Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy z. 43(3)/2015

URI dla tej Kolekcjihttp://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/1154

Przeglądaj

Ostatnio nadesłane materiały

Aktualnie wyświetlane 1 - 20 z 32
  • Pozycja
    La demande de monnaie en République Démocratique du Congo dans les années 2004–2012
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Kamba-Kibatshi, Marcel
    Un pays qui ne contrôle pas sa monnaie et son système financier, ne contrôle pas son économie et en conséquence sa sécurité économique. La monnaie est un outil important pour la gestion macroéconomique d’un pays. Une politique monétaire crédible ne sera menée au Congo que quand d'une part il ne sera pas rétabli la confiance au gouvernement sur toute l’étendue du pays c’est-àdire sa gouvernance ne sera pas reconnue, d'autre part le franc congolais n’aura pas été reconnue dans l'économie nationale comme une monnaie crédible et légitime dans tout le pays en conformité avec la Constitution actuelle du pays. Pour le réaliser qu'il faudra penser à faire des réformes dans tous les secteurs économiques du pays. La monnaie est le signe le plus visible de la performance économique d'un pays. Malheureusement, la République Démocratique du Congo depuis ces dernières décennies, a connu une expérience inflationniste sans précédent. Dans les 15 dernières années, le taux d'inflation en RDC est élevé à 104% par an, ce qui a entraîné la perte de crédibilité monétaire dans le pays. Le taux de change mis en place ou introduit en 1998 montre que 1 franc congolais par rapport au dollar américain était de 1 franc congolais, ie. 100 CDF = 0,3333 USD, ce qui signifiait que quant quelqu’un voulait acheter 1 dollar américain, il devrait payer 3 francs congolais, mais maintenant la monnaie congolaise est devenu sans valeur parce que maintenant pour 1 dollar américain vous devez payer 940 francs congolais. L’évaluation que l’on a fait pendant ces quinze dernières années est un constat d’échec car le franc d’aujourd’hui ne vaut plus rien par rapport à celui que le pays avait introduit en juin 1998. Dans ce cas la réforme monétaire était indispensable pour marquer le grand changement dans la gestion du secteur public et inspirer ainsi la confiance dans l’avenir du pays.
  • Pozycja
    Системный подход в исследовании социально-экономической безопасности
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Якимова, Алла М.
    В статье анализируются теоретические основы и обобщаются научные взгляды на определение основных характеристик понятия «социально-экономическая безопасность» с позиции системного подхода и сложных динамических систем; систематизация основных свойств социально-экономической безопасности. Социально-экономическая безопасность как образец сложной нелинейной динамической открытой (стохастической) системы, которая зависит от структурных свойств, определяющих характеристики определенного состояния системы в любой фиксированный момент времени; динамические свойства, которые проявляются в работе системы и характеризуют изменения в ее состоянии, динамике внутренней и внешней среды. Но наибольший интерес исследования представляют интегральные свойства сложных динамических систем, возникающих в процессе взаимодействия системы с окружающей средой. Эти свойства включают синергетичность, эмерджентность, энтропийность, мультипликативность.
  • Pozycja
    Socio-Economic Effects of National IPO Program in Kazakhstan
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Tastulekova, Aigul
    This paper is an attempt to present the gist and consequences of a specific privatization program implemented by the government of the Republic of Kazakhstan. We are currently at the final phase of the National IPO Program in late 2014, so first evaluations of socio-economic effects of this initiative are possible. Employing a holistic approach in the analysis of the process of privatizing the biggest and the most successful state-owned companies in Kazakhstan delivered several interesting insights into benefits obtained by the RK citizens and institutions. First, the National IPO Program offered numerous incentives in the process of creating a modern civil society, based on inclusion, awareness and responsibility for one’s fate and for fellow citizens. Second, the privatization was a transformation factor that motivated state-owned companies to improve their financial standing and implement global standards in management and communication with investors and with other stakeholders. Third, the domestic legal and institutional framework was adjusted for a modern form to allow for involving society in financial market transactions. One can conclude that the government of Kazakhstan has been fully successful in achieving a set of socioeconomic goals with this original form of modest privatization. As such, this case could serve as a role model for other countries in Central Asia that still hold substantial portfolios of state-owned enterprises and are planning to share the national wealth with fellow citizens for the sake of the national economy. Due to many problems and missed opportunities associated with privatization plans implemented in Central and Eastern Europe we can issue a positive recommendation for this form of distributing ownership of state-owned companies among domestic investors. Not only it worked very well in mitigating the social exclusion in Kazakhstan, but also allowed achieving multitude of other goals that brought benefits for all stakeholders.
  • Pozycja
    Produktywność pracy jako miernik rozwoju ekonomicznego Ukrainy i Białorusi
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Renkas, Jurij
    Celem artykułu jest przedstawienie metody stosowania wskaźnika produktywności pracy Q do rozwiązania ważnych pytań makroekonomicznych. Stabilność wskaźnika produktywności pracy sprawia, że jest on dobrą miarą osiągniętego poziomu ekonomicznego przez daną gospodarkę. Jest on także dobrą podstawą do budowania rankingów produktywności pracy, jak również monitorowania rozwoju poszczególnych krajów. W artykule omówiono istotę wskaźnika produktywności pracy Q i ustalono jego poziom dla gospodarki Ukrainy oraz Białorusi w okresie lat 2006–2013. Zestawienie tego rodzaju umożliwiło ustalenie tendencji zmiany wskaźnika produktywności pracy w badanym okresie i wyciągnięcie wniosków na temat rozwoju ekonomicznego wymienionych państw. Na Ukrainie wskaźnik produktywności pracy Q spada w ciągu ostatnich kilku lat. Oznacza to, że z każdym rokiem na 1 hrywnę kosztów pracy przypada mniejsza ilość realnego PKB. Jest to bardzo niekorzystna tendencja, co wskazuje na potrzebę realizacji pilnych działań skierowanych na zmianę polityki gospodarczej kraju. Z kolei w Białorusi zmiana wielkości wskaźnika produktywności pracy Q w latach 2006–2013 pozwala wyciągnąć wniosek o wysokiej stabilności sytuacji gospodarczej w tym kraju.
  • Pozycja
    Интеграция Украины в мировую экономику
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Коломиец, Виктория
    Целью исследования является анализ текущего положения Украины и определение перспектив ее интеграции в мировую экономику. Согласно определенной цели поставлена задача проанализироватьфактическоеположение Украины на мировом рынке товаров и рабочей силы, рассмотреть перспективы интеграции. Украина осталась в значительной степени экспортером сырья и полуфабрикатов, и не смогла увеличить долю промышленных товаров в общем объеме экспорта. Постепенно расширяется география внешней торговли Украины, обеспечиваются новые рынки. Сегодня страны СНГ являются основными торговыми партнерами Украины. Анализ динамики, структуры и географической направленности украинской внешней торговли, позволяет выделить следующие ее основные особенности: рост роли внешней торговли для экономики Украины; нестабильность внешней торговли и существенные колебания объемов экспорта и импорта; дисбаланс в товарной структуре; ориентация на рынки СНГ, что позволяет России, основному поставщику в Украине, диктовать украинскому государству условия торговли данными видами товаров, а иногда и использовать эту зависимость в политических целях; усиление сырьевого перекоса в структуре экспорта; увеличение разрыва между экспортом и импортом. Исследование привело к следующим выводам. Наиболее приемлемым для Украины является путь увеличения экспорта готовой высокотехнологичной продукции с постепенным снижением экспорта сырья. Для интеграции с экономикой европейских и других стран Украине необходимо максимально использовать преимущества международного разделения труда и расположения в центре Европы, создать благоприятный климат для привлечения иностранного капитала и зарубежных инвестиций, использовать богатые природные ресурсы, квалифицированную и сравнительно дешевую рабочую силу высокие технологии, науку и свою эффективную систему образования.
  • Pozycja
    Стратегия развития корпоративного сектора экономики Украини в контексте евроинтеграции
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Головкова, Людмила
    В статье акцентируется внимание на необходимости обоснование новой парадигмы, которая бы детерминировала формирование концептуальных и методических подходов, механизмов, моделей стратегического развития корпораций в системе координат евроинтеграции страны в европейское пространство. Предлагается концептуальный подход к стратегическому управлению развитием корпораций в контексте региона, где система включает такие подсистемы как стратегическое планирование потенциала корпорации и потенциала региона, управление стратегией инновационного роста предприятий региона, анализа эффективности стратегии и принятия решений. Знание всех указанных величин даст возможность определить долю свободной энергии для дальнейшего развития и реализации соответствующей стратегии, которая направлена на оптимальное формирование, эффективное использование и развитие совокупного экономического потенциалa, как отдельной корпорации, так и региона в целом, способствовать повышению гибкости управленческой системы и инновационно-инвестиционному развитию в контексте евроинтеграции. В результате проведенного исследования качества управления в Днепрепропетровском и Запорожском регионах определено, что два основных фактора – экономический рост и темпы роста иностранных инвестиций являются важнейшими факторами влияния на темпы инновационно-инвестиционного экономического роста в регионе и повышения ефективности евроинтеграционных процессов. Поэтому, следует акцентировать внимание и определить стратегические направления развития именно этих факторов, которые будут способствовать наращиванию потенциала, как региона, так и субъектов хозяйствования, которые в нем функционируют. Ускорение евроинтеграции, реализация европейского вектора развития Украины, регионов и корпораций как каркаса экономики невозможно без наличия соответствующего интеллектуального потенциала и достаточного интеллектуального капитала как овеществленной формы предварительной реализации соответствующего потенциала.
  • Pozycja
    Azjatycki model pomocy rozwojowej
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Nowak, Wioletta
    Od początku XXI wieku obserwuje się wzrost poziomu pomocy rozwojowej. W udzielanie pomocy krajom rozwijającym się są zaangażowane nie tylko najbardziej rozwinięte gospodarki świata, ale także arabskie kraje naftowe i gospodarki wschodzące. Każda grupa donatorów kieruje się własnymi zasadami udzielania pomocy. Obecnie do najważniejszych azjatyckich donatorów należą Japonia i Chiny. Kraje te wraz z Koreą Południową stosują bardzo zbliżone strategie udzielania pomocy rozwojowej. Przede wszystkim, politykę pomocy rozwojowej podporządkowały osiąganiu korzyści narodowych. Japonia, Chiny i Korea Południowa pomoc rozwojową zastąpiły współpracą rozwojową. Unikają hierarchicznej relacji donator – odbiorca i nie interweniują w sprawy wewnętrze krajów beneficjentów. Często udzielają pomocy w celu zwiększenia siły nabywczej krajów odbiorców i zapewnienia sobie dostępu do nowych rynków zbytu. Pomoc azjatyckich donatorów nie zastępuje inwestycji zagranicznych w krajach – odbiorcach, ale ułatwia ich napływ. Często jest skutecznym narzędziem dyplomacji surowcowej. Według Japonii, Chin i Korei pomoc ma wzmacniać postawę samopomocy w krajach odbiorcach, a nie ją zastępować. W związku z tym, najczęściej ma formę pożyczek, które trzeba spłacać. Perspektywa spłaty wymusza bardziej przemyślane inwestycje rozwojowe oraz wzrost dyscypliny fiskalnej w krajach odbiorcach. Pomoc jest przeznaczana głównie na realizację określonych projektów mających na celu poprawę infrastruktury. Polityka pomocy azjatyckich donatorów skupia się na osiąganiu wzajemnych korzyści wynikających z połączenia pomocy rozwojowej, inwestycji i handlu.
  • Pozycja
    Możliwości rozwoju pogranicza polsko-słowackiego
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Baran, Ewa
    Regiony graniczne UE zaliczane są do obszarów problemowych, posiadających niskie wskaźniki rozwoju społeczno-gospodarczego, które wynikają ze złożonych uwarunkowań i specyfiki ich terytorium. Jednym z nich jest pogranicze polsko-słowackie posiadające liczne ograniczenia natury środowiskowej warunkowane położeniem na obszarze Karpat Wschodnich. Zmniejszeniu stopnia peryferyjności obszarów przygranicznych służą programy współpracy transgranicznej UE wspierające lokalne inicjatywy rozwojowe. Wpisują się one w realizację głównego celu, jakim jest poprawa spójności terytorialnej, społecznej i gospodarczej UE. Celem opracowania jest określenie możliwości rozwoju – w kontekście zmian społeczno-gospodarczych – obszarów przygranicznych woj. podkarpackiego, które ze względu na swą specyfikę środowiskową wymagają poszukiwania narzędzi wspierających ich konkurencyjność i zapewniających zrównoważony rozwój. Trwałe efekty podejmowanych działań może zapewnić współpraca różnych środowisk z włączeniem lokalnych społeczności oraz wykorzystanie właściwości i zasobów regionu.
  • Pozycja
    Środowisko przyrodnicze a planowanie przestrzenne
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Rogatka, Krzysztof; Środa-Murawska, Stefania; Biegańska, Jadwiga; Grzelak-Kostulska, Elżbieta; Chodkowska-Miszczuk, Justyna
    Celem niniejszego artykułu jest analiza i ocena procesu planistycznego w kontekście kwestii związanych ze środowiskiem przyrodniczym. Środowisko przyrodnicze jest z jednej strony istotnym elementem umożliwiającym rozwój społeczno-gospodarczy sensu largo, a z drugiej strony wpływa ono znacząco na jakość życia mieszkańców, w sposób oczywisty podnosząc jej poziom. Dlatego też właściwe kształtowanie środowiska jest szczególnie istotne i powinno być kluczowym elementem prowadzonej przez władze polityki miejskiej. Ponadto idea dbałości o środowisko, zgodna jest z założeniami rozwoju zrównoważonego (sustainable development) oraz z popularnymi trendami, które zachęcają do kształtowania miast w typie eko i generalnie do prowadzenia eko-życia.
  • Pozycja
    Klasa kreatywna i przemysł kreatywny w województwie podkarpackim
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Droba, Grzegorz
    Celem niniejszego opracowania jest oszacowanie liczby podmiotów gospodarczych należących do sektorów kreatywnych działających na terenie województwa podkarpackiego. Na podstawie oficjalnych danych dostarczonych przez Urząd Statystyczny w Rzeszowie dotyczących zatrudnienia w wytypowanych podmiotach określony został również stan klasy kreatywnej w województwie w latach 2009–2013. Autor opisuje teorię klasy kreatywnej Richarda Floridy oraz jej wpływ na postrzeganie rozwoju regionalnego (zwłaszcza rozwój miast). Następnie przedstawione zostały założenia sektora kreatywnego, czyli sektora skupiającego działalność polegającą na wytwarzaniu własności intelektualnej. Według brytyjskiej klasyfikacji DCIM sektor ten skupia działalność związaną z reklamą, architekturą, sztuką i rynkowym obrotem dzieł sztuki, rękodzielnictwem artystycznym, projektowaniem (użytkowym i wnętrz), projektowaniem mody, filmem i fotografią, oprogramowaniem, muzyką i sztukami wizualnymi, działalność wydawniczą, telewizję oraz radio. Na podstawie przełożenia klasyfikacji DCIM na Polskie Kody Działalności zaprezentowana została liczba podmiotów należących do sektora kreatywnego w województwie podkarpackim. Następnie na podstawie liczby osób zatrudnionych w tych podmiotach została oszacowana liczba przedstawicieli klasy kreatywnej w województwie. Przeprowadzenie badań w ten sposób jest obarczone pewnymi błędami. Po pierwsze, badacz nie może mieć pewności, że wszystkie podmioty, które można zaliczyć do sektora kreatywnego wykazały odpowiedni nr PKD i odwrotnie, niektóre przedsiębiorstwa, które do tego sektora nie należą mogły ten kod wykazać. Po drugie, badacz nie może oszacować, jaka część zatrudnionych w przedsiębiorstwie należącym do sektora jest jednostkami prawdziwie kreatywnymi. Niezależnie od tych metodologicznych mankamentów można zauważyć, że sektor kreatywny (a zarazem klasa kreatywna) rozwija się na terenie województwa podkarpackiego – systematycznie rośnie liczba podmiotów gospodarczych i zatrudnionych przez nie pracowników. Istnieje silna potrzeba kontynuacji badań nad strukturą klasy i sektora w województwie oraz przeprowadzenia studiów porównawczych z podobnymi jednostkami terytorialnymi.
  • Pozycja
    Formy kapitału dla sektora kreatywnego gospodarki
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Kuźniar-Żyłka, Katarzyna
    Celem artykułu jest zbadanie wzajemnych relacji między formami kapitału związanymi z rozwojem sektora kreatywnego gospodarki. W pierwszej części opracowania autorka koncentruje się na wzajemnych zależnościach między kapitałem kulturowym a kapitałem ludzkim i społecznym. Przedstawiając koncepcje socjologów lub ekonomistów w zakresie tych poszczególnych kategorii, autorka podkreśla znaczenie wymiaru kulturowego rozwoju kapitału ludzkiego, który przejawia się we wpływie określonych środowisk kulturowych na kształtowanie się atrybutów kapitału ludzkiego w szerokim ujęciu. Kapitał społeczny natomiast jest w artykule analizowany w dwóch odmiennych podejściach. Interpretowany jako kapitał relacyjny, budowany na bazie wzajemnego zaufania, norm i systemów wartości, pozostaje w bezpośredniej współzależności z kapitałem ludzkim. Następnie, wychodząc od charakterystyki kreatywności m.in. w ujęciu ekonomicznym, autorka analizuje kategorię kapitału kreatywnego. Ta forma kapitału, razem z kapitałem ludzkim stanowią potencjał przedstawicieli klasy kreatywnej, których skupiska tworzą się w miastach będących prężnymi ośrodkami akademickimi, legitymujących się bogactwem atrakcji lifestylowych oraz otwartością na nowe idee, na różnorodność. Utworzenie przez daną społeczność, na bazie silnej więzi, zbyt zwartej, a przez to hermetycznej grupy, interpretowane jest przez niektórych badaczy jako istotna bariera przepływu niektórych składników kapitału ludzkiego oraz efektów jego wykorzystania, a zatem także innowacyjności. Artykuł ma charakter systematyzujący i może stanowić punkt wyjścia do pogłębionych analiz badanej problematyki na gruncie empirycznym.
  • Pozycja
    Kompetencje w pracy z informacjami czynnikiem rozwoju sektorów gospodarki opartej na wiedzy
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Jabłoński, Marek
    Celem niniejszego opracowania jest ukazanie rangi oraz komponentów kompetencji pracowniczych do pracy z informacjami. W ramach tak zdefiniowanego zamierzenia ukazano wzrastająca rangę kompetencji pracowniczych do pracy z informacjami. Wykazano, iż współcześnie zaciera się różnica pomiędzy pracami na stanowiskach robotniczych i administracyjno-biurowych, w obydwu przypadkach wzrasta wysiłek umysłowy w realizacji funkcji stanowisk oraz zakres prac związany z informacjami. Przedstawiono komponenty kompetencji pracowniczych do pracy z informacjami, jak również wyjaśniono istotę kompetencji cyfrowych. Podjęto także próbę identyfikacji typów prac z informacjami w sektorach gospodarki opartej na wiedzy.
  • Pozycja
    Informatyzacja jako wyznacznik zintegrowanego rozwoju państwa
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Masłowski, Maciej
    Niniejsze opracowanie omawia kwestię informatyzacji jako wyznacznika zrównoważonego rozwoju państwa. Jak wynika z tekstu, program informatyzacji ma za zadanie zapewnienie całemu społeczeństwu, w tym m.in. przedsiębiorcom, administracji, możliwości korzystania z praktycznych, bezpiecznych i łatwych w obsłudze, ogólnie dostępnych oraz technologicznie neutralnych narzędzi, co niezbędne jest do zapewnienia zintegrowanego rozwoju państwa. Z kolei rozwój ten swoją genezę ma w polityce spójności – ważne jest, aby słabiej rozwinięte regiony miały wyrównane szanse rozwojowe. W artykule omówione zostały także wyzwania, jakie wiążą się z intensywnym rozwojem państwa i gospodarki, co pociąga za sobą także rozwój administracji. Jak wynika z artykułu, technologie cyfrowe umożliwiają realizacje zadań państwa w sposób bardziej wydajny, spersonalizowany i partycypacyjny. Rozwój cywilizacyjny oraz stały wzrost Internetu i technologii cyfrowych w społecznych stosunkach, wpływa na dynamiczną przemianę polskiego społeczeństwa. W tej sytuacji państwo oraz administracja powinny dotrzymać kroku obywatelom i skorzystać z możliwości związanych z cyfryzacją do efektywniejszego wykonywania zadań. Ważnym aspektem omówionym w artykule jest także konieczność odpowiedniego dostosowania poziomu wiedzy ludzi, którzy obsługiwać będą zinformatyzowane usługi. Na koniec należy zastanowić się nad zagrożeniami, które mogą płynąć z wciąż powiększającej się ingerencji systemów informatycznych w nasze życie. Może to wiązać się ze wzmożoną inwigilacją, która dokonywana jest względem, często nieświadomych obywateli.
  • Pozycja
    Przemysł samochodów osobowych w Polsce i jego uwarunkowania w latach transformacji systemowej 1990–2014
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Klimkowska, Regina
    Autorka napisała artykuł o jednym z aspektów transformacji ekonomicznej w Polsce w latach 1990–2014. Przedstawia zmiany w polskim przemyśle samochodów osobowych i w jego otoczeniu w czasie okresu transformacji. Najpierw opisuje politykę przemysłową i dzieli ja na różne typy. Następnie opierając się na wielu danych statystycznych określa wielkość i strukturę przemysłu samochodów osobowych w Polsce. Wielką zaletą tego referatu jest wyjaśnienie, dlaczego Polska straciła swój przemysł samochodów osobowych, bo obecnie istniejący jest – zagranicznym przemysłem samochodów osobowych w Polsce. Ogromne wrażenie robi analiza prezentująca, jak wielki sukces w przemyśle samochodów osobowych odniosły Korea Płd. i Chiny.
  • Pozycja
    Rola sfery badawczo-rozwojowej w zintegrowanym rozwoju Polski na lata 2014–2020
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Bolonek, Ryszarda
    Celem artykułu jest skonfrontowanie nowych zintegrowanych strategii rozwojowych na lata 2014–2020 z analizą stanu obecnego w wybranych obszarach problemowych dla identyfikacji zagrożeń rozwojowych w tych obszarach. Możliwe jest zbudowanie podstaw nowoczesnej gospodarki opartej na sektorze badawczo-rozwojowym wspartym sieciami kooperacyjnymi przedsiębiorstw w oparciu o wykorzystanie nowych technologii komunikacyjno-informatycznych, pod pewnymi jednak warunkami. Działalność badawczo-rozwojową należy podporządkować mechanizmowi i procedurom transformacji innowacji we wdrożenia wraz z informacją zwrotną dla podmiotów tworzących innowacje o zyskach i wartościach niepieniężnych otrzymywanych z nowych zastosowań. Należy utworzyć podległą bezpośrednio wojewodzie organizację do spraw wdrożeń innowacji w każdym województwie. Jej celem byłoby doprowadzenie do wdrożeń innowacji w danym województwie poprzez obniżenie kosztów funkcjonowania pośredników finansowych i ich większą specjalizację pracy w zakresie wyceny ryzyka wdrożeń innowacji. Należy doprowadzić do ponownej centralizacji prywatnych małych i mikroprzedsiębiorstw dla realizacji celów badawczo-rozwojowych i innych inwestycyjnych.
  • Pozycja
    Kultura energetyczna krajów Unii Europejskiej
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Frączek, Paweł; Majka, Agnieszka
    Celem opracowania była analiza odrębności kultury energetycznej krajów UE oraz czynników, które decydują o ukształtowaniu się różnic. W tym celu dokonano identyfikacji kultury energetycznej krajów UE na podstawie zastosowanych metod analizy statystycznej. Analizę tę oparto na 17 cechach diagnostycznych opisujących kulturę energetyczną poszczególnych krajów unijnych. W opracowaniu do wyznaczenia grup krajów o zbliżonej kulturze energetycznej użyto: wskaźnika energochłonności gospodarki wyrażonego w jednostkach energii na jednostkę PKB, wskaźnika intensywności emisji gazów cieplarnianych wyrażonego ilością emisji CO2 przypadającą na jednego mieszkańca, struktury zużycia źródeł energii pierwotnej (6 zmiennych), struktury zużycia źródeł energii finalnej (7 zmiennych), wskaźnika sprawności przetwarzania energii pierwotnej w energię finalną oraz wskaźnika przetwarzania energii finalnej w usługi. Grupowania krajów o zbliżonej kulturze energetycznej dokonano opierając się na dwóch wybranych metodach analizy skupień: hierarchicznej metodzie aglomeracji Warda oraz grupowaniu metodą k-średnich. Podstawą grupowania były szczegółowe dane statystyczne charakteryzujące odrębność polityki energetycznej poszczególnych krajów unijnych. W wyniku przeprowadzonej analizy wyodrębniono dziewięć grup (skupień) krajów UE o zbliżonej kulturze energetycznej. Analiza odrębności kultury energetycznej krajów UE-28 umożliwiła ich pogrupowanie. Dla przeprowadzenia analizy odrębności poszczególnych kultur energetycznych wskazano na zasadnicze cechy polityki energetycznej prowadzonej w poszczególnych grupach krajów unijnych oraz na wybrane czynniki decydujące o ukształtowaniu się tam określonej kultury energetycznej. W opracowaniu wskazano także na znaczne różnice bilansów energetycznych poszczególnych krajów unijnych.
  • Pozycja
    Sektorowe uwarunkowania reakcji na impulsy kryzysowe w krajach Unii Europejskiej
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Cyrek, Magdalena
    W opracowaniu zaprezentowane zostały wyniki badań dotyczących zróżnicowania reakcji na impulsy kryzysowe w dwóch grupach krajów Unii Europejskiej: państwach będących członkami strefy euro oraz państwach posługujących się walutami narodowymi. Przedmiotem analiz były strukturalne uwarunkowania tych odmienności, związane ze skalą absorpcji siły roboczej w sektorach rolnictwa – przemysłu – usług, a także w sektorach o zróżnicowanym poziomie zaawansowania technologicznego, które zostały określone jako: przemysły wysokich i średnio-wysokich technologii, przemysły niskich i średnio-niskich technologii, usługi intensywnie wykorzystujące wiedzę oraz usługi o niskim poziomie intensywności wykorzystania wiedzy. Badania zmiany skali zatrudnienia prowadzone były w perspektywie krótkookresowej i średniookresowej. Krótkookresowa analiza bazowała na porównaniu sytuacji w 2008 r., w którym zaczęły ujawniać się zjawiska kryzysowe z 2009 r., natomiast w ramach analizy średniookresowej zestawione zostały statystyki dla 2008 r. i 2013 r. Wyniki badań pozwalają wskazać na istotne zróżnicowanie w skali zaangażowania siły roboczej w usługach i przemyśle, a także w przemysłach niskich i średnio-niskich technologii między grupą państw strefy euro oraz pozostających poza nią. Zmiany skali zatrudnienia zarówno w krótkim, jak i średnim okresie okazały się być odmienne pomiędzy analizowanymi sektorami, przy czym największe redukcje zatrudnienia obserwowano w przemyśle. Reakcje zatrudnienia w poszczególnych sektorach w dwóch grupach państw były natomiast zróżnicowane jedynie w krótkim okresie w odniesieniu do przemysłów niskich i średnio-niskich, jak i wysokich i średnio-wysokich technologii. Można więc wnioskować, że o odmienności reakcji na kryzys między państwami strefy euro oraz krajami spoza eurolandu w wymiarze strukturalnym przesądzało zatrudnieniowe znaczenie branży niskich i średnio-niskich technologii. Angażowały one wyższy odsetek zatrudnionych w krajach posługujących się walutami narodowymi i jednocześnie okazały się w większym stopniu wrażliwe na zjawiska kryzysowe.
  • Pozycja
    Etyczne aspekty modernizacji polskiej służby cywilnej w świetle koncepcji New Public Management
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Wiater, Mariola
    W opracowaniu podjęto próbę identyfikacji wpływu, wzorowanych na rozwiązaniach innych krajów, reform New Public Management na sposób funkcjonowania korpusu służby cywilnej z punktu widzenia kwestii etycznych. Problem ten ukazano przedstawiając wnioski płynące z literatury przedmiotu, analizy dokumentów wewnętrznych korpusu służby cywilnej i ustawodawstwa w tym zakresie. Dokonana analiza prowadzi do wniosku, że umocnieniu wzorców funkcjonowania służby cywilnej nie sprzyja doraźne konfigurowanie i rekonfigurowanie reguł i instrumentów oraz wdrażanie wyprowadzonych z różnych koncepcji, pozbawionych konceptualnych fundamentów, nieuporządkowanych i fragmentarycznych działań w obszarze modernizacji. Analiza ustawodawstwa wykazała, że problemy w zapewnieniu etycznego wymiaru funkcjonowania współczesnej służby cywilnej w Polsce trwają od okresu międzywojennego. Współcześnie modernizacja w oparciu o założenia New Public Management związane z deregulacją, debiurokratyzacją, prywatyzacją i urynkowieniem usług publicznych prowadzi do „erozji etosu i demontażu autorytetu służby publicznej”. W związku z implementacją złożeń NPM powstaje bowiem ryzyko zdominowania lub pominięcia wartości innych niż skuteczność i ekonomiczność oraz powstania zachowań sprzecznych z ideałem i wartościami służby publicznej. Instrumenty New Public Management, tj. zapewnienie otwartych i konkurencyjnych procedur rekrutacji, doskonalenie usług publicznych, korzystanie z metod oraz technik planowania i zarządzania strategicznego oraz kierowanie w sposób menedżerski przyczyniły się do ukształtowania wizerunku służby cywilnej. Koncepcja NPM uwypukliła istotność zarządzania etycznego w administracji publicznej. Warunkiem uzyskania korzyści w procesie modernizacji jest dostosowywanie instrumentów Nowego Zarządzania Publicznego odpowiadające etosowi służby publicznej.
  • Pozycja
    Narzędzia e-zdrowia jako instrumenty poprawiające dostęp do usług medycznych w regionie
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Czerwińska, Magdalena
    Artykuł jest poświęcony zagadnieniu wpływu narzędzi z obszaru e-zdrowia na poprawę dostępu do usług medycznych w regionie. W oparciu o literaturę przedmiotu oraz aktualne akty prawne w ogólnym zarysie przedstawiono koncepcję e-zdrowia i korzyści, jakie dają tego typu rozwiązania. Przedstawiono najnowsze trendy w zakresie wprowadzania rozwiązań e-zdrowia. Bazując na danych statystycznych przedstawiono zróżnicowanie regionalne uwarunkowań infrastrukturalnych wdrażania technologii ITC w ochronie zdrowia. W drugiej części artykułu zaprezentowano krótki przegląd wybranych przykładów regionalnych dobrych praktyk w zakresie rozwiązań e-zdrowia. Podsumowanie rozważań i kierunki dalszych badań kończą niniejszy tekst.
  • Pozycja
    Koszty leczenia wybranych chorób cywilizacyjnych w opiniach respondentów
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Wyszkowska, Zofia
    Systematycznie wzrasta liczba osób chorujących na choroby cywilizacyjne w Polsce, w Europie i na świecie. Rozwiązywanie problemów związanych z tymi chorobami jest dużym wyzwaniem stawianym przed ekonomiką zdrowia i systemami ochrony zdrowia, dlatego prowadzenie badań dotyczących określenia poziomu kosztów tych chorób wydaje się ważne. Celem pracy jest przedstawienie poziomu wybranych kosztów ponoszonych przez chorych na cukrzycę i astmę. Badanie przeprowadzono wśród chorych w wybranych placówkach ochrony zdrowia w Bydgoszczy. Korzystano z kwestionariusza ankiety. W badaniu uczestniczyło 285 osób. Prowadzono wywiad z pacjentami oczekującymi na wizytę u lekarza specjalisty w poradniach szpitalnych leczących dane choroby. Przy pomocy programu Excel utworzono bazę danych dla prowadzonych obliczeń. W badaniu uwzględniono strukturę płci chorych i ich wiek, zamieszkiwanie w mieście lub na wsi, status zawodowy, uzyskiwany poziom dochodu przypadający na jedną osobę w gospodarstwie domowym, czas trwania choroby, częstotliwość przyjmowania leków, korzystanie z prywatnych wizyt u lekarzy specjalistów, poziom ponoszonych wydatków finansowych na te wizyty, poziom miesięcznych wydatków na leki. Wykonano porównanie poziomu ponoszonych kosztów przez chorych na astmę i cukrzycę. Badania wykazały, że astmatycy częściej aniżeli chorzy na cukrzycę korzystają z prywatnych wizyt specjalistycznych i ponoszą wyższe w porównaniu z cukrzykami wydatki na ten cel. Ponad połowa respondentów zaznaczyła, że miesięczne wydatki związane z chorobą cukrzycą lub astmą stanowią duże obciążenie dla budżetu domowego.