Forma i technika dźwiękowa oraz problemy interpretacyjne w wybranych preludiach fortepianowych kompozytorów polskich XX wieku
Data
2010
Autorzy
Tytuł czasopisma
ISSN
Tytuł tomu
Wydawnictwo
Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Abstrakt
Praca o powyższym tytule pianistki Magdaleny Prejsnar to studium analityczne i rozważania wykonawczo-interpretacyjne dotyczące gatunku preludium fortepianowego wybranego z twórczości siedmiu polskich kompozytorów XX wieku. Treść merytoryczną poprzedza wstęp, w którym autorka uzasadnia kryteria wyboru cyklów preludiów z XX-wiecznej rodzimej twórczości fortepianowej do nagrania płytowego i opracowania publikacji.
Praca zawiera cztery rozdziały. Rozdział 1 historyczny, o charakterze wprowadzającym, ukazuje zarys dziejowy gatunku preludium w trzech etapach: 1) XVI-wiecznego archetypu zapoczątkowanego w muzyce organowej i lutniowej oraz postaci preludium w muzyce J. S. Bacha, 2) fortepianowego preludium w muzyce polskiej XIX wieku (Chopin i twórcy II połowy stulecia), 3) zróżnicowanego stylistycznie i technicznie polskiego preludium XX-wiecznego.
Kolejne dwa rozdziały stanowią część analityczną. Poświęcone są bliższej charakterystyce preludiów, które zostały rozgraniczone czasowym kryterium stylistycznym: okresu neoklasycznego i późniejszego okresu „spoza kręgu neoklasycznego”. Przyjęty tu podział posiada swe uzasadnienie w znacznej odmienności zastosowanych technik dźwiękowych i problematyki pianistycznej. Bliższej analizie zostały poddane następujące utwory:
Rozdział 2:
1. Wojciech Kilar, Trzy preludia na fortepian
2. Zygmunt Mycielski, 6 preludiów na fortepian
3. Henryk Mikołaj Górecki, Cztery preludia op. 1 na fortepian
4. Miłosz Magin, 5 preludiów na fortepian
Rozdział 3:
1. Kazimierz Serocki, Suita preludiów na fortepian
2. Krzysztof Knittel, Quatre préludes pour piano
3. Paweł Mykietyn, Cztery preludia na fortepian
Analizy powyższych utworów obejmujące zagadnienia formy, faktury i techniki dźwiękowej poprzedzone są notą biograficzną ich twórców. Ilustrowane są przykładami nutowymi.
Rozdział 4 zawiera omówienie zagadnień techniki wykonawczej i problematyki interpretacyjnej wybranych cykli preludiów. W zakończeniu autorka dokonuje podsumowania poruszanych aspektów, wskazując na szeroki zakres technik kompozytorskich, związanych z muzyczną tradycją z jednej strony i nowatorskimi technologiami dźwiękowymi z drugiej strony. W konkluzji końcowej wysuwa wniosek, że różnorodność techniczno-stylistyczna prezentowanych tu cyklów preludiów fortepianowych wymaga zastosowania wszystkich elementów techniki pianistycznej oraz wysokiej elastyczności interpretacyjnej.