Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu Leków w Warszawie
URI dla tego Zbioruhttp://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/1067
Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu Leków w Warszawie (Prz Med Uniw Rzesz Inst Leków) to recenzowane czasopismo, wydawane przez Uniwersytet Rzeszowski i Narodowy Instytut Leków w Warszawie. Ukazuje się w druku cztery razy w roku. Wersją pierwotną (referencyjną) czasopisma jest wydanie papierowe. Czasopismo jest indeksowane w bazach Index Copernicus i Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, CEJSH oraz PBL.
Przeglądaj
Przeglądanie Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu Leków w Warszawie według Data wydania
Aktualnie wyświetlane 1 - 20 z 34
- Wyniki na stronie
- Opcje sortowania
Pozycja Wpływ oświetlenia lampami jarzeniowymi na równowagę ciała(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Kochman, Maciej; Domańska, Gabriela; Skrzypiec, JulianWstęp: W pozycji stojącej każda aktywność organizmu, łącznie z biciem serca, krążeniem krwi czy oddychaniem, ma wpływ na niewielkie zakłocenia rownowagi, ktore obserwowane są jako przypadkowe oscylacje środka ciężkości. Zmiana tych oscylacji może być rownież wywołana przez zewnętrzne czynniki fizykalne. Cel badań: Celem pracy była ocena wpływu światła jarzeniowego na parametry rownowagi człowieka. Materiał i metoda: Badaniami objęto 60 losowo wybranych studentow w wieku od 20 do 25 lat, u ktorych nie stwierdzono deficytow neurologicznych lub ortopedycznych. Do badań wykorzystano tensometryczną platformę stabilometryczną ALFA. Badanie składało się z dwoch prob: testu stabilometrycznego w ciemności oraz testu stabilometrycznego po zapaleniu światła jarzeniowego. Wyniki: Wpływ światła jarzeniowego na parametry rownowagi jest statystycznie istotny. Wnioski: W pomieszczeniach, w ktorych przebywają osoby ze zwiększonym ryzykiem upadku (np. sale chorych w szpitalu), nie zaleca się stosowania oświetlenia lampami jarzeniowymi.Pozycja Respektowanie oczekiwań i praw pacjentów w podkarpackich jednostkach podstawowej opieki zdrowotnej jako element jakości usług zdrowotnych(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Wierzbińska-Karakuła, Sylwia; Binkowska-Bury, Monika; Burzyńska, Joanna; Januszewicz, PawełWprowadzenie: Badanie satysfakcji pacjentów jest cenną i wartościową metodą oceny jakości usług medycznych. Dzięki pomiarowi satysfakcji jednostka opieki zdrowotnej uzyskuje informacje, na ile sposób sprawowania przez nią opieki zaspokaja potrzeby i oczekiwania pacjentów, a co jest ewentualnym źródłem ich niezadowolenia. Wykorzystanie wniosków z badań pozwala dostosować system opieki do oczekiwań świadczeniobiorców i wskazuje kierunek działań projakościowych. Cel pracy: Ocena opinii pacjentów podstawowej opieki zdrowotnej na temat realizacji opieki w kategorii respektowanie praw pacjenta Materiał i metody: Analizą objęto 1000 podkarpackich pacjentów, którzy zgłosili się na wizytę do lekarza pierwszego kontaktu. Dane uzyskano na podstawie sondażu diagnostycznego z wykorzystaniem autorskiego kwestionariusza wywiadu opracowanego na potrzeby badania. W analizie statystycznej wykorzystano test niezależności Chi-kwadrat. Wyniki: Jak wynika z uzyskanych danych, 63,4% pacjentów jest informowanych o przysługujących im prawach. Stwierdzono, że im wyższe wykształcenie, tym większe zadowolenie z jakości otrzymanej informacji oraz silniejsze odczucie możliwości współdecydowania w podejmowaniu decyzji o planowanym leczeniu. Wykazano, iż kobiety w porównaniu do mężczyzn są bardziej zadowolone z uzyskanych od lekarza informacji i częściej przyznają, że mogą współuczestniczyć w decyzjach lekarskich. W ocenie większości pacjentów opieka lekarska jest sprawowana z zapewnieniem godności pacjenta. Wnioski: Ogólnie pacjenci pozytywnie ocenili kategorię respektowania praw pacjenta w jednostkach podstawowej opieki zdrowotnej zlokalizowanych na terenie Polski południowo-wschodniej. Wiek, płeć, miejsce zamieszkania, wykształcenie oraz status zawodowy istotnie wpływają na odczucia pacjentów odnośnie do respektowania ich praw.Pozycja Otyłość i jej znaczenie w chorobach układu krążenia Cz. 1. Otyłość jako czynnik ryzyka(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Kleinrok, AndrzejOtyłość jest stanem wynikającym z nadmiernego nagromadzenia tłuszczu w tkance tłuszczowej (tt) na podłożu genetycznym i środowiskowym. Według WHO jest definiowana jako BMI powyżej 30 kg/m2. Jest to choroba przewlekła, o zasięgu globalnym, stanowi epidemię XXI wieku. Jest czynnikiem ryzyka wielu chorób sercowo-naczyniowych (S-N), choroby wieńcowej (ChW), zawału serca (ZS), niewydolności serca (NS), udaru mózgu, zaburzeń metabolicznych, cukrzycy (DM), zespołu metabolicznego (ZM), dyslipidemii oraz powodem niepełnosprawności czy przedwczesnej śmierci. Wyróżnia się 3 fenotypy otyłości: otyłość metaboliczna z prawidłową masą ciała (MONW), otyłość androidalna (jabłko) i gynoidalna (gruszka). Mają różny przebieg, chociaż każdy z nich jest konsekwencją nierównowagi między dostarczaniem energii a jej spalaniem oraz zwykle genetycznego podłoża. Do zaburzeń S-N i metabolicznych może prowadzić MONW (jeśli się nie powstrzyma dalszego rozwoju przez właściwą dietę i aktywność fizyczną). Typ gruszki predysponuje do zwyrodnienia stawów, podczas gdy typ jabłko wiąże się z chorobami sercowymi jak ZS, udar mózgu, NT. Tkanka tłuszczowa jest narządem endokrynnym, produkującym wiele substancji aktywnych biologicznie. „Chory tłuszcz“ lub adiposopatia jest patologicznym stanem wynikającym z przewlekłego procesu zapalnego toczącego się w tt, prowadzącym do otyłości i jej patologicznych konsekwencji. Otyli pacjenci częściej i wcześniej chorują na NT, ChW, ZS, NS, zaburzenia rytmu, w tym nagły zgon sercowy (SCD). Otyłość prowadzi także do insulinooporności, dyslipidemii, ZM i ostatecznie DM t. 2. Praca jest krótkim przeglądem danych o znaczeniu otyłości jako czynnika ryzyka w chorobach krążenia.Pozycja I Międzynarodowy Kongres „DYSFAGIA 2014” Rużomberk, 30–31 października 2014 r.(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Puszczałowska-Lizis, EwaPozycja Metaboliczna otyłość z prawidłową masą ciała i otyłość z prawidłowymi wskaźnikami metabolicznymi a ryzyko metaboliczno-naczyniowe(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Nowak, Maria; Grzywa, MarekOtyłość jest czynnikiem ryzyka śmiertelności ogólnej, zgonów z przyczyn sercowo-naczyniowych i nowotworowych . Jest uznanym, niezależnym czynnikiem rozwoju miażdżycy naczyń. Ryzyko wystąpienia chorób somatycznych związanych z otyłością zależy nie tylko od stopnia otyłości, ale głównie od rozmieszczenia tkanki tłuszczowej. Kluczową rolę w rozwoju insulinooporności, nietolerancji glukozy, cukrzycy typu 2, nadciśnienia tętniczego oraz chorób układu sercowo naczyniowego odgrywa trzewna tkanka tłuszczowa. Przeprowadzone badania wskazały, że osoby otyłe nie są grupą jednorodną pod względem profilu metabolicznego, a BMI nie jest uniwersalnym wskaźnikiem otyłości. W latach 80. XX wieku Ruderman wyróżnił tzw. metaboliczną otyłość z prawidłową masą ciała, w której zwiększona ilość tkanki tłuszczowej trzewnej i podskórnej brzucha związana jest ze zwiększonym ryzykiem zaburzeń metabolicznych. Insulinooporność i hiperinsulinemia uznawane są za kluczowe zaburzenia w tej grupie osób. Wraz ze współistniejącymi zaburzeniami gospodarki węglowodanowej, lipidowej i podwyższonym ciśnieniem tętniczym wskazują na podwyższone ryzyko schorzeń układu sercowo naczyniowego. Z kolei w populacji osób otyłych wyróżniono podgrupę osób metabolicznie zdrowych, u których akumulacja tkanki tłuszczowej nie prowadzi do rozwoju insulinooporności, zaburzeń gospodarki węglowodanowej i lipidowej oraz nadciśnienia tętniczego. Kilka z przeprowadzonych badań wskazało, że u osób otyłych prawidłowe wskaźniki metaboliczne mogą istotnie zmniejszać ryzyko chorobowe. Jednak w świetle obecnego stanu wiedzy otyłość z prawidłowymi wskaźnikami metabolicznymi nie jest w pełni bezpieczna.Pozycja Z tradycji wodolecznictwa we Lwowie przed 1914 r.(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Jandziś, Sławomir; Zaborniak, Stanisław; Pleśniak, AngelikaDziałalność Wincentego Priessnitza, Sebastiana Kneippa oraz prof. Wilhelma Winternitza sprawiła, że w XIX-wiecznej Europie ogromną popularnością cieszyła się hydroterapia. Powstawały nowe uzdrowiska oraz zakłady wodolecznicze, „bywanie u wód” stało się modne w coraz szerszych kręgach społecznych. Proces ten miał miejsce również w Galicji, czego najlepszym przykładem był Lwów. Miasto to przed I wojną światową było ośrodkiem metropolitalnym, siedzibą galicyjskiego Rządu Krajowego, miejscem, w którym rozwijały się różne kierunki kultury społecznej. Prowadzona była działalność w zakresie opieki zdrowotnej mieszkańców, sportu i rekreacji. Prężnie rozwijały się zakłady wodolecznicze, gimnastyczne oraz ortopedyczne. Opracowanie powstało w wyniku dokonanej kwerendy materiałów źródłowych pochodzących z Centralnego Państwowego Archiwum Historycznego Ukrainy we Lwowie, Zakładu Narodowego Ossolińskich we Wrocławiu oraz fachowych czasopism medycznych i prasy codziennej ukazującej się w dobie galicyjskiej. W oparciu o dokonaną analizę wytworzona została narracja, w której udzielono odpowiedzi na podjęty problem skierowany na ukazanie początków wodolecznictwa we Lwowie przed 1914 r. W opracowaniu zwrócono szczególną uwagę na przedstawienie prekursorskich metod wodolecznictwa, fizykoterapii i masażu oraz różne formy gimnastyki leczniczej, jakie miały miejsce w lwowskich zakładach wodoleczniczych. Wnioski, jakie wynikają z analizy materiałów źródłowych dowodzą, że wodolecznictwo we Lwowie, szczególnie w sanatoriach Kisielka i Maryówka, miało znamiona kompleksowej rehabilitacji, a swoim poziomem nie odbiegało od ówczesnych renomowanych europejskich sanatoriów. Działalność opisywanych zakładów miała charakter prekursorski w rozwoju fizjoterapii, balneologii, medycyny fizykalnej, a w kolejnych latach stanowiła podstawy do powstania rehabilitacji w Polsce.Pozycja Saliva pH testing in predicting dental caries in children aged 7–10 years(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Fudali-Walczak, Magdalena; Raba, Grzegorz; Obłoza, BeataWstęp: Próchnica zębów jest najbardziej rozpowszechnioną chorobą narządu żucia. Według raportów WHO oraz FDI nie udało się zmniejszyć epidemii próchnicy. W Polsce zachorowalność dzieci na próchnicę zębów utrzymuje się na wysokim poziomie i jest jedną z najwyższych w Europie. Cel: 1. Ocena wartości badania pH śliny jako testu screeningowego w modelowaniu ryzyka wystąpienia choroby próchnicowej zębów u dzieci. 2. Ocena korelacji wartości pH śliny ze stanem jamy ustnej wyrażonym za pomocą wskaźnika PUW. Materiał, metody: Badaną grupę stanowiło 128 dzieci w wieku 7–10 lat. Badanie polegało na: 1. Dokonaniu przeglądu uzębienia, przy pomocy podstawowych narzędzi stomatologicznych, 2. Ocenie pH śliny pacjenta za pomocą papierka lakmusowego. Na podstawie przeprowadzonych przeglądów jamy ustnej, wyznaczono dla każdego pacjenta wskaźnik PUW. Wyniki: 1. Występowanie próchnicy – 75,8%. 2. Odsetek dzieci z usuniętymi zębami – 18%. 3. Odsetek dzieci leczonych - 79,7%. 4. Wartość korelacji współczynnika PUW oraz pH śliny: 0,693; -0,730 (p = 0,000). Wnioski: 1. Stan zdrowia jamy ustnej dzieci w wieku 7–10 lat jest zły. U 76% stwierdza się próchnicę, 18% dzieci ma już usunięty przynajmniej jeden ząb. 2. Badanie pH śliny w wysokim stopniu koreluje z aktywną próchnicą zębów, przez co może być użytecznym testem samokontroli stanu zdrowia jamy ustnej u dzieci.Pozycja Orbitofrontal cortex dysfunction and risk for antisocial behavior: An analytical review(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Radochoński, Mieczysław; Perenc, Adam; Radochońska, AnnaCel. Celem pracy jest ustalenie zależności pomiędzy dysfunkcją kory czołowo-oczodołowej (OFC) a występowaniem zaburzeń antyspołecznych na podstawie o przeglądu aktualnej literatury. Metoda. Materiały odnoszące się do roli dysfunkcji w obrębie OFC w determinowaniu zaburzeń zachowania, w tym o charakterze antyspołecznym (dyssocjalnym), zostały zgromadzone metodą systematycznej kwerendy takich źródeł, jak MEDLINE, Google Scholar, czasopisma i biblioteki akademickie. Wyniki. Rezultaty wielu badań potwierdzają występowanie zaburzeń antyspołecznych u osób z uszkodzeniem płatów czołowych mózgu, szczególnie obejmującym struktury OFC. Przemawia to za występowaniem wyraźnej zależności pomiędzy uszkodzeniem w obrębie OFC a zwiększonym ryzykiem zachowań agresywnych i antyspołecznych. Wniosek: Dane uzyskane w wyniku badań neuropsychologicznych i neuroobrazowania przeprowadzanych w obrębie różnych subdyscyplin neuronauki dostarczają dowodów potwierdzających ważną rolę dysfunkcji OFC jako predyktora zaburzeń antyspołecznych.Pozycja Ocena wpływu systematycznej aktywności fizycznej na sprawność fizyczną oraz gęstość kości u kobiet w wieku 50–60 lat(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Ćwirlej-Sozańska, AgnieszkaCel: Celem pracy była ocena wpływu systematycznej aktywności fizycznej na sprawność fizyczną oraz gęstość kości u kobiet w wieku 50–60 lat. Materiał i metoda: Do badania użyto standaryzowaną ankietę własnego autorstwa zawierającą metryczkę i pytania dotyczące stylu życia badanych oraz standaryzowany kwestionariusz oceniający całkowitą aktywność fizyczną – Seven-Day Physical Activity Recall, jak również aparaturę badawczą do pomiaru gęstości mineralnej kości kręgosłupa lędźwiowego i szyjki kości udowej techniką dwuwiązkowej absorpcjometrii rentgenowskiej (DEXA). Dodatkowo przeprowadzono test sprawności fizycznej Eurofit dla dorosłych. Ocenie poddano łącznie 117 kobiet w wieku 50–60 lat będących w okresie postmenopauzalnym. Zgodnie z założeniami pracy do grupy badanej zakwalifikowano kobiety, które wykazywały systematyczną aktywność ruchową w postaci ogólnorozwojowych ćwiczeń fizycznych minimum 2–3 razy w tygodniu, przynajmniej od 5 lat. Grupę badaną stanowiło 60 kobiet. Grupa kontrolna złożona była z 57 kobiet, które prowadziły mało aktywny tryb życia i nie uprawiały żadnej formy rekreacyjnej aktywności ruchowej. Wszystkie kobiety biorące udział w badaniu były mieszkankami Rzeszowa. Wyniki: Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono istotnie wyższe wartości gęstości kości u kobiet z grupy badanej w porównaniu do kobiet z grupy kontrolnej. Ustalono słabą zależność pomiędzy gęstością kości a czasem przeznaczanym na aktywność fizyczną w tygodniu oraz brak zależności pomiędzy gęstością kości a długością uprawiania sportu rekreacyjnego (w latach). W grupie badanej stwierdzono również istotnie wyższy poziom sprawności fizycznej w porównaniu do grupy kontrolnej. Wnioski: Z przeprowadzonych badań wynika, iż systematyczna, umiarkowana aktywność fizyczna wpływa korzystnie na zachowanie wyższego poziomu sprawności fizycznej oraz wyższych wartości gęstości mineralnej kości u kobiet po 50 roku życia.Pozycja Guzowaty przerost nosa zewnętrznego (Rhinophyma). Obserwacje własne(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Lewandowski, Bogumił; de Sternberg Stojałowski, SebastianRhinophyma stanowi zaawansowaną postać trądziku różowatego. Guzowaty przerost nosa zewnętrznego jest schorzeniem o wieloletnim, przewlekłym przebiegu. Sam trądzik różowaty, stosunkowo często występujący, spotykany jest głównie u kobiet. Natomiast zaawansowane zmiany o typie rhinophyma występują zwykle u mężczyzn w 5–6 dekadzie życia. Etiopatogeneza choroby jest wieloczynnikowa i nie została ostatecznie poznana. Wiadomo, że w początkowych etapach dochodzi do zaburzeń w mikrokrążeniu w obrębie nosa i przerostu gruczołów łojowych. W ciągu lat następuje powolny rozrost i włóknienie skóry i tkanki podskórnej w obrębie nosa, co prowadzi do powiększenia i deformacji nosa. Zmieniony chorobowo, rozrośnięty, o zapalnie zmienionej powierzchni nos stanowi defekt estetyczny chorego. Może być również przyczyną obturacji przewodów nosowych. W latach 1992–2013 w Klinicznym Oddziale Chirurgii Szczękowo- Twarzowej obserwowano 5 chorych z przerostem guzowatym nosa. Poniżej przedstawiono opis przypadku chorego, który w ostatnim czasie był leczony w tut. Oddziale.Pozycja Analiza zmian w profilu wezwań Zespołów Ratownictwa Medycznego Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego w Rzeszowie w latach 2010–2013(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Gawełko, Jan; Wilk, KonradWstęp: zadaniem Zespołów Ratownictwa Medycznego jest udzielanie świadczeń zdrowotnych w razie wypadku, urazu, porodu, nagłego zachorowania lub nagłego pogorszenia stanu zdrowia oraz transport poszkodowanego. Realizacji tych zadań służy system Państwowego Ratownictwa Medycznego. Cel badań: celem badań była analiza zmian w strukturze wezwań i wyjazdów ZRM w WSPR w Rzeszowie w latach 2010–2013. Materiał i metoda: metodą retrospektywnej analizy zbadano 87580 kart wyjazdu ZRM w WSPR w Rzeszowie z lat 2010–2013. Przeanalizowano częstość wyjazdów karetek pogotowia zespołów podstawowych i specjalistycznych, miejsca i pory zdarzenia, czas od przyjęcia zlecenia do przyjazdu na miejsce zdarzenia, postępowanie zespołu ratunkowego oraz kwalifikację przyczyn wyjazdów ZRM. Wyniki: w badanym okresie wezwania pilne stanowiły 88% wszystkich zgłoszeń, najczęściej ZRM wzywano do miejsca zamieszkania – 59%, największy odsetek pacjentów – 69% jest przekazywanych do szpitali ogólnych, do najczęstszych przyczyn wezwań zalicza się wg klasyfikacji ICD-10: zaburzenia oddychania R06, ból w gardle i klatce piersiowej R07, ból w okolicach brzucha i miednicy R10, złe samopoczucie, zmęczenie R53, omdlenie i zapaść R55. Odsetek zgonów pacjentów, do których wezwano ZRM wyniósł 2%, a w tym 77% zgonów nastąpiło przed przybyciem ZRM do pacjenta, 22% w trakcie udzielania pomocy, a 1% zgonów nastąpił w trakcie transportu. Wnioski: profil wyjazdów ZRM w latach 2010–2013 był zgodny z celami ustawowymi i statutowymi, czasy dotarcia ZRM do pacjenta różnią się w poszczególnych regionach kraju, czas dojazdu do miejsca wezwania był zgodny z celami ustawy, a odsetek dojazdów powyżej 20 minut wynikał z odległości miejsca wezwania (30–40 km), w przypadkach zakończonych zgonem pacjenta odsetek zgonu w trakcie udzielania pomocy był niski, a w trakcie transportu był bardzo niski i wynosił 1%. Rosnący odsetek chorych przekazanych do leczenia szpitalnego wymaga dalszych badań celem oceny liczby chorych przyjętych albo odesłanych z oddziału ratunkowego do domu.Pozycja Wpływ rehabilitacji uzdrowiskowej na natężenie bólu i zakresy ruchomości stawu biodrowego u osób z koksartrozą(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Trybulec, Bartosz; Wyszyńska, MałgorzataZe względu na wydłużanie się średniej długości życia polskiego społeczeństwa zauważa się rosnącą podatność na choroby zwyrodnieniowe, zarówno pierwotne jak i wtórne, dużych stawów kończyn dolnych. Jedną z powszechnie stosowanych metod leczniczych jest rehabilitacja uzdrowiskowa uwzględniająca skojarzone działanie rożnych metod fizjoterapeutycznych. Celem pracy była ocena wpływu rehabilitacji uzdrowiskowej na natężenie bólu i zmianę zakresów ruchomości w stawie biodrowym w zależności od wieku i płci badanych. Materiał badawczy stanowiła grupa 50 osób (34 kobiety i 16 mężczyzn) badanych przed rozpoczęciem rehabilitacji i 3 tygodnie po jej zakończeniu. W badaniach zastosowano kwestionariusz własnej konstrukcji zawierający: podmiotową ankietę, skalę VAS, kwestionariusz WOMAC i formularz pomiarów w systemie SFTR. Postępowanie fizjoterapeutyczne podczas turnusu rehabilitacyjnego obejmowało skojarzone: kinezyterapię, fizykoterapię, balneoterapię oraz profilaktykę. Uzyskane dane poddano następnie analizie statystycznej z użyciem testów nieparametrycznych. Wyniki uzyskane w przeprowadzonych badaniach wykazały istotne statystycznie różnice w zakresie natężenia bólu, występujących ograniczeń ruchu w stawie biodrowym oraz trudności w funkcjonowaniu w życiu codziennym.Pozycja Rehabilitacja i zatrudnienie osób niepełnosprawnych w Polsce(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Grzegorczyk, Joanna; Wilmowska-Pietruszyńska, AnnaWstęp. Obecna koncepcja niepełnosprawności zakłada, że stopień niepełnosprawności jest wypadkową stanu zdrowia fizycznego i psychicznego oraz warunków środowiskowych, w których żyje osoba niepełnosprawna. Dlatego również na społeczeństwie spoczywa odpowiedzialność za taką modyfikację środowiska, aby poprawie uległy warunki uczestnictwa i aktywności osób niepełnosprawnych w życiu społecznym i zawodowym. Cel. Celem pracy jest przedstawienie problematyki rehabilitacji osób niepełnosprawnych i kwestii związanych z ich zatrudnieniem. Materiał i metoda. Oparto się na danych opublikowanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) i Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON), biuro Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych oraz na wynikach Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań przeprowadzonego w Polsce w 2011 roku. Przeanalizowano ponadto akty prawa krajowego i międzynarodowego z ostatnich kilkunastu lat. Wyniki: W 2013 roku w Polsce rentę z tytułu niezdolności do pracy pobierało 1 075 000 osób., zaś rentę z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym otrzymywały 216 373 osoby. Według Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności Polski (BAEL) w 2013 roku aktywnych zawodowo było 27,3% osób niepełnosprawnych w wieku produkcyjnym. Istotne znaczenie ma zapewnienie osobom niepełnosprawnym zdobycia lub utrzymania zatrudnienia, a więc możliwie pełnej integracji społecznej. Wydane na ten cel pieniądze są inwestycją, która się zwraca, a nawet daje korzyści społeczne i ekonomiczne. Podsumowanie, Konieczne jest holistyczne podejście i koordynacja całego procesu leczenia, rehabilitacji i zatrudnienia osób niepełnosprawnych uwzględniające współodpowiedzialność pracodawcy, połączenie usług medycznych, społecznych i zawodowych, odpowiednie doradztwo, zastosowanie modelu biopsychospołecznego (ICF) w ocenie efektów rehabilitacji osób niepełnosprawnych.Pozycja Wybrane zachowania ryzykowne dla zdrowia problemem współczesnej młodzieży ze środowiska wiejskiego(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Sygit, KatarzynaWprowadzenie: Podejmowanie zachowań ryzykownych jest typowym zjawiskiem wśród dorastającej młodzieży. Jednym z największych zagrożeń dla zdrowia dzieci i młodzieży są używki, tj. nikotyna, alkohol czy inne substancje psychoaktywne. Cel pracy: Celem niniejszej pracy jest przedstawienie problemu, jakim jest stosowanie używek (tytoń, napoje alkoholowe) przez młodzież ze środowiska wiejskiego. Materiał i metody: Badaniami populacyjnymi reprezentacyjnymi objęto młodzież od 15 do 19 roku życia ze środowiska wiejskiego (ogółem 984 osoby) i ich rodziców z wylosowanego do badań powiatu z województwa zachodniopomorskiego. Do badań wykorzystano autorskie kwestionariusze – ankiety. Zebrane informacje w kwestionariuszach ankiet zakodowano i opracowano komputerowo. Do analizy statystycznej badanych zależności zastosowano test C Pearsona, V Cramera, R rang Spearman. Wyniki: Jak wynika z badań, znaczna część młodzieży sięga po tytoń i napoje alkoholowe. Stwierdzono zależność palenia tytoniu od płci badanych – znacznie częściej sięgają po tytoń chłopcy (15,52%) niż dziewczęta (10,62%). W przypadku picia napojów alkoholowych zaobserwowano odwrotną sytuację. Znacznie częściej piją alkohol dziewczęta (59,12%) niż chłopcy (54,87%). Również stwierdzono zależność picia alkoholu od wykształcenia rodziców (im wyższe wykształcenie rodziców tym spożycie alkoholu większe – 67,35%) oraz od sytuacji finansowej gospodarstwa domowego i dochodu (im wyższy dochód na 1 członka rodziny tym spożycie alkoholu jest wyższe – 23,76%). Wnioski: znaczna część badanej młodzieży ze środowiska wiejskiego stosuje używki (tytoń i alkohol). Stwierdzono również zależności stosowania używek od wybranych zmiennych opisowych, takich jak: płeć, wykształcenie rodziców, sytuacja finansowa gospodarstwa domowego oraz dochód w gospodarstwie domowym.Pozycja Sprawozdanie z 21 Światowego Kongresu Prawa Medycznego Coimbra, 2–6 sierpnia 2015 r.(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Jacek, Anna; Miaskowska-Daszkiewicz, KatarzynaPozycja Zmiany ogniskowe wątroby w przebiegu włóknienia zaotrzewnowego – opis przypadku i syntetyczny przegląd piśmiennictwa(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Kołodziej-Spirodek, Lilianna; Rusiecka, Agnieszka; Hunia-Pająk, Karolina; Gutkowski, KrzysztofWłóknienie zaotrzewnowe (ang. retroperitoneal fibrosis, RF) jest rzadkim schorzeniem, którego istotę stanowi proliferacja patologicznej tkanki łącznej w przestrzeni zaotrzewnowej. Zmiany lokalizują się najczęściej wokół aorty brzusznej, żyły głównej dolnej i moczowodów. Włóknienie może przyjmować także nietypową lokalizację i zajmować inne narządy jamy brzusznej. Etiologia choroby nie jest w pełni poznana, jakkolwiek uważa się, iż może mieć związek z procesami autoimmunizacyjnymi. W diagnostyce schorzenia główną rolę odgrywają badania obrazowe i obraz histopatologiczny. Leczenie opiera się na glikokortykoterapii, lekach immunosupresyjnych oraz leczeniu chirurgicznym. Rokowanie uzależnione jest od wczesnego rozpoznania i wdrożenia odpowiedniego rodzaju terapii. W pracy przedstawiamy przypadek 53-letniej chorej ze zmianami ogniskowymi w wątrobie w przebiegu RF, które uległy znamiennej regresji w wyniku leczenia glikokorykosteroidem wraz z syntetycznym przeglądem piśmiennictwa.Pozycja Wybrane metody w ocenie efektów rehabilitacji u pacjentów po udarze mózgu leczonych w oddziale rehabilitacji(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Przysada, Grzegorz; Guzik, Agnieszka; Wolan-Nieroda, Andżelina; Walicka-Cupryś, Katarzyna; Drużbicki, MariuszCelem pracy była ocena metod stosowanych do analizy stanu pacjentów i efektów rehabilitacji w grupie osób po udarze mózgu leczonych w oddziale rehabilitacji. Prześledzono również, w jakim stopniu stosowane w badaniu skale oceny stanu chorych są ze sobą skorelowane, a tym samym wiarygodne i przydatne w ocenie efektu rehabilitacji w tej grupie pacjentów. Materiał i metoda. Badaniem objęto grupę 1124 pacjentów po przebytym udarze mózgu. Średni wiek badanych w czasie rehabilitacji wynosił 64,3 lat ± 12,6, czas od udaru 24,4 miesięcy. W ocenie stanu pacjentów wykorzystano test Brunnström, wskaźnik Barthel, sprawność ogólną oraz test Wilcoxona oraz korelacji rang Spearmana, za istotność statystyczną przyjęto p > 0,05. Wyniki. Stwierdzono po zakończeniu rehabilitacji istotną poprawę we wszystkich stosowanych miarach sprawności. Największą średnią wartość poprawy w badanej grupie uzyskano z wykorzystaniem wskaźnika Barthel (3,25). U 4,6% badanych nie odnotowano poprawy w zakresie analizowanych testów i skal, natomiast aż, u 43,4% była ona widoczna we wszystkich trzech stosowanych w ocenie stanu pacjentów miarach sprawności. Wykazano przeciętna korelację testu Brunnström z dwoma pozostałymi miarami sprawności. Wnioski. Wielokierunkowa kompleksowa rehabilitacja, prowadzona przez zespół rehabilitacyjny przynosi istotną poprawę stanu pacjentów po udarze mózgu obserwowaną we wszystkich stosowanych miarach oceny sprawności. Test Brunnström, wskaźnik Barthel, test sprawność ogólnej służące do oceny stanu pacjentów po udarze mózgu pozostają w słabej wzajemnej korelacji, co udowadnia, iż mierzą różne aspekty zdrowia człowieka. Należy jednocześnie stosować kilka różnych metod oceny stanu zdrowia, co stwarza możliwość obiektywnej i szerokiej oceny uzyskanych wyników leczenia oraz zmian zachodzących w przebiegu procesu rehabilitacji.Pozycja Postawa a skład ciała dziewcząt w wieku pokwitania(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Burdukiewicz, Anna; Pietraszewska, Jadwiga; Andrzejewska, Justyna; Piojda, Tomasz; Stachoń, AleksandraCel pracy. Okres dojrzewania płciowego wyróżnia się dużymi zmianami w cechach morfologicznych i funkcjonalnych ustroju. Jest to również faza krytyczna dla kształtowania się postawy ciała. Celem pracy jest zbadanie zmienności rozwojowej cech posturalnych i składu ciała dziewcząt w wieku 13–15 lat. Materiał i metoda. Wykorzystano ciągłe dane pomiarowe 91 dziewcząt uczęszczających do gimnazjum publicznego we Wrocławiu. Zmierzono masę i wysokość ciała, które posłużyły do wyliczenia BMI. Skład ciała oceniono metodą bioelektrycznej impedancji (aparat BIA 101S firmy Akern, oprogramowanie Bodygram 1.31). W analizie wykorzystano następujące cechy: masa komórkowa, masa pozakomórkowa, masa tłuszczu, masa ciała szczupłego. Na podstawie wielkości bezwzględnych wyliczono dwa wskaźniki: masa komórkowa/ masa pozakomórkowa i ciało szczupłe/tłuszcz. Ocenę postawy ciała przeprowadzono, korzystając ze sprzężonego z komputerem Posturometru S. Obliczenia przeprowadzono, korzystając z pakietu Statistica 10. Wyniki i wnioski. Odnotowano wzrost masywności sylwetki oceniany wskaźnikiem BMI oraz powiększenie masy komórkowej w relacji do pozakomórkowej. Masa ciała szczupłego w odniesieniu do masy tłuszczu ulega natomiast wyraźnemu zmniejszeniu, co wiąże się z kształtowaniem właściwych dla płci żeńskiej relacji w składzie ciała. Wzrastanie cech posturalnych, takich jak wysokości wyrostków barkowych, dolnych kątów łopatek i wysokości kolców biodrowych tylnych górnych kształtuje się podobnie do zmian w wysokości ciała. Z wiekiem zmniejszeniu ulega nachylenie części krzyżowej kręgosłupa, a powiększa się kąt nachylenia części piersiowo-lędźwiowej. W kolejnych porównaniach zaobserwowano zwiększenie frekwencji sylwetek kifotycznych (podtyp II), równoważnych (wszystkie podtypy) i lordotycznych (podtyp II). Ponadto odnotowano tendencję do zwiększania się liczby osób cechujących się bardzo dobrą sylwetką. Jedynie w wieku 14 lat zaobserwowano przejściowe zwiększenie częstości występowania postaw wadliwych i złych.Pozycja Aktywność fizyczna kobiet po mastektomii(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Karczmarek-Borowska, Bożenna; Czaja, Ewelina; Golon, KamilaWstęp. Aktywność fizyczna ma ogromne znaczenie w przebiegu leczenia jak i w rokowaniu chorych na raka piersi, może zapobiegać powikłaniom jak i przyczyniać się do poprawy jakości życia. Badania zostały przeprowadzone w Mieleckim Klubie Amazonek. Materiał i metoda. Badaniem objęto 60 kobiet w wieku od 30 do 68 roku życia (średnia wieku 53,6 lat). Do przeprowadzenia badania użyto ankiety własnego autorstwa oraz Międzynarodowego Kwestionariusza Aktywności Fizycznej (IPAQ). Najliczniejszą grupę wśród badanych stanowiły kobiety po 50 roku życia (58,3%). Większość badanej grupy stanowiły kobiety zamężne 58,3%. 70% badanych kobiet mieszkało w mieście. Najmniejszą grupę stanowiły kobiety z wykształceniem podstawowym 15%, zaś największą stanowiły kobiety z wykształceniem średnim (58,3%). 56,7% badanej grupy stanowiły kobiety niepracujące. Wyniki. Dzięki aktywności fizycznej 76,7% badanych lepiej się czuje, ponadto 55% kobiet uważa, że ma więcej energii oraz lepszą kondycję. Połowa badanych uważa, że aktywność fizyczna ma istotne znaczenie w zapobieganiu raka piersi i innych chorób nowotworowych. Według dużej liczby badanych, aktywność fizyczna bardzo pomogła im w powrocie do zdrowia po zabiegu operacyjnym. Wnioski. Z przeprowadzonych badań wynika, że zdecydowanie bardziej aktywne były panie młodsze (poniżej 50 lat). Nieznacznie częściej średnia ogólna aktywność badanych była większa wśród pań mieszkających na wsi. Średnia aktywność zawodowa badanych zwiększała się wraz ze wzrostem poziomu ich wykształcenia. Średnia aktywność badanych pod względem przemieszczania się największa była wśród kobiet z wykształceniem średnim, nieco mniejsza wśród kobiet w wykształceniem wyższym i najmniejsza wśród kobiet z wykształceniem podstawowym.Pozycja Możliwość przepisywania recept przez pielęgniarki i położne – stan prawny w Polsce i ogólny przegląd sytuacji na świecie(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Bartosiewicz, Anna; Binkowska-Bury, Monika; Januszewicz, PawełPrzedmiotem niniejszego opracowania jest przedstawienie obecnie obowiązującego stanu prawnego w Polsce dotyczącego rozszerzenia uprawnień pielęgniarek i położnych o możliwość wypisywania recept. Zgodnie z nowymi przepisami pielęgniarki i położne będą mogły wystawiać recepty od 1 stycznia 2016 roku na podstawie uchwalonego projektu ustawy, wniesionego przez rząd. Ponadto przedstawiono krótką charakterystykę doświadczeń innych krajów. Funkcjonowanie systemu wypisywania recept przez pielęgniarki zostało omówione na przykładzie 10 państw: Irlandii, Wielkiej Brytanii, Holandii, Szwecji, Stanów Zjednoczonych, Botswany, Australii, Nowej Zelandii, Kanadzie i Republiki Południowej Afryki. Pozytywne doświadczenia innych państw w przedmiotowej kwestii mogą służyć jako przykład utworzenia i doskonalenia rozwiązań w Polsce.