Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy z. 27 (2012)
URI dla tej Kolekcjihttp://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/7715
Przeglądaj
Ostatnio nadesłane materiały
Pozycja Kierunki wykorzystania płatności bezpośrednich w woj. podkarpackim(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Kisiel, Roman; Dołęgowska, Dorota; Marozas, JolantaDopłaty bezpośrednie są najbardziej znaną formą pomocy dla sektora rolnictwa w Unii Europejskiej. Są środkiem do utrzymania poziomu dochodów producentów rolnych, czyli spełniają jeden z głównych celów Wspólnej Polityki Rolnej (WPR). Głównym celem publikacji jest przedstawienie kierunków wykorzystania płatności bezpośrednich oraz próba odpowiedzi, w jakim stopniu wpłynęły one na kondycję ekonomiczną badanych gospodarstw rolnych. Podjęto także problem kształtu WPR po 2013 r., jest to bowiem ważny aspekt z punktu widzenia polskiego sektora rolnego, jako elementu polskiej gospodarki. W opracowanych propozycjach kształtu WPR po 2013 r. najtrudniejszym zadaniem okazało się zrównanie poziomu dopłat we wszystkich krajach członkowskich. Ostatecznie Komisja Europejska zaprezentowała projekt reformy WPR, w którym przedstawiono priorytety na okres programowania 2014–2020. Przedstawiono je również w niniejszym artykule. W celu określenia, jaki wpływ na poziom dochodów producentów rolnych mają płatności bezpośrednie oraz jakie są kierunki wykorzystania dopłat, przeprowadzono badania ankietowe w 350 gospodarstwach rolnych woj. podkarpackiego oraz dokonano analizy opracowanych wyników badań. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że środki pomocowe jakimi są płatności bezpośrednie pozytywnie oceniło większość właścicieli gospodarstw rolnych. Z analizy kierunków wykorzystania dopłat wynika, że środki unijne w większości były przeznaczane na wydatki bieżące (43,51% wydatków niezwiązanych z produkcją rolniczą). Duży odsetek respondentów wskazał na zakup nawozów i środków ochrony roślin (34,05% środków obrotowych) oraz maszyn bądź urządzeń do produkcji rolniczej (32,10% wydatków inwestycyjnych). Należy jednak zaznaczyć, że środki unijne na wydatki bieżące przeznaczali właściciele gospodarstw małoobszarowych. Ważnym faktem wynikającym z przeprowadzonych badań jest relatywnie duży odsetek gospodarstw nieżywotnych ekonomicznie (36,68%). Są to głównie producenci rolni, zajmujący się uprawą polową. Najwięcej gospodarstw cechuje wielkość ekonomiczna od 4 do 6 ESU (European Size Unit) (40,93%). Dotacje unijne dla sektora rolnictwa w znacznym stopniu wpływają na poprawę konkurencyjności oraz harmonijnego rozwoju sektora polskiego rolnictwa, mimo że gospodarstwa nie do końca potrafią wykorzystać możliwą pomoc.Pozycja Perspektywy rozwoju biogazowni na Podkarpaciu w oparciu o fundusze Unii Europejskiej(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Zapałowska, AnitaMając na uwadze polskie zapotrzebowanie rozwoju nowych kierunków wykorzystania surowców do celów energetycznych branża biogazowni w Polsce wchodzi w fazę dynamicznego rozwoju. Na wzór naszych zachodnich sąsiadów budujemy biogazownie rolnicze, biogazownie na oczyszczalniach ścieków oraz instalacje do odgazowywania wysypisk. Również na Podkarpaciu mamy do czynienia z sytuacją, gdzie trwają przygotowania do powstania pierwszych biogazowni. Wyczerpujące alokacje na Odnawialne Źródła Energii z funduszy Unii Europejskiej na lata 2007–2013 stawiają pytanie, czy głównym środkiem finansującym tego typu przedsięwzięcia nie pozostaną jedynie krajowe mechanizmy wsparcia. Jest to ważna kwestia w obliczu rozpatrywanych nie tylko kosztów samej budowy, ale przede wszystkim utrzymania i możliwie rentownego eksploatowania tychże inwestycji. Artykuł przedstawia perspektywy rozwoju inwestycji biogazowych w województwie podkarpackim w oparciu o fundusze z Unii Europejskiej.Pozycja Spółdzielcze formy gospodarowania na przykładzie rolniczych spółdzielni produkcyjnych(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Górka, Małgorzata; Ruda, MariaW publikacji scharakteryzowano spółdzielcze formy gospodarowania na przykładzie rolniczych spółdzielni produkcyjnych. Jednocześnie zaprezentowano potrzebę rozwoju spółdzielczości zwłaszcza rolniczej. Przedstawiono ideę i rolę rolniczych spółdzielni produkcyjnych (RSP) oraz omówiono kierunki rozwoju działalności tych podmiotów w Polsce.Pozycja Miejsce województwa podkarpackiego w krajowym ruchu turystycznym(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Sołek, KarolCelem pracy było przedstawienie ruchu turystycznego na terenie województwa podkarpackiego oraz wykorzystania bazy noclegowej przez turystów. Region Podkarpacia jest niezwykle atrakcyjny dla turystów poprzez czyste środowisko i bogate walory przyrodnicze, z którymi można konkurować na scenie krajowej i międzynarodowej. Badania wykazały, że wykorzystanie miejsc noclegowych jest na niskim poziomie, niższym niż średnia krajowa. Nie są wykorzystane możliwości turystyczne województwa poprzez między innymi brak promocji województwa oraz słabo rozwiniętą infrastrukturę komunikacyjną, brak nowoczesnych obiektów rekreacyjno-turystycznych.Pozycja Rola funduszy unijnych w kreowaniu usług w obszarach wiejskich na przykładzie Spółdzielni Telekomunikacyjnej „WIST”(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Uchman-Rojek, MałgorzataNa kanwie ogólnych stwierdzeń przedstawiono zarys funkcjonowania w obszarach wiejskich Spółdzielni Telekomunikacyjnej „WIST” w Łące oraz jej funkcji w rozwoju społeczno-kulturowym. Ukazano także wpływ i rolę funduszy unijnych w kreowaniu usług przez wskazany podmiot gospodarczy.Pozycja Efektywność wykorzystania pomocy z Europejskiego Funduszu Społecznego w programach organizowanych przez Powiatowy Urząd Pracy w Jarosławiu(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Weryńska, Róża; Kucab-Bąk, KatarzynaW opracowaniu ukazano cele związane z działalnością i budżetowaniem EFS oraz zaprezentowano główne kierunki działań wspierające bezrobotnych przez PUP w Jarosławiu, które są zbieżne z celami i budżetowaniem EFS. Na podstawie dokonanej analizy rodzi się wiele pytań: jaka jest efektywność konkretnych projektów, ścieżka zawodowa bezrobotnych korzystających z programów, ilość i przyczyny powrotów do statusu bezrobotnego. Poziom bezrobocia jest integralnie związany z sytuacją na rynku, dlatego też programy i projekty proponowane przez PUP Jarosław powinny objąć grupę (według kryterium: utrata pracy w sytuacji kryzysu) związaną z posiadaniem statusu bezrobotnego. Posiadanie statusu osoby bezrobotnej biorącej udział w ofercie PUP oraz liczba osób zarejestrowanych ponownie po realizacji, ukazuje zależności według atrakcyjności programu dla osób bezrobotnych, efektywność programów w ujęciu ilościowym oraz ich skuteczność. Najwięcej osób powracających do statusu osoby bezrobotnej zostało zaobserwowanych w następujących po sobie latach analizy po skorzystaniu ze stażu, kolejno po robotach publicznych, po szkoleniu, po pracach interwencyjnych. Powroty te należałoby analizować według celu zadania do spełnienia przez program, zaspokajanych potrzeb oraz realizacji celu dla osoby bezrobotnej.Pozycja Aktywność w pozyskiwaniu środków UE przez podmioty gospodarcze funkcjonujące na obszarach ONW(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Baran, Ewa; Grzebyk, BogumiłaPrzeprowadzone badania wykazały słabą aktywność zarówno rolników, jak i przedsiębiorców z obszarów ONW Podkarpacia w aplikowaniu o środki UE. Ogólnie tylko ¼ badanych gospodarstw rolnych realizowała inwestycje z funduszy strukturalnych w pierwszym okresie członkostwa. Równie mało aktywni w tym zakresie byli przedsiębiorcy, gdyż niespełna 18% badanych w okresie 2000–2006 skorzystało z tej możliwości. Bardziej aktywne były przedsiębiorstwa z gmin górskich, aniżeli nizinnych i w większym zakresie o dofinansowanie środkami UE zabiegały przedsiębiorstwa, które swoją działalność rozpoczęły przed 2000 rokiem. Pozytywne doświadczenia korzystających z dofinansowania skłaniają większą część badanych do przygotowania wniosków w bieżącej perspektywie finansowej na lata 2007–2013.Pozycja Bariery pozyskiwania środków unijnych i ich wykorzystywania w aspekcie cyklu życia projektu(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Szara, KatarzynaCelem artykułu jest próba sklasyfikowania najczęściej występujących barier w aspekcie cyklu życia projektu. W opracowaniu zwrócono uwagę na bariery występujące w różnych fazach cyklu życia projektu. Wskazano, że na każdym etapie od chwili aplikacji po zakończenie projektu mogą wystąpić trudności. Zaliczyć do nich można m.in. bariery o charakterze instytucjonalnym, organizacyjnym, finansowym, prawnym.Pozycja Wykorzystanie funduszy unijnych przez lokalną jednostkę samorządową na przykładzie gminy Lubenia(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Zaremba, WeronikaGmina Lubenia dzięki możliwości korzystania ze środków pochodzących z Unii Europejskiej realizuje wiele zadań. Gmina ta odnosi wiele sukcesów w wykorzystaniu funduszy unijnych. Środki uzyskane z Unii Europejskiej służą poprawie jakości życia, jak również przyczyniają się do rozwoju intelektualnego jej mieszkańców.Pozycja Miejsce i znaczenie środków unijnych w zarządzaniu gminą(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Grzebyk, MariolaW artykule przedstawiono próbę ukazania znaczenia środków unijnych w zarządzaniu gminą Dębowiec. W tym celu przedstawiono teoretyczne podstawy zarządzania gminą i rolę władz samorządowych w tym procesie. Na tym tle dokonano analizy działalności gminy z uwzględnieniem środków unijnych oraz ocenę tej działalności w opinii mieszkańców.Pozycja Wykorzystanie funduszy Unii Europejskiej do finansowania zadań jednostek samorządu terytorialnego(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Zawora, JolantaFundusze z UE są dla jednostek samorządowych dodatkowym źródłem finansowania zadań, zwłaszcza inwestycyjnych. Udział środków unijnych w dochodach gmin jest miarą aktywności władz w pozyskiwaniu zewnętrznego finansowania. Udział środków unijnych w dochodach gmin w latach 2006–2009 nieznacznie wzrastał. Większość środków z UE gminy przeznaczyły na realizację projektów infrastrukturalnych.Pozycja Dynamika finansowania inwestycji w wybranych gminach województwa podkarpackiego(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Wojtowicz-Żygadło, Jolanta; Szczygieł, LucynaInwestycje realizowane na poziomie lokalnym przez gminy mają ogromne znaczenie dla społeczności lokalnej. Wolumen przedsięwzięć inwestycyjnych jest uzależniony od możliwości pozyskania odpowiedniej wielkości nakładów finansowych niezbędnych do ich realizacji. Członkostwo w Unii Europejskiej umożliwia obecnie pozyskanie przez samorządy terytorialne środków na finansowanie lokalnych inwestycji. Celem opracowania jest przedstawienie dynamiki inwestycji na podstawie wybranych gmin województwa podkarpackiego oraz określenie stopnia finansowania inwestycji ze środków UE w tych gminach. Na podstawie badań stwierdzono, że analizowane gminy systematycznie zwiększają środki finansowe na inwestycje, ponadto gminy powiększają finansowanie przedsięwzięć inwestycyjnych za pomocą środków unijnych. Członkostwo Polski w Unii Europejskiej stwarza możliwości dostępu do środków pieniężnych poprzez fundusze strukturalne i Regionalne Programy Operacyjne.Pozycja Ocena pozyskiwania funduszy pomocowych Unii Europejskiej w województwie podkarpackim(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Stec, MałgorzataW pracy przedstawiono ogólne założenia polityki spójności UE na lata 2007–2013 oraz jej instrumenty finansowe. Zaprezentowano dane statystyczne pozwalające ocenić realizację polityki spójności w województwach w Polsce, w tym zwłaszcza w województwie podkarpackim. Wyniki badań pokazują, że środki z Funduszy Strukturalnych i Funduszu Spójności UE mają kluczowe znaczenie dla rozwoju infrastruktury transportowej, środowiskowej, zdrowotnej oraz dla działań nakierowanych na rozwój kapitału ludzkiego. Aktywność poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego w województwie podkarpackim jest zróżnicowana. Istnieją jednak gminy (nawet wiejskie), które skutecznie pozyskują środki pomocowe UE.Pozycja Financial control and audit of the project as a condition for co-financing investments from the Structural Funds(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Szczepankiewicz, Elżbieta IzabelaDostęp do środków z funduszy unijnych skutecznie wspomaga realizację wielu projektów w Polsce. Każdy projekt współfinansowany środkami unijnymi podlega kontroli finansowej. Podstawą uzyskania współfinansowania większych inwestycji jest przeprowadzanie dodatkowo audytu wewnętrznego lub audytu zewnętrznego projektu. W opracowaniu omówiono warunki prowadzenia audytu projektów współfinansowanych ze środków funduszy strukturalnych. Wskazano teoretyczne i praktyczne aspekty badania projektów oraz najczęściej spotykane nieprawidłowości w toku audytu realizowanych projektów.Pozycja Realizacja Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007–2013 w województwie podkarpackim(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Rejman, KrzysztofProgram Operacyjny Kapitał Ludzki (PO KL) jest największym w historii UE programem współfinansowanym z EFS, na którego realizację przeznaczono 11 429 mln euro. Dzieje się tak, ponieważ całość wsparcia w ramach EFS przeznaczonego dla Polski na lata 2007–2013 została zaprogramowana właśnie w ramach PO KL. Celem programu jest umożliwienie wykorzystania pełnego potencjału zasobów ludzkich poprzez wzrost zatrudnienia i potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw i ich pracowników, podniesienie poziomu wykształcenia społeczeństwa, zmniejszenie obszarów wykluczenia społecznego oraz wsparcie budowy struktur administracyjnych państwa. W ramach programu wsparciem objęte zostały następujące obszary: zatrudnienie, edukacja, integracja społeczna, rozwój potencjału adaptacyjnego pracowników i przedsiębiorstw, a także zagadnienia związane z rozwojem zasobów ludzkich na terenach wiejskich, z budową sprawnej partnerskiej administracji publicznej wszystkich szczebli oraz z promocją zdrowia. PO KL ma również za zadanie przyczyniać się do realizacji strategii lizbońskiej. Województwo podkarpackie jest jednym z najaktywniejszych województw w kraju pod względem wykorzystania alokacji przewidzianej w ramach komponentu regionalny Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki na lata 2007–2013. Przez większą część 2010 roku – od lutego do października oraz od kwietnia do sierpnia 2011 r. – nasze województwo było liderem w rankingu mierzącym postęp realizacji PO KL, prowadzonym przez Instytucję Zarządzającą. Realizacja Programu to przede wszystkim wsparcie kierowane bezpośrednio do mieszkańców województwa.Pozycja Cross-borders cooperation inside the euroregions. Case of DKMT Romanian Euroregion(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Abrudan, Denisa; Puscas, Gabriela; Codruta, Duda-DaianuArtykuł przedstawia zadania i cele działalności euroregionów jako formy współpracy transgranicznej na przykładzie Rumuńskiego Euroregionu DKMT. Podstawowa definicja euroregionu określa go jako związek terytorialny, formalny regionów sąsiadujących krajów, których celem jest organizowanie i koordynowanie wspólnych działań promujących współpracę gospodarczą, edukacyjną, naukową, kulturalną bądź inną. Euroregiony otrzymują duże wsparcie ze środków unijnych, są swoistym eksperymentem tworzących je państw o dużym znaczeniu dla współpracy transgranicznej wynikającej z inicjatywy władz samorządowych danego szczebla poszczególnych krajów sąsiadujących.Pozycja Development tendencies of the new forms of cooperation in Ukrainian-Polish cross-border space(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Mikula, Nadiya; Demedyuk, OlhaW artykule badane są nowe formy współpracy transgranicznej wraz z euroregionami, w szczególności: „Grupy Europejskiej Współpracy Terytorialnej”, „transgraniczne partnerstwa”, „transgraniczne clastery”, „transgraniczne strefy przemysłowe”, „transgraniczne innowacyjne projekty” itp. Zostało podsumowane doświadczenie krajowe tworzenia transgranicznych parków przemysłowych, transgranicznych klastrów i innych form współpracy. Zaproponowano podejście do poprawy efektywności stosowania nowych transgranicznych form współpracy przez stronę ukraińską w zakresie współpracy polsko-ukraińskiej.Pozycja Realizacja programów współpracy transgranicznej w województwie podkarpackim w ramach perspektywy finansowej 2007–2013(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Karapyta, MirosławW artykule prezentowane są dane pokazujące skalę wsparcia dla regionu, które otrzymuje z Unii Europejskiej w ramach funduszy Polityki Spójności, który porównując z okresem 2000–2006 (około 3 miliardy PLN) powiększył się prawie pięciokrotnie. Projekty dotyczą danych zatwierdzonych (w tym tych wdrażanych) i mogą ulec zmianie w wyniku okresowej aktualizacji wykazów. Głównym celem programu wprowadzonego przez Europejski Instrument Sąsiedztwa i Partnerstwa jest popieranie zrównoważonego rozwoju społecznego i gospodarczego w obszarach granic Polski, Białorusi, Ukrainy i Słowacji. Program jest wprowadzony w obszarach granicy Polski, Ukrainy i Białorusi.Pozycja Wpływ struktury kapitału na wartość przedsiębiorstwa(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Gawrońska, Zdzisława; Makarska, AnettaZ przeprowadzonych badań wynika, że we wszystkich przeanalizowanych przedsiębiorstwach w latach 2007–2009 rola omawianych przez autorkę czynników dotyczących kształtowania polityki finansowej zależy od specyfiki prowadzonej działalności, aktualnej sytuacji ekonomiczno-finansowej, a także od form i warunków finansowania oferowanych na rynkach finansowych oraz kapitałowych w kraju i za granicą. Proces pozyskiwania kapitału na rozwój przedsiębiorstwa jest obecnie skomplikowany i złożony. Zarówno inwestorzy przed dokonaniem inwestycji, jak też akcjonariusze konkretnej spółki zastanawiają się co wpływa na wewnętrzną wartość poszczególnych podmiotów gospodarczych. Jednym z najważniejszych czynników jest struktura kapitału, czyli relacja kapitałów własnych do obcych. Jednoznacznie można stwierdzić, że przedsiębiorstwo wykorzystujące do finansowania aktywów wyłącznie kapitał własny jest całkowicie bezpieczne na rynku, a jego akcje powinny być wyceniane wyżej od innych. Jednak tak nie jest, gdyż koszt pozyskania kapitału własnego jest wyższy od kosztu kapitału obcego. Dodatkowo występują wysokie koszty utraconych możliwości z zastosowania kapitału własnego, a firma nie wykorzystuje dźwigni finansowej. Z drugiej strony zbyt duże wykorzystywanie kapitału obcego zwiększa ryzyko bankructwa firmy.Pozycja Problemy odtworzenia kapitału ludzkiego na przykładzie miasta Drohobycza (Ukraina)(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Babjak, Myron; Vovk, Jurij; Peszynkowa, LiudmiłaW artykule rozpatrzono problematykę dotyczącą procesu kształtowania się kapitału ludzkiego. Oceniono główne czynniki jego rozwoju i podjęto próbę jego wyodrębnienia na przykładzie miasta Drohobycza.