Polityka i Społeczeństwo nr 1(21)/2023

Przeglądaj

Ostatnio nadesłane materiały

Aktualnie wyświetlane 1 - 5 z 20
  • Pozycja
    Zagrożenia hybrydowe bezpieczeństwa informacyjnego państwa
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-03) Wyrębek, Henryk
    Aneksja Krymu oraz początki rosyjskiej agresji w Donbasie zapoczątkowały szerokie wykorzystanie w dyskursie publicystycznym i rozważaniach naukowych pojęcia zagrożenia hybrydowe, które wiąże się z takimi zagrożeniami, jak rozpowszechnianie fałszywych informacji i manipulowanie nimi w sposób podważający zaufanie społeczeństwa do władzy oraz rozpowszechnianie informacji kompromitujących polityków. Podejmując próbę osłabienia umowy społecznej, która łączy państwo i jego wyborców, podmiot prowadzący działania hybrydowe próbuje podważyć zaufanie między instytucjami państwowymi a obywatelami. W rezultacie państwo traci swoją legitymizację – która jest w dużej mierze funkcją zaufania publicznego – a co za tym idzie, traci zdolność do działania, jak stwierdził Thomas Hobbes w 1651 roku w dziele Lewiatan. W konsekwencji grupa zagrożeń hybrydowych odnoszących się do działań informacyjnych niszczy zarówno fundamenty ideowe, jak i zdolność państwa do sprawnego funkcjonowania. W artykule podjęto próbę analizy i oceny istoty zagrożeń hybrydowych mających duży wpływ na obniżenie poziomu bezpieczeństwa informacyjnego państwa.
  • Pozycja
    Budowanie tożsamości chłopów w myśli politycznej i działalności Polskiego Stronnictwa Ludowego Piast
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-03) Wichmanowski, Marcin
    Tożsamość chłopów kształtowała się przez wieki. Wpływ na nią miały doświadczenia wielu pokoleń, formułowała historia, sytuacja społeczno-gospodarcza i polityczna; zmieniała się pod wpływam warunków, w jakich żyli. Przynależność chłopów do określonej społeczności leżała u podstaw ich wartości i miała istotny wpływ we wszelkich możliwych relacjach. Tożsamość-autentyczność chłopów utrwalała się w długich i osobliwych dziejach, w nader trudnym i swoistym bytowaniu tej warstwy społecznej. Uformowała się w toku wykonywania ciężkiej pracy przez całe stulecia zamkniętej kultury i obyczajowości chłopskiej. System pańszczyźniany trwał 400 lat, 400 lat kształtowała się tożsamość chłopska. Nie należy się dziwić, że mimo zmiany warunków społecznych, wciąż trwali w okowach folwarcznej mentalności. Za niewątpliwą konsekwencję pańszczyzny uznano uformowanie pewnego typu osobowości, który utrzymywał się bardzo długo. Chłopi stanowili dla polityków Polskiego Stronnictwa Ludowego Piast fundament społeczeństwa i narodu, byli inspiracją dla koncepcji i działań politycznych. W artykule starano się udowodnić, na ile warunki życia chłopów determinowały ich tożsamość i na ile wpływ działalności PSL Piast przyczynił się do jej przemiany.
  • Pozycja
    Krytyczne spojrzenie na promowanie demokracji
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-03) Waśko-Owsiejczuk, Ewelina
    Za jedno z najbardziej znaczących przemian w polityce światowej w XX wieku uznaje się globalne rozprzestrzenianie się demokracji. Ze względu na (jak się wydawało) silne zależności pomiędzy ustrojem demokratycznym i wolnym rynkiem promowanie demokracji zaczęło być coraz częstszym zjawiskiem, realizowanym przez coraz większą liczbę międzynarodowych aktorów. Celem niniejszego artykułu jest krytyczne spojrzenie na promowanie demokracji. Ważne jest przy tym pokazanie, jakie podmioty promują demokrację, jak również przedstawienie głównych celów im przyświecających i narzędzi wykorzystywanych, aby finalnie skupić się na krytycznej analizie zjawiska promowania demokracji, z przytoczeniem najważniejszych argumentów pojawiających się na ten temat zarówno w dyskursie naukowym, jak i politycznym. W artykule wyodrębniono kluczowe czynniki wpływające na osłabienie promowania demokracji za granicą, wskazując na: ograniczoną zdolność wpływania podmiotów międzynarodowych na proces demokratyzacji poszczególnych państw, który uzależniony jest od wielu czynników wewnętrznych; spadek wiarygodności, zaufania do promotorów demokracji (zwłaszcza do USA) oraz konflikt celów i interesów pomiędzy nadawcami i odbiorcami.
  • Pozycja
    Krajowy system ratowniczo-gaśniczy w Polsce jako integralna część organizacji bezpieczeństwa wewnętrznego państwa – podstawowe założenia organizacji i funkcjonowania
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-03) Sikorska, Agnieszka
    Zapewnienie poziomu bezpieczeństwa wewnętrznego państwa wymaga systemowych rozwiązań prawnych ukierunkowanych na ochronę tej wartości. Odnosi się również do ochrony innych dóbr, które mogą być zagrożone bądź w wyniku zdarzeń będących efektem zagrożeń wynikających z praw przyrody lub rozwoju cywilizacyjnego stać się przedmiotem naruszeń. Na gruncie legislacyjnym zabezpieczenie realizacji tego celu równoznaczne jest więc z obowiązkiem państwa stanowienia i stosowania prawa w obszarze organizacji systemu bezpieczeństwa wewnętrznego państwa, a w jego ramach zintegrowanego systemu ratowniczego zobowiązanego do ochrony tychże wartości i dóbr. Podejmowane rozważania mają w związku z tym na podstawie przepisów prawa wykazać podstawowe z punktu widzenia trójstopniowego podziału terytorialnego państwa założenia organizacji i funkcjonowania krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego jako jednego z elementów owej organizacji bezpieczeństwa wewnętrznego państwa i systemu ratowniczego. W powyższym zakresie pomocna staje się także ocena statusu organów publicznych wyposażonych w kompetencje i zadania, odpowiedzialnych za krajowy system ratowniczo-gaśniczy na poszczególnych poziomach, jak również jednostek systemu za działania ratownicze, skierowane na wspomnianą ochronę.
  • Pozycja
    Status dyscypliny „nauki o bezpieczeństwie” a wyzwania nauczania przedmiotów metodologicznych – wstępny zarys problemu
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-03) Pogorzała, Ewa
    W opracowaniu podjęto próbę wskazania i zdiagnozowania wyzwań związanych z nauczaniem przedmiotów metodologicznych na kierunkach studiów przypisanych do dyscypliny „nauki o bezpieczeństwie” i odpowiedź na pytanie, czy ukształtował się kanon nauczania przedmiotów metodologicznych. Opracowanie ma charakter przyczynkarski, zawiera wstępną diagnozę problemu, aczkolwiek może stać się punktem wyjścia do zaplanowania i opracowania systematycznych badań w tym zakresie. Substrat źródłowy dostarczyły m.in. dane zawarte w systemie RAD-on oraz dostępna on-line dokumentacja studiów, jak również opracowania naukowe i podręczniki odnoszące się do teorii i metodologii nauk o bezpieczeństwie oraz statusu dyscypliny „nauki o bezpieczeństwie”. Główna teza artykułu zakłada, iż na zakres i zawartość przedmiotów metodologicznych wpływ ma kilka wstępnie zidentyfikowanych czynników: ogólne (związane z genezą dyscypliny, jej rozwojem w Polsce i na świecie, stopień absorbcji dorobku anglosaskiego, opracowanie i dostępność podręczników) oraz lokalne (geneza kierunku, przypisanie danego kierunku do dyscyplin, wykształcenie kadry, profil studiów).