Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy z. 39(3)/2014

URI dla tej Kolekcjihttp://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/6427

Przeglądaj

Aktualnie wyświetlane 1 - 20 z 35

Uwagi na marginesie lektury M. Słodowej-Hełpy „Rozwój zintegrowany. Warunki, wymiary, wyzwania”, CeDeWu.PL, Warszawa 2013
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Woźniak, Michał Gabriel
W eseju zreferowano treść książki M. Słodowej-Hełpy pt. „Rozwój zintegrowany. Warunki. Wyzwania. Wymiary” odnoszącej się do wyzwań i zagrożeń rozwojowych Polski i pożądanych kierunków polityki rozwojowej na poziomie regionalnym i lokalnym. Zawarte są tu również polemiczne refleksje autora recenzowanej książki i wskazania dla kontynuacji oryginalnych badań autorki recenzowanej monografii.
Structural model of cooperation development in the Black Sea region
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Chuzhykov, Viktor; Tkachova, Iryna
The development of international economic cooperation at the Azov-Black Sea region is an essential component of continental “East-West” cooperation and can serve as a bridge of complex diffusion of economic, social and political systems of Eurasia. However, there are several confrontation zones and conflicting ambitions of the biggest participants in the BSEC (The Black Sea Economic Cooperation) which serve as a condition to development of good neighborly relations including economic sphere. An effective cooperation of three EU countries neighbouring each other (Bulgaria, Romania, Greece) could have a positive influence on the development of economic cooperation in the Black and the Azov Seas, the feasibility of this trend towards interaction stems from the theory of localism. Thus, it appears that levels of using all advantages of European regionalism can be summarized as interaction of the BSEC in the formation of common recreational areas, obtaining minerals and dividing areas for fishing, because the part of the EU fisheries policy applies also in this area. The necessary background for further development of the region is synchronizing the cycles of economic growth, the BSEC Member States that require the corresponding convergence of country models within a Free Trade Area (FTA +) and in the near future and harmonization of customs agreements with the EU (Turkey already has such agreement with the European Union). However, further development of this infrastructure will strengthen the Baltic-Black Sea corridor, whose importance shall not be overestimated.
Kultura energetyczna krajów nordyckich
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Frączek, Paweł
Celem opracowania jest analiza czynników, które zadecydowały o ukształtowaniu się kultury energetycznej krajów nordyckich. Dla realizacji celu opracowania przedstawiono istotę kultury energetycznej oraz klasyfikację czynników, które decydują o jej kształcie. Szczególny nacisk położono na omówienie kultur energetycznych, jakie ukształtowały się w poszczególnych krajach nordyckich. Podkreślono, że zasadniczymi czynnikami, które w minionych czterdziestu latach zadecydowały o zmianie bilansu energetycznego krajów nordyckich, był kryzys naftowy lat 70. XX wieku oraz oczekiwania społeczne, aby polityka energetyczna była oparta na koncepcji rozwoju zrównoważonego i trwałego. Czynniki te wymusiły podjęcie działań na rzecz ograniczenia uzależnienia od importu ropy naftowej, co wiązało się z dywersyfikacją struktury źródeł energii w krajach nordyckich oraz z upowszechnieniem energii atomowej i OZE (głównie hydroenergia, biomasa i energia z wiatru). Wskazano na znaczne różnice między bilansami energetycznymi krajów nordyckich. Podkreślono, że mimo tych różnic występują wspólne cechy pozwalające na zdefiniowanie nordyckiej kultury energetycznej. Jest to związane z dążeniem do dywersyfikacji struktury źródeł energii, dużą dbałością o stan środowiska naturalnego, istnieniem rozwiniętego nordyckiego rynku energii elektrycznej, posiadaniem infrastruktury elektroenergetycznej umożliwiającej przesył energii elektrycznej między krajami nordyckimi oraz ścisłą współpracą tych krajów w prowadzonej polityce energetycznej. Istotną cechą nordyckiego sektora energii jest znaczące przeciętne zużycie energii elektrycznej w przeliczeniu na mieszkańca, co wiąże się z jej stosowaniem do ogrzewania oraz z konkurencyjnym poziomem cen energii elektrycznej w tych krajach.
Ocena możliwości finansowania działalności rozwojowej gmin województwa podkarpackiego na tle kraju
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Zawora, Jolanta
Wśród narzędzi stosowanych przez samorządy na rzecz kreowania rozwoju gospodarczego ważne miejsce zajmują instrumenty wydatkowe. Do tej grupy działań zaliczyć można podejmowaną przez władze gminne działalność inwestycyjną z zakresu infrastruktury technicznej i społecznej. Aktywność inwestycyjna gmin determinowana jest w dużym stopniu uwarunkowaniami finansowymi. Celem artykułu jest ocena możliwości finansowania działalności rozwojowej gmin. Analizą objęto gminy województwa podkarpackiego, charakteryzując ich zdolność finansowania inwestycji oraz zakres realizowanej działalności inwestycyjnej, na tle pozostałych polskich gmin. W wyniku analizy wykazano, że potencjał inwestycyjny gmin Podkarpacia pozostawał na poziomie zbliżonym do średniej krajowej. W analizowanym okresie można zauważyć spadek możliwości inwestycyjnych gmin w 2009 roku, a następnie w roku 2012. Spadkom potencjału inwestycyjnego towarzyszyło obniżanie się udziału dochodów własnych w dochodach budżetowych gmin. Średni poziom wskaźnika dochodów własnych w gminach Podkarpacia odbiegał znacznie od wartości charakterystycznych dla pozostałych gmin w kraju. Udział wydatków inwestycyjnych w wydatkach ogółem, zarówno w gminach Podkarpacia, jak i pozostałych polskich gminach, w latach 2008–2011 wzrastał, natomiast w 2012 roku we wszystkich badanych gminach wystąpił jego znaczący spadek. W badanym okresie przeważająca część gmin korzystała z dochodów zwrotnych. W związku z finansowaniem wydatków inwestycyjnych w badanym okresie rosło zadłużenie gmin. Jednostki samorządu terytorialnego w Polsce realizując zadania, sięgają coraz częściej do zwrotnych źródeł zasilania finansowego.
Wykorzystanie metody DEA w przestrzenno-czasowej analizie efektywności inwestycji
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Ludwiczak, Bogdan
Praca dotyczy zastosowania metody DEA (Data Envelopment Analysis) w przestrzenno-czasowej analizie efektywności inwestycji. Przedmiotem analizy były nakłady i efekty inwestycji w poszczególnych województwach w Polsce, w okresie 2005–2010. W analizie wykorzystano dane publikowane przez Główny Urząd Statystyczny. Dla potrzeb oceny efektywności wybrano trzy rodzaje nakładów i dwa rodzaje efektów inwestycyjnych. W analizie efektywności wykorzystano, proponowaną w literaturze przedmiotu, wersję metody DEA zmodyfikowaną dla potrzeb analizy efektywności instytucji non profit. Chodziło o redukcję liczby obiektów ocenianych jako najlepsze. Rozszerzono zbiór analizowanych obiektów o wirtualny obiekt wzorcowy i analizowano efektywność z uwzględnieniem tego dodatkowego obiektu. Szacując efektywność inwestycji w poszczególnych województwach przyjęto, że punktem odniesienia dla niej jest efektywność wzorca. Pozwoliło to na znaczną redukcję procesu obliczeniowego. Rozważano różne wzorce. Szacowano wagi nakładów i efektów dla obiektu wzorcowego, a wartości wskaźników efektywności pozostałych obiektów wyznaczano w relacji do otrzymanego rozwiązania wzorcowego. Uzyskane wyniki potwierdziły zarzuty stawiane metodzie DEA dotyczące redundancji liczby obiektów ocenianych jako najlepsze. Przeprowadzono analizę autokorelacji przestrzennej otrzymanych wyników oceny efektywności inwestycji dla poszczególnych województw w badanym okresie. W tym celu wykorzystano statystykę Morana. Otrzymane wyniki wskazują na przekształcanie się, wraz z upływem czasu, relacji przestrzennych w efektywności wykorzystania inwestycji z autokorelacji ujemnej na dodatnią, tj. na tendencję do grupowania się województw w regiony o podobnym poziomie wykorzystania nakładów inwestycyjnych (niższym lub wyższym).
Przestrzenne zróżnicowanie poziomu życia ludności województwa podkarpackiego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Majka, Agnieszka
Ocena zróżnicowania poziomu życia nabiera szczególnego znaczenia w kontekście analizy stopnia przemian gospodarczych, porównania rozwoju wybranych obszarów między sobą czy wskazania dysproporcji życia społeczeństwa zamieszkującego dany region. Dzięki takim ocenom możliwe staje się wskazanie dystansu dzielącego poszczególne regiony, wyodrębnienie grup o zbliżonym poziomie życia, uchwycenie podobieństw i różnic występujących pomiędzy poziomem życia w poszczególnych jednostkach administracyjnych czy określenie zagrożenia danego regionu. W opracowaniu zaprezentowano wyniki statystycznej analizy zróżnicowania poziomu życia ludności w powiatach województwa podkarpackiego. W pierwszej części niniejszej pracy skupiono się nad istotą terminu „poziom życia” oraz na odróżnianiu poziomu życia od pokrewnych kategorii, takich jak: warunki życia, jakość życia czy dobrobyt społeczny. Ze względu na fakt, iż poziom życia mieszkańców danego regionu kształtowany jest poprzez wiele różnych czynników ze sfery uwarunkowań społeczno-gospodarczych oraz ekonomicznych, przeprowadzoną ocenę zróżnicowania poziomu życia oparto na cechach diagnostycznych opisujących m.in.: lokalny rynek pracy, opiekę zdrowotną i społeczną, infrastrukturę gospodarczą i komunikację, gospodarkę mieszkaniową, oświatę i kulturę oraz bezpieczeństwo. Materiał empiryczny stanowiły dane obrazujące wielkość cech kształtujących poziom życia pozyskane z wydawnictw Głównego Urzędu Statystycznego dotyczące roku 2012. W badaniu przestrzennego zróżnicowania poziomu życia wykorzystano syntetyczny miernik taksonomiczny. W wyniku przeprowadzonej analizy poziomu życia ludności powiatów województwa podkarpackiego wyodrębniono cztery grupy typologiczne oraz wskazano czynniki (cechy), które najsilniej różnicują pozycje powiatów.
Konkurencyjność województw Polski Wschodniej na tle regionów Unii Europejskiej w świetle badań własnych
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Surówka, Agata
Tematyka artykułu związana jest z zagadnieniem konkurencyjności regionów, które w ostatnim okresie stanowi jeden z bardziej istotnych obszarów badawczych w ramach nauk o ekonomii. Artykuł podzielony został na dwie części. W pierwszej zaprezentowano przegląd (ewidencję) definicji konkurencyjności regionów, w drugiej natomiast przedstawiono wyniki uzyskane z badań własnych nad konkurencyjnością województw Polski Wschodniej (podkarpackie, podlaskie, świętokrzyskie, warmińsko-mazurskie i lubelskie) na tle regionów Unii Europejskiej (poziom NUTS2). W przeprowadzonym badaniu zaproponowany został odmienny sposób pomiaru analizowanego zjawiska konkurencyjności województw Polski. Wstępnie wytypowano do badania zestaw cech, który następnie podzielony został na sześć komponentów. Dla poszczególnych komponentów wyznaczone zostały syntetyczne wskaźniki (cząstkowe), które pomocne były przy obliczeniu całościowego wskaźnika konkurencyjności województw Polski. Badanie przeprowadzone zostało w sposób dynamiczny (dla każdego roku przyjętego okresu badawczego). Z uwagi na brak kompletnej i wiarygodnej bazy danych, jako okres badawczy przyjęto lata 2006–2009. Następnie zweryfikowana została zgodność pozycji zajmowanych przez województwa Polski w skonstruowanych w badanym okresie rankingach. Do realizacji tego celu wykorzystano test Kendalla (współczynnik zgodności W Kendalla). Wszystkie obliczenia wykonane zostały w programach Statistica PL. i PQStat Software. Przy interpretacji wyników szczególna uwaga skupiona została na województwach Polski Wschodniej z uwagi na założony cel opracowania. Badania prowadzone w tej części Polski mają szczególne znaczenie z uwagi na to, że jak powszechnie wiadomo charakteryzuje się ona niskim poziomem rozwoju społeczno-gospodarczego oraz niską konkurencyjnością.
Międzywojewódzkie dysproporcje wytwarzania wartości dodanej w branżach usługowych
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Cyrek, Magdalena
W opracowaniu prezentowane są wyniki badań w zakresie międzywojewódzkiego zróżnicowania wytwarzanej wartości dodanej brutto na mieszkańca w Polsce. W tym wymiarze urzeczywistniania się procesów gospodarczych, weryfikacji poddaje się coraz częściej wskazywany w literaturze przedmiotu fakt, że procesy rozwojowe w układzie wojewódzkim przebiegają zgodnie z modelem polaryzacyjnym, prowadząc do narastania zróżnicowań. Podstawą wnioskowania jest obserwacja zmian wartości współczynnika Giniego obliczonego dla międzywojewódzkiego rozkładu wartości dodanej brutto na mieszkańca w latach 2000–2011. Niezbędne do analiz dane statystyczne zostały zaczerpnięte z Banku Danych Lokalnych GUS. Ze względu na dominację sektora usług we współczesnych gospodarkach, poza analizą kreacji wartości ogółem, w opracowaniu uwagę koncentruje się na różnicach dostrzeganych pomiędzy różnorodnymi branżami usługowymi. Utożsamiane są one z sekcjami G-T Polskiej Klasyfikacji Działalności PKD 2007. W badaniach identyfikuje się sekcje, w których skala różnic międzyregionalnych jest największa, a jednocześnie weryfikacji poddaje się tezę, że największe nierównomierności międzyregionalne dotyczą najbardziej nowoczesnych branży związanych z rozwojem gospodarki opartej na wiedzy. Uzyskane wyniki potwierdzają wstępne założenia. Nie tylko dla wartości dodanej ogółem obserwowane są procesy dywergencji międzyregionalnej, ale i w odniesieniu do kreacji wartości w większości branży usługowych. Ponadto sferami o największych międzywojewódzkich nierównomiernościach rozkładu wytwarzania okazują się być nowoczesne branże ICT oraz finansowa. Również usługi profesjonalne, naukowe i techniczne wykazują takie specyfiki. Natomiast minimalizacja zróżnicowań międzyregionalnych wiąże się głównie z funkcjonowaniem sfery usług publicznych.
Zintegrowane podejście do społeczno-gospodarczego wymiaru romskiego dylematu: rozwiązania Unii Europejskiej i polska płaszczyzna krajowa
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Szewczyk, Marcin
Przyjęta przez Komisję Europejską w 2010 roku strategia Europa 2020 ma zagwarantować zrównoważony rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu w państwach członkowskich. W ścisłym powiązaniu z Europą 2020 Komisja Europejska przyjęła komunikat Unijne ramy dotyczące krajowych strategii integracji Romów do 2020 roku. Określa on strategiczne ramy umożliwiające likwidację przepaści społecznej i gospodarczej istniejącej pomiędzy społecznością Romów a społeczeństwem głównego nurtu. Wymagane jest do tego jednak zintegrowane podejście każdego z państw Unii Europejskiej wobec romskiego dylematu. Nowy Program integracji społecznej Romów w Polsce na lata 2014–2020 ma nie tylko odpowiadać założeniom wypracowanym podczas 10 lat pracy na rzecz tej społeczności, ale także spełniać założenia tak samej strategii Europa 2020 oraz polskiego Krajowego programu reform Europa 2020, jak i polskich strategii długookresowych: Długookresowej Strategii Rozwoju Kraju. Polska 2030 oraz Strategii Rozwoju Kraju – 2020. W tekście dokonano analizy powyższych dokumentów. Badanie zostało ukierunkowane na te ich składniki, które wiążą się ze spójnością Unii Europejskiej. Stanowią one – a przynajmniej powinny spełniać tę funkcję – podstawę do budowania strategii działań na rzecz spójności rozwoju. Celem badania było wskazanie na wzajemne powiązanie powyższych dokumentów w tym zakresie, określenie ich komplementarności wobec dążenia do spójności społecznej i gospodarczej oraz w efekcie – poziomu ich zintegrowania w tym obszarze (niestety, pozostającego na niskim poziomie), który powinien pozytywnie wpływać na osiąganie ich wspólnych celów.
Organizacje pozarządowe we wdrażaniu zasad ekonomii społecznej (ujęcie ekonomiczne i prawnicze)
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Lubimow-Burzyńska, Iwona; Kowalczyk, Ewaryst
Celem pracy jest analiza ram prawnych oraz aspektów ekonomicznych udziału organizacji pozarządowych w rozwoju ekonomii społecznej. Artykuł wyjaśnia podstawowe zagadnienia związane z partycypacją organizacji pozarządowych, w tym pojęcie ekonomii społecznej, definicję organizacji pozarządowej oraz treść zasady subsydiarności. W ramach analiz prawnych stwierdza się, że prawo udziału organizacji pozarządowych w rozwoju ekonomii społecznej zagwarantowane jest w normach prawnych zawartych w ustawie z roku 2009 o finansach publicznych Zasadniczy charakter tych norm, a w szczególności art. 43 ustawy o finansach publicznych nie budzi wątpliwości, ze względu na jej umiejscowienie wśród regulacji istotnych dla organizacji finansów publicznych. W artykule podkreśla się, że zaangażowanie organizacji pozarządowych pozwala rozwinąć się lokalnym inicjatywom i stwarzać warunki rozwoju społeczeństwa obywatelskiego. Istnienie ekonomii społecznej przyczynia się z kolei do budowy sieci relacji kapitału zaufania społecznego. W opracowaniu zwrócono uwagę na potrzebę ustawowego włączenia wdrażania ekonomii społecznej do sfery zadań publicznych realizowanych przez organy administracji publicznych, w szczególności jednostek samorządu terytorialnego. Takie rozwiązanie pozwoli na większy udział podmiotów trzeciego sektora w tym obszarze. Należy przyjąć, że efektywne wdrożenie zasad ekonomii społecznej przez organizacje pozarządowe zależy od współdziałania z administracją publiczną, a ta podejmuje określone działania jedynie w oparciu o określoną podstawę prawną.
Spółdzielnie jako podmioty ekonomii społecznej wpływające na rozwój
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Kawa, Marta
Celem opracowania było przedstawienie organizacji spółdzielczych jako podmiotów ekonomii społecznej. Scharakteryzowano podstawowe wyróżniki i funkcje ekonomii społecznej oraz wartości i zasady spółdzielcze, które są zbieżne z wartościami ekonomii społecznej. Podmioty ekonomii społecznej, w tym również spółdzielnie, można wykorzystać do rozwiązywania współczesnych dylematów rozwojowych. W sferze ekonomii społecznej działają podmioty ekonomii społecznej, obejmujące cztery główne grupy: przedsiębiorstwa społeczne, podmioty reintegracyjne, podmioty sfery pożytku publicznego oraz podmioty sfery gospodarczej, które tworzą organizacje pozarządowe i spółdzielnie. Zmiany społeczno-ekonomiczne wpływające na wzrost bezrobocia powodują konieczność poszukiwania nowych rozwiązań, które przyczynią się do budowy silniejszego społeczeństwa. Jednym z możliwych rozwiązań jest ekonomia społeczna, rozwój przedsiębiorstw społecznych może zostać jednak spowolniony przez brak zrozumienia ich istoty. Dlatego konieczne jest stworzenie przez państwo warunków umożliwiających dalszy rozwój przedsiębiorstw społecznych i podmiotów zaliczanych do sektora ekonomii społecznej, w tym również spółdzielni. Duży wpływ na poprawę sytuacji gospodarczej wywierają organizacje spółdzielcze działające w obszarze finansów. Banki spółdzielcze, spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe wspierają osoby mniej zamożne. Na rozwój lokalnej społeczności mają również wpływ spółdzielnie pracy, grupy producentów rolnych, spółdzielnie socjalne.
Analiza struktury oraz instrumentów alokacji okresowych nadwyżek środków pieniężnych przedsiębiorstw w świetle przemian gospodarczych w Polsce
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Śpiewak, Tomasz
Warunkiem zapewnienia optymalnych warunków realizacji podstawowego celu funkcjonowania podmiotów gospodarczych, którym jest wzrost wartości firmy, jest realizacja odpowiedniej strategii zarządzania płynnością finansową przedsiębiorstwa. Podstawowym celem konstrukcji takiej strategii jest m.in. określenie stanu środków pieniężnych, który z jednej strony zapewniłby utrzymanie płynności, zaś z drugiej strony uwzględniałby kryterium maksymalizacji wartości kapitałów własnych przedsiębiorstwa. Poprawa zarządzania środkami pieniężnymi stanowi istotny element budowy przewagi konkurencyjnej jednostki poprzez wzrost jej dochodów, przy istniejącym wyniku na podstawowej działalności operacyjnej. Polityka zarządzania środkami pieniężnymi w przedsiębiorstwie powinna być powiązana ze strategią funkcjonowania przedsiębiorstwa w sposób zapewniający realizację jej podstawowych założeń oraz winna być integralną częścią systemu finansowego jednostki. Optymalizacja procesów zarządzana zasobami przedsiębiorstwa stanowi źródło wewnętrzne budowy jego wartości oraz przewagi konkurencyjnej. Odpowiedni wybór instrumentów inwestycyjnych alokacji krótkookresowych nadwyżek środków pieniężnych zwiększa rentowność przedsiębiorstwa, istnieje jednak konieczność zestawienia potencjalnych kosztów oraz przychodów wynikających z przeprowadzonych operacji. Strategia inwestycyjna winna uwzględniać specyficzny charakter zarządzania środkami pieniężnymi, którego konsekwencją jest na przykład ograniczony horyzont czasowy przeprowadzanych inwestycji nadwyżek środków pieniężnych. Zarządzanie gotówką powinno prowadzić do tworzenia innych jej form, by osiągnięte zostało swoiste optimum relacji płynność – rentowność środków pieniężnych przedsiębiorstwa, zgodnie z założeniami strategii zarządzania płynnością w ujęciu dochód – ryzyko. Celem niniejszego artykułu jest wskazanie wybranych aspektów konstrukcji strategii alokacji okresowych nadwyżek środków pieniężnych oraz analiza opłacalności najpopularniejszych inwestycji krótkookresowych.
Sprawozdawczość finansowa i jej rola w ocenie wyników działalności przedsiębiorstw
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Nesterowicz, Renata
Skutki wszystkich decyzji podejmowanych w przedsiębiorstwie, bez względu na obszar jakiego dotyczą, koncentrują się na płaszczyźnie finansowej. Dlatego muszą one, oprócz aspektów prawnych, personalnych czy organizacyjnych, uwzględniać kryterium finansowe. Umiejętność przeprowadzenia właściwej merytorycznie i metodycznie oceny kondycji finansowej firmy jest jedną z najistotniejszych przesłanek zarządzania. Wykrycie zagrożenia kontynuowania działalności przez jednostkę gospodarczą na podstawie informacji zawartych w rocznym sprawozdaniu finansowym jest bardzo trudne. Symptomy złej sytuacji finansowej mogą być mniej lub bardziej widoczne w poszczególnych elementach sprawozdania finansowego, które należy analizować bardzo wnikliwie. Otrzymane wyniki należy porównać z wynikami innych przedsiębiorstw z tej samej branży, w niniejszym opracowaniu spółka Zelmer S.A. mająca swoją siedzibę w regionie została porównana ze spółką Amica S.A.
Integration model of development of the European management consulting market
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Vergunenko, Natalia
The research deals with the analysis of the main trends on the European consulting market through the understanding of the structural and dynamic changes in the last years. Such analysis in this area makes it possible to draw the conclusions on the state and the development level of the economy as a whole, as well as on the interdependence of the consulting market and the GDP of European countries. Demand for the certain consulting services reflects indirectly the level of the management of the individual economic actors and the efficiency of the socio-economic structure of the country. Author characterizes the dependence between the size of MC market and the GDP of European countries with a help of the correlation models, based on the last statistical reports. The proposed models also provide a methodological basis for forecasting the main trends in the consulting industry on the global and European markets.
Usługi konsultingowe w podnoszeniu konkurencyjności przedsiębiorstw w gospodarce opartej na wiedzy
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Jabłoński, Marek
Celem niniejszego opracowania jest ukazanie rangi usług konsultingowych w podnoszeniu konkurencyjności przedsiębiorstw w gospodarce opartej na wiedzy. W ramach tak zdefiniowanego zamierzenia ukazano istotę wiedzy traktując ją jako zasób pierwotny i podstawowy związany ze wszystkimi „twardymi” i „miękkimi” zasobami organizacji. W takim ujęciu wiedza wyznacza konfigurację pozostałych zasobów w procesie generowania wartości. W dalszej kolejności ukazano zachowania przedsiębiorstw dostosowane do normatywów rozwoju gospodarki opartej na wiedzy. Odwołując się do teorii wzrostu gospodarczego wskazano na wiodącą rangę konsultingu w pozyskiwaniu i wykorzystywaniu wiedzy otoczenia na gruncie przedsiębiorstw. Zdefiniowano także ekonomiczne skutki usług konsultingowych. W końcowej części opracowania ukazano rolę usług konsultingowych w rozwoju wiedzy organizacji, odnosząc się zwłaszcza do wpływu konsultantów na rozwój teorii i praktyki zarządzania organizacjami. Ukazano, że konsultanci, działając na gruncie organizacji, wdrażają postulaty i zasady o charakterze normatywnym, prowadzą prace badawcze, formułują teoretyczne uogólnienia, a na ich podstawie hipotezy stanowiące podstawę dalszej eksploracji wiedzy o funkcjonowaniu organizacji, wreszcie wspierają dyfuzję wiedzy w otoczeniu, upowszechniając wzorcowe praktyki, jako istotne ogniwo rozwoju instytucjonalnego gospodarki.
Style kierowania a przejawy kultury organizacyjnej w przedsiębiorstwie
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Wyszkowska, Zofia
W artykule przedstawiono style kierowania występujące w przedsiębiorstwie oraz związki zachodzące pomiędzy stosowanymi stylami kierowania i przejawiającą się kulturą organizacyjną. Style kierowania rozpoznano przy pomocy testu Reddina. W metodzie tej uwzględnia się nastawienie kierowników na zadania, relacje międzyludzkie i efekty związane z wykonywaniem wyznaczonych zadań. Zastosowana metoda pozwala na wyodrębnienie czterech stylów kierowania efektywnych i czterech nieefektywnych. Style kierowania oceniano u kierowników pięciu podstawowych działów znajdujących się w strukturze organizacyjnej przedsiębiorstwa. Wśród kierowników korzystających z efektywnych stylów kierowania byli biurokraci, inspiratorzy, operatywni pragmatycy i życzliwi autokraci. W grupie przedstawicieli stylów mniej efektywnych byli dezerterzy, jeden dyktator i jeden misjonarz. Zaobserwowano znaczne różnice występujące wśród ocenianych kierowników w wartościach oceniających nastawienie na zadania, pracowników i efektywność. O przejawach kultury organizacyjnej wypowiadali się za pośrednictwem kwestionariusza ankiety podwładni ocenianych kierowników. Badanie przeprowadzono w przedsiębiorstwie portu lotniczego działającego jako spółka akcyjna. W badaniu uczestniczyło 15 kierowników i 124 pracowników podwładnych kierownikom. Kwestionariusz dotyczący oceny przejawów kultury organizacyjnej zawierał stwierdzenia pozwalające wskazać profil wiodących wartości kulturowych w obszarze zarządzania, komunikacji, relacji międzyludzkich zachodzących pomiędzy pracownikami i symboli. W prowadzonych badaniach została zachowana zasada pełnej anonimowości. Analiza zebranych danych empirycznych pozwoliła stwierdzić, że kierownicy w większości stosują efektywne style kierowania, jednak nie stwierdzono istotnych zależności pomiędzy stylami kierowania i określonymi przejawami kultury organizacyjnej.
Zatrudnienie chronione osób z niepełnosprawnościami – wybrane przykłady funkcjonujące w krajach Europy
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Garbat, Marcin
W artykule przedstawiono wybrane elementy rehabilitacji zawodowej oraz zatrudnienia chronionego osób z niepełnosprawnością, jakie funkcjonują w Europie. Można stwierdzić, iż nie istnieje uniwersalny model w tym zakresie. Każdy kraj posiada swoją oryginalną politykę w zakresie zatrudniania chronionego osób z niepełnosprawnością, opartą na własnych doświadczeniach, kulturze, zasobach oraz możliwościach. Doświadczenie wielu państw wykazało, że jednym z warunków rozwoju rehabilitacji zawodowej jest koordynacja w tym zakresie prac planowanych przez różne instytucje i urzędy. Wynika to z wielostronności samego zagadnienia, narastania z roku na rok nowych problemów, powstania placówek rehabilitacji oraz w zależności od tematyki – podporządkowania problematyki rehabilitacyjnej różnym resortom i instytucjom, które rozwiązują je często na własną rękę.
Rozwój zawodowy a współczesne wyzwania na rynku pracy
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Pawlak, Justyna
Poszukując warunków zintegrowanego rozwoju natrafiamy na obszar, w którym spotka się problematyka związana z optymalnymi warunkami rozwoju organizacji oraz problematyka rozwoju zatrudnionych w niej osób. Wspólną częścią tych dwóch dziedzin jest rozwój pracowników, który dokonuje się w obszarze zawodowym. Od wielu lat znane są stadia rozwoju zawodowego, niemniej jednak sytuacja na współczesnym rynku pracy sprawia, że kariera zawodowa coraz rzadziej ma charakter liniowy. Oznacza to między innymi, że w czasie rozwoju zawodowego jednostka powinna nabyć takich kompetencji, które pozwolą jej poradzić sobie z tempem zmian, koniecznością adaptacji do nowych warunków i wielozadaniowością. Procesy globalizacji, substytucja personelu przez automaty, zmiany demograficzne oraz zmiany sposobu zatrudniania powodują, że pracownicy często przestają wiązać się z jedną czy kilkoma organizacjami, a zaczynają funkcjonować na zewnętrznym rynku pracy. Daje im to z jednej strony większą swobodę i możliwość samorealizacji, ale z drugiej strony wymaga większej samodzielności, kreatywności, elastyczności i przedsiębiorczości. Dlatego też istotne jest, aby do tych wyzwań, jakie stawia przed pracownikami współczesność, dopasować edukację i poradnictwo zawodowe oraz szukać odpowiedzi na pytanie: w jaki sposób łączyć konieczność elastyczności i mobilności z poczuciem bezpieczeństwa pozwalającym na obniżenie stresu zawodowego. Zatem zintegrowany rozwój zawodowy oznacza między innymi uczenie się łączenia: wielozadaniowości, elastyczności i budowania współczesnego typu kariery, opartej na indywidualnej, przedsiębiorczej niezależności, z rozpoznawaniem własnych zdolności, predyspozycji i potrzeb, by móc je do siebie optymalnie dopasować.
Nierówności w wydatkach na edukację w europejskich gospodarstwach domowych
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Piekut, Marlena
Celem artykułu było zbadanie zróżnicowania poziomu wydatków na edukację oraz ich udziału w wydatkach ogółem w europejskich gospodarstwach domowych, ze szczególnym zwróceniem uwagi na gospodarstwa domowe zlokalizowane w Polsce. Postawiono dwie hipotezy badawcze: 1. Obserwuje się wzrost wydatków na edukację, a procesy konwergencji społecznej prowadzą do zmniejszania dysproporcji w wydatkach pomiędzy gospodarstwami domowymi z różnych krajów europejskich. 2. Kryzys finansowo-ekonomiczny doprowadził do spowolnienia wzrostu wydatków na edukację w europejskich gospodarstwach domowych. Materiał źródłowy stanowiły bazy danych GUS i Eurostat. W latach 1995–2008 malało zróżnicowanie w wydatkach na edukację między krajami europejskimi a w okresie kryzysu finansowo-ekonomicznego doszło do wzrostu dyspersji. Największymi wydatkami na edukację odznaczali się Norwegowie, Luksemburczycy i Szwajcarzy. Najwyższy zaś udział wydatków na edukację w wydatkach ogółem dotyczył Cypru, Islandii i Irlandii. Poziom wydatków na edukację oraz udział tych wydatków w wydatkach ogółem w Polsce jest najbardziej zbliżony do krajów o podobnym położeniu geopolitycznym (Litwa, Rumunia i Bułgaria). W Polsce najwięcej na edukację przeznaczano w gospodarstwach domowych pracowników na stanowiskach nierobotniczych, pracujących na własny rachunek, z głową rodziny legitymującą się wyższym poziomem wykształcenia oraz w gospodarstwach domowych najzamożniejszych, najmniej zaś w gospodarstwach domowych, w których głową rodziny była osoba z niskim poziomem wykształcenia, w gospodarstwach domowych emerytów i rencistów oraz najuboższych.
Konkurencja pomiędzy podmiotami edukacyjnymi prowadzącymi kształcenie na poziomie średnim w zakresie ofert edukacyjnych na tle wybranych regionów
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Polcyn, Jan
Wskazano na mechanizmy kształtujące konkurencję w edukacji zarówno od strony podaży (oferta edukacyjna), jak i od strony popytu (zainteresowanie kandydatów kształceniem w szkołach średnich). Dokonano też analizy podaży i popytu na kształcenie w szkołach średnich w wybranych regionach. W wyniku prowadzonych analiz stwierdzono, że tylko ok. 16% oddziałów szkolnych cieszy się większym zainteresowaniem niż liczba oferowanych miejsc kształcenia. Nadmiar miejsc oferowanych w szkołach średnich (nadmierna podaż) może mieć negatywny wpływ na jakość tworzonego w przyszłości kapitału ludzkiego. Sugeruje się wprowadzenie pełnego konkurowania podmiotów edukacyjnych poprzez przekazanie odpowiedzialności finansowej bezpośrednio do szkół państwowych; szkolnictwo prywatne taką odpowiedzialność ponosi od początku swego funkcjonowania. Pełna odpowiedzialność za kształcenie będzie możliwa po bezpośrednim przekazaniu subwencji oświatowej do szkoły z pominięciem organu prowadzącego (starostwa). Rynek edukacyjny jest rynkiem wymagającym konkurencji zarówno po stronie producenta (szkoły), jak i po stronie konsumenta (ucznia). Te dwie płaszczyzny konkurowania mają bowiem znaczący wpływ na jakość kształcenia. Artykuł zawiera sugestie dla szeroko rozumianej praktyki edukacyjnej mające na celu poprawę funkcjonowania rynku edukacyjnego.

Przeglądaj

Ostatnio nadesłane materiały