Repozytorium Uniwersytetu Rzeszowskiego

Witamy w Repozytorium UR - cyfrowym archiwum rejestrującym dorobek naukowy i dydaktyczny środowiska akademickiego UR.

W repozytorium przechowywane są oraz udostępniane różnego rodzaju materiały naukowe i dydaktyczne (artykuły, monografie, czasopisma, materiały konferencyjne, raporty, rozprawy doktorskie). Dostęp do wszystkich materiałów zgromadzonych w repozytorium jest otwarty, a archiwizowanie publikacji odbywa się samodzielnie przez pracowników i doktorantów Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Jeśli jesteś pracownikiem i chcesz dodać własne publikacje możesz od razu się zalogować wykorzystując swoje dane logowania z innych systemów uczelnianych (Wirtualna Uczelnia, EOD). Spowoduje to automatyczne utworzenie konta w Repozytorium, po czym postępuj zgodnie z instrukcją. Będąc doktorantem UR najpierw ZAREJESTRUJ się w serwisie. Jeżeli zamierzasz jedynie przeglądać materiały skorzystaj z wyszukiwarki lub indeksu u góry strony, albo przejrzyj zbiory wyszczególnione poniżej.

Zbiory w Repozytorium UR

Wybierz Zbiór, aby przeglądać jego Kolekcje.

Aktualnie wyświetlane 1 - 7 z 7

Ostatnio nadesłane materiały

Portrety i autoportrety. Szkice o poezji kobiet
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2025) Jakubowska-Ożóg, Alicja
W szkicach, które składają się na tę książkę, interesują mnie portrety i autoportrety w realizacji kobiet-poetek – autorek, które mówią o doświadczeniach własnych, odsłaniają siebie, ale odsłaniają problemy także innych kobiet, przodkiń, swoich rówieśniczek. Odnajdują w napotkanych ludziach nie tylko to, co widać gołym okiem, ale próbują dociekać prawdy o Innym/ Innej, zmierzyć się nie tylko ze swoim doświadczeniem i dostrzec dziwne, z pozoru tylko, proweniencje pomiędzy swoim światem a światem przedstawianych postaci. Zostało zaprezentowane sześć autorek, których wiersze stały się inspiracją dla powstania tej książki. Każdej z nich poświęcono osobny rozdział. To twórczynie bardzo różne, są wśród nich te, dla których poezja w ogóle od lat, ze względu na profesję, jest przedmiotem analiz i omówień w ich własnych pracach naukowych – jak Zofia Zarębianka, jest (nieżyjąca już artystka, dla której słowo i obraz traktowane były jako nierozerwalne kody wyrażania – Marlena Makiel-Hędrzak; poetka, dziennikarka, aktywistka traktująca słowo nie tylko jako sposób na wyrażanie siebie, ale także jako oręż w obronie najsłabszych – Anna Augustyniak; emigrantki, których poezja nie wyraża jedynie ich własnych odczuć i rozterek związanych z wyborami, jakich dokonały wiele lat temu, z życiem na obczyźnie, ale pozwalała na diagnozowanie świata w ogóle – Grażyna Zambrzycka i Anna Frajlich; jest poetka związana nierozerwalnie ze swoją małą ojczyzną, jaką była rodzinna podrzeszowska Lubenia – nieżyjąca Stanisława Kopiec. To różne poetyki, ale nie o wartościowanie w tym katalogu nazwisk chodzi. Istotnym jest przede wszystkim ukazanie, w jaki sposób rodzi się portret, uchwyce nie wielopoziomowych relacji, które pozwalają na takie, a nie inne postrzeganie świata. W większości przedstawień bohaterkami są przede wszystkim kobiety to – autorskie „ja” – znane i nieznane postacie, które w jakiś sposób zainspirowały autorki wierszy. Tak jak one reprezentują różne profesje, różną świadomość językową, historycznoliteracką, tak różna pozostaje ich twórczość. Udowadniają, że wiersz jest na tyle pojemny, że może udźwignąć zarówno cały sztafaż teoretycznego uposażenia, jak i odczucia, a prostota wyrazu nie oznacza spłycenia problemu. Nurtujące jest pytanie – dlaczego. Dlaczego w konkretnej sytuacji poeta przywołuje znaną (lub nieznaną) realną lub nie postać, co stoi za takim tokiem myśli, czemu służą powstałe obrazy, jaką rolę wyznacza im twórca i jakie treści wnoszą w zaproponowanej przez poetkę odsłonie. Pytania, jakie się rodzą podczas lektury wierszy tak różnych autorek i próby odpowiedzi, uświadamiają jedną podstawową (banalną przecież) prawdę – nie jesteśmy w stanie odczytać w pełni ich intencji, co wcale nie oznacza, że swoich zmagań nie ponawiamy i nie projektujemy nowych kontekstów i odczytań. Zaprezentowane w tej książce autorki „opowiadają” o swoich doświadczeniach, swoich ciałach, o bliskich, o przeżywanych dramatach, uwikłaniu w politykę, ojczyznę, w życie w ogóle – piszą teksty trudne, poszukują języka wyrazu pozwalającego wyrazić siebie i zdają się z tych zmagań wychodzić zwycięsko. Portretowanie to nie tylko bezpośrednie opisanie czyjejś zewnętrzności i szukanie takich narzędzi, by zobrazować nie tylko powierzchowność. Dla autorek ważne staje się zarówno ukazanie ludzkiej twarzy, ale i poszczególnych „składowych” wyglądu człowieka (jego osobowości) w taki sposób, jakby były one żywym obrazem. Portrety niosą w sobie tajemnicę, portretowane postacie przyciągają swoim wyglądem, strojem, wyrazem twarzy – są piękne, niekiedy nijakie. Ich odbiorcami najczęściej pozostają osoby trzecie. W przypadku autoportretów nieco inaczej. Intryguje nas, skąd wziął się ten swoisty masochizm, by oglądać siebie w nieznanej dotąd odsłonie, która nie jest tylko obrazem fizyczności, ale niesie ze sobą głębszy przekaz sięgający w głąb psychiki ożywionej w ten sposób postaci (ale czy prawdziwy to obraz?). Czy zatem intencją autora portretu (autoportretu) jest pokazać prawdziwą osobę, siebie czy raczej przekazanie „mojej” prawdy o Drugim, o Drugim, czyli także o sobie. Autoportret pełni zatem funkcję szczególną – pozwala w zaproponowanej formie odnaleźć prawdę o samym sobie. Służy, choć często pozostaje fragmentaryczny, autorefleksji, skłania do zamysłu nad światem w ogóle. A o to przecież tak naprawdę chodzi.
Przemiany gospodarcze w województwie rzeszowskim w latach 1975–1989
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2025) Grata, Paweł
Podjęta w niniejszej monografii prezentacja przemian gospodarczych zachodzących w ostatnich kilkunastu latach istnienia Polski Ludowej w utworzonym w lipcu 1975 roku województwie rzeszowskim stanowi pierwsze tego typu wydawnictwo w polskiej historiografii. Jest też bezprecedensowym, przynajmniej w rozumieniu własnym, przypadkiem powstawania niezbyt obszernej skądinąd monografii przez okres blisko ćwierć wieku. Początek kwerendy z nią związanej nastąpił bowiem latem 2001 roku, co oznacza, że czas powstawania książki był znacząco dłuższy od będącego jej przedmiotem zakresu chronologicznego badań. Ważną tego implikacją jest fakt, iż część poczynionych w tym okresie ustaleń została w ciągu ostatnich ponad dwudziestu lat opublikowana. Niektóre fragmenty monografii ukazywały się bowiem w tym czasie w różnych publikacjach w całości, we fragmentach, w wersji skróconej bądź rozszerzonej, co zostało zasygnalizowane w odpowiednich miejscach niniejszego opracowania. Należy jednak podkreślić, że to monografia powstawała wcześniej, a więc chronologia zdarzeń „publikacyjnych” oparta była na schemacie, w ramach którego ogłaszane były fragmenty „prawie” gotowej monografii, a monografia stała się w pewnym sensie zbiorem wydanych wcześniej przyczynków. Oddawana do rąk czytelników publikacja podejmuje podstawowe kwestie związane z przemianami gospodarczymi zachodzącymi w województwie rzeszowskim od połowy 1975 roku do końca roku 1989. Cezurę początkową wyznacza data wejścia w życie 1 czerwca 1975 roku nowego podziału administracyjnego kraju, w ramach którego wcześniejsze 17 województw zostało zastąpionych przez 49 znacznie mniejszych jednostek . Jedną z nich było województwo rzeszowskie ze stolicą w Rzeszowie, które objęło, w pewnym uproszczeniu, centralną część dawnego „dużego” województwa. Cezura końcowa związana jest z obaleniem zaprowadzonego przez komunistów w Polsce po II wojnie światowej systemu gospodarczego zwanego systemem realnego socjalizmu, systemem gospodarki kolektywistyczno-planowej, a na pewno systemem gospodarki niedoboru. Kres tego porządku wyznacza umownie wejście w życie tzw. planu Balcerowicza 3 . Zakres rzeczowy monografii obejmuje podstawowe sfery życia gospodarczego województwa rzeszowskiego i zachodzące w nich w omawianym okresie przemiany, w tym określenie ich kierunków oraz wpływu na życie mieszkańców województwa. Przedmiotem analizy stały się w ramach niniejszej publikacji struktura gospodarcza województwa rzeszowskiego, prowadzona w omawianym okresie polityka gospodarcza władz oraz charakterystyka procesów ekonomicznych zachodzących w przemyśle, rolnictwie, budownictwie, transporcie, łączności, handlu i usługach. Przyjęty dość syntetyczny charakter monografii nie pozwolił na dalsze uszczegółowienia prezentowanych treści, co wyraźnie widać w passusach dotyczących funkcjonowania przemysłu czy budownictwa w województwie.
Czy Lotnictwo Polskie w czasie II wojny światowej naprawdę na to sobie zasłużyło? Marcin Kruszyński, „Polskie lotnictwo wojskowe w czasie II wojny światowej”, Wydawnictwo Instytutu Pamięci Narodowej, Warszawa 2024, ss. 302
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2025-03) Olejko, Andrzej
Perception of Violence and Abuse in the Work Environment of Polish Communication Experts: The Gender Context
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2025-03) Jupowicz-Ginalska , Anna; Kaczmarek-Śliwińska, Monika
We analyze the perception of various shades of violence and abuse in the workplace among Polish communication experts in the context of gender (with references to professional advancement opportunities, occurrence of biases, job satisfaction, and incidents of sexual harassment). We use a quantitative method with survey research. The questionnaire was created for the as part of the project ‘Wellbeing in Public Relations and Communications Industries’, which is run within the EUPRERA network on 'Women in PR'. For this paper, we analyze Polish data: independent variables (gender and age of respondents, employment sector, the organization's size, and the length of professional careers) and dependent variables (four statements related to perceived gender discrimination and sexual harassment). We collected the data between May-September, 2023. A group of 122 individuals completed the survey, and then we calculated the data with Excel's pivot formula. The study confirmed that gender impacts the scale and perception of workplace violence/abuse. It was an obstacle to success for one-third of men and two-thirds of women. Nearly 60% of women believed it negatively impacted their advancement (over 80% of men had no such experiences). Additionally, 70% of women and 34% of men experienced harassment. Our study supports the discussed theory, confirming that women often experience workplace discomfort. Two observations are worth underlining: 1) a surprisingly broad range of behaviors in expert communication workplaces; 2) a generational shift in reporting abuse and harassment, with younger, less experienced men reporting more, later reversed as older women feel more harassed.
Akcja Żonkile. Medialno-rynkowa identyfikacja wspólnoty pamięci o powstaniu w getcie warszawskim
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2025-03) Doległo, Sławomir
Po latach politycznych sporów i manipulacji powstanie w getcie warszawskim staje się częścią nowej polskiej kultury historycznej, kształtowanej w coraz większym stopniu przez globalne wzorce późnego kapitalizmu. Najbardziej wyrazistym przykładem uczestnictwa we współczesnej, rynkowej kulturze pamięci o tym wydarzeniu jest akcja społeczno-edukacyjna Żonkile organizowana przez Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, polegająca na przypinaniu do ubrań symbolicznych papierowych kwiatów. Po dziesięciu latach zasługuje nie tylko na podsumowanie statystyczne, ale także na próbę akademickiej refleksji. Celem artykułu jest zatem wpisanie akcji w konteksty badań pamięci kulturowej związane z postępującymi procesami mediatyzacji i komercjalizacji obrazu przeszłości. Omawiane są tutaj najważniejsze kryteria wskazujące, że twórcy akcji budują nowe medialne i rynkowe obiegi pamięci, wykorzystując rozwiązania charakterystyczne dla współczesnych marek i franczyz kulturowych. Rozważania opierają się na badaniach netnograficznych dotyczących treści mediów społecznościowych oraz obserwacjach autoetnograficznych przeprowadzonych w Warszawie 19 kwietnia 2023 r.