Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy z. 39(3)/2014
URI dla tej Kolekcji
Przeglądaj
Ostatnio nadesłane materiały
- PozycjaUwagi na marginesie lektury M. Słodowej-Hełpy „Rozwój zintegrowany. Warunki, wymiary, wyzwania”, CeDeWu.PL, Warszawa 2013(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Woźniak, Michał GabrielW eseju zreferowano treść książki M. Słodowej-Hełpy pt. „Rozwój zintegrowany. Warunki. Wyzwania. Wymiary” odnoszącej się do wyzwań i zagrożeń rozwojowych Polski i pożądanych kierunków polityki rozwojowej na poziomie regionalnym i lokalnym. Zawarte są tu również polemiczne refleksje autora recenzowanej książki i wskazania dla kontynuacji oryginalnych badań autorki recenzowanej monografii.
- PozycjaStructural model of cooperation development in the Black Sea region(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Chuzhykov, Viktor; Tkachova, IrynaThe development of international economic cooperation at the Azov-Black Sea region is an essential component of continental “East-West” cooperation and can serve as a bridge of complex diffusion of economic, social and political systems of Eurasia. However, there are several confrontation zones and conflicting ambitions of the biggest participants in the BSEC (The Black Sea Economic Cooperation) which serve as a condition to development of good neighborly relations including economic sphere. An effective cooperation of three EU countries neighbouring each other (Bulgaria, Romania, Greece) could have a positive influence on the development of economic cooperation in the Black and the Azov Seas, the feasibility of this trend towards interaction stems from the theory of localism. Thus, it appears that levels of using all advantages of European regionalism can be summarized as interaction of the BSEC in the formation of common recreational areas, obtaining minerals and dividing areas for fishing, because the part of the EU fisheries policy applies also in this area. The necessary background for further development of the region is synchronizing the cycles of economic growth, the BSEC Member States that require the corresponding convergence of country models within a Free Trade Area (FTA +) and in the near future and harmonization of customs agreements with the EU (Turkey already has such agreement with the European Union). However, further development of this infrastructure will strengthen the Baltic-Black Sea corridor, whose importance shall not be overestimated.
- PozycjaKultura energetyczna krajów nordyckich(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Frączek, PawełCelem opracowania jest analiza czynników, które zadecydowały o ukształtowaniu się kultury energetycznej krajów nordyckich. Dla realizacji celu opracowania przedstawiono istotę kultury energetycznej oraz klasyfikację czynników, które decydują o jej kształcie. Szczególny nacisk położono na omówienie kultur energetycznych, jakie ukształtowały się w poszczególnych krajach nordyckich. Podkreślono, że zasadniczymi czynnikami, które w minionych czterdziestu latach zadecydowały o zmianie bilansu energetycznego krajów nordyckich, był kryzys naftowy lat 70. XX wieku oraz oczekiwania społeczne, aby polityka energetyczna była oparta na koncepcji rozwoju zrównoważonego i trwałego. Czynniki te wymusiły podjęcie działań na rzecz ograniczenia uzależnienia od importu ropy naftowej, co wiązało się z dywersyfikacją struktury źródeł energii w krajach nordyckich oraz z upowszechnieniem energii atomowej i OZE (głównie hydroenergia, biomasa i energia z wiatru). Wskazano na znaczne różnice między bilansami energetycznymi krajów nordyckich. Podkreślono, że mimo tych różnic występują wspólne cechy pozwalające na zdefiniowanie nordyckiej kultury energetycznej. Jest to związane z dążeniem do dywersyfikacji struktury źródeł energii, dużą dbałością o stan środowiska naturalnego, istnieniem rozwiniętego nordyckiego rynku energii elektrycznej, posiadaniem infrastruktury elektroenergetycznej umożliwiającej przesył energii elektrycznej między krajami nordyckimi oraz ścisłą współpracą tych krajów w prowadzonej polityce energetycznej. Istotną cechą nordyckiego sektora energii jest znaczące przeciętne zużycie energii elektrycznej w przeliczeniu na mieszkańca, co wiąże się z jej stosowaniem do ogrzewania oraz z konkurencyjnym poziomem cen energii elektrycznej w tych krajach.
- PozycjaOcena możliwości finansowania działalności rozwojowej gmin województwa podkarpackiego na tle kraju(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Zawora, JolantaWśród narzędzi stosowanych przez samorządy na rzecz kreowania rozwoju gospodarczego ważne miejsce zajmują instrumenty wydatkowe. Do tej grupy działań zaliczyć można podejmowaną przez władze gminne działalność inwestycyjną z zakresu infrastruktury technicznej i społecznej. Aktywność inwestycyjna gmin determinowana jest w dużym stopniu uwarunkowaniami finansowymi. Celem artykułu jest ocena możliwości finansowania działalności rozwojowej gmin. Analizą objęto gminy województwa podkarpackiego, charakteryzując ich zdolność finansowania inwestycji oraz zakres realizowanej działalności inwestycyjnej, na tle pozostałych polskich gmin. W wyniku analizy wykazano, że potencjał inwestycyjny gmin Podkarpacia pozostawał na poziomie zbliżonym do średniej krajowej. W analizowanym okresie można zauważyć spadek możliwości inwestycyjnych gmin w 2009 roku, a następnie w roku 2012. Spadkom potencjału inwestycyjnego towarzyszyło obniżanie się udziału dochodów własnych w dochodach budżetowych gmin. Średni poziom wskaźnika dochodów własnych w gminach Podkarpacia odbiegał znacznie od wartości charakterystycznych dla pozostałych gmin w kraju. Udział wydatków inwestycyjnych w wydatkach ogółem, zarówno w gminach Podkarpacia, jak i pozostałych polskich gminach, w latach 2008–2011 wzrastał, natomiast w 2012 roku we wszystkich badanych gminach wystąpił jego znaczący spadek. W badanym okresie przeważająca część gmin korzystała z dochodów zwrotnych. W związku z finansowaniem wydatków inwestycyjnych w badanym okresie rosło zadłużenie gmin. Jednostki samorządu terytorialnego w Polsce realizując zadania, sięgają coraz częściej do zwrotnych źródeł zasilania finansowego.
- PozycjaWykorzystanie metody DEA w przestrzenno-czasowej analizie efektywności inwestycji(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Ludwiczak, BogdanPraca dotyczy zastosowania metody DEA (Data Envelopment Analysis) w przestrzenno-czasowej analizie efektywności inwestycji. Przedmiotem analizy były nakłady i efekty inwestycji w poszczególnych województwach w Polsce, w okresie 2005–2010. W analizie wykorzystano dane publikowane przez Główny Urząd Statystyczny. Dla potrzeb oceny efektywności wybrano trzy rodzaje nakładów i dwa rodzaje efektów inwestycyjnych. W analizie efektywności wykorzystano, proponowaną w literaturze przedmiotu, wersję metody DEA zmodyfikowaną dla potrzeb analizy efektywności instytucji non profit. Chodziło o redukcję liczby obiektów ocenianych jako najlepsze. Rozszerzono zbiór analizowanych obiektów o wirtualny obiekt wzorcowy i analizowano efektywność z uwzględnieniem tego dodatkowego obiektu. Szacując efektywność inwestycji w poszczególnych województwach przyjęto, że punktem odniesienia dla niej jest efektywność wzorca. Pozwoliło to na znaczną redukcję procesu obliczeniowego. Rozważano różne wzorce. Szacowano wagi nakładów i efektów dla obiektu wzorcowego, a wartości wskaźników efektywności pozostałych obiektów wyznaczano w relacji do otrzymanego rozwiązania wzorcowego. Uzyskane wyniki potwierdziły zarzuty stawiane metodzie DEA dotyczące redundancji liczby obiektów ocenianych jako najlepsze. Przeprowadzono analizę autokorelacji przestrzennej otrzymanych wyników oceny efektywności inwestycji dla poszczególnych województw w badanym okresie. W tym celu wykorzystano statystykę Morana. Otrzymane wyniki wskazują na przekształcanie się, wraz z upływem czasu, relacji przestrzennych w efektywności wykorzystania inwestycji z autokorelacji ujemnej na dodatnią, tj. na tendencję do grupowania się województw w regiony o podobnym poziomie wykorzystania nakładów inwestycyjnych (niższym lub wyższym).