Monografie (KNH) / Monographs (CoH)
URI dla tej Kolekcji
Przeglądaj
Przeglądanie Monografie (KNH) / Monographs (CoH) według Tytuł
Aktualnie wyświetlane 1 - 20 z 42
Wyniki na stronie
Opcje sortowania
- PozycjaArcheologia archiwalna. Materiały Cesarskiej Komisji Archeologicznej do badań nad dziedzictwem materialnym Polski. Część I(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Dzik, Michał; Musin, Aleksandr
- PozycjaCzytanie narracji. O figurach narracyjnych w literaturze (nie tylko) polskiej XX i XXI wieku(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019-12) Pasterska Jolanta; Żmuda MichałW tomie zgromadzono artykuły, których układ odzwierciedla różnorodność form narracyjnych oraz ich przemiany na przestrzeni ostatniego stulecia w twórczości prozatorskiej polskich i zagranicznych autorów. Zaproponowana kompozycja tomu prowadzi od tradycyjnych sposobów opowiadania w stronę ujęć eksperymentalnych. Rozprawy i szkice zawierają analizy ciekawych propozycji narratywistycznych literatury przełomu XX i XXI wieku. Zaproponowane interpretacje uwzględniają złożoność współczesnych narracji, ich heterogeniczność. Autorzy śledzą nie tylko sposoby zapisywania i konstruowania ciągów zdarzeń, ale także najistotniejsze z punktu widzenia współczesnych metodologii literaturoznawczych problemy kulturowe.
- PozycjaDwudziestolecie międzywojenne. Nowe spojrzenia(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019-12) Pasterski JanuszMonografia „Dwudziestolecie międzywojenne. Nowe spojrzenia” gromadzi prace kil-kunastu autorów z różnych ośrodków akademickich, którzy ze współczesnej perspektywy przyglądają się rozmaitym dokonaniom literatury dwudziestolecia międzywojennego. Formuła tytułowa nie zakłada przy tym dążenia do rewindykacyjnych przewartościowań czy herostra-tesowych gestów, ani też koniecznej dyrektywy metodologicznej. „Nowe spojrzenia” są prze-de wszystkim sposobem zaznaczenia zwiększonego dystansu i nowej sytuacji współczesnej kultury wobec opisywanego okresu. Teraźniejszość początku trzeciej dekady XXI wieku, no-we metodologie, nowe konteksty, inne punkty widzenia, zmieniona sytuacja literatury i pozy-cji pisarza – wszystko to wpływa na dzisiejszy odbiór tamtych osiągnięć w wielu odsłaniają-cych się na nowo i domagających się przepracowania aspektach. W tej perspektywie autorzy zamieszczonych w monografii prac podejmują tematy mniej do tej pory znane, przywołują pisarzy spoza pierwszego szeregu twórców i utwory rzadziej dotąd obecne w refleksji badaw-czej. Tak możemy widzieć twórczość Adama Bederskiego, Stanisława Grędzińskiego, Alicji Stern, Wita Tarnawskiego, Anieli Gruszeckiej czy Zbigniewa Bieńkowskiego. Ich na ogół mniej znany dorobek jest tu oświetlany z wielu kierunków i niejako wydobywany z zapo-mnienia. Z kolei w odniesieniu do poetów znanych i rozpoznawalnych, jak Julian Przyboś, Władysław Sebyła, Jerzy Liebert, autorzy starają się rozpoznać i wyeksplikować horyzonty może już lepiej znane, ale ujmowane w nowym kontekście bądź innym niż dotąd zestawieniu. Wreszcie jeszcze inni badacze podejmują refleksję w szerszym pryzmacie grupowym, przed-stawiając własne przemyślenia na temat międzywojennego autentyzmu, grupy poetyckiej „Wołyń” czy krytycznych ujęć twórczości skamandrytów w esejach Jana Marxa. Osobne miej-sce zajmuje studium poświęcone „życiu pośmiertnemu” pisarza z Drohobycza, omawiające w szerokim kontekście dzisiejszy fenomen inspiracji dziełem twórcy „Sklepów cynamonowych” w twórczości pokolenia poetów urodzonych w latach siedemdziesiątych XX wieku.
- PozycjaForma i technika dźwiękowa oraz problemy interpretacyjne w wybranych preludiach fortepianowych kompozytorów polskich XX wieku(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2010) Prejsnar, MagdalenaPraca o powyższym tytule pianistki Magdaleny Prejsnar to studium analityczne i rozważania wykonawczo-interpretacyjne dotyczące gatunku preludium fortepianowego wybranego z twórczości siedmiu polskich kompozytorów XX wieku. Treść merytoryczną poprzedza wstęp, w którym autorka uzasadnia kryteria wyboru cyklów preludiów z XX-wiecznej rodzimej twórczości fortepianowej do nagrania płytowego i opracowania publikacji. Praca zawiera cztery rozdziały. Rozdział 1 historyczny, o charakterze wprowadzającym, ukazuje zarys dziejowy gatunku preludium w trzech etapach: 1) XVI-wiecznego archetypu zapoczątkowanego w muzyce organowej i lutniowej oraz postaci preludium w muzyce J. S. Bacha, 2) fortepianowego preludium w muzyce polskiej XIX wieku (Chopin i twórcy II połowy stulecia), 3) zróżnicowanego stylistycznie i technicznie polskiego preludium XX-wiecznego. Kolejne dwa rozdziały stanowią część analityczną. Poświęcone są bliższej charakterystyce preludiów, które zostały rozgraniczone czasowym kryterium stylistycznym: okresu neoklasycznego i późniejszego okresu „spoza kręgu neoklasycznego”. Przyjęty tu podział posiada swe uzasadnienie w znacznej odmienności zastosowanych technik dźwiękowych i problematyki pianistycznej. Bliższej analizie zostały poddane następujące utwory: Rozdział 2: 1. Wojciech Kilar, Trzy preludia na fortepian 2. Zygmunt Mycielski, 6 preludiów na fortepian 3. Henryk Mikołaj Górecki, Cztery preludia op. 1 na fortepian 4. Miłosz Magin, 5 preludiów na fortepian Rozdział 3: 1. Kazimierz Serocki, Suita preludiów na fortepian 2. Krzysztof Knittel, Quatre préludes pour piano 3. Paweł Mykietyn, Cztery preludia na fortepian Analizy powyższych utworów obejmujące zagadnienia formy, faktury i techniki dźwiękowej poprzedzone są notą biograficzną ich twórców. Ilustrowane są przykładami nutowymi. Rozdział 4 zawiera omówienie zagadnień techniki wykonawczej i problematyki interpretacyjnej wybranych cykli preludiów. W zakończeniu autorka dokonuje podsumowania poruszanych aspektów, wskazując na szeroki zakres technik kompozytorskich, związanych z muzyczną tradycją z jednej strony i nowatorskimi technologiami dźwiękowymi z drugiej strony. W konkluzji końcowej wysuwa wniosek, że różnorodność techniczno-stylistyczna prezentowanych tu cyklów preludiów fortepianowych wymaga zastosowania wszystkich elementów techniki pianistycznej oraz wysokiej elastyczności interpretacyjnej.
- PozycjaGłos – Język – Komunikacja. Tom 4(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Myszka, Agnieszka; Bieńkowska, Katarzyna Ita; Marczykowska, IzabelaCzwarty już tom z serii „Głos – Język – Komunikacja” zatytułowany „Funkcjonowanie społeczne dzieci z problemami komunikacyjnymi” składa się z artykułów skupionych wokół dwóch głównych problemów badawczych: społecznych uwarunkowań wspierania rozwoju mowy oraz sposobów uwzględniania tych uwarunkowań w terapii logopedycznej, a także z części zatytułowanej „Varia” obejmującej recenzje, sprawozdania i niezwykle interesujący artykuł S. Gałuszki o doświadczeniach osoby żyjącej z chorobą Parkinsona. Tom składa się z tekstów bardzo różnorodnych, ale niezwykle interesujących i poznawczo wartościowych dla potencjalnych czytelników. Dlatego z pełnym przekonaniem rekomenduję go czytelnikom, którzy wiele skorzystają na jego lekturze. Z recenzji dr hab. Marzeny Stępień
- PozycjaGłos – Język – Komunikacja. Tom 5(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Myszka, Agnieszka; Bieńkowska, Katarzyna ItaPiąty tom serii wydawniczej „Głos – Język – Komunikacja”, podobnie jak tomy poprzednie, podejmuje problematykę przeszkód w komunikacji. Bariery te mają różne podłoże: brak wystarczających kompetencji językowych, komunikacyjnych i kulturowych, ale także ograniczenia funkcjonalne (ze strony aparatu nadawczego, jak i odbiorczego), anatomiczne, psychiczne, neurologiczne, intelektualne, środowiskowe itp. Słowem kluczem, wspólnym mianownikiem, tematem przewodnim artykułów stały się emocje towarzyszące komunikacji. To pomysł słuszny, bo rzadko uwzględniany w polskiej logopedii zafascynowanej obecnie terapią opartą na twardych, empirycznie i dedukcyjnie weryfikowalnych dowodach (evidence-based practice) [z recenzji dra hab. Mirosława Michalika, profesora Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie]. Badaniami emocji zajmują się naukowcy z różnych dziedzin, wykorzystując – w zależności od celów i charakteru badań – różne metody; także w tym tomie wypowiedzieli się na ten temat przedstawiciele różnych nauk i zawodów: pedagodzy, logopedzi, językoznawcy, psychologowie, terapeuci. Publikacja ma zatem charakter interdyscyplinarny. Mamy nadzieję, że lektura prezentowanych tu tekstów zainspiruje czytelników do samokształcenia i pracy, której celem jest rozwijanie umiejętności komunikacyjnych dzieci i dorosłych z różnymi problemami nadawania i odbioru mowy, a także problemami z panowaniem nad emocjami, zwłaszcza negatywnymi, powodującymi utratę komfortu komunikacyjnego.
- PozycjaGłos – Język – Komunikacja. Tom 6(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Myszka, Agnieszka; Bieńkowska, Katarzyna ItaSzósty tom z serii „Głos – Język – Komunikacja” jest z jednej strony kontynuacją koncepcyjną cyklu, a z drugiej – wprowadza nowe spojrzenie. Kontynuacja dotyczy tematyki, a są nią niezmiennie zagadnienia koncentrujące się wokół języka, jego strony realizacyjnej (fonicznej – głosu), kompetencji językowych i komunikacyjnych oraz rozmaitych ograniczeń o podłożu genetycznym, anatomicznym, neurologicznym, środowiskowym, umysłowym, psychologicznym itp. […]. Nowe spojrzenie z kolei dotyczy Autorów. Tym razem oddaliśmy Głos (dwuznaczność w pełni zamierzona) młodym na różnym stopniu zaawansowania zawodowego: praktykującym logopedom, doktorantom, studentom studiów magisterskich i licencjackich. Prace zamieszczone w tym tomie powstały w efekcie współpracy młodych logopedów z ich nauczycielami. Nie znaczy to jednak, że są niesamodzielne i odtwórcze. Przeciwnie – cechuje je pewna świeżość w ujęciu poszczególnych zagadnień […]. Dwie dominujące w tomie metodologie to studia przypadków i badania przesiewowe. Pierwsza z metod pozwala ukazać różne zaburzenia rozwoju mowy przez pryzmat jednostki. Autorki wykazały się ogromną empatią, eksponując wrażliwość terapeuty na człowieka – słabego, często pozostawionego bez pomocy lub poszukującego tej pomocy mało skutecznie, ale też takiego, który mimo przeciwności walczy o swoje lepsze „być”. Z kolei prezentowane tutaj badania przesiewowe mają raczej charakter sondaży, bo prowadzone są zazwyczaj na niezbyt licznej grupie badawczej. Niemniej jednak są wartościowe poznawczo, bo i takie niewielkie próby wskazują pewne tendencje ogólne, ale przede wszystkim mogą stać się cennym materiałem porównawczym. Publikację adresujemy przede wszystkim do studentów logopedii, ale także logopedów, nauczycieli, pedagogów, dziennikarzy, studentów i wszystkich innych osób, które pomagają usprawniać głos i komunikację, także tę niewerbalną. Mamy nadzieję, że lektura prezentowanych tu tekstów zainspiruje czytelników do samokształcenia, pobudzi do refleksji, podsunie pomysły do pracy z osobami mającymi trudności z werbalizowaniem własnych myśli i potrzeb.
- PozycjaGłos – Język – Komunikacja. Tom 7(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Krauz, Maria; Myszka, Agnieszka; Słabczyński, RobertŚwiat otaczający człowieka jest światem wartości, które poznajemy, odczuwamy, staramy się zrozumieć, osiągamy, tworzymy, wyznajemy, realizujemy, tracimy, analizujemy, przeżywamy, żyjemy z nimi. To tylko część połączeń rzeczownika wartość z czasownikami, służąca przypomnieniu, że wartości nie tylko istnieją w życiu jednostki, ale wyznaczają działanie całych wspólnot. Opis wartości w kulturze, literaturze, historii i sztuce oraz językowe sposoby ich aktualizacji doczekały się już wielu cennych interpretacji. Tym razem do dyskusji o systemie aksjologicznym w XXI wieku zaproszeni zostali młodzi badacze – językoznawcy i literaturoznawcy, szukający wartości stałych i zmieniających się, dawnych w nowej rzeczywistości i nowych w najnowszej kulturze, literaturze i języku. Uczestnicy cyklicznego spotkania OBSZARY POLONISTYKI, zatytułowanego „Wartości i wartościowanie w XXI wieku. Obrazy wartości w języku, literaturze, kulturze i sztuce współczesnej”, szukali odpowiedzi na pytania, jakie są wartości współczesnych wielkich narracji, czy i jak zmienia się obraz wartości dzisiejszego człowieka, jakie są sposoby ich opisywania oraz jakie wartości dominują w przekazach medialnych, w polityce, w cyberprzestrzeni. To ważny problem, ponieważ otaczająca nas dziś rzeczywistość jest zanurzona w znakach, tekstach, strukturach semiotycznych. Ze Wstępu
- PozycjaIntegracja treści przedmiotowo-językowych w szkole podstawowej w teorii i praktyce. Biologia w klasach dwujęzycznych(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023) Kusz Ewa; Pawliszko JudytaCelem zgłaszanej książki jest przedstawienie funkcjonowania coraz bardziej popularnej metody nauczania zwanej zintegrowaną edukacją przedmiotowo-językową, CLIL (z ang. Content and Language Integrated Learning), wykorzystywanej w polskich placówkach oświatowych, w których realizowany jest program dla klas dwujęzycznych. Książka skierowana jest przede wszystkim do nauczycieli biologii dla dwujęzycznych klas VII, a także dla wszystkich zainteresowanych metodą CLIL i jej praktyczną realizacją w formie gotowych scenariuszy lekcyjnych, które uwzględniają realia w polskim systemie oświaty. Pierwszy rozdział omawia podstawy podejścia holistycznego i jego zastosowanie w procesie integracji wiedzy. Omówione tu zostały główne założenia CLIL, jakimi są wykorzystanie języka obcego do nauczania treści niejęzykowych, a co za tym idzie możliwość rozwijania zarówno wiedzy z danego przedmiotu (lub przedmiotów) jak i rozwój poziomu języka obcego, w którym przekazywane są treści. Rozdział drugi w sposób szczegółowy prezentuje metodę CLIL w przeprowadzonych do tej pory badaniach naukowych. W ciągu ostatnich 20 lat ich wysoka liczba potwierdziła dużą wagę zintegrowanego nauczania przedmiotowo-językowego (CLIL) w dziedzinie współczesnej edukacji języków obcych. Taki stan rzeczy wywołał również debatę na temat jego związku z poprzednią metodą nauki języków obcych polegającą na posługiwaniu się językiem obcym w trybie ciągłym i we wszystkich sytuacjach życiowych, a więc tak zwanej immersji językowej, czyli całkowitemu zanurzeniu w języku, czy też submersji oznaczającej częściowe zanurzenie. Rozdział trzeci zawiera praktyczną realizację omawianej metody w postaci scenariuszy z biologii dla dwujęzycznych klas VII. Przykłady realizacji zajęć zaprezentowane w tej części pracy obejmują zakres tematyczny zgodny z realizowanym w klasie siódmej programem nauczania. Zdecydowanie można uznać tę część książki za nowość na polskim rynku wydawniczym. Do tej pory nie pojawiły się publikacje tak szczegółowo wyjaśniające cały zakres materiału zrealizowanego w duchu metody CLIL. Dodatkowo, ta część pracy obfituje w ilustracje i grafiki stworzone przez studentów lingwistyki stosowanej, członków Koła Naukowego Lingwistów POLIGLOCI, którzy w ramach projektu o nazwie IMAG(in)E BIOLOGY podjęli się wykonania większości prezentowanych w książce ilustracji. Pomysłodawcami projektu są autorki niniejszego manuskryptu. Do scenariuszy zostały też dołączone nagrania ułatwiające prowadzenie zajęć oraz glosariusz, w którym zostały wyjaśnione najważniejsze i najtrudniejsze pojęcia.
- PozycjaKatalog archiwum ks. Janusza Ihnatowicza(Uniwersytet Rzeszowski, 2021-12-03) Jakubowska-Ożóg, Alicja; Ożóg, ZenonKatalog archiwum ks. Janusza A. Ihnatowicza to ósma publikacja w serii wydawniczej „Z Archiwum Pisarza”, którą redaguje Jolanta Pasterska w ramach działalności Pracowni Badań i Dokumentacji Kultury Literackiej w Instytucie Polonistyki i Dziennikarstwa UR. Książka jest rodzajem przewodnika po materiałach zdeponowanych przez ks. Janusza Ihnatowicza w Bibliotece Uniwersytetu Rzeszowskiego, zawiera opracowaną bardzo szczegółowo biografię pisarza oraz opis jego kontaktów ze środowiskiem rzeszowskich literaturoznawców, a także historię edycji jego poetyckich zbiorów w serii wydawniczej Biblioteka "Frazy".
- PozycjaKazimierz Tyszkowski (1894-1940). Z dziejów nauki polskiej w międzywojennym Lwowie(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Sierżęga, Paweł
- PozycjaKonstrukcje budowlane kultury pucharów lejkowatych ze stanowiska Winniki-Lisiwka na zachodniej Ukrainie(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Rybicka, Małgorzata
- PozycjaLiterackie oblicze „Dziennika Wileńskiego” (1805–1806 i 1815–1830)(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017-12) Kowal JolantaKsiążka stanowi pierwsze monograficzne ujęcie zawartości literackiej „Dziennika Wileńskiego”, ukazującego się w latach 1805–1806 i 1815–1830. Została ona wzbogacona o obszerny aneks bibliograficzny, w którym odnotowano łącznie 724 pozycje w działach: Poezja; Proza; Publicystyka literacka, krytyka, syntezy i przeglądy (wybór). Dokonany przez Autorkę badawczy ogląd periodyku odsłania synkretyczność oraz wielokierunkowość tendencji, zarówno na gruncie publikowanej w nim literatury, jak i w obszarze literackiej oraz okołoliterackiej publicystyki. Przy bezsprzecznej dominacji estetyki klasycznej i towarzyszących jej, aczkolwiek w mniejszym stopniu, tendencjach sentymentalnych widoczne są także na jego łamach literackie przejawy rodzącego się w stolicy Litwy romantyzmu. „Dziennik Wileński” – jako najdłużej ukazujące się podówczas czasopismo o profilu naukowo-literackim – pozwolił również na obserwacje pewnych długofalowych procesów oraz zmian zachodzących w świadomości estetyczno-literackiej ówczesnych twórców i teoretyków. Wyłania się z nich złożony i wielowymiarowy obraz kultury literackiej na Litwie w pierwszych trzech dekadach XIX wieku.
- PozycjaLiterackie obrazy świata 3. Fikcje urealnione(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019-12) Luboń Arkadiusz; Karpińska Monika„Literackie obrazy świata 3. Fikcje urealnione” to trzeci tom z serii „Literackie obrazy świata”, której pierwszoplanowym zadaniem jest kontynuacja i rozwój studiów literaturoznawczych nad różnorodnymi sposobami „odzwierciedlania rzeczywistości” w tekstach artystycznych. Założenie, że świat przedstawiony w dziele literackim choć zawsze w mniejszym lub większym stopniu wzorowany jest na realnym (pozatekstowym), stanowi nieodmiennie tylko jego wariant „przefiltrowany” przez wyobraźnię, światopogląd i warsztat twórczy pisarza, służy za punkt wyjścia dla zróżnicowanych metodologicznie analiz. Ich wspólną jednak ambicją badawczą jest sproblematyzowanie i opisanie technik uwierzytelniania w czytelniczej recepcji subiektywnych autorskich wizji rzeczywistości. Dziewięć zebranych w tomie szkiców stanowi zatem rekonesans interpretacyjny po strategiach uwiarygodniania diagnoz na temat otaczającego nas świata, które wpisane są w utwory pisarzy zarówno o międzynarodowej renomie, jak i lokalnej rozpoznawalności, nie tylko polskich (Andrzej Sapkowski, Stanisław Lem, Paweł Huelle, Leszek Kania, Jan Grzegorczyk, Magdalena Tulli, Zyta Rudzka), ale i zagranicznych (między innymi Joanne Murray Rowling, Howard Phillips Lovecraft czy Gene Kim, Kevin Behr i George Spafford).
- PozycjaLudwik Finkel i Akademia Umiejętności. Z dziejów współpracy Lwowa i Krakowa na przełomie XIX i XX wieku(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Hoszowska, Mariola
- PozycjaMaski historii, strzępy współczesności. Studium o biografii i twórczości Władysława Lecha Terleckiego(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Jamrozek-Sowa, AnnaKsiążka prezentuje biografię twórczą oraz całościowy dorobek literacki i publicystyczny Władysława Lecha Terleckiego (1933-1999), pisarza, którego czas życia przypadł w głównej mierze na lata istnienia PRL-u, ostatnia zaś dekada przebiegała w realiach przemian ustrojowych po upadku komunizmu w Polsce. Jego twórczość rozpięta jest pomiędzy różnymi rodzajami i gatunkami literackimi. Pisał powieści, opowiadania, wiersze, dramaty, scenariusze radiowe, filmowe i telewizyjne, dokonywał teatralnych i filmowych adaptacji prozy. Szczególne uznanie zyskał jako pisarz podejmujący temat historyczny, ale połowa jego publikacji to utwory, których akcja rozgrywa się w rzeczywistości jemu współczesnej. Pracował jako dziennikarz radiowy, redaktor czasopism, reporter, publicysta. Wchodził w skład jury konkursów literackich i teatralnych. Udzielił sporej liczby wywiadów. Zdarzało mu się nawet rysować ilustracje dla czasopism. Pomimo tego zróżnicowania, jego twórczość powstającą na przestrzeni ponad 40 lat należy traktować jako jeden, wieloczłonowy, konsekwentnie rozwijający się tekst. Twórczość Terleckiego była czytana i komentowana, kolejne książki wywoływały reakcje krytyki, ukazywało się wiele recenzji. Jego książki tłumaczono na różne języki, odczytując ich warstwę psychologiczną lub zwracając uwagę na oryginalne i mistrzowskie podejmowanie konwencji np. powieści kryminalnej czy powiastki filozoficznej. Książka podzielona jest na dwie zasadnicze części, z których pierwsza nosi wyraźny charakter biograficzny, druga zaś poświęcona jest analizie i interpretacji poszczególnych utworów fikcjonalnych pisarza. I część w dużej mierze stanowi owoc kwerend bibliotecznych i poszukiwań archiwalnych, rozmów z żyjącymi świadkami życia pisarza oraz lektury wywiadów z pisarzem i opracowań historycznoliterackich, książek z dziedziny historii, filozofii, politologii i psychologii. Terlecki ukazany został w sieci wielorakich powiązań i uwikłań. Fakty, dane, informacje z przestrzeni jego życia prywatnego i przede wszystkim zawodowego przeplatają się partiami narracji rejestrującymi zachodzące wówczas w Polsce przemiany polityczne, społeczne, obyczajowe. Z narracji wyłania się obraz Terleckiego jako intelektualisty, literata zaangażowanego w działania na rzecz rozwoju polskiej kultury. Świadczy o tym m.in. jego przynależność do grupy literackiej „Współczesność”, wieloletnia praca w redakcjach ważnych polskich czasopism, w tym w ważnym, pokoleniowym dwutygodniku „Współczesność” oraz Polskim Radio, opieka na młodymi pisarzami, obecność we władzach Związku Literatów Polskich i od 1989 rok – SPP, wreszcie, rozpoczęta w 1976 roku tajna współpraca z RWE. Cezury wyznaczające kolejne podrozdziały I części książki wynikają z następowania po sobie etapów w rozwoju kariery zawodowej i literackiej Terleckiego. W części II przedstawiono kolejne dzieła Terleckiego w porządku chronologicznym, według dat publikacji. Zamieszczono krótkie streszczenia fabuł, przedstawiono problematykę oraz recepcję. Ukazane w ten sposób utwory Terleckiego są świadectwem poszukiwania sensu dziania się historii. Przeżywaniu przez pisarza własnej teraźniejszości, jako czasu kryzysu, towarzyszyły próby zrozumienia poprzez medium literatury niestabilnej rzeczywistości zrodzonej przez dramatyczne wydarzenia XIX i XX stulecia. W książce przedstawiono Terleckiego jako człowieka zafascynowanego historią, starającego się zrozumieć mechanizmy determinujących losy jednostek i całych zbiorowości. Poszukiwanie sensów wydarzeń dziejowych dawało mu również okazję do zgłębienia psychologii wybitnych postaci z przeszłości. Szczególnie zajmowały go postaci z kart podręczników historii Polski, wokół których wyrosła „czarna” legenda, w których czystość intencji i niektórych czynów powątpiewali współcześni im rodacy. Z życia tych ludzi wybierał momenty kluczowe, acz nieopisane, okryte tajemnicą. Oskarżani byli oni przez współplemieńców o tchórzostwo, apostazję, współpracę z tajną policją carską. Terlecki cenił wiedzę pochodzącą z oryginalnych źródeł historycznych, język dokumentów epoki. Sięgał do autentycznych zapisów z przeszłości i wykorzystywał je w narracji. Przyjmując, że zrozumieniem sensu przekazu książek Terleckiego zależne jest od odczytania kontekstów i odniesień, autorka podjęła trud deszyfracji postaci, miejsc i zdarzeń obecnych w narracji. Dokonując analizy i interpretacji dzieła Terleckiego monografistka porusza się w trzech perspektywach temporalnych. Jest to czas przedstawiany w książkach – najczęściej druga połowa XIX wieku i pierwsza ćwierć XX; następnie – biograficzny czas pisarza, jego życia, powstawania jego książek, ich ówczesnego odbioru w recenzjach i innych wypowiedziach z jego współczesności. Trzeci zaś – to czas powstawiania monografii, druga dekada XXI wieku. Monografia zawiera ponadto obszerną dokumentację historycznoliteracką: bibliografię tekstów literackich i publicystycznych Terleckiego oraz opracowań krytycznych jego twórczości. Znalazły się w niej również informacje o różnych formach działalności Terleckiego na rzecz kultury polskiej, o przyznawanych mu nagrodach, jego udziale w gremiach jurorskich. W bibliografii przedmiotowej zebrano polski i obcojęzyczne publikacje dotyczące twórczości Terleckiego: książki, rozdziały książek, artykuły, recenzje i noty, także – audycje radiowe telewizyjne, filmy i materiały ikonograficzne. Całości dopełnia zbiór fotografii rodzinnych pisarza.
- PozycjaMieszkać za granicą - pisać po polsku (emigracyjne tematy, dylematy i przyczynki)(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021-12-28) Wolski, Jan
- PozycjaMisja Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Rzeszowie w procesie wspomagania środowiska oświatowego. 75-lecie działalności(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Karkut, Dorota; Kucharska-Babula, Agata
- PozycjaMuzyka w Kontekście Pedagogicznym, Społecznym i Kulturowym. Studia i Szkice - Tom 3 - Polityczno-społeczne konteksty muzyki(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2022) Nidecka, Ewa; Wąsacz-Krztoń, JolantaMuzyka była i jest nierozerwalnie związana z człowiekiem. Należy do jego podstawowych i zarazem najgłębszych potrzeb, jest znaczącym aspektem życia społecznego. Przez wieki zmuszała i dziś ciągle zmusza do refleksji. Wiele zagadnień z nią związanych wciąż pozostaje jeszcze poza zainteresowaniem badaczy i wymaga wnikliwych studiów oraz aktualizacji. Muzyka obecna w życiu człowieka pomaga wyrażać najbardziej skryte przeżycia, oddawać uczucia, wpływać na zmysły. Jest pewnego rodzaju symbolem, ideą. Artur Schopenhauer pisał, że „jest odbiciem samej woli, której przedmiotowością są również idee, dlatego właśnie oddziaływanie muzyki jest o tyle silniejsze i dociera głębiej niż oddziaływanie innych sztuk”. Pogląd dotyczący uprzywilejowanej roli muzyki względem innych sztuk wyrażał także Karol Szymanowski. Jego zdaniem człowiek od urodzenia jest muzykiem, zaś muzyka jest niejako niezmienną funkcją pewnych psychologicznych właściwości człowieka, stałym (w miarę wzrostu kultury — coraz doskonalszym) wyrazem jego indywidualnego liryzmu. Szerokich kontekstów powiązań muzyki z innymi dziedzinami życia człowieka istnieje zatem wiele. Muzyka znajduje szeroki rezonans w życiu społecznym, towarzyszy przemianom społeczno-politycznym, stając się często symbolem tych przemian. Co więcej, jest probierzem postępu, gdyż wraz z przemianami cywilizacyjnymi zmieniała swój język, rozszerzając go o nowe środki wy-razu i wypowiedzi. Muzyka również od zawsze towarzyszyła ważnym wydarzeniom historycznym, mającym wielki wpływ na polityczne losy świata, wywołując określone reakcje społeczeństwa. W całej Europie, szczególnie w XIX stuleciu, muzyka służyła podtrzymywaniu dumy naro-dowej. W 1830 r. w Brukseli opera Niema z Portici Daniela Aubera rozgrzewała uczucia „Belgów”, niezadowolonych z rządów holenderskich, muzyka Verdiego jednoczyła na polach bitewnych mieszkańców rozbitego półwyspu włoskiego, z kolei w Niemczech dramaty muzyczne Wagnera (pozostającego nb. pod wpływem Schopenhauera) przywoływały obraz wielkiej germańskiej przeszłości, stając się bodźcem do działań rozwijającej się nacjonalistycznej idei państwa, zaś po II wojnie światowej były przekleństwem przez wiele dekad skazanym na niebyt. Wreszcie muzyka Fryderyka Chopina wyrażała tęsknotę za nieistniejącą na mapie świata ojczyzną i sprzeciw wobec tego stanu rzeczy. Również i dziś podejmowane są sz erokie dyskusje na temat roli muzyki w obliczu militarnej agresji jednego państwa na drugie i imperialistycznych zapędów kraju aspirującego do rangi mocarstwa, które muszą budzić głęboki sprzeciw w wymiarze moralno-etycznym i ogólnoludzkim. Wydaje się nawet, że obecnie muzykę i politykę łączą więzy silniejsze niż kiedykolwiek. W dzisiejszych czasach muzyka nadal stanowi ważny fenomen powstający na styku wielu dziedzin życia, o czym przekonują rozważania zawarte w niniejszym tomie. Społeczno-polityczne konteksty muzyki to kolejny, trzeci już tom serii wydawniczej „Muzyka w Kontekście Pedagogicznym, Społecznym i Kulturowym”. Zebrane tu artykuły podejmują refleksj ę nad interdyscyplinarnym ujęciem muzyki, którą prowadzą badacze z różnych dziedzin. Właśnie ten wielodyscyplinarny charakter sprawia, że po publikację sięgną zarówno teoretycy muzyki, muzykolodzy, jak i historycy, filozofowie, a także socjologowie, psycholodzy oraz pedagodzy. Poruszone zagadnienia ułożone są w trzech blokach tematycznych: 1. Muzy-ka, polityka, społeczeństwo; 2. W kręgu edukacji muzycznej i działalności społeczno-kulturalnej; 3. Dzieło muzyczne, recepcja i rozważania o muzyce, podkreśla-jąc różnorodność i wielowątkowość zainteresowań badawczych. Mamy nadzieję, że publikacja stanie się dla Czytelnika przyczynkiem do głębszej refleksji na temat szerokich powiązań muzyki z innymi dzie-dzinami współczesnego świata oraz wielu aspektów edukacji muzycznej, interpretacji dzieł i różnorodnej działalności w sferze kultury muzycznej.
- «
- 1 (current)
- 2
- 3
- »