Dydaktyka Polonistyczna nr 9(18)2023
URI dla tej Kolekcjihttps://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/10519
Przeglądaj
Ostatnio nadesłane materiały
Pozycja Matki dzieci z niepełnosprawnościami wychodzą z cienia w reportażowych prowokacjach Jacka Hołuba(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Strzępek-Leśniak, BeataArtykuł dotyczy rozważań na temat analizy wybranych reportaży Jacka Hołuba ze zbiorów Żeby umarło przede mną. Opowieści matek niepełnosprawnych dzieci oraz Niegrzeczne. Historie dzieci z ADHD, autyzmem i zespołem Aspergera. Autorka koncentruje się na charakterystyce narracyjnego dyskursu macierzyńskiego realizowanego przez kobiety wychowujące niepełnosprawne dzieci. Jacek Hołub, oddając głos matkom, daje możliwość upublicznienia ich perspektywy przeżywania macierzyństwa. W tekście podkreśla się szczególną rolę reportażysty, który konstruuje wiarygodny opis kulturowy poprzez „matrifokalność”, wyrażoną za pomocą upodmiotowienia matki w procesie narracji. Wnioski dowodzą, że prowadzona opowieść stwarza szansę odzyskiwania własnej tożsamości przez poszczególne bohaterki reportaży, a także rozwija empatię czytelnika oraz walczy ze stereotypami społecznymi.Pozycja „Sztuczna inteligencja” a duchowość człowieka(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Strzelecki, RyszardArtykuł dotyczy wielorakich odniesień między człowiekiem a komputerem. Zasadnicza rola komputera w tych odniesieniach polega na symulowaniu procesów umysłowych człowieka. Zakres symulacji i stopień zbliżenia możliwości maszyn cyfrowych do wielorakich uzdolnień człowieka jest różny – począwszy od analogii rachunkowej aż po zamysły stworzenia komputerowego sobowtóra bliskiego człowiekowi w zakresie podstawowych uzdolnień: intelektualnych, psychicznych, a nawet duchowych. Część owych zamierzeń, dotyczących elementarnych zadań obliczeniowych, została w świecie zrealizowana, część może zostać zrealizowana, są jednak aspiracje, które nigdy nie będą spełnione. Staje się tak zawsze wówczas, gdy od komputera wymaga się symulacji stanów, których nie może on wytworzyć (takich jak: świadomość, intencjonalność czy duchowość). Mimo tej oczywistej prawdy i nie bacząc na narastające trudności, zabiegi takie są podejmowane, a trudności narastają, gdy symulacją obejmuje się coraz głębsze wymiary istoty ludzkiej. W poszczególnych częściach artykułu zostały omówione kolejne etapy „komputacyjnego” zgłębiania wymiarów człowieka, poczynając od najbardziej płytkich, aż po wymiar najgłębszy. Zatem stosunkowo najmniej trudności wyłania się we wzajemnym odnoszeniu człowieka i komputera na płaszczyźnie inteligencji obliczeniowej (część 1); więcej perypetii sprawia symulowanie świadomości (część 2), wyraźne już perturbacje wiążą się z wysiłkami wyposażania komputera w intencjonalność, która w istocie winna być przecież aktowa (część 3); dalej mowa o duchowości i mistyce – o dyspozycjach jeszcze bardziej dla komputera nieosiągalnych (część 4). W usilnych dążeniach do zrównania człowieka z komputerem stosuje się dwojakiego rodzaju strategie. Pierwsza polega na upodrzędnieniu czy wręcz lekceważeniu tych zdolności człowieka, które nie mogą być symulowane (zniżanie człowieka do komputera). Druga – na przedefiniowaniu funkcji komputera celem nadania im charakteru i nazw stosownie do atrybutów człowieka (podnoszenie komputera do miary człowieka). Artykuł poprzedzały liczne wypowiedzi, stanowiska, nadzieje oraz formułowane wobec „sztucznej inteligencji” oczekiwania. Wszelako w tekście obecnym udzielona została odpowiedź ostateczna – bariera między człowiekiem a komputerem, mimo prób jej przełamania, jest nieprzekraczalna. Zapowiedź tej tezy zarysowana jest już w tytule, potwierdzona rozległą argumentacją, a wyrażona w części 4, wykluczającej możliwość utożsamienia człowieka z komputerem. Toteż niezależnie od różnych mniemań, życzeń czy przeświadczeń zarysowuje się trudna do uchylenia diagnoza: szczyt możliwości komputera wyraża się potężną zdolnością obliczeniową, zaś szczyt możliwości człowieka wyraża się głębią duchowości mistycznej.Pozycja „Bycie kobietą to krwawa harówka” – pseudofeministyczne kreacje bohaterek współczesnych retellingów na przykładzie Północy w Everwood M.A. Kuzniar(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Matuszko, KingaW artykule zanalizowano pseudofeministyczne sposoby kreacji bohaterek współczesnych retellingów. Za przedmiot refleksji obrano powieść M.A. Kuzniar Północ w Everwood (2022), będącą reinterpretacją opowiadania Dziadek do orzechów i Król Myszy E.T.A. Hoffmanna. Wskazano, że autorki, reinterpretując klasyczne historie, chcą uczestniczyć we współczesnych dyskursach postulujących akceptację dla odmienności, a także równorzędność światopoglądów. W tym celu wprowadzają w swoje powieści różnorakie refrakcje, m.in. próbują odzyskać kobiece bohaterki i akcentują przy tym ich aktywną rolę w fabule. Starają się przy tym podkreślać ich cechy potocznie kojarzone z feminizmem, co niejednokrotnie wywołuje przeciwny efekt, a ich utwory można interpretować jako pseudofeministyczne. Jest to szczególnie widoczne w takich zabiegach, jak demonizowanie mężczyzn (np. brak pozytywnych postaci męskich, pokazywanie wszystkich jako złych lub słabych) oraz karykaturalnym akcentowaniu kobiecej siły i niezależności.Pozycja Cyganki Ficowskiego(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Jazowska, MonikaWykorzystując autobiograficzne wątki z życia wybitnego cyganologa Jerzego Ficowskiego, podjęłam próbę przedstawienia wybranych przeze mnie postaci Cyganek, których losy zostały utrwalone w książce Demony cudzego strachu. Szczegółowe opisy funkcjonowania środowiska kobiecego tej etnicznej grupy, a także przyjaźnie, jakie zawarł Ficowski, pozwoliły na przenikliwe scharakteryzowanie wizerunku kobiety – Romki.Pozycja Wizerunek mężczyzn i chłopców w literaturze popularnej dla młodzieży – analiza zjawiska na wybranych przykładach(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Falińska-Toboła, MarcelinaCelem artykułu jest analiza sposobów postrzegania mężczyzn i chłopców w literaturze dla młodzieży typu young adult. Zjawisko jest analizowane na przykładach powieści Natalii Osińskiej: Fanfik, Slash oraz Fluff, a także Weroniki Łodygi Hurt/Comfort i Angst with happy ending. W artykule zostaje poruszona rola literatury dla młodzieży w życiu nastolatków, a także wartości determinujące wybór pozycji czytelniczych. Autorka zwraca uwagę na zjawisko przesunięcia socjalizacyjnego, które jest ważne dla pracy. Następnie analizuje postacie pod kątem roli w powieści, wieku, tożsamości płciowej i orientacji seksualnej. Wizerunki mężczyzn i chłopców w omawianych powieściach okazują się zróżnicowane. Na ich ukształtowanie wpływają zarówno krytyka feministyczna, jak i queerowa. Koniec artykułu zwieńczony jest próbą analizy wpływu płci autorek powieści na stworzone wizerunki męskich bohaterów.Pozycja Kobiety i inne potworności. Mityzacja i female queer gothic w Empuzjonie Olgi Tokarczuk(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Głos, MikołajPrzedmiotem rozważań w artykule jest sposób, w jaki Olga Tokarczuk wykorzystuje elementy mityczne w swojej najnowszej powieści – Empuzjonie. Poprzez analizę wykorzystania postaci mitologicznych, takich jak Empuzy i Tuntschi, autorka kreuje przestrzeń do eksploracji granic tożsamości, płciowości i patriarchalnego społeczeństwa. W utworze pojawia się wyraźna teza, według której mizoginia jest przyczyną nie tyle społecznego wykluczenia kobiet, ale także kreowania ich jako – dosłowne – potwory i monstra. Obrana przez Tokarczuk strategia potwornienia służy nie tylko ukazaniu dualistycznej natury świata, ale także jako asumpt do krytycznej refleksji nad społeczeństwem i ludzką naturą.Pozycja Uwagi Williama Davissona o XVII-wiecznej Rzeczypospolitej na podstawie Zielonych Dzieci Olgi Tokarczuk(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Michta, EwelinaOlga Tokarczuk przykuwa uwagę czytelnika i uwrażliwia go na zjawiska skomplikowane, niejednoznaczne, często ukryte, a nawet metafizyczne. Pisarkę fascynuje szczególnie rzeczywistość wielorako pograniczna, zogniskowana na różnych manifestacjach dziwności, odmienności i nadzwyczajności. Należy przy tym zaznaczyć, iż polska kultura jest jednym z najistotniejszych problemów poruszanych przez tę wybitną pisarkę. Nic w tym dziwnego, gdyż tworzy ją człowiek, na którym z niezwykłą wnikliwością noblistka koncentruje swoją uwagę. Rozważania na temat szeroko rozumianej polskości w opowiadaniu Olgi Tokarczuk pod tytułem Zielone Dzieci to jedna z historii opisana przez autorkę w wydanym w 2018 roku zbiorze Opowiadania bizarne. W tym stylizowanym na pamiętnik autentycznej postaci historycznej dziele – szkocki lekarz, botanik i badacz osobliwości relacjonuje swoje obserwacje prowadzone na rubieżach Rzeczypospolitej. Czy ten peryferyjny kraj zdoła zainteresować go jakimś miejscowym fenomenem? Czy znajdzie kuszącą alternatywę dla targanych wojnami i klęskami społeczeństw ludzkich? Czy uda mu się powrócić z wyprawy do Francji? W artykule podjęta została próba charakterystyki XVII-wiecznej Polski, refleksja na temat tożsamości oraz granic, a także na temat miejsca człowieka w świecie natury.Pozycja Mikrotyki – migawki codzienności. Realizm i refleksyjność opowiadań Pawła Sołtysa (zarys tematyki)(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Paszek-Grześkiewicz, KarolinaCelem artykułu jest zaprezentowanie wartości artystycznych i poznawczych Mikrotyków, a także określenie charakteru definiujących codzienność przestrzeni – przeszłości i teraźniejszości. Spiętrzenie wspomnień, do których autor wraca w swoich mikroobrazach, stwarza metafizyczną płaszczyznę do przeżywania i doświadczania na nowo tego, co dawno pokryło się patyną. Niekonwencjonalność formy, bazująca na dysharmonii warstw tematycznej i językowej, implikuje potrzebę odpowiedzenia na pytania dotyczące konceptualnego i interpretacyjnego znaczenia tego zabiegu. Jako współczesny reprezentant polskiej prozy Paweł Sołtys proponuje refleksyjną odmianę realizmu, skonstruowaną, podobnie jak codzienność, na bazie wielu sprzeczności i „nieuzgodnień”. Choć skupione wokół mikrobiografii i mikrozdarzeń opowieści Sołtysa należą do utworów otwartych, ich potencjał refleksyjno-interpretacyjny nie zanika wraz z zakończeniem lektury.Pozycja „Bóg stworzył świat, człowiek zbudował labirynt” – sacrum w twórczości ks. Janusza Stanisława Pasierba(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Popielarz-Zajdel, Ewelina MariaKs. Janusz Stanisław Pasierb pisał o pięknie, miłości i dobru. Jego życie także było wypełnione tymi wartościami. Natura, sztuka i szeroko pojęta kultura stanowiły dla Pasierba możliwość nawiązywania relacji z sacrum. W swojej twórczości poetyckiej nieustannie zwraca się w stronę sacrum i opiewa piękno otaczającego go istnienia, często nawiązując przy tym do motywów biblijnych. Piękno jest bliskie doświadczaniu, przeżyciu sacrum. Bóg jest również Pięknem i w tym zawężeniu przejawia się zaangażowanie poety. Jest to poezja doświadczania sacrum, poezja, w której możemy spotkać się z drugim-bliźnim. Autor proponuje czytelnikowi refleksję, medytację i afirmację, aby móc w pełni odczytywać sens bytu. Zawierza Bogu oraz jego miłosierdziu. Docenia sztukę, która – choć będąca dziełem rąk ludzkich – jest wynikiem Bożej ingerencji.Pozycja Tak mi rozebrali cerkiew / Jakby mi rozebrali świat. Obrazy cerkwi w łemkowskiej poezji Władysława Grabana i Jerzego Harasymowicza(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Mordel, KarolNiniejsza praca ma na celu przedstawienie i wyjaśnienie relacji pomiędzy tożsamościami Władysława Grabana i Jerzego Harasymowicza oraz historią i kulturą społeczności łemkowskiej a wybranymi aspektami ukazań cerkwi w ich poezji łemkowskiej. W celu udowodnienia, iż wykorzystanie obrazów cerkwi w poezji obu twórców stanowi główny środek budujący poetycki obraz Łemkowszczyzny czasów po roku 1947, oraz ukazania tychże relacji opisano znaczenie religii dla tożsamości analizowanych poetów oraz zanalizowano obrazy cerkwi w ich poezji. Badania zostały przeprowadzone w nurcie komparatystyki wewnętrznej, z uwzględnieniem kulturowych teorii literatury, historii czy religioznawstwa.Pozycja „To jest możliwe tylko w waszej cholernej Warszawie!” O sposobie prezentacji Polski i Polaków w Miłej 18 Leona Urisa(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Mazurczak, FilipWydana w 1961 roku powieść Leona Urisa pt. Miła 18 jest jednym z najbardziej wpływowych dzieł kultury podejmujących tematykę powstania w warszawskim getcie. Pozycja ta w niezwykle niekorzystny sposób przedstawia Polaków jako niemalże genetycznych antysemitów. Autor w szczególności negatywnie obrazuje Armię Krajową oraz Kościół katolicki. Nie zaprzeczając, że w XX-wiecznej Polsce antysemityzm był rozpowszechniony, powieść Urisa często przedstawia zryw w getcie oraz szerzej, historię Polski, w sposób sprzeczny z prawdą historyczną. Mając na uwadze syjonistyczną wymowę Miłej 18 oraz innych dzieł autora, można zaryzykować tezę, że jego przeinaczenie dziejów kraju jego przodków było celowe, mające służyć budowaniu narracji proizraelskiej. Ponadto w powieści Urisa ewidentna jest obecność kliszy zwanej przez Danushę Goskę „Biegańskim”.Pozycja Obraz polskości i Polaków na chicagowskiej scenie polonijnej początków XX wieku (wokół twórczości dramaturgicznej Antoniego Jaxa) – zarys problematyki(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Reglińska-Jemioł, AnnaPolacy docierający do Stanów Zjednoczonych sukcesywnie reorganizowali zastaną przestrzeń, budując świątynie, tworząc placówki edukacyjne, zakładając różnego rodzaju instytucje, a także teatry – by również za ich pośrednictwem oddziaływać dydaktycznie. Jak podkreśla Emil Orzechowski w monografii poświęconej Teatrowi polonijnemu w Stanach Zjednoczonych (Wrocław 1989, s. 34), „nader intensywnie eksploatowano wątek patriotyczny, co również wypada uznać nie za zabieg mający na celu zwabienie publiczności, lecz raczej za świadomie wprowadzony element wychowania w duchu pamięci o historii polskiej”. Interesująca właśnie z tej perspektywy wydaje się twórczość Antoniego Jaxa (1850–1926), w pewnym sensie zapomnianego dramaturga chicagowskiej sceny amatorskiej, na której potrzeby napisał kilkadziesiąt sztuk. Dzięki jego twórczości możemy spojrzeć na dziedzictwo kulturowe zapisane na kartach polonijnego teatru amatorskiego nie tylko z perspektywy emocjonalnych zapisów starań Polonii o identyfikację z kulturą kraju rodzinnego, czy też refleksyjnego oglądu własnej przeszłości. Jax w swych komediach, zbliżając się do formy farsy, chętnie odnosił się przede wszystkim do aktualnych tematów, spraw bliskich codzienności i doświadczeniom polskich imigrantów.Pozycja Obraz mężczyzny i kobiety w katolickich epitafiach kresowych z XIX i początku XX wieku (na przykładzie Podola)(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Havryliuk, OlenaArtykuł jest pokłosiem badań inskrypcji nagrobnych z XIX – początku XX wieku na katolickich cmentarzach Podola. We wstępie przedstawiono krótką historię Podola, a także życia Polaków na ziemi podolskiej. Analizie poddano części fakultatywne inskrypcji, w których utrwalano nacechowaną aksjologicznie charakterystykę zmarłych kobiet i mężczyzn: pochodzenie, zajmowane stanowisko, relacje rodzinne i społeczne. Wyniki analiz pokazują zbiorowy obraz Polaków zapisany w inskrypcjach na podolskich cmentarzach – to, jakie cechy i zachowania były cenione we wspólnocie polskiej Podola. Porównanie zaznaczonych cech zmarłych męskiej i żeńskiej płci świadczy też o roli kobiet i mężczyzn pochodzenia polskiego na Podolu, o różnicy ich statusu w społeczeństwie, co dokumentują charakterystyki w wybranych inskrypcjach nagrobnych.Pozycja Kunst der lyrischen Dichtung. Zur Zeitlosigkeit des Goethe-Gedichts Wandrers Nachtlied II(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Trzaskowski, ZbigniewOryginalny styl liryczny Goethego do dziś pozostaje wzorem i punktem odniesienia. Pieśń nocna wędrowca II (Über allen Gipfeln ist Ruh) to jeden z najczęściej analizowanych, interpretowanych i naśladowanych tekstów poetyckich. Esej zawiera ogląd literaturoznawczy wiersza z perspektyw: biograficznej, psychoanalitycznej, socjologicznej, ontologicznej i poetologicznej.Pozycja Obcość, wyobcowanie i inność prototypowych aktorów społecznych w literaturze stanisławowskiej(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Magryś, RomanCelem niniejszego artykułu jest prześledzenie w różnych kontekstach życia narodowego problematyki obcości, wyobcowania i inności szeregu aktorów społecznych pojawiających się w literaturze stanisławowskiej. Punkt ciężkości rozważań położony został na prototypowe postacie i utwory, które obrazują główne dylematy ideowe epoki polskiego oświecenia, związane z konfrontacją sarmatyzmu z cywilizacją zachodnioeuropejską. W artykule ujęto zarówno konserwatywne, jak i nowe tendencje kulturowe, wyznaczane przez postawy obyczajowe i polityczne mniej lub bardziej znaczących typów i indywidualności społecznych charakterystycznych dla literatury stanisławowskiej.Pozycja O znaczeniu badań nad edukacją polonistyczną w przygotowaniu kandydatów do zawodu nauczyciela(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Karkut, DorotaW artykule przedstawione zostaną najważniejsze kierunki współczesnych badań nad edukacją polonistyczną, związanych z pracą nauczyciela i kompetencjami ucznia, dotyczące: czytelnictwa, tworzenia wypowiedzi ustnych i pisemnych, odbioru prozy i poezji, kształtowania postaw, a także analizy i interpretacji innych tekstów kultury. Omówione zostanie również znaczenie wyników tych badań dla kształcenia przyszłych nauczycieli we współczesnej, zmieniającej się rzeczywistości szkolnej. Głównymi problemami, którym poświęcono refleksję naukową, są sposoby upowszechniania badań ilościowych oraz jakościowych podczas konferencji naukowych organizowanych z myślą o nauczycielach (takich jak: Jesienna Szkoła Dydaktyków Literatury i Języka Polskiego w Krakowie oraz Kongres Dydaktyki Polonistycznej), jak również udział studentów w prowadzeniu mikrobadań. Zwracając uwagę na szanse i ograniczenia przydatności wyników badań nad edukacją polonistyczną w kształceniu nauczycieli, istotne okazują się także ustalenia wynikające z indywidualnych zainteresowań i doświadczeń badawczych autorki prowadzącej zajęcia ze studentami specjalności nauczycielskiej na seminarium licencjackim i magisterskim. Na potrzebę niniejszego artykułu przeprowadzone zostały badania sondażowe z wykorzystaniem kwestionariusza ankiety internetowej, których uczestnikami byli studenci specjalności nauczycielskiej.Pozycja Zwycięski nauczyciel: o problemach integracji w nauczaniu literatury ukraińskiej(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Mykytyuk, VolodymyrArtykuł ukazuje badania i analizę procesów reformatorskich w systemie oświaty Ukrainy w ciągu ostatnich pięciu lat, podsumowuje główne problemy normalizacji szkolnych wykładów na temat literatury ukraińskiej, cechy transformacji humanitaryzmu na etapie przejścia od totalitarnej do demokratycznej edukacji europejskiej, wspólne dla społeczeństw postkolonialnych. Problem przekształceń i normalizacji kanonu tekstów literatury klasycznej jest rozpatrywany przez pryzmat spuścizny historycznej pedagogiki ukraińskiej (przede wszystkim poglądów I. Franki) oraz współczesnych doświadczeń europejskich, zwłaszcza polskich. Zwrócono uwagę na antropologiczny aspekt redukcji programów literackich, wagę publicznej dyskusji nad zmianami standardów oświaty na Ukrainie w czasie wojny oraz szczególną rolę nauczyciela we wprowadzaniu zintegrowanego studiowania literatury narodowej i światowej.Pozycja „Wiedzowa siatka wzajemnych zależności” – koszmar nauczycieli czy uczniów?(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Salawa, ZuzannaArtykuł ukazuje obecność integracji wewnątrzprzedmiotowej na języku polskim, zgodnie z teorią prof. Henryka Kurczaba, konkretnie w pisaniu wypracowań maturalnych. Udowodniono w nim, że aby pogłębić interpretację danego tekstu, konieczne jest zastosowanie kontekstów interpretacyjnych. Jako przykład przedstawiony został szkic interpretacji porównawczej wierszy: Wspomnienie Juliana Tuwima i Józefa Barana, o takim samym tytule. Napisany został on zgodnie z wymaganiami maturalnymi, obowiązującymi od 2015 r. (tzw. stara formuła). Wykorzystano w nim konteksty literackie, kulturowe, filozoficzne oraz wiedzę przyrodniczą, co wiąże się z powstaniem „wiedzowej siatki wzajemnych zależności”. W ten sposób wyjaśniono zjawisko integracji tekstówi kontekstów występujące w interpretacji tekstu poetyckiego, a także w interpretacji porównawczej. Dodatkowo, przeprowadzone zostały badania, wśród absolwentów szkół średnich piszących maturę w „starej formule”. Zbadano między innymi, czy interpretacja była wybierana przez nich chętnie i co wpłynęło na ich decyzję. Zapytani zostali także o to, czy interpretacja tekstów na użytek własny jest dla nich interesująca.Pozycja Rozszerzenie faktu historycznego w literaturze kontrfaktycznej i jego wartości dydaktyczne(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Saja, KrystianJednym z głównych celów historii kontrfaktycznych jest pełniejsze odczytywanie złożonych procesów dziejowych. Z pomocą literatury kontrfaktycznej budowany jest pełniejszy obraz przeszłości, a dopełnienie wiedzy o dziejach bieżących następuje za sprawą zrozumienia możliwych alternatyw. Przestrzeń historii alternatywnych buduje „nowe fakty”, ukazując wizje ich istnienia w procesie dziejowym. Innymi słowy, fakt historyczny, traktowany jako punkt przełamania, stanowi moment zwrotny w historii, w którym za sprawą literatury kontrfaktycznej realizuje się odmienny scenariusz dziejów. Historyk jest zobowiązany połączyć szereg faktów w ciąg przyczynowo-skutkowy, zespolony jednością wewnętrznej konieczności. Autor historii alternatywnej stwarza świat nowy, odrealniony, a jednocześnie prawdziwy, logiczny, mający początek w fakcie historycznym, zaś koniec osadzony w fikcji lub spekulacji, z konkluzją: „tak mogło być naprawdę”. Tak rozumiane historie alternatywne otwierają nowe możliwości w zakresie dydaktyki. Narracja historyczna osadzona w ramach powieści staje się atrakcyjniejszą formą przekazu dla młodego pokolenia. Ukazanie alternatywnych wariantów dziejowych poszerza nie tylko przestrzeń wyobraźni, ale przede wszystkim abstrakcyjnego i logicznego myślenia, z poszanowaniem historii.Pozycja Błędy językowe w kontekście kulturowym wśród uczących się języka polskiego jako obcego(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Myśliwiec, IwonaW niniejszym artykule przedstawiono najpopularniejsze błędy językowe w kontekście kulturowym popełniane przez uczących się języka polskiego jako obcego. Analiza została przeprowadzona na podstawie trzech grup językowych: osoby posługujące się językiem wietnamskim lub chińskim; osoby anglojęzyczne (Włosi, Hiszpanie, Turcy i inni); osoby słowiańskojęzyczne (Ukraińcy, Rosjanie, Białorusini, Kazachowie). Błędy zostały rozpatrzone na podstawie trzech wyznaczników: gramatycznego, leksykalnego i fonetycznego.