Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy z. 55(3)/2018

URI dla tej Kolekcjihttp://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/3830

Przeglądaj

Aktualnie wyświetlane 1 - 20 z 33

Globalization and income inequality: a critical examination of the major economic and political challenges
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Gwiazda, Adam
In this paper an attempt was made to present the nature of contemporary globalization and its impact on the income inequalities both between-countries and within selected countries. The analysed statistical data confirm the fact that progressing globalization creates new forms of inequality. Globalization does not benefit everyone. Some countries and social classes (groups of people) are more affected by that process and only a few are less affected. However due to the positive influence of globalization on high-growth rates in emerging countries that process has brought about a visible reduction of between-country inequality. Alas, the inequality dynamics in many countries has increased, where the richest people own much of the wealth and poor and middle-class people are becoming poorer. The rising concentration of wealth will only accelerate the inequality crisis and bring about the slow-down of economic growth with all its negative consequences.
Moralna kondycja gospodarki opartej na wiedzy. Jak ją ulepszyć?
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Woźniak, Michał Gabriel
Autor artykułu szuka odpowiedzi na pytanie, jaka jest moralność gospodarki opartej na wiedzy. Te poszukiwania poprzedza analizą rezultatów badawczych autorytetów naukowych, w tym również odnośnie społecznego nauczania Kościoła katolickiego. Wynika z nich, że badanie funkcjonalności zasad moralnych jest przydatne do ulepszania mechanizmów funkcjonowania gospodarki opartej na wiedzy. Zharmonizowane podnoszenie jakości wartościowego życia we wszystkich sferach bycia i działania ludzkiego jest zbieżne z postulatami etycznymi nauki i religii. Budowanie tak zorientowanej gospodarki opartej na wiedzy wymaga myślenia holistycznego, integracji osiągnięć badawczych wszystkich nauk, jak również czerpania z nauczania o funkcjach depozytu wartości duchowych postulowanych przez religie.
Assessment of the financial situation, determinants and the level of debt of seniors’ households
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Zalega, Tomasz
Population ageing is, on the one hand, a natural and inevitable process that occurs in every highly developed economy and, on the other hand, the biggest challenge for modern states, economies and entrepreneurs. This problem is beginning to affect Poland as well. Older people do not form a homogeneous group in terms of financial situation. Varying income levels of seniors’ households lead to marked differences also in the ways and purposes of spending money. Furthermore, such households also have an adverse structure of expenditure because of a small number of household members and a high proportion of fixed expenditure in the total spending. This article aims to assess the financial situation and the main causes and level of debt of seniors’ households. Secondary research results were also used in order to compare the author’s results with the research outcomes obtained by various research and scientific institutes.
Kwestia równowagi bilansów makroekonomicznych – wnioski z porównań międzynarodowych
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Żyżyński, Jerzy
W opracowaniu przedstawiono dyskusję wokół zagadnień równowagi bilansów makroekonomicznych na przykładzie grupy krajów OECD. Podkreślono współzależności, jakie obserwowane są w obszarach bilansu sektora prywatnego, publicznego i wymiany handlowej oraz ich instytucjonalny wymiar. Zaznaczono przy tym, że dług jest naturalnym, nieodzownym i koniecznym elementem gospodarki rynkowej wykorzystującej pieniądz jako instrument wymiany. Podkreślono ponadto konieczność uaktywnienia strumienia oszczędności w celu aktywizacji gospodarki poprzez realizację inwestycji, w którym to procesie zasadniczą rolę odgrywają nie tylko instytucje finansowe, ale i państwo przyjmujące rolę równoważącą. Analizy empiryczne pozwoliły zaobserwować powszechność występowania deficytu budżetowego. Jednocześnie, jak dowodzi autor, stan budżetu państwa jest ściśle związany ze stanem dwóch pozostałych bilansów, ale związki te są bardzo złożone. Autor konkluduje ponadto, że to wysoki wzrost gospodarczy umożliwia wzrost nadwyżki budżetowej, a więc odrzuca postulaty likwidacji deficytów budżetowych formułowane w ramach nurtu neoliberalnego.
Koncepcja strefy walutowej Międzymorza
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Dobija, Mieczysław
Unia Międzymorza do swojej samodzielności politycznej potrzebuje własnej strefy walutowej, która zapewni siłę ekonomiczną i wytworzy dźwignię rozwojową państw członkowskich. Jak uczy doświadczenie, organizowanie strefy walutowej na wzór istniejącej obecnie strefy euro nie przyniosłoby dobrych skutków. Przeciwnie, szansa na zyskanie przewagi zostałaby utracona. Istnieje możliwość zastosowania oryginalnej teorii, która umożliwi powstanie integrującej strefy walutowej. Częścią tej teorii jest translacja wielkości ekonomicznych na jednostkę nowej waluty oraz sformułowanie procedur organizacyjnych. Te kwestie stanowią zasadniczą treść artykułu.
General government debt in European Union countries and economic growth
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Górniewicz, Grzegorz
The aim of the article is to confirm a well-known thesis presented by Carmen Reinhard and Kenneth Rogoff, stating as follows: after it has exceeded the level of 90% of GDP, general government debt negatively affects the rate of economic growth. The analysis refers to 28 countries of the European Union. The applied research methodology includes: comparative descriptive analysis, statistical data analysis and the Author’s own calculations.
Etyczne aspekty rozwoju społeczno-gospodarczego współczesnego świata
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Miczyńska-Kowalska, Maria
W artykule zaprezentowano problematykę dotyczącą konsumpcji jako jednego z istotnych czynników degradacji środowiska naturalnego; przedstawiono także filozofię buddyzmu i idee katolickiej nauki społecznej, które głoszą zachowanie umiaru i kierowanie się dobrem wspólnym, jako te, służące zrównoważonemu rozwojowi społeczno-gospodarczemu świata; zwrócono uwagę na nierównomierny rozwój poszczególnych gospodarek świata (jest to bowiem także etyczny aspekt rozwoju). Celem prezentacji, przy przyjętej tezie, że konsumpcja stymuluje rozwój cywilizacyjny i społeczno-gospodarczy, jest zwrócenie uwagi na znaczenie wymiaru etycznego samego procesu konsumpcji, jak i minimalizację zagrożeń środowiska naturalnego, niszczonego przez nadkonsumpcję oraz potrzebę ograniczania nierówności społeczno-gospodarczych pomiędzy poszczególnymi krajami. W artykule podkreślono, że rozwój społeczeństwa ludzkich nie oznacza tylko rozwoju gospodarczego; rozwój gospodarczy posiada ważne miejsce w ogólnym rozwoju każdego człowieka i wszystkich ludzi. Celem rozwoju jest osiągnięcie dobra wspólnego wszystkich ludzi; budowa solidarności i integracji ogólnoludzkiej; rozwój ludzkości powinien dokonywać się w oparciu o określone wartości i normy społeczne; rozwój bez zasad etycznych staje się regresem a nie postępem, prowadzi do dehumanizacji życia społeczno-gospodarczego; człowiek staje się narzędziem do osiągania coraz większej wydajności, produkcyjności i bogactwa. Postęp technologiczny, który powszechnie uważany jest za najważniejszą determinantę rozwoju gospodarczego powinien być dostępny dla jak najszerszej społeczności, jak również nie powinien zagrażać środowisku naturalnemu. Wnioskiem z rozważań jest konstatacja, że rozwój społeczno-gospodarczy musi być ograniczony, tzn. nie może niszczyć zasobów naturalnych przyrody; nie może niszczyć człowieka, a musi go doskonalić; nie może także stwarzać nierówności społeczno-gospodarczych, a powinien dążyć do ich zmniejszania w skali światowej.
Społeczny i gospodarczy wymiar zasady dualizmu
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Jędrzejczyk, Marcin
Zasad dualizmu jest fundamentalną zasadą rachunkowości. W szerokim znaczeniu rozumiana jest jako równość aktywów i sumy kapitału własnego i zobowiązań. Celem artykułu jest zastosowanie zasady dualizmu w szerokim, makroekonomicznym kontekście. Z punktu widzenia gospodarki zasada dualizmu oznacza równość płacy z wartością wykonanej pracy. Ta fundamentalna zasada rachunkowości może znaleźć zatem z powodzeniem zastosowanie w makroekonomii zapewniając tym samym stabilność systemu gospodarczego w kontekście finansowym i społecznym. Do osiągniecia celu przewodniego konieczne jest właściwe zdefiniowanie pojęć: kapitał, pieniądz oraz wartość, które wywodzą się z rachunkowości pracy. Wnioski z przeprowadzonej analizy mają bardzo ważne znaczenie gospodarcze, gdyż pozawalają na sformułowanie nowej koncepcji naliczania wynagrodzeń za pomocą modelu kapitału ludzkiego oraz nowego modelu gospodarki towarowo-pieniężnej. To w konsekwencji może prowadzić do sformułowania nowych narzędzi polityki gospodarczej państwa.
Wspieranie innowacji społecznych na rzecz zapewnienia spójności – doświadczenia wybranych krajów
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Dziembała, Małgorzata
Zapewnienie spójności społecznej staje się ważnym kierunkiem realizowanych działań w ramach polityki ekonomicznej. Polityka ta promując innowacyjne projekty rozwiązujące problemy społeczne wnosi wkład w osiąganie spójności. Celem artykułu jest przedstawienie roli sektora publicznego we wspieraniu innowacji społecznych oraz omówienie doświadczeń Stanów Zjednoczonych i Polski w zakresie promowania tego rodzaju innowacji. Twierdzi się, że sektor publiczny posiada istotne znaczenie w promowaniu innowacji społecznych. Jednakże potencjał poszczególnych krajów w kreowaniu innowacji społecznych jest zróżnicowany i determinowany wieloma czynnikami. USA posiadają znaczący potencjał w zakresie wspierania innowacji społecznych, co wynika również z przyjętych rozwiązań instytucjonalnych, udzielanego finansowego wsparcia i aktywnego udziału wielu podmiotów, w tym podmiotów prywatnych. W Polsce należy zwrócić uwagę na kreowanie sprzyjających warunków ramowych na rzecz innowacyjnych działań i projektów rozwiązujących problemy społeczne, jak również zwiększyć wielkość środków przeznaczanych na finansowanie projektów z zakresu innowacji społecznych i aktywnie je promować.
Hiszpański rynek pracy w okresie kryzysu finansowo-gospodarczego: nieefektywności instytucji i próby reform
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Maleszyk, Piotr
Celem artykułu jest identyfikacja czynników wyjaśniających dużą wrażliwość zatrudnienia w Hiszpanii na spadki produktu krajowego brutto w latach 2008–2013. Do jego osiągnięcia wykorzystano takie metody badawcze, jak statystyczna analiza danych, analiza porównawcza rozwiązań instytucjonalnych oraz przegląd literatury. Wykorzystane dane pochodzą z bazy Eurostatu, bazy LABREF i bazy ICTWSS. W analizie procesów dostosowawczych hiszpańskiego rynku pracy wykazano, że głębokim spadkom zatrudnienia, wynikającym głównie ze zmniejszenia liczby zatrudnionych na umowach czasowych, towarzyszyła stabilizacja tygodniowego czasu pracy, wzrost płac realnych oraz godzinowej wydajności pracy. Udowodniono, że wysoka elastyczność zatrudnienia względem PKB była uwarunkowana rodzajem szoku gospodarczego oraz nieefektywnością instytucji rynku pracy. Nieefektywność instytucji doprowadziła do wykształcenia dualnej struktury rynku pracy, na którym segment pracowników tymczasowych pełnił rolę „bufora koniunkturalnego” zabezpieczającego zatrudnienie i płace stałych pracowników. Taka struktura rynku pracy powstała w warunkach znacznej różnicy w poziomie prawnej ochrony zatrudnienia pracowników stałych i czasowych oraz modelu negocjacji zbiorowych charakteryzującym się dominacją rokowań na poziomie sektorów, wysokim objęciem nadwyżkowym i powszechnie stosowaną indeksacją płac. W artykule zostały również zaprezentowane reformy instytucji rynku pracy podjęte w reakcji na kryzys. Reformy z lat 2008–2010 nie rozwiązały głównych problemów strukturalnych hiszpańskiego rynku pracy. Dopiero reforma z 2012 r., zmniejszająca różnicę w prawnej ochronie zatrudnienia pracowników stałych i czasowych oraz wprowadzająca elementy decentralizacji negocjacji płacowych, złagodziła dualizm hiszpańskiego rynku pracy.
Nierówności dochodowe w wybranych krajach na tle systemów społeczno-gospodarczych
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Szczepaniak, Małgorzata
Nierówności dochodowe są z jednej strony czynnikiem wpływającym na dynamikę procesów rozwojowych. Z drugiej jednak strony problem nierówności jest związany z systemem społeczno-gospodarczym, kształtowanym przez państwo ładem instytucjonalnym. W artykule badaniu podlegają zależności pomiędzy nierównościami a system społeczno-gospodarczym. Cele badawcze niniejszego opracowania zostały określone jako identyfikacja oraz próba określenia związku pomiędzy nierównościami a systemem gospodarczym. W artykule przyjęto roboczą hipotezę badawczą mówiącą, że model redystrybucji kształtowany w ramach systemów gospodarczych poszczególnych krajów ma związek z poziomem nierówności. W badaniach tej problematyki, dla potrzeb realizacji celu dokonano przeglądu badań z zakresu związku pomiędzy elementami systemu gospodarczego, poziomem nierówności i procesami rozwoju gospodarczego. Metodą tej analizy jest opis o charakterze jakościowym i statystycznym dokonany przy wykorzystaniu danych statystycznych dotyczących poziomu i dynamiki zmian nierówności i zmiennych charakteryzujących systemy gospodarcze analizowanych krajów. Przeprowadzone w artykule badanie pozwala potwierdzić założoną na wstępie hipotezę, że system gospodarczy związany jest z poziomem nierówności w wybranych krajach. W krajach o wyższej redystrybucji poprzez wydatki i podatki nierówności były niższe. Interesujące wnioski z badań dotyczą wykrycia tendencji zmian w zakresie nierówności. W krajach o tradycji liberalnej w ostatniej dekadzie nastąpił znaczny spadek nierówności. W Szwecji i Danii natomiast nastąpił wzrost nierówności. W rezultacie dystans dzielący te kraje pod względem nierówności zmniejszył się. Poza tym zauważono relatywnie duży spadek nierówności w Polsce oraz duży wzrost nierówności w Niemczech. W efekcie tych zmian poziom nierówności w ostatnim roku analizy był porównywalny.
PKB per capita jako determinanta ekonomicznego rozwoju regionów Polski i Litwy – analiza porównawcza w ujęciu dynamicznym
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Surówka, Agata
Artykuł stanowi kontynuację badań własnych autorki w zakresie rozwoju regionalnego, innowacyjności i konkurencyjności regionów Unii Europejskiej ze szczególnym uwzględnieniem makroregionu Polska Wschodnia (województwa podkarpackie, podlaskie, świętokrzyskie, warmińsko– mazurskie i lubelskie) [Surówka, 2014, s. 394–407; Surówka, 2015a, s. 319–326; Surówka, 2015b, s. 340–352]. Zaprezentowano w nim wyniki badań własnych w których wskaźnik PKB per capita wykorzystany został w celu weryfikacji dynamiki zmian relatywnej pozycji polskich podregionów oraz litewskich okręgów w skonstruowanych macierzach przejść. Badanie przeprowadzone zostało dla następujących okresów 2005–2013 dla Litwy oraz 2007–2012 dla Polski. Podejście takie umożliwiło zweryfikowanie stopnia ich zróżnicowania w strukturze regionalnej kraju, jak również obserwację i analizę dynamiki zmian ogólnej dystrybucji dochodów i położenia regionów w macierzach przejść. Badaniem objęto regiony dwóch wybranych państw Unii Europejskiej (Polski i Litwy). Na początku opracowania zaprezentowano analizę dla macierzy przejść PKB per capita dla podregionów Polski w odniesieniu do średniej krajowej. Następna część tekstu odnosi się do regionów poziomu NUTS2 Litwy. Wyniki zamieszczone zostały w tabelach zbiorczych, a w sposób graficzny zaprezentowane na mapach. Dzięki temu tekst ukazuje ciekawy obraz dynamicznego ujęcia zjawiska ekonomicznego rozwoju regionów mierzonego za pomocą tego narzędzia. Należy również zaznaczyć, że praca ma charakter analityczny. Teoretyczną podstawą przeprowadzonych rozważań były bogate studia literaturowe z tego zakresu. Całość tekstu zakończona została podsumowaniem zawierającym najważniejsze ustalenia badawcze.
Dedollarization of the Congolese economy: challenges, look and prospects
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Kamba-Kibatshi, Marcel
In the case of dollarization, the supply of money is not entirely exogenous, because the central bank only partially controls and determines it, that is to say, part of it is in national currency and another part in foreign currency. Dollarization is thus a hindrance to the achievement of monetary policy objectives. Dollarization is a partial or total decrease in a country’s use of the currency of another country. An economy is dedollarized when it partially or wholly ends up in dollarization. In this case, the national currency gradually resumes its traditional functions which it lost in dollarization. It is noted by the gradual decline in the dollarization rate. It is a very crucial and complex issue, which recommends that a lot of resources and reforms be undertaken beforehand. It should be noted that dedollarization cannot be decreed, otherwise it is accompanied by instability in the economy, it is acquired at the end of efforts to regain the sovereignty of the national currency. The monetary policy in the Democratic Republic of Congo does not enjoy its full independence, a large part of the money supply comes from foreign central banks and its effectiveness results from the effect of chance. The instruments are becoming less operational.
Instytucje społeczne według Zygmunta Baumana i Alaina Touraine`a
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Leśniak-Moczuk, Krystyna
Istnienie instytucji społecznych dowodzi o praktycznych zasadach funkcjonowania danego społeczeństwa. Instytucje społeczne jako komponent więzi społecznej powinny służyć spajaniu społeczności we wspólnoty zapewniające jednostce warunki do egzystencji i dające poczucie bezpieczeństwa. Zróżnicowanie typów instytucji społecznych wynika z regulacji przez nie sfer życia społecznego. Od sprawności działania instytucji społecznych zależy jakość warunków życia. Na stan spójności społeczno-ekonomicznej na poszczególnych etapach rozwoju społecznego wpływa zaawansowanie instytucjonalizacji. Gwarantem przetrwania biologicznie i społecznie uwarunkowanej wspólnotowości jest pełna wymiana i wzajemność. Utrudnienia wymiany i zerwanie wzajemności wynikają z powodu nadmiernych nierówności społecznych – z jednej strony nędzy i ciemnoty u dołu drabiny społecznej, a z drugiej strony męczącej obfitości na górze tej drabiny. Determinantem upadku wspólnoty w społeczeństwie informacyjnym jest ubożenie i zrywanie więzi społecznych prowadzące do izolacji i desocjalizacji jednostek na skutek substytucji styczności w sferze realnej kontaktami w cyberprzestrzeni.
Ocena stanu instytucji w Polsce w latach 2012–2016 we wskaźnikach konkurencyjności
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Bolonek, Ryszarda
Celem artykułu jest zaprezentowanie stanu instytucji w Polsce w latach 2012–2016. Problem z zagadnieniem instytucji w teorii ekonomii polega na różnorodności definicyjnej instytucji w ramach kilku podstawowych nurtów teoretycznych. Nurty instytucjonalne wywodzą się z różnych nauk: psychologicznych, socjologicznych, prawnych, ekonomicznych, politologicznych, reprezentujących odmienne sposoby definicji instytucji i odmienne sposoby ich pomiaru. Podobna sytuacja występuje w odniesieniu do zjawiska konkurencyjności. Różnorodność definicyjna konkurencyjności uzależniona jest od wielu dyscyplin naukowych, które próbuje objąć to zjawisko. W dorobku literaturowym na ten temat brakuje definicji konkurencyjności, która spełniałaby naukowe wymagania w postaci differentia specifica. W związku z tym zaprezentowane przez World Competitiveness Yearbook wyniki badań konkurencyjności w zakresie oceny instytucji w Polsce w latach 2012–2016 dość łatwo można podważyć.
Problem pułapki średniego dochodu – perspektywa polska
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Zaremba, Michał
Problem pułapki średniego dochodu staje się jednym z częściej podnoszonych tematów zarówno w literaturze popularnej, jak i naukowej. Dotyczy on sytuacji, w której dany kraj po osiągnięciu określonego poziomu rozwoju nie jest w stanie dłużej utrzymywać wysokiego tempa wzrostu. Celem artykułu jest analiza tego czy i jeśli tak, na ile Polska jest zagrożona wpadnięciem w pułapkę średniego dochodu. Celem artykułu jest zbadanie czy – a jeśli tak, to w jakim stopniu, groźba wpadnięcia w pułapkę średniego dochodu dotyczy Polski. W celu realizacji tematu dokonano analizy literaturowej oraz analizy w oparciu o dane statystyczne dostępne w bazach danych Międzynarodowego Funduszu Walutowego (IMF) oraz Eurostatu. Na pytanie czy Polska jest narażona i czy wpadnie w pułapkę średniego dochodu należy udzielić odpowiedzi twierdzącej, gdyż stan i prognozy dotyczące sytuacji w Polsce jednoznacznie wskazują, że charakteryzuje się ona szeregiem czynników determinujących i czyniących ją podatną na wpadnięcie w tę pułapkę. Z drugiej strony należy jednak zauważyć, że w ciągu ostatniego ćwierćwiecza Polska dokonała ogromnej zmiany, restrukturyzując i całkowicie zmieniając swoją gospodarkę. Tym samym nie można wykluczyć, że być może w kolejnych latach będziemy świadkami kolejnej wielkiej zmiany, tak by nie zmarnować szans rozwojowych i ostatecznie osiągnąć nadrzędny cel, jakim jest zbudowanie dostatniego, silnego państwa z mocną gospodarką opartą na solidnych fundamentach.
Produktywność pracy jako miernik spójności ekonomicznej i społecznej w kraju
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Kozioł, Wojciech
W pierwszej części artykułu zaprezentowano dyskusję na temat problematyki definiowania i pomiaru wzrostu gospodarczego oraz spójności ekonomicznej i społecznej. W dalszej, metodologicznej części artykułu przedstawiono wskaźnik produktywności pracy, jako propozycję alternatywnej miary rozwoju społeczno-gospodarczego oraz spójności społecznej, ekonomicznej i terytorialnej. Wskaźnik ten przede wszystkim stanowi informację na temat kapitału instytucjonalno-intelektualnego, czyli zdolności gospodarki do tworzenia dobrych instytucji. Gospodarka oparta jest na pracy, a na produktywną pracę pozwala odpowiednio rozwinięty instytucjonalnie system gospodarczy. Wskaźnik ten integruje zarówno poziom technicznego uzbrojenia pracy, rotacji aktywów, rentowności aktywów oraz poziomu opłacenia pracy. Część ostatnią, empiryczną stanowią wyniki analizy produktywności pracy, regionalnego zróżnicowania produktywności pracy oraz relacji między poziomem produktywności kraju a poziomem zróżnicowania regionalnej produktywności pracy w pięciu europejskich krajach. Z badań wynika, że prezentowany wskaźnik jest łatwy w interpretacji i może stanowić podstawę tworzenia wiarygodnych rankingów państw. Ponadto wyniki badań wskazują, że wskaźnik produktywności pracy może stanowić alternatywną miarę spójności ekonomicznej. Wykazano bowiem silną odwrotną korelację między wartością wskaźnika a jego zróżnicowaniem regionalnym. Zatem wskaźnik ten może służyć pomiarowi zakresu realizacji paradygmatu zrównoważonego wzrostu.
Статистическое исследование эффективности использования человеческого капитала
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Колесникова, Ирина
Табло инновационного союза – многоиндикаторный анализ результатов инновационного развития стран. Это дает возможность сопоставлять страны по степени их инновационности. Человеческий фактор является главным интенсивным производительным фактором экономического развития, движущей силой современного рыночного производства и его конкурентоспособности, инструментарием интеллектуального и управленческого труда. Кадровый потенциал становится важнейшим элементом внедрения передовых знаний в производственный процесс. Среди количественных характеристик эффективности использования человеческого капитала в промышленности является численность персонала, использование рабочего времени, производительность и оплата труда и ряд других индикаторов.
Państwo, rynek i trzeci sektor w polityce migracyjnej. Przykład systemu kształcenia zawodowego w Danii
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Wetoszka, Piotr
Celem rozważań w artykule jest wykazanie na przykładzie duńskiego systemu kształcenia zawodowego, że interwencje państwa dla realizacji celów polityki edukacyjnej i migracyjnej odbywają się na styku różnych polityk społecznych i mogą być podporządkowane potrzebom sektora prywatnego. Przedmiotem analizy są reformy duńskiego państwa opiekuńczego po 2008 r., tj. po początkowych latach globalnego kryzysu finansowego. Wiodącą metodą badawczą jest studium literatury przedmiotu dotyczące duńskiego systemu kształcenia zawodowego (w tym raportów komórek rządowych) oraz analiza zagregowanych danych o rozmiarach i strukturze emigracji oraz reformach rynku pracy (baza LABREF). Przeprowadzone w Danii reformy oddziaływały zarówno na stronę popytową (przedsiębiorcy, oferujący staże w systemie dualnym) i podażową (uczestnicy szkoleń, przyszli pracownicy). Reformy przyjęły formę głównie bodźców negatywnych dla strony podażowej, związanych z przyjętą strategią zaostrzania kryteriów przyjmowania imigrantów i ich rodzin oraz silniejszego wiązania prawa do pobytu z obowiązkiem kształcenia się. Pracodawcom, reprezentującym rozdrobiony sektor prywatny, państwo udzieliło wsparcia w formie subsydiowania miejsc pracy. Charakter interwencji państwa można wyjaśnić tradycją autonomii sektora prywatnego w kraju (i pośrednią, mediatorską rolą państwa) oraz jego trudną sytuacją w czasie kryzysu lat 2007–2008. Wzmożona kontrola napływającego kapitału ludzkiego jest konieczna dla zapewnienia sektorowi prywatnemu podaży kwalifikacji niezbędnych do produkcji na eksport. Silna pozycja sektora prywatnego w duńskiej gospodarce jest także jednym z czynników tłumaczących, dlaczego podmioty trzeciego sektora, w tym uniwersytety ludowe, pełnią ograniczoną rolę w oferowaniu usług edukacji zawodowej.
Istota oddziaływania państwowego wyższego szkolnictwa zawodowego na rozwój społeczno-gospodarczy regionu
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Adamowicz, Mieczysław; Pyra, Mariusz
Artykuł dotyczy kwestii roli państwowych wyższych szkół zawodowych dla otoczenia lokalnego i regionalnego. Legitymizacja istnienia sektora publicznego wyższego szkolnictwa zawodowego w układach lokalnych i regionalnych, jak również w całym systemie szkolnictwa wyższego, wydaje się być istotna ze względu na zmiany, które są zapowiadane przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego w nowej ustawie. Uczelnie pełnią istotną rolę dla całej gospodarki. Rola szkoły wyższej jako dostawcy wiedzy i „producenta innowacji”, w kontekście państwowych wyższych szkół zawodowych wydaje się być naturalną ścieżką rozwoju. Poszukiwanie istoty oddziaływania państwowych wyższych szkół zawodowych na wielowymiarowe zjawisko rozwoju społeczno-gospodarczego na poziomie lokalnym i regionalnym wymaga dokonania wyboru kierunku rozważań. Najbardziej użyteczna i prezentująca ważne, z punktu widzenia autorów, aspekty wspomnianego oddziaływania, jest koncepcja gospodarki opartej na wiedzy i koncepcja kapitału ludzkiego i społecznego. Wszystkie te koncepcje doskonale odzwierciedlają istotę oddziaływania państwowych wyższych szkół zawodowych na poziomie lokalnym i regionalnym, dając tym samym podstawy do powiązania go z koncepcjami zrównoważonego rozwoju. Wykorzystanie tych koncepcji pozwoli według autorów określić oddziaływanie tych niematerialnych czynników na zrównoważony rozwój w skali lokalnej i regionalnej. Celem artykułu jest przeprowadzenie na poziomie teoretycznym określenia istoty oddziaływania wyższych uczelni zawodowych na zrównoważony rozwój układów lokalnych i regionalnych poprzez budowanie kapitału ludzkiego, kapitału społecznego w ramach gospodarki opartej na wiedzy w regionach wykazujących skłonność do dyfuzji innowacji i regionów uczących się. Praca powstała przy wykorzystaniu narzędzi badawczych obejmujących techniki desk research, w tym analizy piśmiennictwa krajowego i zagranicznego, a także analizy publikacji, raportów, strategii powiązanych z zakresem i tematem artykułu.

Przeglądaj

Przeglądanie Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy z. 55(3)/2018 według Data dodania