Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy z. 55(3)/2018
URI dla tej Kolekcjihttp://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/3830
Przeglądaj
Ostatnio nadesłane materiały
Pozycja Koszty wynagrodzeń w fundacji a liczba wolontariuszy i rozmiary działalności – wyniki badań(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Stańdo-Górowska, HalinaPrzedmiotem artykułu jest badanie zależności kosztów wynagrodzeń w fundacji od takich czynników jak liczba pracujących w niej wolontariuszy i rozmiar działalności mierzony wysokością osiąganych przychodów oraz liczbą odbiorców świadczeń fundacji. Źródłem danych są sprawozdania finansowe i merytoryczne sporządzane przez organizacje non profit. Fundacje jako organizacje, których celem działalności nie jest osiąganie zysku stanowią szczególną grupę jednostek, które mają obowiązek sporządzania znacznie obszerniejszych sprawozdań z działalności. W badaniach wykorzystano statystyczną metodę regresji liniowej oraz współczynniki korelacji pomiędzy badanymi zmiennymi. Analizą objęto trzy wielkości związane z wynagrodzeniami: roczne koszty wynagrodzeń, udział procentowy kosztów wynagrodzeń w sumie kosztów fundacji oraz kwotę kosztów wynagrodzeń przypadającą na jednego pracownika fundacji. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono zależność pomiędzy wysokością kosztów wynagrodzeń a wysokością przychodów fundacji, natomiast nie stwierdzono istotnych zależności pomiędzy pozostałymi badanymi zmiennymi. Zbudowano zatem model opisujący roczne koszty fundacji jako funkcję przychodów. Z przeprowadzonych badań wynika, że pod względem optymalizacji kosztów wynagrodzeń korzystniejszym rozwiązaniem wydaje się prowadzenie większej fundacji, bowiem znaczna część kosztów wynagrodzeń jest stała i nie zmienia się względem przychodów. Biorąc pod uwagę liczbę wolontariuszy pracujących w fundacji, większa ich liczba nie oznacza niższych kosztów wynagrodzeń ponoszonych przez organizację.Pozycja Kapitał venture w finansowaniu innowacji przełomowych(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Pohulak-Żołędowska, ElżbietaW niniejszym artykule autor mierzy się z problemem finansowania innowacji, w szczególności innowacji przełomowych. Ten rodzaj innowacji posiada cechy szczególne, istotnie różniące je od innowacji przyrostowych. Przede wszystkim innowacje przełomowe mają olbrzymi potencjał oddziaływania na wzrost gospodarczy. Innowacje przełomowe mają dwie główne charakterystyki. Po pierwsze istotną cechą innowacji przełomowych jest fakt, że tworzą nowe rynki, są to innowacje przerywające dotychczasowy tok rozwojowy. A z punktu widzenia tworzenia innowacji w dziedzinach wymagających nowej wiedzy jest to cecha pożądana. Jednakże drugą cechą charakterystyczną jest fakt, że pojawienie się innowacji przełomowej początkowo powoduje pogarszanie się funkcjonalności produktów. Innowacje przełomowe przerywają istniejący proces produkcyjny. W takim kontekście działalność innowacyjna jest działalnością obarczoną wysokim ryzykiem i niepewnością. Cechy te mogą powodować u przedsiębiorców awersję do ryzyka. Wysoki poziom niepewności, kapitałochłonność, lecz również i perspektywa wysokich zysków sprawiają, że inwestowanie w działalność innowacyjną jest potencjalnie interesująca dla inwestorów. Uważa się, że kapitał venture stał się instytucją pośredniczącą na rynku kapitału, zapewniającą dopływ funduszy do ryzykownych, innowacyjnych przedsięwzięć, które bez kapitału ryzyka nie będą miały szansy na wejście na rynek. Firmy te – małe, młode, innowacyjne, w swoisty sposób „skażone” odium nowości i niepewności, potrzebują kapitału, którego źródłem miały stać się fundusze venture. Celem niniejszego opracowania jest próba odpowiedzi na pytanie – czy kapitał ryzyka (VC) jest faktycznie kapitałem inwestowanym w ryzykowne, innowacyjne przedsięwzięcia.Pozycja Historyczne determinanty zróżnicowania współczesnych wskaźników rynku samochodów osobowych w Polsce(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Leśniak-Moczuk, Arkadiusz D.Motoryzacja jest dziedziną przemysłu promującego państwa w skali międzynarodowej. Wzrost produkcji samochodów, szybka dynamika powstawania nowych modeli marek aut i upowszechnianie ich użytkowania sprzyja zainteresowaniu ponad 200-letnią historią powstawania pierwszych pojazdów. W artykule ukazano w skondensowanej formie dzieje samochodu osobowego na świecie, ilustrujące rozwój aut od pierwszych konstrukcji do marek współcześnie użytkowanych. Na tym tle w syntetyczny sposób scharakteryzowano polski rynek motoryzacyjny samochodów osobowych od zarania jego powstania do czasów współczesnych. Podbudowa historyczna uzasadnia zróżnicowanie aktualnych źródeł podaży samochodów osobowych w Polsce oraz wybór wskaźników cechujących użytkowanie samochodów osobowych w Polsce i w województwie podkarpackim analizowanych na przykładzie dwóch lat 2014–2015.Pozycja Status and trends of the employment in the financial institutions in Poland(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Grzywińska-Rąpca, Małgorzata; Markowski, LesławThe financial sector is one of the most important elements of socio-economic system of each country. The research work is employment in this sector focusing financial activities insurance and other activities supporting these activities. The aim of the study was to examine the level of employment in the financial sector in spatial terms (voivodship) in the period 2005–2014 using methods of multivariate statistical analysis. The attention was also drawn to the trends in the structure of employment in the financial sector between the voivodships and the same size of the number of employees in individual voivodship. The classification results indicate the geographical division of the country in terms of number of firms in the sector of finance and insurance. Data for the country also show a significant growing trend of employees in the financial sector. However its high directional coefficient is conditioned by very strong growing trend occurring in Mazowieckie much slower trend in the provinces of Dolnośląskie, Pomorskie, and Śląskie. For most voivodships tendency models indicates a negative statistically significant trend of the studied phenomenon.Pozycja Неэкологичность жизнедеятельности личности как психологическая проблема(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Верник, АлексейЦелью нашего исследования является выявление особенностей становления неэкологично ориентированной жизнедеятельности личности как основной психологической причины развития глобального экологического кризиса. Мы считаем, что экологизация личностной жизнедеятельности будет способствовать решению данной проблемы. Согласно поставленной цели были сформулированы такие задачи исследования: 1) предложить теоретическую модель психологической структуры жизнедеятельности личности; 2) согласно модели подобрать инструментарий эмпирического исследования особенностей неэкологично ориентированной жизнедеятельности личности; 3) собрать и проанализировать эмпирические данные относительно особенностей неэкологично ориентированной жизнедеятельности учащейся молодежи. Результаты эмпирического исследования выявили как общие закономерности, так и специфические особенности, характерные учащейся молодежи Украины в становлении неэкологично ориентированной жизнедеятельности в целом, и в различных средах их социальной активности. Полученные данные задают направления для индивидуальной и групповой коррекционной работы. Их также можно использовать для организации социальной работы с молодыми людьми.Pozycja The formation of subjective well-being of person(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Zavatski, Vadym; Zavatski, Yurii; Spytskaya, LianаThe paper is aimed at identifying the influence of socio-psychological factors on the formation of subjective well-being of the person. The following methods were used: questionnaire, psycho-diagnostic techniques for investigating satisfaction with marriage, personal self-fulfillment in the family (on the operational level and the level of values and role sets), socio-psychological adaptation, conformity of family values and role expectations. The data about the content, structural components (cognitive, value and motivational, emotional and behavioral) and functions (regulatory, prognostic, developmental) of subjective well-being of person have been presented. Socio-psychological factors of subjective well-being of the person have been specified.Pozycja Impact of weather conditions yield(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Michalak, DorotaLabour productivity depends on a number of factors, starting from the most obvious – wages/ salary, to work organization and to those less often taken into consideration, such as the weather. Weather affects employees’ well-being, and thus the discharge of their duties. Depending on the time of year employees may feel more or less tired and more or less eager to take on new challenges. The emerging question is – is there an accurate way to measure the impact of weather on an employee’s yield? Are all employee weather conditions affected by weather conditions equally, or are there people more (or less) vulnerable to weather? Does it depend on gender, or does weather affect the yield of work of both genders equally? To what extent, in comparison with other factors, does weather affect on yield? Is it possible to identify the weather factor that most effects on yield? To answer the above questions, the research method research used in this study was a survey carried out on the basis of a prepared questionnaire of 314 white-collar workers in the Lodz region. From the analysis of the results of the survey it can be inferred that the weather affects the performance of employees, but not for everyone equally, some are less likely others to suffer a decline in labour yield depending on weather conditions. The weather factor having the greatest negative impact on labour yield, for both men and women, is too high a temperature.Pozycja Roboty i automaty w roli usługodawców. O społeczno-kulturowym aspekcie digitalizacji III sektora gospodarki(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Nowak, Paweł PiotrArtykuł opisuje zmiany w klasycznym modelu usługowym, w którym akt świadczenia nierozerwalnie związany jest z bezpośrednią relacją pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą. Obecnie usługa staje się przede wszystkim samoobsługą realizowaną w formule e-service. Autor w pierwszej kolejności wskazuje na przyczyny tego przekształcenia: 1. kultura popularna lat 70. i 80., która wykształciła w ówczesnym młodym pokoleniu przeświadczenie o świecie przyszłości pełnym robotów. Dziś już dorosłe osoby, karmione w dzieciństwie twórczością science-fiction, zawodowo urealniają wizję cyber raju; 2. stworzone przez epokę industrialną mechanizmy usprawniania procesów biznesowych, realizowane przede wszystkim poprzez ich automatyzację; 3. big data odzwierciedlająca potrzebę orwellowskiej inwigilacji, która stała się podstawą do tworzenia algorytmów optymalizujących podejmowanie decyzji biznesowych, definiująca grupy społeczne w celu prowadzenia skuteczniejszych kampanii marketingowych. Wskazane źródła cyfrowej transformacji sektora usługowego prowadzą w opinii autora do wielu niekorzystnych zjawisk o charakterze społecznym i kulturowym: 1. zanik bezpośrednich relacji Ja – Ty (usługodawca – usługobiorca), których umiejętność budowania, w oparciu o filozofię przytoczonych w artykule myślicieli (G.H. Mead, M. Buber, J. Tischner, M. Heidegger), jest świadectwem człowieczeństwa; 2. problem wykluczenia cyfrowego. internet – współczesna platforma komunikacji, niezbędny element w procesie e-służenia stał się, wbrew pierwotnym założeniom, narzędziem reprodukcji podziałów i dystansów społecznych; 3. bezrobocie i styczne z nim patologie społeczne katalizowane przez programy wsparcia socjalnego; 4. olbrzymie dysproporcje pomiędzy bogatszą a biedniejszą częścią globalnego społeczeństwa. P.P. Nowak słowami najwyższych przedstawicieli Magisterium Kościoła nawołuje do powrotu do dawnych wartości – bezpośredniego spotkania Ja – Ty, które odnaleźć możemy w akcie świadczenia usługi. Cywilizacja usługowa jest bowiem bramą do cywilizacji miłości, o której nauczał Jan Paweł II.Pozycja Komputeryzacja pracy a wzrost poziomu bezrobocia(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Garwol, KatarzynaArtykuł podejmuje problem tzw. bezrobocia technologicznego. Jego celem jest próba odpowiedzi na pytanie, czy we współczesnym świecie istnieje problem bezrobocia technologicznego, czy i w jakim stopniu dotyczy on Polski oraz jakie zawody są obecne najbardziej zagrożone zniknięciem z rynku pracy, a jakie są zawodami przyszłości, które wraz z rozwojem technologii IT będą najbardziej poszukiwane. Aby odpowiedzieć na pytania zawarte w artykule, dokonano analizy danych statystycznych z obszaru omawianego zagadnienia oraz literatury przedmiotu dostępnej w Internecie oraz w postaci publikacji drukowanych. Za zawody, które są zagrożone bezrobociem technologicznym uznano te, których wykonywanie wiąże się z dużą automatyzacją czynności (np. kasjerzy). Profesje, które nie są w grupie ryzyka to te, które wiążą się z bezpośrednim kontaktem pomiędzy ludźmi oraz empatią (np. terapeuci), a także wymagające wysokiej wiedzy specjalistycznej (np. kierownicy wyższego szczebla) oraz zawody związane z branżą IT (zwłaszcza programiści).Pozycja Zróżnicowanie płac w polskich województwach – analiza z wykorzystaniem popularnych miar nierówności(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Mowczan, DamianW artykule przedstawiono oszacowania miar nierówności płac w polskich województwach w 2014 roku wraz z krótką ich analizą. Do badań wykorzystano nieidentyfikowalne dane jednostkowe GUS dotyczące płacy brutto i pochodzące z badania Struktury wynagrodzeń według zawodów w październiku 2014 roku. Jako narzędzie analizy wykorzystano koncepcje krzywej Lorenza oraz uogólnionej krzywej Lorenza. Analizę uzupełniono o oszacowania popularnych miar nierówności – w tym o współczynnik Giniego oraz współczynnik Atkinsona, a także skróconej funkcji dobrobytu (indeks Sena). Dodatkowo przedstawiono też prostą dekompozycję ze względu na współczynnik Giniego. Analiza z wykorzystaniem krzywych Lorenza wykazała, że w pewnych przypadkach krzywe te przecinają się wzajemnie. Uniemożliwia to proste wnioskowanie o porządku tych rozkładów i jest często spotykanym problemem w badaniach empirycznych. Jak się jednak okazuje porządki generowane przez współczynnik Giniego, współczynnik Atkinsona oraz indeks Sena są relatywnie zgodne. Do regionów o zdecydowanie najwyższym poziomie nierówności płac można zaliczyć m.in. województwo mazowieckie, dolnośląskie, śląskie, pomorskie i małopolskie.Pozycja Sytuacja kobiet na europejskim rynku pracy w warunkach zrównoważonego rozwoju(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Trębska, PaulinaW artykule ukazano zróżnicowanie ze względu na płeć na europejskim rynku pracy z perspektywy polityki równości szans, a także omówiono ekonomiczny kontekst polityki równościowej. Zaprezentowano mierniki określające zróżnicowanie wynagrodzenia wg płci. W artykule ukazano niedostateczny udział kobiet w gremiach decyzyjnych, ciałach przedstawicielskich zarówno w biznesie, jak i w polityce. Dane statystyczne potwierdzają, że w krajach europejskich utrzymują się istotne różnice w zarobkach kobiet i mężczyzn (gender pay gap). Zapewnienie kobietom równego traktowania w sprawach ekonomicznych i politycznych wzmocni zrównoważony rozwój gospodarczy i przyniesie korzyści społeczne na całym świecie.Pozycja Lokalna polityka społeczna na rzecz osób starszych w regionie Polski południowo-wschodniej(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Janigová, Emília; Kowalska, MagdalenaW Polsce wdrażane są programy, które mają na celu realizację wszystkich założeń polityki senioralnej, zarówno w zakresie zaspokajania szeroko rozumianych potrzeb zdrowotnych, opiekuńczych czy rehabilitacyjnych, jak również poprzez aktywizowanie społeczne bądź aktywność zawodową, edukacyjną czy kulturalną. Cele tak postrzeganej polityki społecznej wpisywane są również w dokumenty (strategie) opracowywane na szczeblu samorządów, a następnie podejmowane są konkretne działania w ramach polityki senioralnej. Tak też się dzieje w powiatach nowotarskim i myślenickim w województwie małopolskim. Celem prezentowanego opracowania jest przedstawienie w jaki sposób lokalna polityka społeczna realizowana jest w odniesieniu do osób starszych (60 lat i więcej) w regionie Polski południowo- wschodniej. Podstawę stanowią tu wyniki badań ankietowych przeprowadzonych w 2016 roku na próbie 150 osób, w trakcie których seniorzy oceniali w jakim stopniu środowisko lokalne zaspokaja ich potrzeby i wychodzi naprzeciw oczekiwaniom, a także jakiego rodzaju aktywności oferuje. Ponadto dokonali oni oceny systemu pomocy społecznej funkcjonującego w środowisku lokalnym, w ramach którego seniorzy korzystali już z jego oferty lub też są nią zainteresowani w przyszłości. Wyniki badań pokazują jednoznacznie, iż emeryci dostrzegają braki w ofercie kierowanej do nich z otoczenia społecznego, szczególnie w zakresie zajęć w środowisku lokalnym, a także usług opiekuńczych. Ponadto oceniając system polityki społecznej chętnie wskazywali na zmiany, jakie należałoby w nim wprowadzić, zarówno w przypadku instytucji lokalnych, jak i w odniesieniu do szeroko pojętej polityki senioralnej państwa.Pozycja Innowacje w edukacji – na przykładzie uczelni działających w regionach nadgranicznych(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Gabryšová, MarieW artykule zwrócono uwagę na zmiany na poziomie gospodarki oraz organizacji, które powodują iż niezbędne stają się również zmiany w edukacji. Edukacja zmienia się jednak znacznie wolniej i w wielu przypadkach nie odpowiada na potrzeby rynku. Starano się pokazać jak niezbędna jest spójność i zintegrowany rozwój gospodarki i edukacji. Autorka podkreśla, że nowe programy zajęć powinny wspomagać ustawiczne kształcenie, gdyż w gospodarce wiedzy liczy się przede wszystkim umiejętność uczenia się i zarządzania własnym samorozwojem. Uczelnie muszą sprostać wyzwaniom – ale przede wszystkim stać się liderami rozwoju społecznego i gospodarczego. Dziś warunkiem sukcesu jest wykorzystywanie wiedzy z różnych dziedzin i łączenie jej z praktyką. Swoje tezy opiera na doświadczeniach z realizacji międzynarodowego projektu edukacyjnego, w którym podjęto próbę innowacyjnych rozwiązań. Projekt był zrealizowany przez uniwersytety regionalne, które prowadzą swą działalność na terenach przygranicznych. Celem było połączenie wiedzy z doświadczeniem wykładowców obu uniwersytetów oraz wiedzy z doświadczeniami przedsiębiorczymi. Innowacyjnym podejściem było wspólne kształcenie studentów i doktorantów wraz z przedstawicielami biznesu. W ramach implikacji praktycznej dochodziło do transferu wiedzy we wszystkich możliwych kierunkach: z uczelni do świata biznesu, ze świata biznesu do uczelni, pomiędzy uczelniami, z biznesu do biznesu, a to wszysto działo się jeszcze w wymiarze transgranicznym. Innowacyjna forma edukacji okazała się być ciekawą, zachęcającą do dalszego zdobywania wiedzy oraz korzystną dla uczestników i rozwoju regionalnego.Pozycja Istota oddziaływania państwowego wyższego szkolnictwa zawodowego na rozwój społeczno-gospodarczy regionu(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Adamowicz, Mieczysław; Pyra, MariuszArtykuł dotyczy kwestii roli państwowych wyższych szkół zawodowych dla otoczenia lokalnego i regionalnego. Legitymizacja istnienia sektora publicznego wyższego szkolnictwa zawodowego w układach lokalnych i regionalnych, jak również w całym systemie szkolnictwa wyższego, wydaje się być istotna ze względu na zmiany, które są zapowiadane przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego w nowej ustawie. Uczelnie pełnią istotną rolę dla całej gospodarki. Rola szkoły wyższej jako dostawcy wiedzy i „producenta innowacji”, w kontekście państwowych wyższych szkół zawodowych wydaje się być naturalną ścieżką rozwoju. Poszukiwanie istoty oddziaływania państwowych wyższych szkół zawodowych na wielowymiarowe zjawisko rozwoju społeczno-gospodarczego na poziomie lokalnym i regionalnym wymaga dokonania wyboru kierunku rozważań. Najbardziej użyteczna i prezentująca ważne, z punktu widzenia autorów, aspekty wspomnianego oddziaływania, jest koncepcja gospodarki opartej na wiedzy i koncepcja kapitału ludzkiego i społecznego. Wszystkie te koncepcje doskonale odzwierciedlają istotę oddziaływania państwowych wyższych szkół zawodowych na poziomie lokalnym i regionalnym, dając tym samym podstawy do powiązania go z koncepcjami zrównoważonego rozwoju. Wykorzystanie tych koncepcji pozwoli według autorów określić oddziaływanie tych niematerialnych czynników na zrównoważony rozwój w skali lokalnej i regionalnej. Celem artykułu jest przeprowadzenie na poziomie teoretycznym określenia istoty oddziaływania wyższych uczelni zawodowych na zrównoważony rozwój układów lokalnych i regionalnych poprzez budowanie kapitału ludzkiego, kapitału społecznego w ramach gospodarki opartej na wiedzy w regionach wykazujących skłonność do dyfuzji innowacji i regionów uczących się. Praca powstała przy wykorzystaniu narzędzi badawczych obejmujących techniki desk research, w tym analizy piśmiennictwa krajowego i zagranicznego, a także analizy publikacji, raportów, strategii powiązanych z zakresem i tematem artykułu.Pozycja Państwo, rynek i trzeci sektor w polityce migracyjnej. Przykład systemu kształcenia zawodowego w Danii(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Wetoszka, PiotrCelem rozważań w artykule jest wykazanie na przykładzie duńskiego systemu kształcenia zawodowego, że interwencje państwa dla realizacji celów polityki edukacyjnej i migracyjnej odbywają się na styku różnych polityk społecznych i mogą być podporządkowane potrzebom sektora prywatnego. Przedmiotem analizy są reformy duńskiego państwa opiekuńczego po 2008 r., tj. po początkowych latach globalnego kryzysu finansowego. Wiodącą metodą badawczą jest studium literatury przedmiotu dotyczące duńskiego systemu kształcenia zawodowego (w tym raportów komórek rządowych) oraz analiza zagregowanych danych o rozmiarach i strukturze emigracji oraz reformach rynku pracy (baza LABREF). Przeprowadzone w Danii reformy oddziaływały zarówno na stronę popytową (przedsiębiorcy, oferujący staże w systemie dualnym) i podażową (uczestnicy szkoleń, przyszli pracownicy). Reformy przyjęły formę głównie bodźców negatywnych dla strony podażowej, związanych z przyjętą strategią zaostrzania kryteriów przyjmowania imigrantów i ich rodzin oraz silniejszego wiązania prawa do pobytu z obowiązkiem kształcenia się. Pracodawcom, reprezentującym rozdrobiony sektor prywatny, państwo udzieliło wsparcia w formie subsydiowania miejsc pracy. Charakter interwencji państwa można wyjaśnić tradycją autonomii sektora prywatnego w kraju (i pośrednią, mediatorską rolą państwa) oraz jego trudną sytuacją w czasie kryzysu lat 2007–2008. Wzmożona kontrola napływającego kapitału ludzkiego jest konieczna dla zapewnienia sektorowi prywatnemu podaży kwalifikacji niezbędnych do produkcji na eksport. Silna pozycja sektora prywatnego w duńskiej gospodarce jest także jednym z czynników tłumaczących, dlaczego podmioty trzeciego sektora, w tym uniwersytety ludowe, pełnią ograniczoną rolę w oferowaniu usług edukacji zawodowej.Pozycja Статистическое исследование эффективности использования человеческого капитала(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Колесникова, ИринаТабло инновационного союза – многоиндикаторный анализ результатов инновационного развития стран. Это дает возможность сопоставлять страны по степени их инновационности. Человеческий фактор является главным интенсивным производительным фактором экономического развития, движущей силой современного рыночного производства и его конкурентоспособности, инструментарием интеллектуального и управленческого труда. Кадровый потенциал становится важнейшим элементом внедрения передовых знаний в производственный процесс. Среди количественных характеристик эффективности использования человеческого капитала в промышленности является численность персонала, использование рабочего времени, производительность и оплата труда и ряд других индикаторов.Pozycja Produktywność pracy jako miernik spójności ekonomicznej i społecznej w kraju(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Kozioł, WojciechW pierwszej części artykułu zaprezentowano dyskusję na temat problematyki definiowania i pomiaru wzrostu gospodarczego oraz spójności ekonomicznej i społecznej. W dalszej, metodologicznej części artykułu przedstawiono wskaźnik produktywności pracy, jako propozycję alternatywnej miary rozwoju społeczno-gospodarczego oraz spójności społecznej, ekonomicznej i terytorialnej. Wskaźnik ten przede wszystkim stanowi informację na temat kapitału instytucjonalno-intelektualnego, czyli zdolności gospodarki do tworzenia dobrych instytucji. Gospodarka oparta jest na pracy, a na produktywną pracę pozwala odpowiednio rozwinięty instytucjonalnie system gospodarczy. Wskaźnik ten integruje zarówno poziom technicznego uzbrojenia pracy, rotacji aktywów, rentowności aktywów oraz poziomu opłacenia pracy. Część ostatnią, empiryczną stanowią wyniki analizy produktywności pracy, regionalnego zróżnicowania produktywności pracy oraz relacji między poziomem produktywności kraju a poziomem zróżnicowania regionalnej produktywności pracy w pięciu europejskich krajach. Z badań wynika, że prezentowany wskaźnik jest łatwy w interpretacji i może stanowić podstawę tworzenia wiarygodnych rankingów państw. Ponadto wyniki badań wskazują, że wskaźnik produktywności pracy może stanowić alternatywną miarę spójności ekonomicznej. Wykazano bowiem silną odwrotną korelację między wartością wskaźnika a jego zróżnicowaniem regionalnym. Zatem wskaźnik ten może służyć pomiarowi zakresu realizacji paradygmatu zrównoważonego wzrostu.Pozycja Problem pułapki średniego dochodu – perspektywa polska(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Zaremba, MichałProblem pułapki średniego dochodu staje się jednym z częściej podnoszonych tematów zarówno w literaturze popularnej, jak i naukowej. Dotyczy on sytuacji, w której dany kraj po osiągnięciu określonego poziomu rozwoju nie jest w stanie dłużej utrzymywać wysokiego tempa wzrostu. Celem artykułu jest analiza tego czy i jeśli tak, na ile Polska jest zagrożona wpadnięciem w pułapkę średniego dochodu. Celem artykułu jest zbadanie czy – a jeśli tak, to w jakim stopniu, groźba wpadnięcia w pułapkę średniego dochodu dotyczy Polski. W celu realizacji tematu dokonano analizy literaturowej oraz analizy w oparciu o dane statystyczne dostępne w bazach danych Międzynarodowego Funduszu Walutowego (IMF) oraz Eurostatu. Na pytanie czy Polska jest narażona i czy wpadnie w pułapkę średniego dochodu należy udzielić odpowiedzi twierdzącej, gdyż stan i prognozy dotyczące sytuacji w Polsce jednoznacznie wskazują, że charakteryzuje się ona szeregiem czynników determinujących i czyniących ją podatną na wpadnięcie w tę pułapkę. Z drugiej strony należy jednak zauważyć, że w ciągu ostatniego ćwierćwiecza Polska dokonała ogromnej zmiany, restrukturyzując i całkowicie zmieniając swoją gospodarkę. Tym samym nie można wykluczyć, że być może w kolejnych latach będziemy świadkami kolejnej wielkiej zmiany, tak by nie zmarnować szans rozwojowych i ostatecznie osiągnąć nadrzędny cel, jakim jest zbudowanie dostatniego, silnego państwa z mocną gospodarką opartą na solidnych fundamentach.Pozycja Ocena stanu instytucji w Polsce w latach 2012–2016 we wskaźnikach konkurencyjności(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Bolonek, RyszardaCelem artykułu jest zaprezentowanie stanu instytucji w Polsce w latach 2012–2016. Problem z zagadnieniem instytucji w teorii ekonomii polega na różnorodności definicyjnej instytucji w ramach kilku podstawowych nurtów teoretycznych. Nurty instytucjonalne wywodzą się z różnych nauk: psychologicznych, socjologicznych, prawnych, ekonomicznych, politologicznych, reprezentujących odmienne sposoby definicji instytucji i odmienne sposoby ich pomiaru. Podobna sytuacja występuje w odniesieniu do zjawiska konkurencyjności. Różnorodność definicyjna konkurencyjności uzależniona jest od wielu dyscyplin naukowych, które próbuje objąć to zjawisko. W dorobku literaturowym na ten temat brakuje definicji konkurencyjności, która spełniałaby naukowe wymagania w postaci differentia specifica. W związku z tym zaprezentowane przez World Competitiveness Yearbook wyniki badań konkurencyjności w zakresie oceny instytucji w Polsce w latach 2012–2016 dość łatwo można podważyć.Pozycja Instytucje społeczne według Zygmunta Baumana i Alaina Touraine`a(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Leśniak-Moczuk, KrystynaIstnienie instytucji społecznych dowodzi o praktycznych zasadach funkcjonowania danego społeczeństwa. Instytucje społeczne jako komponent więzi społecznej powinny służyć spajaniu społeczności we wspólnoty zapewniające jednostce warunki do egzystencji i dające poczucie bezpieczeństwa. Zróżnicowanie typów instytucji społecznych wynika z regulacji przez nie sfer życia społecznego. Od sprawności działania instytucji społecznych zależy jakość warunków życia. Na stan spójności społeczno-ekonomicznej na poszczególnych etapach rozwoju społecznego wpływa zaawansowanie instytucjonalizacji. Gwarantem przetrwania biologicznie i społecznie uwarunkowanej wspólnotowości jest pełna wymiana i wzajemność. Utrudnienia wymiany i zerwanie wzajemności wynikają z powodu nadmiernych nierówności społecznych – z jednej strony nędzy i ciemnoty u dołu drabiny społecznej, a z drugiej strony męczącej obfitości na górze tej drabiny. Determinantem upadku wspólnoty w społeczeństwie informacyjnym jest ubożenie i zrywanie więzi społecznych prowadzące do izolacji i desocjalizacji jednostek na skutek substytucji styczności w sferze realnej kontaktami w cyberprzestrzeni.