Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu Leków w Warszawie

URI dla tego Zbioruhttp://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/1067

Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu Leków w Warszawie (Prz Med Uniw Rzesz Inst Leków) to recenzowane czasopismo, wydawane przez Uniwersytet Rzeszowski i Narodowy Instytut Leków w Warszawie. Ukazuje się w druku cztery razy w roku. Wersją pierwotną (referencyjną) czasopisma jest wydanie papierowe. Czasopismo jest indeksowane w bazach Index Copernicus i Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, CEJSH oraz PBL.

Przeglądaj

Aktualnie wyświetlane 1 - 20 z 34

Ocena przydatności wybranych skal i metod stosowanych w ocenie równowagi i sprawności fizycznej seniorów – badanie pilotażowe
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Ćwirlej-Sozańska, Agnieszka; Wilmowska-Pietruszyńska, Anna; Guzik, Agnieszka; Wiśniowska, Agnieszka; Drużbicki, Mariusz
Wstęp i cel pracy: Wraz z wiekiem znacząco wzrasta ryzyko upadków. Celem pracy była analiza przydatności wybranych skal i metod stosowanych w ocenie równowagi i sprawności fizycznej seniorów. Materiał i metoda: Badaniem pilotażowym objęto grupę 25 osób w wieku 60–77 lat. Do oceny sprawności funkcjonalnej wykorzystano specjalistyczny test dla osób starszych Fullerton Functional Fitness Test. Do oceny równowagi seniorów wykorzystano testy kliniczne: Up&Go Test, Functional Reach Test, Tandem Stance Test, Tandem Walk Test oraz Tandem Pivot 180° oraz pomiary na platformie stabilometrycznej Cosmogamma. Wyniki: W wyniku przeprowadzonych badań wykazano występowanie relacji pomiędzy wynikami testów klinicznych a pomiarem sprawności funkcjonalnej. Wykazano też zależność pomiędzy wynikami testów klinicznych a wynikami pomiaru długości ścieżki środka pola podparcia na platformie stabilometrycznej w staniu na jednej kończynie dolnej z oczami otwartymi. Pomimo że w literaturze istnieją doniesienia dotyczące badań nad oceną wydolności systemu kontroli równowagi seniorów, brak jest ujednoliconych procedur wskazujących, które testy i metody ilościowe oceny równowagi powinny być analizowane, aby zapewnić wiarygodność badań. Wykazano, że na podstawie wyników jednego ze wskazanych w pracy testów można przewidywać z dość dużą pewnością wyniki dla innego. Wnioski: Zastosowane w pracy testy: Up&Go, Tandem Walk, Tandem Pivot 180° i Functional Reach są wartościowymi narzędziami do jakościowej oceny równowagi w populacji osób powyżej 60 roku życia. Stabilometryczna ocena równowagi seniorów pozostaje w zależności z wynikami testów klinicznych. Konieczne są dalsze badania obejmujące większą grupę osób w celu potwierdzenia wiarygodności uzyskanych wyników.
Respektowanie oczekiwań i praw pacjentów w podkarpackich jednostkach podstawowej opieki zdrowotnej jako element jakości usług zdrowotnych
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Wierzbińska-Karakuła, Sylwia; Binkowska-Bury, Monika; Burzyńska, Joanna; Januszewicz, Paweł
Wprowadzenie: Badanie satysfakcji pacjentów jest cenną i wartościową metodą oceny jakości usług medycznych. Dzięki pomiarowi satysfakcji jednostka opieki zdrowotnej uzyskuje informacje, na ile sposób sprawowania przez nią opieki zaspokaja potrzeby i oczekiwania pacjentów, a co jest ewentualnym źródłem ich niezadowolenia. Wykorzystanie wniosków z badań pozwala dostosować system opieki do oczekiwań świadczeniobiorców i wskazuje kierunek działań projakościowych. Cel pracy: Ocena opinii pacjentów podstawowej opieki zdrowotnej na temat realizacji opieki w kategorii respektowanie praw pacjenta Materiał i metody: Analizą objęto 1000 podkarpackich pacjentów, którzy zgłosili się na wizytę do lekarza pierwszego kontaktu. Dane uzyskano na podstawie sondażu diagnostycznego z wykorzystaniem autorskiego kwestionariusza wywiadu opracowanego na potrzeby badania. W analizie statystycznej wykorzystano test niezależności Chi-kwadrat. Wyniki: Jak wynika z uzyskanych danych, 63,4% pacjentów jest informowanych o przysługujących im prawach. Stwierdzono, że im wyższe wykształcenie, tym większe zadowolenie z jakości otrzymanej informacji oraz silniejsze odczucie możliwości współdecydowania w podejmowaniu decyzji o planowanym leczeniu. Wykazano, iż kobiety w porównaniu do mężczyzn są bardziej zadowolone z uzyskanych od lekarza informacji i częściej przyznają, że mogą współuczestniczyć w decyzjach lekarskich. W ocenie większości pacjentów opieka lekarska jest sprawowana z zapewnieniem godności pacjenta. Wnioski: Ogólnie pacjenci pozytywnie ocenili kategorię respektowania praw pacjenta w jednostkach podstawowej opieki zdrowotnej zlokalizowanych na terenie Polski południowo-wschodniej. Wiek, płeć, miejsce zamieszkania, wykształcenie oraz status zawodowy istotnie wpływają na odczucia pacjentów odnośnie do respektowania ich praw.
Dynamika rozwoju morfofunkcjonalnego dziewcząt w wieku 13–15 lat
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Tymczak, Monika; Pop, Teresa; Karczmarek-Borowska, Bożenna; Pitak, Mariola; Kultys, Jacek
Wstęp: Zainteresowanie motorycznością człowieka rozwija się od niemalże początku jego dziejów. Stan i przemiany w zakresie motoryczności młodzieży są obecnie elementem strategii edukacyjnej państwa. Cel pracy: Celem pracy jest określenie różnic pomiędzy podstawowymi cechami somatycznymi dziewcząt w wieku 13, 14 i 15 lat, jak również analiza ogólnej sprawności motorycznej dziewcząt poddanych badaniom. Materiał i metody: Do badań zakwalifikowano 135 uczennic Zespołu Szkół w Starej Wsi w wieku 13, 14 i 15 lat. Każda z grup wiekowych liczyła 45 osób. Badanie przeprowadzono w kwietniu 2013 roku. U badanych wykonano pomiary podstawowych cech somatycznych: wysokości i masy ciała oraz zbadano zdolności motoryczne testem EUROFIT, a następnie zestawiono próby w poszczególnych grupach wiekowych. Wyniki: Uzyskano statystycznie istotne różnice zwinności, gibkości oraz siły statycznej w zależności od cech somatycznych badanych. Wnioski: 1. Dziewczęta charakteryzują się stopniowym rozwojem wysokości ciała oraz masy ciała. 2. Wraz ze wzrostem parametru wysokości ciała zaobserwowano obniżenie zwinności badanych dziewcząt. 3. Wykazano wprost proporcjonalną zależność pomiędzy masą ciała a siłą statyczną dziewcząt z badanych grup wiekowych. 4. W grupie 13- i 14-latek odnotowano istotną statystycznie zależność masy ciała i gibkości.
Wpływ oświetlenia lampami jarzeniowymi na równowagę ciała
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Kochman, Maciej; Domańska, Gabriela; Skrzypiec, Julian
Wstęp: W pozycji stojącej każda aktywność organizmu, łącznie z biciem serca, krążeniem krwi czy oddychaniem, ma wpływ na niewielkie zakłocenia rownowagi, ktore obserwowane są jako przypadkowe oscylacje środka ciężkości. Zmiana tych oscylacji może być rownież wywołana przez zewnętrzne czynniki fizykalne. Cel badań: Celem pracy była ocena wpływu światła jarzeniowego na parametry rownowagi człowieka. Materiał i metoda: Badaniami objęto 60 losowo wybranych studentow w wieku od 20 do 25 lat, u ktorych nie stwierdzono deficytow neurologicznych lub ortopedycznych. Do badań wykorzystano tensometryczną platformę stabilometryczną ALFA. Badanie składało się z dwoch prob: testu stabilometrycznego w ciemności oraz testu stabilometrycznego po zapaleniu światła jarzeniowego. Wyniki: Wpływ światła jarzeniowego na parametry rownowagi jest statystycznie istotny. Wnioski: W pomieszczeniach, w ktorych przebywają osoby ze zwiększonym ryzykiem upadku (np. sale chorych w szpitalu), nie zaleca się stosowania oświetlenia lampami jarzeniowymi.
Orbitofrontal cortex dysfunction and risk for antisocial behavior: An analytical review
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Radochoński, Mieczysław; Perenc, Adam; Radochońska, Anna
Cel. Celem pracy jest ustalenie zależności pomiędzy dysfunkcją kory czołowo-oczodołowej (OFC) a występowaniem zaburzeń antyspołecznych na podstawie o przeglądu aktualnej literatury. Metoda. Materiały odnoszące się do roli dysfunkcji w obrębie OFC w determinowaniu zaburzeń zachowania, w tym o charakterze antyspołecznym (dyssocjalnym), zostały zgromadzone metodą systematycznej kwerendy takich źródeł, jak MEDLINE, Google Scholar, czasopisma i biblioteki akademickie. Wyniki. Rezultaty wielu badań potwierdzają występowanie zaburzeń antyspołecznych u osób z uszkodzeniem płatów czołowych mózgu, szczególnie obejmującym struktury OFC. Przemawia to za występowaniem wyraźnej zależności pomiędzy uszkodzeniem w obrębie OFC a zwiększonym ryzykiem zachowań agresywnych i antyspołecznych. Wniosek: Dane uzyskane w wyniku badań neuropsychologicznych i neuroobrazowania przeprowadzanych w obrębie różnych subdyscyplin neuronauki dostarczają dowodów potwierdzających ważną rolę dysfunkcji OFC jako predyktora zaburzeń antyspołecznych.
Częstość występowania i rozmieszczenie stwardnienia rozsianego w Polsce i na świecie
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Guzik, Agnieszka; Kwolek, Andrzej
Stwardnienie rozsiane (sr) jest przewlekłą chorobą demielinizacyjną układu nerwowego dotyczącą najczęściej młodych dorosłych z przewagą występowania wśród kobiet. Dokładna przyczyna sr nie jest znana. Przyjmuje się, że jest to choroba wieloczynnikowa. Rozpowszechnienie występowania sr na kuli ziemskiej jest nieregularne, uzależnione od szerokości geograficznej. Częstsze zachorowania odnotowuje się w szerokościach geograficznych o klimacie chłodnym i umiarkowanym aniżeli w strefie zwrotnikowej i podzwrotnikowej. Liczba osób z sr na całym świecie przekracza 2,5 mln, z czego około 630 000 zachorowań odnotowano w Europie. Polska znajduje się wśród krajów o wysokiej częstości występowania sr. Przyjmuje się, że zapadalność na sr w Polsce wynosi od 45 do 92 osób na 100 000 mieszkańców. Choroba rozpoczyna się zazwyczaj pomiędzy 20 a 40 rokiem życia, czyli w latach największej aktywności zawodowej, w związku z tym sr, będąc jedną z najczęstszych przyczyn długotrwałej niezdolności do pracy, stanowi znaczny problem nie tylko zdrowotny, ale również społeczny. Cel pracy: Celem pracy jest ocena częstości występowania i rozmieszczenia stwardnienia rozsianego w Polsce i na świecie. Metoda: Dokonano przeglądu piśmiennictwa krajowego i zagranicznego z lat 2008–2014. Przeszukano następujące bazy danych: PubMed, Science Direct, Termedia, Polska Bibliografia Lekarska.
Guzowaty przerost nosa zewnętrznego (Rhinophyma). Obserwacje własne
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Lewandowski, Bogumił; de Sternberg Stojałowski, Sebastian
Rhinophyma stanowi zaawansowaną postać trądziku różowatego. Guzowaty przerost nosa zewnętrznego jest schorzeniem o wieloletnim, przewlekłym przebiegu. Sam trądzik różowaty, stosunkowo często występujący, spotykany jest głównie u kobiet. Natomiast zaawansowane zmiany o typie rhinophyma występują zwykle u mężczyzn w 5–6 dekadzie życia. Etiopatogeneza choroby jest wieloczynnikowa i nie została ostatecznie poznana. Wiadomo, że w początkowych etapach dochodzi do zaburzeń w mikrokrążeniu w obrębie nosa i przerostu gruczołów łojowych. W ciągu lat następuje powolny rozrost i włóknienie skóry i tkanki podskórnej w obrębie nosa, co prowadzi do powiększenia i deformacji nosa. Zmieniony chorobowo, rozrośnięty, o zapalnie zmienionej powierzchni nos stanowi defekt estetyczny chorego. Może być również przyczyną obturacji przewodów nosowych. W latach 1992–2013 w Klinicznym Oddziale Chirurgii Szczękowo- Twarzowej obserwowano 5 chorych z przerostem guzowatym nosa. Poniżej przedstawiono opis przypadku chorego, który w ostatnim czasie był leczony w tut. Oddziale.
I Międzynarodowy Kongres „DYSFAGIA 2014” Rużomberk, 30–31 października 2014 r.
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Puszczałowska-Lizis, Ewa
Sprawozdanie z Konferencji Naukowo-Szkoleniowej Ratownictwa Medycznego – Arłamów 2014
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Rutowski, Jan; Ozga, Dorota; Lewandowski, Bogumił
Saliva pH testing in predicting dental caries in children aged 7–10 years
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Fudali-Walczak, Magdalena; Raba, Grzegorz; Obłoza, Beata
Wstęp: Próchnica zębów jest najbardziej rozpowszechnioną chorobą narządu żucia. Według raportów WHO oraz FDI nie udało się zmniejszyć epidemii próchnicy. W Polsce zachorowalność dzieci na próchnicę zębów utrzymuje się na wysokim poziomie i jest jedną z najwyższych w Europie. Cel: 1. Ocena wartości badania pH śliny jako testu screeningowego w modelowaniu ryzyka wystąpienia choroby próchnicowej zębów u dzieci. 2. Ocena korelacji wartości pH śliny ze stanem jamy ustnej wyrażonym za pomocą wskaźnika PUW. Materiał, metody: Badaną grupę stanowiło 128 dzieci w wieku 7–10 lat. Badanie polegało na: 1. Dokonaniu przeglądu uzębienia, przy pomocy podstawowych narzędzi stomatologicznych, 2. Ocenie pH śliny pacjenta za pomocą papierka lakmusowego. Na podstawie przeprowadzonych przeglądów jamy ustnej, wyznaczono dla każdego pacjenta wskaźnik PUW. Wyniki: 1. Występowanie próchnicy – 75,8%. 2. Odsetek dzieci z usuniętymi zębami – 18%. 3. Odsetek dzieci leczonych - 79,7%. 4. Wartość korelacji współczynnika PUW oraz pH śliny: 0,693; -0,730 (p = 0,000). Wnioski: 1. Stan zdrowia jamy ustnej dzieci w wieku 7–10 lat jest zły. U 76% stwierdza się próchnicę, 18% dzieci ma już usunięty przynajmniej jeden ząb. 2. Badanie pH śliny w wysokim stopniu koreluje z aktywną próchnicą zębów, przez co może być użytecznym testem samokontroli stanu zdrowia jamy ustnej u dzieci.
Zastosowanie własnej skali oceny sprawności sensomotorycznej u pacjentów z gonartrozą i po endoprotezoplastyce stawu kolanowego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Słupik, Anna; Kowalski, Marcin; Białoszewski, Dariusz
Wstęp. Coraz większą uwagę w praktyce klinicznej zwraca się na ocenę sprawności sensomotorycznej jako istotnego czynnika determinującego powrót funkcji. Celami niniejszej pracy były: ocena wpływu uszkodzeń związanych z zaawansowaną gonartrozą na zmianę czucia głębokiego i kontroli sensomotorycznej stawu kolanowego, porównanie wyników uzyskanych we własnym teście kontroli sensomotorycznej z obiektywnymi metodami oceny czucia głębokiego, analiza zależności pomiędzy poziomem czucia głębokiego i sprawnością układu sensomotorycznego a pomiarami stosowanymi w praktyce klinicznej. Materiał i metody. Ocenie poddano grupę osób zdrowych (grupa kontrolna, n=74), grupę pacjentów z chorobą zwyrodnieniową IV st. (grupa 1, n=67) oraz pacjentów po endoprotezoplastyce stawu kolanowego (grupa 2, n=62). Badanych oceniano z wykorzystaniem autorskiego Testu Kontroli Sensomotorycznej (TKS) oraz testu czucia pozycji stawu (JPS). Analizowano również wyniki uzyskane w skalach HSS Knee Score i Staffelstein-Score. Wyniki. W ocenie za pomocą TKS i JPS grupa kontrolna uzyskała wyniki na poziomie odpowiednio 4,9 pkt i 3,9°, natomiast grupa 2 3,7 pkt i 6,7° (p<0,005). W grupie 1 uzyskano 3,2 pkt w TKS, natomiast w JPS 8,2° w kończynie zdrowej i 10,2° w kończynie chorej. Wyniki tej grupy były istotnie gorsze niż grupy kontrolnej oraz grupy 2 (p<0,005). Wnioski. 1. Prezentowany własny test oceniający sprawność sensomotoryczną stawu kolanowego wydaje się obiektywnym i kompleksowym sposobem oceny sprawności kontroli sensomotorycznej stawu kolanowego u pacjentów z gonartrozą i po endoprotezoplastyce stawu kolanowego. 2. Wskazane są dalsze badania z wykorzystaniem autorskiego testu kontroli sensomotorycznej obejmujące próbę jego obiektywizacji z wykorzystaniem specjalistycznych narzędzi pomiarowych.
Skuteczność fototerapii i masażu klasycznego w ograniczeniu objawów zmęczenia mięśnia po treningu fizycznym
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Weres, Aneta; Zwolińska, Jolanta; Kwolek, Andrzej; Szpunar, Piotr
Wprowadzenie i cel badania: Trening fizyczny jest często przyczyną dyskomfortu, który występuje pomiędzy 12 a 48 godziną po aktywności jako opóźniona bolesność mięśni. Czynniki stosowane w celu łagodzenia zmęczenia mięśnia, redukują jedynie jeden z kilku objawów, jakimi są: ból, obrzęk, ograniczenie funkcji sztywność i tkliwość mięśni. Celem pracy była ocena skuteczności zabiegów fototerapii i masażu w łagodzeniu zmęczenia mięśni po wysiłku fizycznym. Materiał i metoda: W badaniu wzięło udział 40 zdrowych ochotników, którzy zostali podzieleni na cztery grupy. W grupie I zastosowano naświetlania mięśnia brzuchatego łydki wiązką niskoenergetyczną (LLLT), w grupie II naświetlania wiązką wysokoenergetyczną (HILT), w grupie III zastosowano naświetlania placebo, a w grupie IV masaż klasyczny podudzia. Zabiegi wykonywano przez 3 kolejne dni, a następnie przeprowadzono trening fizyczny mięśnia brzuchatego łydki. Badanie mięśnia obejmowało: tradycyjne badanie elektrodiagnostyczne, ocenę progu czucia i bólu przy aplikacji prądów diadynamicznych (MF). Oceniano poziom bólu wysiłkowego w skali VAS. Badanie wykonywano 3- krotnie: przed zabiegami (badanie 1), po zabiegach (badanie 2), 48 godzin po treningu (badanie 3). Wyniki: Po wykonaniu zabiegów (badanie1–2) największy wzrost wartości reobazy oraz największy wzrost poziomu bólu ocenianego przy aplikacji prądu MF odnotowano w grupie masażu. W całym okresie badawczym (badanie 1–3) w grupie LLLT nastąpił istotny statystycznie wzrost wartości progowej akomodacji. W drugiej dobie po treningu (badanie 2–3) we wszystkich grupach odnotowano obniżenie wartości chronaksji z wyjątkiem grupy placebo, a różnice pomiędzy grupami były istotne statystycznie. Wnioski: Masaż klasyczny poprzez wzrost wartości reobazy i podwyższenie progu bólu może podnosić odporność zdrowego mięśnia na działanie czynników zewnętrznych i redukować objawy opóźnionej bolesności mięśni szkieletowych. Laseroterapia niskoenergetyczna (LLLT) zastosowana przed treningiem mięśnia pozwala na utrzymanie jego odporności na czynniki zewnętrzne i może być przydatna w ograniczaniu objawów opóźnionej bolesności mięśni szkieletowych.
Ocena wpływu systematycznej aktywności fizycznej na sprawność fizyczną oraz gęstość kości u kobiet w wieku 50–60 lat
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Ćwirlej-Sozańska, Agnieszka
Cel: Celem pracy była ocena wpływu systematycznej aktywności fizycznej na sprawność fizyczną oraz gęstość kości u kobiet w wieku 50–60 lat. Materiał i metoda: Do badania użyto standaryzowaną ankietę własnego autorstwa zawierającą metryczkę i pytania dotyczące stylu życia badanych oraz standaryzowany kwestionariusz oceniający całkowitą aktywność fizyczną – Seven-Day Physical Activity Recall, jak również aparaturę badawczą do pomiaru gęstości mineralnej kości kręgosłupa lędźwiowego i szyjki kości udowej techniką dwuwiązkowej absorpcjometrii rentgenowskiej (DEXA). Dodatkowo przeprowadzono test sprawności fizycznej Eurofit dla dorosłych. Ocenie poddano łącznie 117 kobiet w wieku 50–60 lat będących w okresie postmenopauzalnym. Zgodnie z założeniami pracy do grupy badanej zakwalifikowano kobiety, które wykazywały systematyczną aktywność ruchową w postaci ogólnorozwojowych ćwiczeń fizycznych minimum 2–3 razy w tygodniu, przynajmniej od 5 lat. Grupę badaną stanowiło 60 kobiet. Grupa kontrolna złożona była z 57 kobiet, które prowadziły mało aktywny tryb życia i nie uprawiały żadnej formy rekreacyjnej aktywności ruchowej. Wszystkie kobiety biorące udział w badaniu były mieszkankami Rzeszowa. Wyniki: Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono istotnie wyższe wartości gęstości kości u kobiet z grupy badanej w porównaniu do kobiet z grupy kontrolnej. Ustalono słabą zależność pomiędzy gęstością kości a czasem przeznaczanym na aktywność fizyczną w tygodniu oraz brak zależności pomiędzy gęstością kości a długością uprawiania sportu rekreacyjnego (w latach). W grupie badanej stwierdzono również istotnie wyższy poziom sprawności fizycznej w porównaniu do grupy kontrolnej. Wnioski: Z przeprowadzonych badań wynika, iż systematyczna, umiarkowana aktywność fizyczna wpływa korzystnie na zachowanie wyższego poziomu sprawności fizycznej oraz wyższych wartości gęstości mineralnej kości u kobiet po 50 roku życia.
Wpływ rehabilitacji uzdrowiskowej na natężenie bólu i zakresy ruchomości stawu biodrowego u osób z koksartrozą
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Trybulec, Bartosz; Wyszyńska, Małgorzata
Ze względu na wydłużanie się średniej długości życia polskiego społeczeństwa zauważa się rosnącą podatność na choroby zwyrodnieniowe, zarówno pierwotne jak i wtórne, dużych stawów kończyn dolnych. Jedną z powszechnie stosowanych metod leczniczych jest rehabilitacja uzdrowiskowa uwzględniająca skojarzone działanie rożnych metod fizjoterapeutycznych. Celem pracy była ocena wpływu rehabilitacji uzdrowiskowej na natężenie bólu i zmianę zakresów ruchomości w stawie biodrowym w zależności od wieku i płci badanych. Materiał badawczy stanowiła grupa 50 osób (34 kobiety i 16 mężczyzn) badanych przed rozpoczęciem rehabilitacji i 3 tygodnie po jej zakończeniu. W badaniach zastosowano kwestionariusz własnej konstrukcji zawierający: podmiotową ankietę, skalę VAS, kwestionariusz WOMAC i formularz pomiarów w systemie SFTR. Postępowanie fizjoterapeutyczne podczas turnusu rehabilitacyjnego obejmowało skojarzone: kinezyterapię, fizykoterapię, balneoterapię oraz profilaktykę. Uzyskane dane poddano następnie analizie statystycznej z użyciem testów nieparametrycznych. Wyniki uzyskane w przeprowadzonych badaniach wykazały istotne statystycznie różnice w zakresie natężenia bólu, występujących ograniczeń ruchu w stawie biodrowym oraz trudności w funkcjonowaniu w życiu codziennym.
Analiza zmian w profilu wezwań Zespołów Ratownictwa Medycznego Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego w Rzeszowie w latach 2010–2013
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Gawełko, Jan; Wilk, Konrad
Wstęp: zadaniem Zespołów Ratownictwa Medycznego jest udzielanie świadczeń zdrowotnych w razie wypadku, urazu, porodu, nagłego zachorowania lub nagłego pogorszenia stanu zdrowia oraz transport poszkodowanego. Realizacji tych zadań służy system Państwowego Ratownictwa Medycznego. Cel badań: celem badań była analiza zmian w strukturze wezwań i wyjazdów ZRM w WSPR w Rzeszowie w latach 2010–2013. Materiał i metoda: metodą retrospektywnej analizy zbadano 87580 kart wyjazdu ZRM w WSPR w Rzeszowie z lat 2010–2013. Przeanalizowano częstość wyjazdów karetek pogotowia zespołów podstawowych i specjalistycznych, miejsca i pory zdarzenia, czas od przyjęcia zlecenia do przyjazdu na miejsce zdarzenia, postępowanie zespołu ratunkowego oraz kwalifikację przyczyn wyjazdów ZRM. Wyniki: w badanym okresie wezwania pilne stanowiły 88% wszystkich zgłoszeń, najczęściej ZRM wzywano do miejsca zamieszkania – 59%, największy odsetek pacjentów – 69% jest przekazywanych do szpitali ogólnych, do najczęstszych przyczyn wezwań zalicza się wg klasyfikacji ICD-10: zaburzenia oddychania R06, ból w gardle i klatce piersiowej R07, ból w okolicach brzucha i miednicy R10, złe samopoczucie, zmęczenie R53, omdlenie i zapaść R55. Odsetek zgonów pacjentów, do których wezwano ZRM wyniósł 2%, a w tym 77% zgonów nastąpiło przed przybyciem ZRM do pacjenta, 22% w trakcie udzielania pomocy, a 1% zgonów nastąpił w trakcie transportu. Wnioski: profil wyjazdów ZRM w latach 2010–2013 był zgodny z celami ustawowymi i statutowymi, czasy dotarcia ZRM do pacjenta różnią się w poszczególnych regionach kraju, czas dojazdu do miejsca wezwania był zgodny z celami ustawy, a odsetek dojazdów powyżej 20 minut wynikał z odległości miejsca wezwania (30–40 km), w przypadkach zakończonych zgonem pacjenta odsetek zgonu w trakcie udzielania pomocy był niski, a w trakcie transportu był bardzo niski i wynosił 1%. Rosnący odsetek chorych przekazanych do leczenia szpitalnego wymaga dalszych badań celem oceny liczby chorych przyjętych albo odesłanych z oddziału ratunkowego do domu.
Wybrane zachowania ryzykowne dla zdrowia problemem współczesnej młodzieży ze środowiska wiejskiego
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Sygit, Katarzyna
Wprowadzenie: Podejmowanie zachowań ryzykownych jest typowym zjawiskiem wśród dorastającej młodzieży. Jednym z największych zagrożeń dla zdrowia dzieci i młodzieży są używki, tj. nikotyna, alkohol czy inne substancje psychoaktywne. Cel pracy: Celem niniejszej pracy jest przedstawienie problemu, jakim jest stosowanie używek (tytoń, napoje alkoholowe) przez młodzież ze środowiska wiejskiego. Materiał i metody: Badaniami populacyjnymi reprezentacyjnymi objęto młodzież od 15 do 19 roku życia ze środowiska wiejskiego (ogółem 984 osoby) i ich rodziców z wylosowanego do badań powiatu z województwa zachodniopomorskiego. Do badań wykorzystano autorskie kwestionariusze – ankiety. Zebrane informacje w kwestionariuszach ankiet zakodowano i opracowano komputerowo. Do analizy statystycznej badanych zależności zastosowano test C Pearsona, V Cramera, R rang Spearman. Wyniki: Jak wynika z badań, znaczna część młodzieży sięga po tytoń i napoje alkoholowe. Stwierdzono zależność palenia tytoniu od płci badanych – znacznie częściej sięgają po tytoń chłopcy (15,52%) niż dziewczęta (10,62%). W przypadku picia napojów alkoholowych zaobserwowano odwrotną sytuację. Znacznie częściej piją alkohol dziewczęta (59,12%) niż chłopcy (54,87%). Również stwierdzono zależność picia alkoholu od wykształcenia rodziców (im wyższe wykształcenie rodziców tym spożycie alkoholu większe – 67,35%) oraz od sytuacji finansowej gospodarstwa domowego i dochodu (im wyższy dochód na 1 członka rodziny tym spożycie alkoholu jest wyższe – 23,76%). Wnioski: znaczna część badanej młodzieży ze środowiska wiejskiego stosuje używki (tytoń i alkohol). Stwierdzono również zależności stosowania używek od wybranych zmiennych opisowych, takich jak: płeć, wykształcenie rodziców, sytuacja finansowa gospodarstwa domowego oraz dochód w gospodarstwie domowym.
Otyłość i jej znaczenie w chorobach układu krążenia Cz. 1. Otyłość jako czynnik ryzyka
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Kleinrok, Andrzej
Otyłość jest stanem wynikającym z nadmiernego nagromadzenia tłuszczu w tkance tłuszczowej (tt) na podłożu genetycznym i środowiskowym. Według WHO jest definiowana jako BMI powyżej 30 kg/m2. Jest to choroba przewlekła, o zasięgu globalnym, stanowi epidemię XXI wieku. Jest czynnikiem ryzyka wielu chorób sercowo-naczyniowych (S-N), choroby wieńcowej (ChW), zawału serca (ZS), niewydolności serca (NS), udaru mózgu, zaburzeń metabolicznych, cukrzycy (DM), zespołu metabolicznego (ZM), dyslipidemii oraz powodem niepełnosprawności czy przedwczesnej śmierci. Wyróżnia się 3 fenotypy otyłości: otyłość metaboliczna z prawidłową masą ciała (MONW), otyłość androidalna (jabłko) i gynoidalna (gruszka). Mają różny przebieg, chociaż każdy z nich jest konsekwencją nierównowagi między dostarczaniem energii a jej spalaniem oraz zwykle genetycznego podłoża. Do zaburzeń S-N i metabolicznych może prowadzić MONW (jeśli się nie powstrzyma dalszego rozwoju przez właściwą dietę i aktywność fizyczną). Typ gruszki predysponuje do zwyrodnienia stawów, podczas gdy typ jabłko wiąże się z chorobami sercowymi jak ZS, udar mózgu, NT. Tkanka tłuszczowa jest narządem endokrynnym, produkującym wiele substancji aktywnych biologicznie. „Chory tłuszcz“ lub adiposopatia jest patologicznym stanem wynikającym z przewlekłego procesu zapalnego toczącego się w tt, prowadzącym do otyłości i jej patologicznych konsekwencji. Otyli pacjenci częściej i wcześniej chorują na NT, ChW, ZS, NS, zaburzenia rytmu, w tym nagły zgon sercowy (SCD). Otyłość prowadzi także do insulinooporności, dyslipidemii, ZM i ostatecznie DM t. 2. Praca jest krótkim przeglądem danych o znaczeniu otyłości jako czynnika ryzyka w chorobach krążenia.
Otyłość i jej znaczenie w chorobach układu krążenia Cz. 2. Paradoks otyłości
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Kleinrok, Andrzej; Głowa, Beata
Wiele badań i obserwacji wskazuje na zróżnicowany wpływ nadwagi i otyłości na występowanie i rokowanie w chorobach układu krążenia. W poprzedniej części staraliśmy się przedstawić otyłość i jej patogenny wpływ na powstawanie chorób układu krążenia, czyli otyłość jako czynnik ryzyka. W drugiej części przedstawiamy dane o lepszym rokowaniu w zaawansowanych chorobach układu krążenia u pacjentów z otyłością. Fenomen ten nazywany jest paradoksem otyłości. Paradoks otyłości dotyczy nadciśnienia tętniczego (NT), choroby wieńcowej (ChW), zawału serca (ZS), niewydolności serca (NS). Otyłość wydaje się mieć znaczenie ochronne i przynosić korzyści w przebiegu choroby. Tkanka tłuszczowa może być źródłem energii w ciężkich chorobach układu krążenia. Wiążą się one często z reakcją stresową wymagającą zwiększonego wydatku energetycznego, co przy braku rezerw jest niemożliwe. Znajduje to potwierdzenie w obserwacjach klinicznych. Najwyższą śmiertelność stwierdzono wśród pacjentów z niedowagą i znaczną otyłością (BMI > 35kg/m2), a najniższą u osób z prawidłową m.c., nadwagą i otyłością 1 stopnia. Paradoks otyłości oznacza więc lepsze rokowanie u osób z nadwagą i otyłością oraz chorobami układu krążenia. Najlepsze wyjaśnienie tego zjawiska można podać na przykładzie NS, gdzie w sytuacji wyjściowo ujemnego bilansu energetycznego (niedowaga) w obliczu zaostrzenia choroby („zapalenia“) dochodzi do wyczerpania istniejących zasobów. Oznacza to przewagę katabolizmu, a więc dochodzi do postępującej kacheksji i wcześniejszej śmierci organizmu. Z kolei, gdy istnieją rezerwy surowca energetycznego (nadwaga, otyłość) są one wykorzystywane w sytuacji zwiększonego zapotrzebowania, wtedy organizm łagodniej przechodzi zaostrzenie NS. Z kolei paradoks nadwagi u osób zdrowych, oznacza lepszą prognozę w odniesieniu do długości życia.
Zmiany ogniskowe wątroby w przebiegu włóknienia zaotrzewnowego – opis przypadku i syntetyczny przegląd piśmiennictwa
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Kołodziej-Spirodek, Lilianna; Rusiecka, Agnieszka; Hunia-Pająk, Karolina; Gutkowski, Krzysztof
Włóknienie zaotrzewnowe (ang. retroperitoneal fibrosis, RF) jest rzadkim schorzeniem, którego istotę stanowi proliferacja patologicznej tkanki łącznej w przestrzeni zaotrzewnowej. Zmiany lokalizują się najczęściej wokół aorty brzusznej, żyły głównej dolnej i moczowodów. Włóknienie może przyjmować także nietypową lokalizację i zajmować inne narządy jamy brzusznej. Etiologia choroby nie jest w pełni poznana, jakkolwiek uważa się, iż może mieć związek z procesami autoimmunizacyjnymi. W diagnostyce schorzenia główną rolę odgrywają badania obrazowe i obraz histopatologiczny. Leczenie opiera się na glikokortykoterapii, lekach immunosupresyjnych oraz leczeniu chirurgicznym. Rokowanie uzależnione jest od wczesnego rozpoznania i wdrożenia odpowiedniego rodzaju terapii. W pracy przedstawiamy przypadek 53-letniej chorej ze zmianami ogniskowymi w wątrobie w przebiegu RF, które uległy znamiennej regresji w wyniku leczenia glikokorykosteroidem wraz z syntetycznym przeglądem piśmiennictwa.
Z tradycji wodolecznictwa we Lwowie przed 1914 r.
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Jandziś, Sławomir; Zaborniak, Stanisław; Pleśniak, Angelika
Działalność Wincentego Priessnitza, Sebastiana Kneippa oraz prof. Wilhelma Winternitza sprawiła, że w XIX-wiecznej Europie ogromną popularnością cieszyła się hydroterapia. Powstawały nowe uzdrowiska oraz zakłady wodolecznicze, „bywanie u wód” stało się modne w coraz szerszych kręgach społecznych. Proces ten miał miejsce również w Galicji, czego najlepszym przykładem był Lwów. Miasto to przed I wojną światową było ośrodkiem metropolitalnym, siedzibą galicyjskiego Rządu Krajowego, miejscem, w którym rozwijały się różne kierunki kultury społecznej. Prowadzona była działalność w zakresie opieki zdrowotnej mieszkańców, sportu i rekreacji. Prężnie rozwijały się zakłady wodolecznicze, gimnastyczne oraz ortopedyczne. Opracowanie powstało w wyniku dokonanej kwerendy materiałów źródłowych pochodzących z Centralnego Państwowego Archiwum Historycznego Ukrainy we Lwowie, Zakładu Narodowego Ossolińskich we Wrocławiu oraz fachowych czasopism medycznych i prasy codziennej ukazującej się w dobie galicyjskiej. W oparciu o dokonaną analizę wytworzona została narracja, w której udzielono odpowiedzi na podjęty problem skierowany na ukazanie początków wodolecznictwa we Lwowie przed 1914 r. W opracowaniu zwrócono szczególną uwagę na przedstawienie prekursorskich metod wodolecznictwa, fizykoterapii i masażu oraz różne formy gimnastyki leczniczej, jakie miały miejsce w lwowskich zakładach wodoleczniczych. Wnioski, jakie wynikają z analizy materiałów źródłowych dowodzą, że wodolecznictwo we Lwowie, szczególnie w sanatoriach Kisielka i Maryówka, miało znamiona kompleksowej rehabilitacji, a swoim poziomem nie odbiegało od ówczesnych renomowanych europejskich sanatoriów. Działalność opisywanych zakładów miała charakter prekursorski w rozwoju fizjoterapii, balneologii, medycyny fizykalnej, a w kolejnych latach stanowiła podstawy do powstania rehabilitacji w Polsce.

Przeglądaj

Przeglądanie Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu Leków w Warszawie według Data dodania