Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu Leków w Warszawie
URI dla tego Zbioruhttp://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/1067
Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu Leków w Warszawie (Prz Med Uniw Rzesz Inst Leków) to recenzowane czasopismo, wydawane przez Uniwersytet Rzeszowski i Narodowy Instytut Leków w Warszawie. Ukazuje się w druku cztery razy w roku. Wersją pierwotną (referencyjną) czasopisma jest wydanie papierowe. Czasopismo jest indeksowane w bazach Index Copernicus i Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, CEJSH oraz PBL.
Przeglądaj
Przeglądanie Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu Leków w Warszawie według Tytuł
Aktualnie wyświetlane 1 - 20 z 34
- Wyniki na stronie
- Opcje sortowania
Pozycja Aktywność fizyczna kobiet po mastektomii(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Karczmarek-Borowska, Bożenna; Czaja, Ewelina; Golon, KamilaWstęp. Aktywność fizyczna ma ogromne znaczenie w przebiegu leczenia jak i w rokowaniu chorych na raka piersi, może zapobiegać powikłaniom jak i przyczyniać się do poprawy jakości życia. Badania zostały przeprowadzone w Mieleckim Klubie Amazonek. Materiał i metoda. Badaniem objęto 60 kobiet w wieku od 30 do 68 roku życia (średnia wieku 53,6 lat). Do przeprowadzenia badania użyto ankiety własnego autorstwa oraz Międzynarodowego Kwestionariusza Aktywności Fizycznej (IPAQ). Najliczniejszą grupę wśród badanych stanowiły kobiety po 50 roku życia (58,3%). Większość badanej grupy stanowiły kobiety zamężne 58,3%. 70% badanych kobiet mieszkało w mieście. Najmniejszą grupę stanowiły kobiety z wykształceniem podstawowym 15%, zaś największą stanowiły kobiety z wykształceniem średnim (58,3%). 56,7% badanej grupy stanowiły kobiety niepracujące. Wyniki. Dzięki aktywności fizycznej 76,7% badanych lepiej się czuje, ponadto 55% kobiet uważa, że ma więcej energii oraz lepszą kondycję. Połowa badanych uważa, że aktywność fizyczna ma istotne znaczenie w zapobieganiu raka piersi i innych chorób nowotworowych. Według dużej liczby badanych, aktywność fizyczna bardzo pomogła im w powrocie do zdrowia po zabiegu operacyjnym. Wnioski. Z przeprowadzonych badań wynika, że zdecydowanie bardziej aktywne były panie młodsze (poniżej 50 lat). Nieznacznie częściej średnia ogólna aktywność badanych była większa wśród pań mieszkających na wsi. Średnia aktywność zawodowa badanych zwiększała się wraz ze wzrostem poziomu ich wykształcenia. Średnia aktywność badanych pod względem przemieszczania się największa była wśród kobiet z wykształceniem średnim, nieco mniejsza wśród kobiet w wykształceniem wyższym i najmniejsza wśród kobiet z wykształceniem podstawowym.Pozycja Analiza występowania zatruć u pacjentów leczonych w oddziale toksykologii w Rzeszowie w latach 2011–2013(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Filip, Dawid; Kucaba, Grzegorz; Załucka, Jadwiga; Ozga, Dorota; Wojtaszek, MarekWstęp. Wraz z rozwojem cywilizacji lawinowo wzrasta liczba zagrożeń i nieprzewidzianych wypadków, a wśród nich zatruć. Zarówno przypadkowe jak i celowe narażenie na substancje szkodliwe są problemem nie tylko oddziałów toksykologii, ale także pracowników systemu ratownictwa medycznego. Cel pracy. Celem pracy była analiza zatruć pod względem rodzaju i ciężkości wśród pacjentów leczonych w Klinicznym Oddziale Intensywnej Terapii i Anestezjologii z Ośrodkiem Ostrych Zatruć Szpitala Wojewódzkiego nr 2 im. św. Jadwigi Królowej w Rzeszowie w latach 2011–2013 oraz czynników mających wpływ na częstość występowania zatruć. Materiał i metodyka. Badania przeprowadzono na podstawie oddziałowych zestawień zbiorczych pacjentów leczonych z powodu zatrucia. Na podstawie udostępnionych danych wyodrębniono płeć, wiek, rodzaje ciężkości zatruć, rodzaj zatrucia, efekt terapii, tryb przyjęcia oraz wypisu. Wszystkie wykresy i tabele wykorzystane w pracy wykonano za pomocą programu statystycznego IBM SPSS Statistic. Wyniki. Liczba pacjentów leczonych z powodu zatruć w oddziale wzrastała w poszczególnych latach z 332 do 491. Częściej hospitalizowani byli mężczyźni a najczęstszą przyczyna pobytu było zatrucie alkoholem etylowym lub inne stany związane z nadużyciem tego alkoholu. Zaobserwowano wzrost liczby ciężkich zatruć w poszczególnych latach z 5,12% w 2011 do 11% w 2013. Zaobserwowano również wzrost liczby pacjentów kierowanych z niniejszego oddziału do dalszego leczenia w innym szpitalu. Wnioski. Stwierdzono sukcesywny wzrost liczby hospitalizowanych pacjentów oraz ciężkości zatruć. Częściej zatruciom ulegali mężczyźni, a najczęstszą przyczyną zatrucia jest alkohol etylowy. Bardzo mały odsetek zatruć zakończył się zgonem. Ponad połowa zatrutych leczyła się na choroby współistniejące. Do SOR i do oddziału toksykologii pacjenci najczęściej przywożeni byli przez zespoły ratownictwa medycznego.Pozycja Analiza zmian w profilu wezwań Zespołów Ratownictwa Medycznego Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego w Rzeszowie w latach 2010–2013(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Gawełko, Jan; Wilk, KonradWstęp: zadaniem Zespołów Ratownictwa Medycznego jest udzielanie świadczeń zdrowotnych w razie wypadku, urazu, porodu, nagłego zachorowania lub nagłego pogorszenia stanu zdrowia oraz transport poszkodowanego. Realizacji tych zadań służy system Państwowego Ratownictwa Medycznego. Cel badań: celem badań była analiza zmian w strukturze wezwań i wyjazdów ZRM w WSPR w Rzeszowie w latach 2010–2013. Materiał i metoda: metodą retrospektywnej analizy zbadano 87580 kart wyjazdu ZRM w WSPR w Rzeszowie z lat 2010–2013. Przeanalizowano częstość wyjazdów karetek pogotowia zespołów podstawowych i specjalistycznych, miejsca i pory zdarzenia, czas od przyjęcia zlecenia do przyjazdu na miejsce zdarzenia, postępowanie zespołu ratunkowego oraz kwalifikację przyczyn wyjazdów ZRM. Wyniki: w badanym okresie wezwania pilne stanowiły 88% wszystkich zgłoszeń, najczęściej ZRM wzywano do miejsca zamieszkania – 59%, największy odsetek pacjentów – 69% jest przekazywanych do szpitali ogólnych, do najczęstszych przyczyn wezwań zalicza się wg klasyfikacji ICD-10: zaburzenia oddychania R06, ból w gardle i klatce piersiowej R07, ból w okolicach brzucha i miednicy R10, złe samopoczucie, zmęczenie R53, omdlenie i zapaść R55. Odsetek zgonów pacjentów, do których wezwano ZRM wyniósł 2%, a w tym 77% zgonów nastąpiło przed przybyciem ZRM do pacjenta, 22% w trakcie udzielania pomocy, a 1% zgonów nastąpił w trakcie transportu. Wnioski: profil wyjazdów ZRM w latach 2010–2013 był zgodny z celami ustawowymi i statutowymi, czasy dotarcia ZRM do pacjenta różnią się w poszczególnych regionach kraju, czas dojazdu do miejsca wezwania był zgodny z celami ustawy, a odsetek dojazdów powyżej 20 minut wynikał z odległości miejsca wezwania (30–40 km), w przypadkach zakończonych zgonem pacjenta odsetek zgonu w trakcie udzielania pomocy był niski, a w trakcie transportu był bardzo niski i wynosił 1%. Rosnący odsetek chorych przekazanych do leczenia szpitalnego wymaga dalszych badań celem oceny liczby chorych przyjętych albo odesłanych z oddziału ratunkowego do domu.Pozycja Częstość występowania i rozmieszczenie stwardnienia rozsianego w Polsce i na świecie(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Guzik, Agnieszka; Kwolek, AndrzejStwardnienie rozsiane (sr) jest przewlekłą chorobą demielinizacyjną układu nerwowego dotyczącą najczęściej młodych dorosłych z przewagą występowania wśród kobiet. Dokładna przyczyna sr nie jest znana. Przyjmuje się, że jest to choroba wieloczynnikowa. Rozpowszechnienie występowania sr na kuli ziemskiej jest nieregularne, uzależnione od szerokości geograficznej. Częstsze zachorowania odnotowuje się w szerokościach geograficznych o klimacie chłodnym i umiarkowanym aniżeli w strefie zwrotnikowej i podzwrotnikowej. Liczba osób z sr na całym świecie przekracza 2,5 mln, z czego około 630 000 zachorowań odnotowano w Europie. Polska znajduje się wśród krajów o wysokiej częstości występowania sr. Przyjmuje się, że zapadalność na sr w Polsce wynosi od 45 do 92 osób na 100 000 mieszkańców. Choroba rozpoczyna się zazwyczaj pomiędzy 20 a 40 rokiem życia, czyli w latach największej aktywności zawodowej, w związku z tym sr, będąc jedną z najczęstszych przyczyn długotrwałej niezdolności do pracy, stanowi znaczny problem nie tylko zdrowotny, ale również społeczny. Cel pracy: Celem pracy jest ocena częstości występowania i rozmieszczenia stwardnienia rozsianego w Polsce i na świecie. Metoda: Dokonano przeglądu piśmiennictwa krajowego i zagranicznego z lat 2008–2014. Przeszukano następujące bazy danych: PubMed, Science Direct, Termedia, Polska Bibliografia Lekarska.Pozycja Dynamika rozwoju morfofunkcjonalnego dziewcząt w wieku 13–15 lat(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Tymczak, Monika; Pop, Teresa; Karczmarek-Borowska, Bożenna; Pitak, Mariola; Kultys, JacekWstęp: Zainteresowanie motorycznością człowieka rozwija się od niemalże początku jego dziejów. Stan i przemiany w zakresie motoryczności młodzieży są obecnie elementem strategii edukacyjnej państwa. Cel pracy: Celem pracy jest określenie różnic pomiędzy podstawowymi cechami somatycznymi dziewcząt w wieku 13, 14 i 15 lat, jak również analiza ogólnej sprawności motorycznej dziewcząt poddanych badaniom. Materiał i metody: Do badań zakwalifikowano 135 uczennic Zespołu Szkół w Starej Wsi w wieku 13, 14 i 15 lat. Każda z grup wiekowych liczyła 45 osób. Badanie przeprowadzono w kwietniu 2013 roku. U badanych wykonano pomiary podstawowych cech somatycznych: wysokości i masy ciała oraz zbadano zdolności motoryczne testem EUROFIT, a następnie zestawiono próby w poszczególnych grupach wiekowych. Wyniki: Uzyskano statystycznie istotne różnice zwinności, gibkości oraz siły statycznej w zależności od cech somatycznych badanych. Wnioski: 1. Dziewczęta charakteryzują się stopniowym rozwojem wysokości ciała oraz masy ciała. 2. Wraz ze wzrostem parametru wysokości ciała zaobserwowano obniżenie zwinności badanych dziewcząt. 3. Wykazano wprost proporcjonalną zależność pomiędzy masą ciała a siłą statyczną dziewcząt z badanych grup wiekowych. 4. W grupie 13- i 14-latek odnotowano istotną statystycznie zależność masy ciała i gibkości.Pozycja Guzowaty przerost nosa zewnętrznego (Rhinophyma). Obserwacje własne(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Lewandowski, Bogumił; de Sternberg Stojałowski, SebastianRhinophyma stanowi zaawansowaną postać trądziku różowatego. Guzowaty przerost nosa zewnętrznego jest schorzeniem o wieloletnim, przewlekłym przebiegu. Sam trądzik różowaty, stosunkowo często występujący, spotykany jest głównie u kobiet. Natomiast zaawansowane zmiany o typie rhinophyma występują zwykle u mężczyzn w 5–6 dekadzie życia. Etiopatogeneza choroby jest wieloczynnikowa i nie została ostatecznie poznana. Wiadomo, że w początkowych etapach dochodzi do zaburzeń w mikrokrążeniu w obrębie nosa i przerostu gruczołów łojowych. W ciągu lat następuje powolny rozrost i włóknienie skóry i tkanki podskórnej w obrębie nosa, co prowadzi do powiększenia i deformacji nosa. Zmieniony chorobowo, rozrośnięty, o zapalnie zmienionej powierzchni nos stanowi defekt estetyczny chorego. Może być również przyczyną obturacji przewodów nosowych. W latach 1992–2013 w Klinicznym Oddziale Chirurgii Szczękowo- Twarzowej obserwowano 5 chorych z przerostem guzowatym nosa. Poniżej przedstawiono opis przypadku chorego, który w ostatnim czasie był leczony w tut. Oddziale.Pozycja I Międzynarodowy Kongres „DYSFAGIA 2014” Rużomberk, 30–31 października 2014 r.(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Puszczałowska-Lizis, EwaPozycja Łagodna symetryczna tłuszczakowatość typu II u 52-letniej pacjentki – opis przypadku i przegląd piśmiennictwa(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Gibała, Magdalena; Janowski, Grzegorz; Cisowska, Grażyna; Juza, Anna; Książek, Mariusz; Gutkowski, KrzysztofŁagodna symetryczna tłuszczakowatość (benign symmetrical lipomatosis - BSL), zwana także chorobą Madelunga lub zespołem Launoisa-Bensauda jest rzadkim schorzeniem o niejasnej etiologii charakteryzującym się symetrycznym, postępującym przyrostem tkanki tłuszczowej. Choroba częściej dotyka mężczyzn w przedziale wiekowym 30–60 lat zamieszkujących tereny basenu Morza Śródziemnego i Europy Wschodniej. W około 90% przypadków stwierdza się zależność pomiędzy nadużywaniem alkoholu a pojawieniem się objawów chorobowych. Nadwyżki tkanki tłuszczowej najczęściej gromadzą się w okolicy szyi, powodując duszność oraz zaburzenia połykania. Rzadziej tkanka tłuszczowa może gromadzić się w nadmiarze w innych obszarach ciała, z wyjątkiem dystalnych odcinków kończyn górnych i dolnych. Podstawę rozpoznania stanowi badanie fizykalne w korelacji z danymi z anamnezy. W diagnostyce pomocne są badania obrazowe i badanie histopatologiczne tkanki tłuszczowej pobranej z miejsc jej nadmiernego rozwoju. U chorych z BSL często współwystępuje marskość wątroby, zaburzenia gospodarki węglowodanowej, hiperlipidemia i hiperurykemia, uszkodzenia kanalików nerkowych oraz nieprawidłowości w morfologii krwi. Jedynym sposobem leczenia jest chirurgiczne usunięcie nadmiernie rozwiniętych mas tłuszczowych lub liposukcja. Przedstawiamy przypadek łagodnej symetrycznej tłuszczakowatości u 52-letniej pacjentki wraz z syntetycznym przeglądem piśmiennictwa.Pozycja Metaboliczna otyłość z prawidłową masą ciała i otyłość z prawidłowymi wskaźnikami metabolicznymi a ryzyko metaboliczno-naczyniowe(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Nowak, Maria; Grzywa, MarekOtyłość jest czynnikiem ryzyka śmiertelności ogólnej, zgonów z przyczyn sercowo-naczyniowych i nowotworowych . Jest uznanym, niezależnym czynnikiem rozwoju miażdżycy naczyń. Ryzyko wystąpienia chorób somatycznych związanych z otyłością zależy nie tylko od stopnia otyłości, ale głównie od rozmieszczenia tkanki tłuszczowej. Kluczową rolę w rozwoju insulinooporności, nietolerancji glukozy, cukrzycy typu 2, nadciśnienia tętniczego oraz chorób układu sercowo naczyniowego odgrywa trzewna tkanka tłuszczowa. Przeprowadzone badania wskazały, że osoby otyłe nie są grupą jednorodną pod względem profilu metabolicznego, a BMI nie jest uniwersalnym wskaźnikiem otyłości. W latach 80. XX wieku Ruderman wyróżnił tzw. metaboliczną otyłość z prawidłową masą ciała, w której zwiększona ilość tkanki tłuszczowej trzewnej i podskórnej brzucha związana jest ze zwiększonym ryzykiem zaburzeń metabolicznych. Insulinooporność i hiperinsulinemia uznawane są za kluczowe zaburzenia w tej grupie osób. Wraz ze współistniejącymi zaburzeniami gospodarki węglowodanowej, lipidowej i podwyższonym ciśnieniem tętniczym wskazują na podwyższone ryzyko schorzeń układu sercowo naczyniowego. Z kolei w populacji osób otyłych wyróżniono podgrupę osób metabolicznie zdrowych, u których akumulacja tkanki tłuszczowej nie prowadzi do rozwoju insulinooporności, zaburzeń gospodarki węglowodanowej i lipidowej oraz nadciśnienia tętniczego. Kilka z przeprowadzonych badań wskazało, że u osób otyłych prawidłowe wskaźniki metaboliczne mogą istotnie zmniejszać ryzyko chorobowe. Jednak w świetle obecnego stanu wiedzy otyłość z prawidłowymi wskaźnikami metabolicznymi nie jest w pełni bezpieczna.Pozycja Możliwość przepisywania recept przez pielęgniarki i położne – stan prawny w Polsce i ogólny przegląd sytuacji na świecie(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Bartosiewicz, Anna; Binkowska-Bury, Monika; Januszewicz, PawełPrzedmiotem niniejszego opracowania jest przedstawienie obecnie obowiązującego stanu prawnego w Polsce dotyczącego rozszerzenia uprawnień pielęgniarek i położnych o możliwość wypisywania recept. Zgodnie z nowymi przepisami pielęgniarki i położne będą mogły wystawiać recepty od 1 stycznia 2016 roku na podstawie uchwalonego projektu ustawy, wniesionego przez rząd. Ponadto przedstawiono krótką charakterystykę doświadczeń innych krajów. Funkcjonowanie systemu wypisywania recept przez pielęgniarki zostało omówione na przykładzie 10 państw: Irlandii, Wielkiej Brytanii, Holandii, Szwecji, Stanów Zjednoczonych, Botswany, Australii, Nowej Zelandii, Kanadzie i Republiki Południowej Afryki. Pozytywne doświadczenia innych państw w przedmiotowej kwestii mogą służyć jako przykład utworzenia i doskonalenia rozwiązań w Polsce.Pozycja Ocena przydatności wybranych skal i metod stosowanych w ocenie równowagi i sprawności fizycznej seniorów – badanie pilotażowe(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Ćwirlej-Sozańska, Agnieszka; Wilmowska-Pietruszyńska, Anna; Guzik, Agnieszka; Wiśniowska, Agnieszka; Drużbicki, MariuszWstęp i cel pracy: Wraz z wiekiem znacząco wzrasta ryzyko upadków. Celem pracy była analiza przydatności wybranych skal i metod stosowanych w ocenie równowagi i sprawności fizycznej seniorów. Materiał i metoda: Badaniem pilotażowym objęto grupę 25 osób w wieku 60–77 lat. Do oceny sprawności funkcjonalnej wykorzystano specjalistyczny test dla osób starszych Fullerton Functional Fitness Test. Do oceny równowagi seniorów wykorzystano testy kliniczne: Up&Go Test, Functional Reach Test, Tandem Stance Test, Tandem Walk Test oraz Tandem Pivot 180° oraz pomiary na platformie stabilometrycznej Cosmogamma. Wyniki: W wyniku przeprowadzonych badań wykazano występowanie relacji pomiędzy wynikami testów klinicznych a pomiarem sprawności funkcjonalnej. Wykazano też zależność pomiędzy wynikami testów klinicznych a wynikami pomiaru długości ścieżki środka pola podparcia na platformie stabilometrycznej w staniu na jednej kończynie dolnej z oczami otwartymi. Pomimo że w literaturze istnieją doniesienia dotyczące badań nad oceną wydolności systemu kontroli równowagi seniorów, brak jest ujednoliconych procedur wskazujących, które testy i metody ilościowe oceny równowagi powinny być analizowane, aby zapewnić wiarygodność badań. Wykazano, że na podstawie wyników jednego ze wskazanych w pracy testów można przewidywać z dość dużą pewnością wyniki dla innego. Wnioski: Zastosowane w pracy testy: Up&Go, Tandem Walk, Tandem Pivot 180° i Functional Reach są wartościowymi narzędziami do jakościowej oceny równowagi w populacji osób powyżej 60 roku życia. Stabilometryczna ocena równowagi seniorów pozostaje w zależności z wynikami testów klinicznych. Konieczne są dalsze badania obejmujące większą grupę osób w celu potwierdzenia wiarygodności uzyskanych wyników.Pozycja Ocena wpływu systematycznej aktywności fizycznej na sprawność fizyczną oraz gęstość kości u kobiet w wieku 50–60 lat(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Ćwirlej-Sozańska, AgnieszkaCel: Celem pracy była ocena wpływu systematycznej aktywności fizycznej na sprawność fizyczną oraz gęstość kości u kobiet w wieku 50–60 lat. Materiał i metoda: Do badania użyto standaryzowaną ankietę własnego autorstwa zawierającą metryczkę i pytania dotyczące stylu życia badanych oraz standaryzowany kwestionariusz oceniający całkowitą aktywność fizyczną – Seven-Day Physical Activity Recall, jak również aparaturę badawczą do pomiaru gęstości mineralnej kości kręgosłupa lędźwiowego i szyjki kości udowej techniką dwuwiązkowej absorpcjometrii rentgenowskiej (DEXA). Dodatkowo przeprowadzono test sprawności fizycznej Eurofit dla dorosłych. Ocenie poddano łącznie 117 kobiet w wieku 50–60 lat będących w okresie postmenopauzalnym. Zgodnie z założeniami pracy do grupy badanej zakwalifikowano kobiety, które wykazywały systematyczną aktywność ruchową w postaci ogólnorozwojowych ćwiczeń fizycznych minimum 2–3 razy w tygodniu, przynajmniej od 5 lat. Grupę badaną stanowiło 60 kobiet. Grupa kontrolna złożona była z 57 kobiet, które prowadziły mało aktywny tryb życia i nie uprawiały żadnej formy rekreacyjnej aktywności ruchowej. Wszystkie kobiety biorące udział w badaniu były mieszkankami Rzeszowa. Wyniki: Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono istotnie wyższe wartości gęstości kości u kobiet z grupy badanej w porównaniu do kobiet z grupy kontrolnej. Ustalono słabą zależność pomiędzy gęstością kości a czasem przeznaczanym na aktywność fizyczną w tygodniu oraz brak zależności pomiędzy gęstością kości a długością uprawiania sportu rekreacyjnego (w latach). W grupie badanej stwierdzono również istotnie wyższy poziom sprawności fizycznej w porównaniu do grupy kontrolnej. Wnioski: Z przeprowadzonych badań wynika, iż systematyczna, umiarkowana aktywność fizyczna wpływa korzystnie na zachowanie wyższego poziomu sprawności fizycznej oraz wyższych wartości gęstości mineralnej kości u kobiet po 50 roku życia.Pozycja Ochrona administracyjna praw pacjenta(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Jacek, Anna; Ożóg, KatarzynaWstęp. W dniu 1 stycznia 2012 r. weszła w życie zmiana przepisów ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. W przepisach powyższej ustawy określono nowy tryb dochodzenia roszczeń od szpitali za tzw. zdarzenia medyczne. Pacjent poszkodowany lub spadkobiercy zmarłego pacjenta mogą alternatywnie dochodzić swoich roszczeń na drodze sądowej lub w trybie administracyjnym. Cel. Celem pracy jest przedstawienie obowiązujących regulacji prawnych dotyczących ochrony administracyjnej praw pacjenta. Materiał i metody. W pracy posłużono się analizą aktów prawnych oraz źródeł literatury. Korzystano również z zasobów internetowych związanych z tematyką artykułu. Wyniki i wnioski. Obowiązujące regulacje prawne dotyczące ochrony administracyjnej praw pacjenta są niejasne i nieprecyzyjne. Konieczna jest nowelizacja przepisów w celu faktycznej ochrony administracyjnej praw pacjenta.Pozycja Od Redakcji(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Kwolek, AndrzejPozycja Od Redakcji(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Kwolek, AndrzejPozycja Orbitofrontal cortex dysfunction and risk for antisocial behavior: An analytical review(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Radochoński, Mieczysław; Perenc, Adam; Radochońska, AnnaCel. Celem pracy jest ustalenie zależności pomiędzy dysfunkcją kory czołowo-oczodołowej (OFC) a występowaniem zaburzeń antyspołecznych na podstawie o przeglądu aktualnej literatury. Metoda. Materiały odnoszące się do roli dysfunkcji w obrębie OFC w determinowaniu zaburzeń zachowania, w tym o charakterze antyspołecznym (dyssocjalnym), zostały zgromadzone metodą systematycznej kwerendy takich źródeł, jak MEDLINE, Google Scholar, czasopisma i biblioteki akademickie. Wyniki. Rezultaty wielu badań potwierdzają występowanie zaburzeń antyspołecznych u osób z uszkodzeniem płatów czołowych mózgu, szczególnie obejmującym struktury OFC. Przemawia to za występowaniem wyraźnej zależności pomiędzy uszkodzeniem w obrębie OFC a zwiększonym ryzykiem zachowań agresywnych i antyspołecznych. Wniosek: Dane uzyskane w wyniku badań neuropsychologicznych i neuroobrazowania przeprowadzanych w obrębie różnych subdyscyplin neuronauki dostarczają dowodów potwierdzających ważną rolę dysfunkcji OFC jako predyktora zaburzeń antyspołecznych.Pozycja Organizacja i finansowanie opieki nad dzieckiem przedwcześnie urodzonym(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Obłoza, Beata; Raba, Grzegorz; Fudali-Walczak, MagdalenaPoród przedwczesny jest jednym z największych problemów współczesnego położnictwa, ponieważ 85% zgonów noworodków w okresie okołoporodowym spowodowanych jest wcześniactwem. W Polsce wprowadzony jest system trójstopniowej opieki perinatologicznej, głównym założeniem tego programu jest dążenie do obniżenia wskaźnika umieralności noworodków z niską masą urodzeniową. Tak funkcjonujący logistycznie system wymaga odpowiedniego finansowania. W celu właściwej wyceny procedur konieczne jest przedstawienie specyfiki organizacji opieki na dziećmi przedwcześnie urodzonymi. Poziom finansowania opieki nad dzieckiem przedwcześnie urodzonym w Polsce jest zbyt niski. Jest to zjawisko niepokojące ze względu na to, iż koszty opieki i leczenia nad dzieckiem przedwcześnie urodzonym ciągle wzrastają. Dotyczy to zarówno leków, materiałów opatrunkowych, sprzętu, jak i opieki specjalistycznej wraz z konieczną następową rehabilitacją. Natomiast nakłady ich finansowania nie wzrosły, co może spowodować obniżenie się poziomu opieki.Pozycja Otyłość i jej znaczenie w chorobach układu krążenia Cz. 1. Otyłość jako czynnik ryzyka(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Kleinrok, AndrzejOtyłość jest stanem wynikającym z nadmiernego nagromadzenia tłuszczu w tkance tłuszczowej (tt) na podłożu genetycznym i środowiskowym. Według WHO jest definiowana jako BMI powyżej 30 kg/m2. Jest to choroba przewlekła, o zasięgu globalnym, stanowi epidemię XXI wieku. Jest czynnikiem ryzyka wielu chorób sercowo-naczyniowych (S-N), choroby wieńcowej (ChW), zawału serca (ZS), niewydolności serca (NS), udaru mózgu, zaburzeń metabolicznych, cukrzycy (DM), zespołu metabolicznego (ZM), dyslipidemii oraz powodem niepełnosprawności czy przedwczesnej śmierci. Wyróżnia się 3 fenotypy otyłości: otyłość metaboliczna z prawidłową masą ciała (MONW), otyłość androidalna (jabłko) i gynoidalna (gruszka). Mają różny przebieg, chociaż każdy z nich jest konsekwencją nierównowagi między dostarczaniem energii a jej spalaniem oraz zwykle genetycznego podłoża. Do zaburzeń S-N i metabolicznych może prowadzić MONW (jeśli się nie powstrzyma dalszego rozwoju przez właściwą dietę i aktywność fizyczną). Typ gruszki predysponuje do zwyrodnienia stawów, podczas gdy typ jabłko wiąże się z chorobami sercowymi jak ZS, udar mózgu, NT. Tkanka tłuszczowa jest narządem endokrynnym, produkującym wiele substancji aktywnych biologicznie. „Chory tłuszcz“ lub adiposopatia jest patologicznym stanem wynikającym z przewlekłego procesu zapalnego toczącego się w tt, prowadzącym do otyłości i jej patologicznych konsekwencji. Otyli pacjenci częściej i wcześniej chorują na NT, ChW, ZS, NS, zaburzenia rytmu, w tym nagły zgon sercowy (SCD). Otyłość prowadzi także do insulinooporności, dyslipidemii, ZM i ostatecznie DM t. 2. Praca jest krótkim przeglądem danych o znaczeniu otyłości jako czynnika ryzyka w chorobach krążenia.Pozycja Otyłość i jej znaczenie w chorobach układu krążenia Cz. 2. Paradoks otyłości(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Kleinrok, Andrzej; Głowa, BeataWiele badań i obserwacji wskazuje na zróżnicowany wpływ nadwagi i otyłości na występowanie i rokowanie w chorobach układu krążenia. W poprzedniej części staraliśmy się przedstawić otyłość i jej patogenny wpływ na powstawanie chorób układu krążenia, czyli otyłość jako czynnik ryzyka. W drugiej części przedstawiamy dane o lepszym rokowaniu w zaawansowanych chorobach układu krążenia u pacjentów z otyłością. Fenomen ten nazywany jest paradoksem otyłości. Paradoks otyłości dotyczy nadciśnienia tętniczego (NT), choroby wieńcowej (ChW), zawału serca (ZS), niewydolności serca (NS). Otyłość wydaje się mieć znaczenie ochronne i przynosić korzyści w przebiegu choroby. Tkanka tłuszczowa może być źródłem energii w ciężkich chorobach układu krążenia. Wiążą się one często z reakcją stresową wymagającą zwiększonego wydatku energetycznego, co przy braku rezerw jest niemożliwe. Znajduje to potwierdzenie w obserwacjach klinicznych. Najwyższą śmiertelność stwierdzono wśród pacjentów z niedowagą i znaczną otyłością (BMI > 35kg/m2), a najniższą u osób z prawidłową m.c., nadwagą i otyłością 1 stopnia. Paradoks otyłości oznacza więc lepsze rokowanie u osób z nadwagą i otyłością oraz chorobami układu krążenia. Najlepsze wyjaśnienie tego zjawiska można podać na przykładzie NS, gdzie w sytuacji wyjściowo ujemnego bilansu energetycznego (niedowaga) w obliczu zaostrzenia choroby („zapalenia“) dochodzi do wyczerpania istniejących zasobów. Oznacza to przewagę katabolizmu, a więc dochodzi do postępującej kacheksji i wcześniejszej śmierci organizmu. Z kolei, gdy istnieją rezerwy surowca energetycznego (nadwaga, otyłość) są one wykorzystywane w sytuacji zwiększonego zapotrzebowania, wtedy organizm łagodniej przechodzi zaostrzenie NS. Z kolei paradoks nadwagi u osób zdrowych, oznacza lepszą prognozę w odniesieniu do długości życia.Pozycja Postawa a skład ciała dziewcząt w wieku pokwitania(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Burdukiewicz, Anna; Pietraszewska, Jadwiga; Andrzejewska, Justyna; Piojda, Tomasz; Stachoń, AleksandraCel pracy. Okres dojrzewania płciowego wyróżnia się dużymi zmianami w cechach morfologicznych i funkcjonalnych ustroju. Jest to również faza krytyczna dla kształtowania się postawy ciała. Celem pracy jest zbadanie zmienności rozwojowej cech posturalnych i składu ciała dziewcząt w wieku 13–15 lat. Materiał i metoda. Wykorzystano ciągłe dane pomiarowe 91 dziewcząt uczęszczających do gimnazjum publicznego we Wrocławiu. Zmierzono masę i wysokość ciała, które posłużyły do wyliczenia BMI. Skład ciała oceniono metodą bioelektrycznej impedancji (aparat BIA 101S firmy Akern, oprogramowanie Bodygram 1.31). W analizie wykorzystano następujące cechy: masa komórkowa, masa pozakomórkowa, masa tłuszczu, masa ciała szczupłego. Na podstawie wielkości bezwzględnych wyliczono dwa wskaźniki: masa komórkowa/ masa pozakomórkowa i ciało szczupłe/tłuszcz. Ocenę postawy ciała przeprowadzono, korzystając ze sprzężonego z komputerem Posturometru S. Obliczenia przeprowadzono, korzystając z pakietu Statistica 10. Wyniki i wnioski. Odnotowano wzrost masywności sylwetki oceniany wskaźnikiem BMI oraz powiększenie masy komórkowej w relacji do pozakomórkowej. Masa ciała szczupłego w odniesieniu do masy tłuszczu ulega natomiast wyraźnemu zmniejszeniu, co wiąże się z kształtowaniem właściwych dla płci żeńskiej relacji w składzie ciała. Wzrastanie cech posturalnych, takich jak wysokości wyrostków barkowych, dolnych kątów łopatek i wysokości kolców biodrowych tylnych górnych kształtuje się podobnie do zmian w wysokości ciała. Z wiekiem zmniejszeniu ulega nachylenie części krzyżowej kręgosłupa, a powiększa się kąt nachylenia części piersiowo-lędźwiowej. W kolejnych porównaniach zaobserwowano zwiększenie frekwencji sylwetek kifotycznych (podtyp II), równoważnych (wszystkie podtypy) i lordotycznych (podtyp II). Ponadto odnotowano tendencję do zwiększania się liczby osób cechujących się bardzo dobrą sylwetką. Jedynie w wieku 14 lat zaobserwowano przejściowe zwiększenie częstości występowania postaw wadliwych i złych.