Polish Journal for Sustainable Development T. 27 cz. 1 (2023)
URI dla tej Kolekcjihttps://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/9308
Przeglądaj
Ostatnio nadesłane materiały
Pozycja GMO z perspektywy judaizmu(Uniwersytet Rzeszowski: Południowo-Wschodni Oddział Polskiego Towarzystwa Inżynierii Ekologicznej z siedzibą w Rzeszowie, 2023-06) Twardowski, MirosławOstatnie dekady to czas spektakularnego rozwoju nowoczesnych technologii, w tym w sektorze produkcji żywności. W wyniku transferu genów z jednych organizmów do innych stało się możliwe tworzenie coraz to nowych odmian genetycznie zmodyfikowanych roślin i zwierząt. Te zdobycze współczesnej nauki nie pozostają bez echa w środowiskach religijnych, zwłaszcza w tradycji religijnej judaizm z jego specyficznymi zakazami spożywania określonych produktów pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz normami regulującymi uprawę lub przygotowanie żywności. Prawo żydowskie rozgranicza gatunki zwierząt, które żydzi mogą jeść, czyli koszerne, od tych, których spożywać nie mogą, a więc niekoszerne (wszystkie rośliny są w nim uznawane za koszerne). W środowisku tym podnoszone są także kwestie dotyczące uprawy i konsumpcji genetycznie modyfikowanych roślin i zwierząt; w tym tych z materiałem genetycznym sztucznie przeniesionym z innych roślin lub zwierząt uznawanych w tej tradycji za niekoszerne. Choć w judaizmie nie ma konsensusu, to jednak wydaje się, że główny jego nurt skłania się ku akceptacji technologii genetycznych zmian organizmów i konsumpcji modyfikowanej żywności. Swoje łagodne stanowisko w omawianym temacie żydowscy decydenci w dziedzinie prawa i etyki opierają na ogólnej zasadzie, zgodne z którą wszystko, co nie jest wyraźnie zakazane w Biblii i Talmudzie, przyjmuje się za dozwolone.Pozycja Skala transportu zwierząt gospodarskich w Unii Europejskiej(Uniwersytet Rzeszowski: Południowo-Wschodni Oddział Polskiego Towarzystwa Inżynierii Ekologicznej z siedzibą w Rzeszowie, 2023-06) Topczewska, Jadwiga; Krupa, Wanda; Sokołowicz, Zofia; Ormian, MałgorzataPolityka rolna oraz opłacalność produkcji sprzyjają przemieszczaniu zwierząt przeznaczanych nie tylko do uboju, ale także do tuczu czy opasu. Najwięksi producenci realizują przewozy zwierząt zarówno w obrocie wewnątrzunijnym, jak i do krajów trzecich. Transport zwierząt, szczególnie długodystansowy, wiąże się ze znacznymi kosztami środowiskowymi. Natomiast transport tusz czy mięsa jest bardziej korzystny z punktu widzenia jego wpływu na środowisko i zmiany klimatyczne. Wydaje się, że zmiany w tym obszarze mogą być przyspieszone presją wynikającą z wyborów konsumenckich.Pozycja The possibility of greenhouse gas emissions reduction from the dairy cattle farms(Uniwersytet Rzeszowski: Południowo-Wschodni Oddział Polskiego Towarzystwa Inżynierii Ekologicznej z siedzibą w Rzeszowie, 2023-06) Topczewska, Jadwiga; Krupa, Wanda; Ormian, Małgorzata; Lechowska, JadwigaDairy cattle have a significant share in greenhouse gas (GHG) emissions. Therefore, due to the growing demand for milk and milk products, it is worth looking for solutions to effectively reduce the environmental impact of dairy farming. The article reviews the literature on the reduction of greenhouse gas emissions from dairy farms through dietary interventions. Significant reduction in greenhouse gas emissions from dairy farms can be achieved by optimizing dairy cattle and the use of various feed additives. Silvo-pastoralism systems are also important for their ecosystem services, including climate change mitigation.Pozycja Kształcenie w zakresie podstaw statystyki na wybranych kierunkach studiów Uniwersytetu Rzeszowskiego – analiza SWOT(Uniwersytet Rzeszowski: Południowo-Wschodni Oddział Polskiego Towarzystwa Inżynierii Ekologicznej z siedzibą w Rzeszowie, 2023-06) Podolak, Agnieszka; Kasprzyk, Karina; Semenowicz, Kinga; Małek, MałgorzataW artykule podjęto próbę oceny jakości kształcenia przedmiotu „Podstawy statystyki” oraz wskazano propozycje działań mogących poprawić jej efektywność przy wykorzystaniu analizy SWOT. Wyniki uzyskano dzięki współpracy ze studentami studiów pierwszego stopnia kierunków Odnawialne Źródła Energii i Gospodarka Odpadami, Logistyka w Sektorze Rolno-Spożywczym, Ochrona Środowiska oraz Rolnictwo realizowanych w Kolegium Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Rzeszowskiego. Uzyskane odpowiedzi wskazują na wiele pozytywnych aspektów aktualnego procesu kształcenia, podkreślając jednocześnie słabe strony oraz sygnalizując zagrożenia jakie mogą mieć miejsce w przyszłości. Otrzymane wnioski mogą być pomocne w zwiększaniu efektywności nauczania również innych przedmiotów.Pozycja Wybrane aspekty związane z akwakulturami makroglonów na przykładzie Neopyropia (Porphyra)(Uniwersytet Rzeszowski: Południowo-Wschodni Oddział Polskiego Towarzystwa Inżynierii Ekologicznej z siedzibą w Rzeszowie, 2023-06) Noga, Teresa; Kochman-Kędziora, NataliaGlony (algi), od tysiącleci wykorzystywane do celów spożywczych i rolniczych w krajach azjatyckich, stają się w ostatnich latach coraz bardziej popularne w akwakulturach. Produkty zawierające w swym składzie glony charakteryzują się wysoką zawartością białka, witamin oraz minerałów i są coraz częściej wybierane przez konsumentów, m.in. w związku z panującą modą na zdrowe odżywianie. Uprawiane komercyjnie gatunki z rodzaju Neopyropia (syn. Porphyra) stanowią cenne źródło składników odżywczych i mogą przyczynić się do zaspokojenia rosnących potrzeb żywieniowych na świecie. W artykule podsumowano najnowsze piśmiennictwo dotyczące wykorzystania szkarłatnic w przemyśle rolno-spożywczym. Zwrócono także uwagę na potencjalne zagrożenia wynikające z zanieczyszczenia produktów glonowych, głównie metalami ciężkimi.Pozycja Mikroglony najczęściej wykorzystywane w przemyśle rolno-spożywczym(Uniwersytet Rzeszowski: Południowo-Wschodni Oddział Polskiego Towarzystwa Inżynierii Ekologicznej z siedzibą w Rzeszowie, 2023-06) Noga, Teresa; Kochman-Kędziora, NataliaSpirulina i chlorella należą do mikroglonów (mikroskopijnych organizmów fotosyntetyzujących) najczęściej uprawianych w akwakulturach i wykorzystywanych w przemyśle rolno-spożywczym. Obydwa glony charakteryzują się wysoką zawartością białka (do 60% chlorella i do 70% spirulina), ponadto zawierają w składzie także kwasy tłuszczowe, witaminy, minerały i barwniki. Z tego względu, a także w związku z panującą obecnie modą na zdrowe odżywianie, produkty zawierające w swym składzie spirulinę, chlorellę lub ich ekstrakty są w ostatnich latach coraz bardziej popularne. Te mikroglony są powszechnie wykorzystywane jako dodatki do pasz dla różnych gatunków zwierząt hodowlanych oraz w karmach dla ryb, natomiast ich ekstrakty są stosowane m.in. jako nawozy w rolnictwie ekologicznym i biostymulatory.Pozycja Ekologistyka ale jaka?(Uniwersytet Rzeszowski: Południowo-Wschodni Oddział Polskiego Towarzystwa Inżynierii Ekologicznej z siedzibą w Rzeszowie, 2023-06) Kostecka, JoannaAntropocen rozwija się wykładniczo w funkcji rosnącej populacji ludzkiej oraz jej rozwoju cywilizacyjnego XXI wieku. Obok licznych udogodnień, niesie to szereg zagrożeń społeczno-ekonomicznych i środowiskowych. Celem opracowania jest zaakcentowanie wagi zakotwiczania wiedzy i kultury działania ludzkiego w rozwiązywaniu problemów zagrożenia dla środowiska przyrodniczego. W publikacji opisano także niektóre komponenty realizacji przedmiotu „Ekologistyka” na kierunku „Logistyka w sektorze rolno-spożywczym” na Uniwersytecie Rzeszowskim. Na podstawie własnego doświadczenia, dyskusji ze studentami i wyników ankiety zestawiono wyobrażenie zakresu treści tego przedmiotu oczami studentów.Pozycja Las pamięci – ekologiczny minimalizm funeralny(Uniwersytet Rzeszowski: Południowo-Wschodni Oddział Polskiego Towarzystwa Inżynierii Ekologicznej z siedzibą w Rzeszowie, 2023-06) Kasprzak, KrzysztofArtykuł przedstawia refleksję na temat ekologicznych pochówków osób zmarłych, możliwych do realizacji w Polsce. Ceremonie pogrzebowe są wyrazem tradycji kulturowej oraz różnie definiowanych postaw osobowych, w tym wiary religijnej, a także nakazów prawno-administracyjnych. Także w tym zakresie społecznie oczekiwane są jednak nowe rozwiązania, które winny być prawnie dozwolone, zwłaszcza dotyczące możliwości rozsypywania prochów osób zmarłych. Praktykowane już obecnie pochówki w biodegradowalnych urnach, czy rozsypywanie prochów zmarłych, np. w Lasach Pamięci na cmentarzach-parkach, nie są w żadnym przypadku brakiem szacunku dla zmarłych. To pogłębienie, całkowite i już ostatnie oddanie się biosferze, której jesteśmy częścią i po śmierci nadal w niej w pewnym sensie przebywać będziemy.