony ich obiektywnego poziomu obserwowanego na podstawie danych statystycznych dotyczących rzeczywistego poziomu dochodów społeczeństwa oraz od strony subiektywnej. W tym drugim podejściu określono poziom badanych nierówności na podstawie deklarowanego poziomu dochodu. Potwierdziła się hipoteza, że obiektywny i subiektywny poziom nierówności nie jest tożsamy oraz, że różnica między tymi poziomami nie jest stała w przypadku poszczególnych zbiorowości. Empiryczna część artykułu została opracowana na podstawie danych z budżetów gospodarstw domowych z GUS-u oraz danych z Polskiego Generalnego Sondażu Społecznego.
- PozycjaRola państwa w instytucjonalnej transformacji relacji ekonomicznych(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Pokatajewa, OlgaW artykule analizowana jest rola państwa w instytucjonalnej transformacji relacji ekonomicznych w gospodarce przejściowej. Uwzględniono zadania państwa w zakresie likwidacji przestarzałych rozwiązań instytucjonalnych, kreacji otoczenia instytucjonalnego sprzyjającego efektywnemu funkcjonowaniu gospodarki rynkowej oraz konieczną zmianę metod regulacji i kontroli.
- PozycjaRegionalne uwarunkowania napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Puchalska, KatarzynaZaangaowanie swojego kapitału w bezpośrednie inwestycje zagraniczne wywołane jest konkretnymi przyczynami, które są indywidualne dla każdego przedsiębiorstwa. Nie bez znaczenia dla podjęcia inwestycji jest miejsce jej lokalizacji. Wartość wszystkich bezpośrednich inwestycji zagranicznych, które napłynęły do województwa podkarpackiego do 2005 roku, osiągnęła poziom 2 726,6 mln USD. Natomiast w samym 2005 roku zainwestowano na Podkarpaciu 306,2 mln USD. Udział regionu w napływie kapitału zagranicznego do Polski kształtuje się na poziomie ok. 3%. Jest on mniejszy niż udział regionu w liczbie ludności kraju (5,5%) oraz w tworzeniu produktu krajowego brutto (4%).
- PozycjaDylemat: rozwój szybszy czy bardziej równomierny(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Fiedorowicz, KazimierzMożliwe są dwa warianty przyszłego wzrostu gospodarczego w Polsce. Są to: wzrost szybszy z narastaniem różnic regionalnych i wzrost wolniejszy, o mniejszych różnicach regionalnych. Używając modelu struktury przestrzennej kraju, sporządzono wariantową prognozę wzrostu gospodarczego, obejmującą zarówno tempo wzrostu w skali kraju, jak i zróżnicowania regionalne poziomu rozwoju. W zależności od założonego celu: czy to ma być wzrost szybszy czy też bardziej równomierny, uzyska się różnice w tempie wzrostu gospodarczego w skali kraju. Różnice te mogą wynieść nawet 2% rocznie. Oznacza to 10-letnią różnicę w uzyskaniu przez Polskę średniego poziomu wzrostu gospodarczego w UE.
- PozycjaKonsekwencje procesu bolońskiego dla rozwoju gospodarczego i międzynarodowej konkurencyjności gospodarki(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Michalski, BartoszArtykuł stanowi krytyczną refleksję nad zagadnieniami rozwoju gospodarczego oraz międzynarodowej konkurencyjności w kontekście zasad procesu bolońskiego. Autor przyjmuje tezę, iż z uwagi na wyzwania związane z rozwojem gospodarki opartej na wiedzy sektor szkolnictwa wyższego ma dla powyższych kwestii kluczowe znaczenie. Analiza koncentruje się na wybranych zasadach stanowiących o istocie procesu bolońskiego wraz z próbą oceny ich wpływu na funkcjonowanie polskich uczelni wyższych (publicznych i prywatnych), kształcenie studentów i kształtowanie ich ścieżek kariery oraz potrzeby przedsiębiorstw, a także politykę jakości wdrażaną w sektorze szkolnictwa wyższego. Autor wskazuje także na wątpliwości związane z koncepcją Europejskiej Przestrzeni Badawczej i realizacją Strategii Lizbońskiej, jak również rosnącymi kompetencjami i towarzyszącą im ograniczoną polityczną odpowiedzialnością Komisji Europejskiej.
- PozycjaFundamentalne kwestie spójności społeczno-ekonomicznej w ujęciu holistycznym. Teoria i praktyka(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Woźniak, Michał GabrielAutor opracowania ujmuje spójność społeczno-ekonomiczną jako proces harmonizowania rozwoju wszystkich sfer bytu ludzkiego. Holistyczne ujęcie spójności społeczno-ekonomicznej jest warunkiem koniecznym poprawnej identyfikacji fundamentalnych jej determinant. Są one związane ze strukturą kapitału ludzkiego, społecznego i ładu instytucjonalnego. Wzajemne sprzężenie tych determinant spójności społeczno-ekonomicznej sprawia, że strategie rozwojowe umożliwiające harmonizowanie efektywności ekonomicznej i sprawiedliwych nierówności mogą powstawać w środowisku rynków wspomaganych centralną koordynacją strategiczną oprzyrządowanych instytucjami ukierunkowanymi na usuwanie paradoksów rozwoju kapitału ludzkiego i źródeł deprecjacji kapitału społecznego.
- PozycjaDemografické a migračné procesy v SR(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Wolfová, Darina; Pechová, MichaelaMigrácia pracovnej sily tu stále bola a v budúcnosti bude naďalej pretrvávať. Úzko súvisí so stále existujúcimi rozdielmi medzi jednotlivými štátmi, regiónmi. Tieto rozdiely sa jednoducho vymazať nedajú a stále budú podnecovať pohyb obyvateľstva za prácou do tých oblastí, ktoré sú na tom ekonomicky lepšie a budú ponúkať viac možností. V rámci Európy bude migrácia určite napomáhať stále prehlbujúca sa integrácia vo vnútri EÚ, a to nielen hospodárska, ale aj spoločenská a kultúrna. Existuje mnoho názorov ekonómov, ktorí argumentujú pozitívami migrácie, ba dokonca poukazujú na nevyhnutnosť ešte väčšieho a permanentného prílevu pracovných síl. Aby sa zachovala vyváženosť pomeru pracujúcich a dôchodcov, potrebovalo by mnohé vyspelé štáty EÚ niekoľko miliónové prílivy migrantov. V súčasnej Európe je migrácia obyvateľstva významnou zložkou demografického vývoja.
- PozycjaProblemy współzaleŜności pomiędzy nierównościami społecznymi a wzrostem gospodarczym(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Jasińska, BeataArtykuł podejmuje problemy społeczno-ekonomiczne, które wiążą się z narastaniem nierówności społecznych wraz ze wzrostem gospodarczym. Szczególnie rażące i uciążliwe nieprawidłowości ukształtowały się w Polsce po żywiołowym przeprowadzeniu transformacji systemowej. Faworyzowane w latach 90-tych koncepcje skrajnie neoliberalne sprzyjały gwałtownemu rozwarstwieniu społeczeństwa i pogorszeniu spójności społeczno-ekonomicznej. Negatywne skutki realizacji tych koncepcji w powiązaniu z pogłębieniem procesów globalizacji, spowodowały narastającą krytykę dotychczasowych tendencji rozwojowych zarówno w USA, jak i w Europie. Pomimo określonej koniunktury gospodarczej w Polsce nadal pogłębia się rozwarstwienie społeczne i nasilają zjawiska konfliktowe. Przystąpienie Polski do UE jak dotychczas nie zahamowało tych negatywnych tendencji, a ponadto zarysowały się nowe uwarunkowania i problemy, bardzo często związane z procesami globalizacji oraz coraz ściślejszymi powiązaniami z gospodarką i polityką świata. W zaistniałej sytuacji także przed polskim naukowcami stanęło zadanie wszechstronnego przeanalizowania nabrzmiałych problemów społecznokonomicznych, a także wypracowania koniecznych wniosków, propozycji i rozwiązań, przydatnych na różnych poziomach administrowania: lokalnym, regionalnym i krajowym. Przebyte doświadczenia Polski i innych krajów, a także dalsze narastanie głębokich nieprawidłowości i rozwoju ekonomiczno-cywilizacyjnym, w pełni uzasadnia istotne wzmocnienie równoważącej roli państwa i określenie podstaw systemowo-instytucjonalnych i w różnej skali.
- PozycjaMierniki oceny efektywności ekonomicznej w oparciu o nieparametryczną funkcję produkcji(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Barburski, JacekGłównym celem niniejszego artykułu jest analiza efektywności ekonomicznej w oparciu o nieparametryczną funkcję produkcji na przykładzie 23 polskich przedsiębiorstw. Nowa koncepcja efektywności została określona w artykule na podstawie nieparametrycznej funkcji produkcji jako funkcji wielu zmiennych. To podejście wzbogaca poznanie związków pomiędzy wieloma zmiennymi mającymi wpływ na efektywność działalności przedsiębiorstw. Funkcja reprezentująca produkcję zawiera siedem zmiennych i opisuje ich nieliniową kompozycję. Dobór zmiennych wynika z przeprowadzonej analizy teoretycznej procesu wytwórczego. Wykorzystanie nowego podejścia do opisu procesu produkcji doprowadziło do określenia syntetycznej zmiennej zarządzania, jak teŜ do pomiaru optymalnego poziomu opłacenia pracy. W artykule, w oparciu o nieparametryczną funkcję produkcji, dokonano pomiaru poziomu zarządzania oraz wyznaczono optymalny stopień opłacenia pracy dla 23 losowo wybranych polskich przedsiębiorstw. Ponadto obliczono tradycyjne miary efektywności (ROA, ROE, rentowność sprzedaŜy) dla tych przedsiębiorstw, a następnie przeprowadzono analizę korelacji pomiędzy wyznaczonymi miarami efektywności.
- PozycjaNierówności społeczne w przestrzeni Warszawy(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Kuć-Czajkowska, KatarzynaPolaryzacja społeczno-przestrzenna przybiera szczególnie jaskrawą postać w miastach postsocjalistycznych, takich jak Warszawa, gdzie procesy różnicowania się społeczeństwa w przestrzeni, typowe dla gospodarki rynkowej, skutkują „uwolnieniem” rynku mieszkaniowego. Konkurencja o atrakcyjne lokalizacje oraz swoboda co do wyboru warunków i miejsca zamieszkania sprawiają, że rozproszone struktury miejskie zaczynają się porządkować zgodnie z prawami rynku, określając w ten sposób stopień atrakcyjności obszarów. Postępujący proces bogacenia się stosunkowo wąskich, elitarnych grup ludności, przy pauperyzacji (ubożeniu) znacznej części społeczeństwa, nieuchronnie przyczynia się do przestrzennej agregacji oraz pogłębiania różnic między obszarami zajmowanymi przez najbiedniejszych i najbogatszych. W artykule przedstawiono zróżnicowanie społeczne w przestrzeni Warszawy, powodowane: konkurencją na rynku nieruchomości mieszkaniowych, dążeniem jednostek i gospodarstw domowych do przebywania „między swoimi” oraz symbolicznych wartości przywiązywanych do przestrzeni, tzw. „dobrych” i „złych” dzielnic. Każdy z tych czynników warunkowany jest poziomem wykształcenia, miejscem zatrudnienia, osiąganym dochodem, a więc pozycją w strukturze społecznej.
- PozycjaScenariusz zmniejszania dystansu mieszkaniowego Polski w stosunku do krajów Unii Europejskiej(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Gorczyca, MirosławW artykule pokazano scenariusz zmian sytuacji mieszkaniowej w Polsce przy założeniu osiągnięcia w 2025 r.: - zrównania liczby mieszkań z liczbą gospodarstw domowych, - uzyskania 38 m 2 powierzchni użytkowej mieszkania per capita. Ukazano w nim rozmiary odpowiedniego przyrostu substancji mieszkaniowej brutto i netto przy założonym poziomie jej ubytków. Dokonano wyceny potrzebnych nakładów na budownictwo mieszkaniowe w okresie 2006-2025 i ich udziału w PKB. Waloryzację ich przedstawiono w cenach 2007 r. Pokazano, w jakich warunkach koincydencji (współwystępowania) stałego tempa wzrostu PKB i udziału w nim inwestycji mieszkaniowych mogłyby zostać zrealizowane potrzebne do osiągnięcia zamierzonego celu efekty budownictwa mieszkaniowego. W artykule zamieszczono również podstawowe mierniki zmian standardu mieszkaniowego ludności Polski w wyniku realizacji w latach 2006-2025 założeń przyjętego scenariusza.
- PozycjaRola bezpośrednich inwestycji zagranicznych w zmniejszaniu dysproporcji rozwojowych nowych krajów członkowskich Unii Europejskiej(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Stawicka, Magdalena KingaW literaturze przedmiotu powszechne są opinie, iż bezpośrednie inwestycje zagraniczne, które są siłą napędową procesu globalizacji w sposób istotny wpływają na kondycję oraz funkcjonowanie gospodarki kraju importującego je. Celem artykułu jest próba oceny zmiany sytuacji gospodarczej nowych państw członkowskich Unii Europejskiej w długim czasie, w wyniku napływu do tych gospodarek bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Do realizacji tego celu zostanie przeprowadzone badanie, w którym autorka przeanalizuje wpływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych (importowanych i eksportowanych) na podstawowy miernik makroekonomiczny, określający poziom rozwoju gospodarczego, jakim jest PKB per capita. Przeprowadzona przez autorkę analiza statystyczna wykazała, iż z roku na rok wartość importowanego i eksportowanego kapitału w dwunastu nowych krajach członkowskich wzrasta i nie tylko wiąże się to z ich funkcjonowaniem w strukturach unijnych.
- PozycjaSystemy emerytalne w Europie – Łotwa(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Poteraj, JarosławDominująca współcześnie na mapie Europy Unia Europejska przewiduje funkcjonowanie w zakresie emerytur metody otwartej koordynacji, a zatem nie narzuca w tym obszarze jedynie słusznego rozwiązania. W państwach, które nie przystąpiły do tejże unii, rozwiązania emerytalne jeszcze bardziej nacechowane są indywidualizacją. Stąd duża różnorodność tych systemów i niewielka o nich wiedza, nawet w kręgach specjalistów. System emerytalny Łotwy stanowi szczególnie interesujący przypadek przejścia z niewydolnych systemowych rozwiązań bloku sowieckiego do nowoczesnego systemu emerytalnego, wykorzystującego mechanizmy rynkowe dla lokowania środków gromadzonych przez uczestników systemu. Przypadek rozwoju w ostatnich latach Łotwy powszechnie traktowany jest, podobnie jak Estonii, jako przykład swoistego cudu gospodarczego, który zaczyna być opisywany i omawiany z różnych perspektyw. W artykule autor dokonuje obserwacji zjawisk, jakie miały miejsce w tym kraju z punktu widzenia rozwoju rozwiązań emerytalnych. Celem badawczym autora jest prezentacja historycznych i aktualnych rozwiązań w celu odnalezienia w tak różnorodnych systemach pomysłów, stanowiących swoiste perełki, które w benchmarking’owych porównaniach warto wykorzystywać. Artykuł prezentowany jest w układzie: 1. Ogólna informacja o kraju, 2. Rozwój historyczny systemu emerytalnego, 3. Stan obecny systemu emerytalnego oraz 4. Wyzwania i przewidywane zmiany w systemie emerytalnym.
- PozycjaInnowacyjność małych i średnich przedsiębiorstw w województwie podkarpackim. Wybrane aspekty(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Onak-Szczepanik, BeataW artykule przedstawiono wybrane aspekty teoretyczne i praktyczne związane z innowacyjnością małych i średnich przedsiębiorstw w ujęciu regionalnym. Analizę innowacyjności podkarpackich małych i średnich przedsiębiorstw, poprzedzono ukazaniem ogólnego poziomu innowacyjności województwa podkarpackiego na tle pozostałych polskich województw. Wskazano także na najwaŜniejsze dokumenty strategiczne i inicjatywy samorządu województwa podkarpackiego w zakresie poprawy i pobudzania innowacyjności gospodarki regionu oraz jej podmiotów.
- PozycjaTeorie rozwoju gospodarczego a konwergencja ekonomiczna(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Jabłoński, ŁukaszCelem artykułu jest zaprezentowanie rozstrzygnięć różnych teorii i koncepcji rozwoju ekonomicznego w zakresie odrabiania dystansu rozwojowego przez kraje na pozycji goniących. W celu usystematyzowania poglądów na temat konwergencji, teorie, koncepcje i modele rozwoju ekonomicznego uporządkowano w ramach dwóch grup. Pierwszą grupę stanowią rozważania ekonomistów włączających się w główny nurt ekonomii. Drugą natomiast tworzą poglądy, które wykraczają poza paradygmaty keynesowski, neoklasyczny, czyli charakterystyczne dla teorii ortodoksyjnych.
- PozycjaWykorzystanie metod matematycznych dla ilościowego opracowania rezultatów eksperymentów w badaniach pedagogicznych studentów(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Kiselyova, ValentinaCelem niniejszego artykułu jest zwrócenie uwagi studentów pedagogiki, szczególnie kierunków pozamatematycznych i badaczy w dziedzinie pedagogiki na znaczenie metod parametrycznych dla oceny efektywności nowych metod edukacji i wychowania. Zaprezentowano szczegółowy opis podstawowych pojęć oraz podano przykłady technik statystycznej analizy danych empirycznych w badaniach pedagogicznych.
- PozycjaРічний дохід на особу (per capita) і християнський лад(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Zinko,Vasyl; Ohirko, OlehIn the article, the annual earnings per person are analysed in context of different countries in the world. It is linked with the role of religion. The economy growth is also line with the proper level of education.
- PozycjaНекоторые аспекты развития трансграничного сотрудничества на восточных границах Украины(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Макогон, Юpий В.У статті здійснено аналіз інтеграційних процесів у Європі (з перспективи трьох підходів до формування регіональної інтеграції: інституційний підхід, мережений підхід та модель зони вільної торгівлі) у контексті можливого застосування європейського досвіду в Україні. Окрему увагу виділено єврорегіонам, які функціонують на східних теренах українського кордону, в тому числі еврорегіону «Азов – Меотида» (співробітництво України, Греції і Росії. Міжрегіональна інтеграція повинна стати одним з основних напрямків державної і регіональної політики України, оскільки вона може сприяти покращенню соціальноекономічного становища і створенню інституційних підстав для нової української державності.
- PozycjaInformation and Communication Technologies for Sustainable Development(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Hales, Colin F.Presently, it is generally agreed on that Information and Communication Technologies (ICTs) are playing a significant role in the lives of people and society. ICTs are seen as mechanisms which provide the basis for the proper functioning of many aspects of modern-day societies and as such these technologies may be considered to be the bearers of economic and social development. The ultimate relationship between ICTs and development is believed to be positive and investment in such technologies should be considered as an important factor for the successful achievement of sustainable development especially at the regional level.
- PozycjaWspółpraca gospodarcza z zagranicą jako czynnik zwiększania spójności gospodarki światowej(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008-12) Kalita, WaldemarW artykule podjęto zagadnienie oddziaływania nierówności gospodarczych na zakres współpracy międzynarodowej oraz oddziaływanie głównych form współpracy międzynarodowej na proces ograniczania zróżnicowania międzynarodowego.