Acta Iuridica Resoviensia nr 3 (34) 2021
URI dla tej Kolekcjihttp://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/7466
Przeglądaj
Ostatnio nadesłane materiały
Pozycja Protective measure in the form of pharmacological therapy in Polish system in comparative perspective(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Wróbel, AleksanderPolish law knows various types of compulsory measures. The list of compulsory measures is regulated in Art. 93 a § 1 of the Polish Penal Code and is the following: - Electronic control of the place of the stay regulated in Art. 93e, - Therapy regulated in Art. 93f § 1, - Addiction therapy regulated in Art. 93f § 2, - Psychiatric detention regulated in § 93 g. This work would give attention only to a singular compulsory measure in the form of therapy and within its frames so-called pharmacological therapy. The institution is relatively new to Polish law, nonetheless it caused a lot of controversies. In its current form, it is one of the examples of systemic paradoxes in Polish law. Even though the institution is imprinted into Polish law, in fact, without the cooperation of the culprit, it is empty. The sole purpose of the measure prescribed in the law is to lower the libido of the offender to prevent future sexual crimes towards minors. The work aims to answer whether the measure of pharmacological therapy can be labelled as a compulsory measure and whether it has a place in criminal law. For this purpose, the author analyzed the solutions applicable in the criminal law of the Kingdom of Sweden and Ukraine.Pozycja Współdziałanie podmiotów publicznych i niepublicznych w nowym systemie doręczeń elektronicznych a ochrona praw jednostki(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Wilbrandt-Gotowicz, MartynaPrzedmiotem artykułu jest analiza i ocena ustanowionego ustawą z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych nowego systemu doręczeń elektronicznych z perspektywy współdziałania podmiotów publicznych i niepublicznych w procesie doręczania korespondencji i wpływu przyjętych rozwiązań na ochronę praw jednostki – adresata pism organów administracji publicznej i sądów. Immanentną cechą rozwiązań prawnych dotyczących doręczania pism za pośrednictwem publicznej bądź kwalifikowanej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego oraz publicznej usługi hybrydowej jest współdziałanie w celu doręczenia korespondencji podmiotów publicznych oraz podmiotów niepublicznych o różnym charakterze. Stopień złożoności przyjętych regulacji oraz ich mankamenty, jak również wyzwania natury technicznej mogą negatywnie wpływać na ochronę praw jednostki mimo pozytywnych założeń reformy związanych ze standardami domyślnej cyfrowości, powszechności i dostępności doręczeń elektronicznych.Pozycja Dyskusja publiczna jako forma partycypacji mieszkańców gminy w planowaniu przestrzeni(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Ulasiewicz, Michał IgorArtykuł stanowi próbę wskazania i oceny regulacji prawnych kształtujących dyskusję publiczną jako formę partycypacji mieszkańców gminy w planowaniu przestrzennym. W ocenie autora opracowanie odnosi się do najważniejszych dla tej problematyki zagadnień, takich jak zakres obowiązku zorganizowania dyskusji i zakres prawa do udziału w dyskusji, sposoby zorganizowania dyskusji oraz przedmiot i charakter dyskusji. W artykule podjęto także próbę udzielenia odpowiedzi na pytanie o rolę dyskusji publicznej w gminnych pracach planistycznych. Przeprowadzone badania pozwoliły na zdiagnozowanie najpoważniejszych problemów, z jakimi musi się zmierzyć organ wykonawczy gminy, organizując dyskusję.Pozycja Prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego – uwagi o przestępstwie z art. 178a Kodeksu karnego(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Trybus, MałgorzataZagrożenie bezpieczeństwa w komunikacji wiąże się z występowaniem różnego rodzaju negatywnych zjawisk. Wśród nich można wymienić przypadki prowadzenia pojazdu mechanicznego przez osobę w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających. Ze względu na wzrastającą liczbę tego rodzaju działań polski ustawodawca w 2000 r. spenalizował wskazane zachowanie w grupie przestępstw przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji. Celem opracowania jest przedstawienie ogólnej charakterystyki przestępstwa określonego w art. 178a k.k., z uwzględnieniem środków reakcji karnej, jakie mogą być orzekane wobec jego sprawców, jak również skali występowania w Polsce tego rodzaju przestępczości. Dodatkowo starano się wskazać, jak przeciwdziałać tego rodzaju negatywnym zjawiskom społecznym. Opracowanie oparto głównie na metodzie dogmatycznej. Zawiera ono odwołania do materiału normatywnego, poglądów doktryny, judykatury oraz danych statystycznych. W rezultacie rozważań stwierdzono, że sam opis czynu zabronionego zawarty w art. 178a k.k. nie budzi zastrzeżeń z wyjątkiem § 4. Sankcje karne przewidziane za te przestępstwa pozwalają na orzekanie kar adekwatnych do wagi popełnionego czynu i nie należy ich zaostrzać. Mimo dużej represyjności zwłaszcza orzekanego obligatoryjnie środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów liczba popełnianych przestępstw, o których mowa w art. 178a k.k., nie maleje. Artykuł zamyka podsumowanie, z którego wynika podstawowy wniosek: zasadniczy wpływ na skalę występowania w Polsce przestępstwa z art. 178a k.k. ma narastający w naszym kraju problem społeczny, jakim jest rosnąca liczba osób regularnie nadużywających alkoholu.Pozycja Specyfika reguł przyznawania wynagrodzenia za czynności podejmowane przez kuratora spadku przed sądem administracyjnym(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Talaga, RobertKurator spadku, który jest ustanawiany w celu sprawowania pieczy nad nieobjętym spadkiem, może również wszczynać postępowania przed sądem administracyjnym bądź wstępować do tych postępowań, które już się przed nim toczą. Z tytułu podejmowanych czynności kurator spadku zachowuje prawo do wynagrodzenia. Istotne pozostaje zatem ustalenie reguł, na podstawie których może ono być przyznawane. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi nie może stanowić podstawy do przyznania wynagrodzenia kuratorowi spadku. W tym zakresie nie znajdują również zastosowania przepisy procesowe o przyznaniu wynagrodzenia kuratorowi w postępowaniach prowadzonych przed sądami powszechnymi. Natomiast kluczowe pozostaje ustalenie, które z przepisów funkcjonujących w systemie prawnym mogą zostać uwzględnione dla prawidłowego przyznania wynagrodzenia kuratorowi spadku za czynności podejmowane przed sądem administracyjnym.Pozycja Wykorzystanie środków komunikacji elektronicznej w procesach partycypacji społecznej(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Śwital, PawełAktualnie problematyka partycypacji społecznej podejmowana była w wielu opracowaniach naukowych, nie doczekała się jednak analizy od strony technik i narzędzi elektronicznych zwiększających udział obywateli w procesach decyzyjnych. Wymaga to poszukiwania nowych rozwiązań, które są w stanie zapewnić zwiększenie udziału obywateli we współzarządzaniu sprawami publicznymi. Może się to udać dzięki wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej. Autor w pracy definiuje partycypację społeczną i partycypację elektroniczną, wskazuje na rozumienie terminu komunikacja elektroniczna. Następnie opisuje techniki elektronicznej partycypacji społecznej, tj. ankiety online, mapy interaktywne, fora dyskusyjne i czat, popierając je przykładami z praktyki. W ostatniej części opracowania przedstawiono narzędzia elektronicznej partycypacji społecznej, czyli m.in. serwisy www.mamzdanie.org.pl, www.stacja-konsultacja.pl.Pozycja Zabezpečenie dôkazu a dôkazného prostriedku podľa civilného sporového poriadku(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Sudzina, MilanAutor v článku nazvanom „Zabezpečenie dôkazov a dôkazných prostriedkov podľa Civilného sporového poriadku” analyzuje problematiku tohto inštitútu v súdnom konaní vo veciach patriacich do právomoci civilného súdu. Cieľom tohto príspevku je podrobne sa zaoberať účelom a predpokladmi, ktoré musia byť splnené pre rozhodnutie súdu o tomto zabezpečovacom prostriedku. V príspevku je osobitná pozornosť venovaná zabezpečeniu dôkazných prostriedkov vo veciach práva duševného vlastníctva.Pozycja Odpowiedzialność odszkodowawcza administracji za akty podejmowane w ramach współdziałania(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Staniszewska, LucynaArtykuł przedstawia problematykę odpowiedzialności odszkodowawczej za akt podjęty w we współdziałaniu. Analizuje i omawia rozporządzenia w sprawie współpracy administracyjnej na szczeblu krajowym. Zaczyna się od krótkiego przeglądu doktrynalnego i sądowego rozumienia współpracy jako formy stosunków między organami administracji publicznej. Potem następuje analiza rozwiązań prawnych na gruncie prawa administracyjnego i cywilnego.Pozycja Istota współdziałania organów na gruncie ustawy Prawo budowlane(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Smarż, JoannaWspółdziałanie władz publicznych jest elementem wykonywania zadań publicznych. Zakres i formy tej współpracy są zróżnicowane, a wynikają z obowiązujących przepisów, szczególnie z Konstytucji RP, k.p.a., ale też z przepisów szczególnych, np. Prawa budowlanego. Celem współdziałania organów działających na podstawie tej ustawy jest zapewnienie bezpieczeństwa dla życia i zdrowia jednostki, ochrony środowiska oraz wartości ekonomicznych i estetycznych.Pozycja Współdziałanie gmin w zakresie realizacji zadań związanych z ochroną i kształtowaniem środowiska naturalnego na przykładzie Ekologicznego Związku Gmin Dorzecza Koprzywianki(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Ruczkowski, PiotrCelem opracowania jest rekonstrukcja reguł działania (norm prawnych) odnoszących się do ustroju i funkcjonowania związku międzygminnego oraz potwierdzenie hipotezy o wysokiej efektywności realizacji zadań gmin związanych z ochroną i kształtowaniem środowiska naturalnego na przykładzie Ekologicznego Związku Gmin Dorzecza Koprzywianki. Związek ten podejmuje szereg działań w zakresie m.in. ochrony wód, ziemi, powietrza oraz krajobrazu, prowadzenia edukacji ekologicznej, pozyskiwania środków w celu realizacji inwestycji ekologicznych oraz prowadzenia takich inwestycji, reprezentuje wspólne interesy gmin, umożliwia wymianę doświadczeń, szczególnie w zakresie zadań związanych z ekologią, a także inicjuje i wspiera indywidualne przedsięwzięcia proekologiczne gmin.Pozycja W kierunku cyfrowej Europy – współpraca i koordynacja przy realizacji celów cyfrowej administracji(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Piotrowska, AldonaCelem artykułu jest analiza wybranych zagadnień dotyczących relacji zachodzących między procesem cyfryzacji administracji publicznej i współpracy administracyjnej oraz dylematy związane z poszukiwaniem nowego instrumentarium potrzebnego administracji do efektywnego administrowania w dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości społecznej, gospodarczej i technologicznej. Wielopłaszczyznowa współpraca między różnymi aktorami życia społecznego z wykorzystaniem technologii informacyjno-komunikacyjnych (TIK) pozwala na zmianę klasycznego pojmowania roli administracji. Pandemia COVID-19 miała wpływ na ucyfrowienie administracji, to zaś wymusiło szczególną współpracę między różnymi organami administracji. Cyfrowa administracja stara się być rozwiązaniem dla globalnych, europejskich i krajowych problemów związanych z kryzysem pandemicznym.Pozycja Model prawny współdziałania organów administracji publicznej w systemie zarządzania kryzysowego. Zagadnienia wybrane(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Olejniczak-Szałowska, EwaArtykuł dotyczy ukształtowania modelu współdziałania władz publicznych na gruncie ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym. Regulacja ta normuje zadania administracji publicznej, Sił Zbrojnych oraz obowiązki właścicieli i posiadaczy infrastruktury krytycznej. Zawiera charakterystykę i ocenę zasad, zakresu, form i trybu podejmowania działań wspólnych przede wszystkim w obszarze przedsięwzięć planistycznych określonych jako planowanie cywilne. Model, o którym mowa, wart jest analizy ze względu na szczególnie ważny społecznie cel podejmowania działań wspólnych oraz zróżnicowanie podmiotów i łączących ich więzi w procesie współdziałania. Należy podkreślić, że więzi te łączą organy administracji publicznej zarówno na szczeblu centralnym, jak i terytorialnym, w układzie poziomym i pionowym, zarówno organy administracji rządowej, jak i samorządu terytorialnego.Pozycja Zabójstwo w pojedynku – oczami przodków(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Nowak, AndrzejArtykuł omawia podejście do zabójstwa naszych przodków – poczynając od uregulowań obowiązujących w starożytnym Rzymie, na kodeksach klasycznych kończąc. Zaprezentowano również regulacje dotyczące tego zagadnienia obowiązujące na terenie naszego kraju. Szczególną uwagę poświęcono uprzywilejowanemu typowi zabójstwa, jakim był pojedynek traktowany przez naszych przodków jako specyficzny środek dowodowy w ramach „sądów bożych”.Pozycja Realizacja konstytucyjnej gwarancji bezpieczeństwa konsumenta przez władze publiczne w dobie COVID-19 na rynku usług finansowych i rynku energii. Zagadnienia wybrane(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Mroczyński-Szmaj, ŁukaszNiniejszy artykuł poświęcony jest analizie wybranych zagadnień realizacji konstytucyjnej gwarancji bezpieczeństwa konsumenta przez władze publiczne w dobie COVID-19 na rynku usług finansowych i rynku energii. Autor określa najpierw rolę art. 76 Konstytucji RP dla systemu ochrony konsumentów w Polsce, a następnie przedstawia ewolucję znaczeniową pojęcia bezpieczeństwo konsumentów. W dalszej kolejności przedstawiono działania władz publicznych związane z bezpieczeństwem konsumentów na rynku usług finansowych i na rynku energii w czasie pandemii. Zauważa się, że o ile takie działania zostały faktycznie podjęte przez ustawodawcę, to jednak brakło im spójności z prawem Unii Europejskiej czy rozwiązaniami już wypracowanymi przez praktykę obrotu. Nie zawsze też przedsiębrane inicjatywy legislacyjne były konsekwentnie wdrażane. Autor konkluduje m.in., że realizacja słusznego celu bezpieczeństwa konsumentów przez władze publiczne wymaga uporządkowania i realnej refleksji (rzetelnej analizy ilościowej i jakościowej), zanim zostaną podjęte działania legislacyjne, które powinny wpisywać się np. w przyjętą, a następnie realizowaną strategię, aby poprawić stan przewidywalności, pewności i bezpieczeństwa prawnego konsumentów.Pozycja Współdziałanie z organami administracji publicznej a nadużycie prawa przez organizacje ekologiczne w postępowaniach w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Modrzejewski, Artur K.Przedmiotem niniejszego artykułu jest próba określenia płaszczyzn pozwalających na podejmowanie współpracy pomiędzy organizacjami ekologicznymi a organami administracji publicznej w postępowaniu zmierzającym do wydania decyzji środowiskowej, również z perspektywy najnowszej nowelizacji ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udział społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko. Obecne regulacje prawne przyznają tym organizacjom szereg uprawnień pozwalających na wstrzymanie wykonalności decyzji, a przez to blokowanie całości procesu inwestycyjnego – co może prowadzić do nadużycia wykorzystania przyznanych uprawnień procesowych. Podjęta została próba sformułowania wniosków de lege ferenda, których realizacja mogłaby poszerzyć płaszczyznę współdziałania organizacji ekologicznych w postępowaniach zmierzających do wydania decyzji środowiskowych przy jednoczesnym ograniczeniu ich działań blokujących inwestycje.Pozycja Prawa konsumenta a generacje praw człowieka(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Malczyńska-Biały, MiraPrawa konsumenta są jednym z intensywnie rozwijających się obszarów ochrony praw człowieka. Z kolei pojęcie generacji praw człowieka nawiązuje do podziału przyjętego w prawie międzynarodowym. Na przełomie XX i XXI stulecia pojawiły się dyskusje nad czwartą i piątą generacją. Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytania, czy prawa konsumenta są nową generacją praw człowieka oraz który z sądów międzynarodowych ma najbogatsze orzecznictwo w tym zakresie. Analizując prawo międzynarodowe, autorka doszła do wniosku, że w żadnym z nich nie pojawia się pojęcie prawa konsumenta jako całość w ramach jednej z generacji. Prawa trzeciej generacji mają charakter otwarty. Wydaje się, że traktując konsumentów jako zbiorowość, ich prawa powinny znaleźć się w tej generacji. I w tym rozumieniu można je określić jako „nową generację”. Dokonując analizy orzecznictwa sądów międzynarodowych, autorka doszła do wniosku, że najbogatsze w tym obszarze ma Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.Pozycja Zasada współdziałania w pomocy społecznej(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Łazutka-Gawęda, PaulinaW ramach niniejszego opracowania omówiono charakter zasady współdziałania i jej specyfikę w ramach pomocy społecznej, która materializuje się w obowiązku współdziałania osób i rodzin korzystających z pomocy społecznej w rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiowej. Celem artykułu jest ponadto wykazanie bezpośredniego związku pomiędzy zasadą współdziałania a wzrostem skuteczności, maksymalizacją efektywności oraz podnoszeniem jakości wykonywanych zadań przez jednostki organizacyjne pomocy społecznej.Pozycja Ewolucja modelu współdziałania organów administracji w zakresie określania warunków zabudowy i zagospodarowywania terenów zalewowych(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Lewicka, RenataModel współdziałania organów planistycznych i organów specjalistycznych administracji wodnej przy określaniu dopuszczalności zabudowy i zagospodarowania obszarów szczególnego zagrożenia powodzią uległ zmianie, gdyż organ uzgadniający stał się organem współdecydującym w postępowaniach dotyczących wydania aktów planistycznych generalnych i indywidualnych. Organowi uzgadniającemu przyznana została kompetencja wiążącego ustalenia wymagań lub warunków dla planowanej zabudowy i zagospodarowania terenu na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią.Pozycja Prowadzenie samorządowych szkół sportowych i szkół mistrzostwa sportowego w warunkach współdziałania(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Kurzyna-Chmiel, DanutaW artykule ukazano specyfikę prowadzenia szkół sportowych i szkół mistrzostwa sportowego. Jest to samorządowe zadanie oświatowe, które ma na celu zaspokojenie potrzeb dzieci i młodzieży uzdolnionej sportowo i umożliwienie im rozwoju i współzawodnictwa krajowego i zagranicznego. Prowadzenie tych szkół wymaga dużych nakładów i bogatej infrastruktury sportowej. Prowadzące JST bardzo często korzystają z form współdziałania z różnymi podmiotami. Współdziałanie w zakresie realizacji tych zadań ma charakter obowiązkowy (np. ze związkami sportowymi) oraz dobrowolny z wieloma podmiotami, np. innymi JST, osobami prawnymi i osobami fizycznymi.Pozycja Informatyzacja współdziałania organów administracji po nowelizacji Kodeksu postępowania administracyjnego związanej z wejściem w życie ustawy o doręczeniach elektronicznych(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Kościuk, Dominik J.W lipcu 2021 r. wejdzie w życie nowelizacja k.p.a. spowodowana uchwaleniem ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych. Ustawa ta ma – m.in. – na celu wdrożenie zasady pierwszeństwa doręczeń pism administracyjnych na adres do doręczeń elektronicznych. Niniejsze opracowanie jest próbą odpowiedzi na pytanie, czy i w jaki sposób lipcowa zmiana k.p.a. może wpłynąć na obowiązki organów współdziałających w toku postępowania administracyjnego w przedmiocie sposobu (formy) prowadzenia korespondencji.