Przeglądanie według Autor "Zalega, Tomasz"

Aktualnie wyświetlane 1 - 17 z 17

Assessment of the financial situation, determinants and the level of debt of seniors’ households
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Zalega, Tomasz
Population ageing is, on the one hand, a natural and inevitable process that occurs in every highly developed economy and, on the other hand, the biggest challenge for modern states, economies and entrepreneurs. This problem is beginning to affect Poland as well. Older people do not form a homogeneous group in terms of financial situation. Varying income levels of seniors’ households lead to marked differences also in the ways and purposes of spending money. Furthermore, such households also have an adverse structure of expenditure because of a small number of household members and a high proportion of fixed expenditure in the total spending. This article aims to assess the financial situation and the main causes and level of debt of seniors’ households. Secondary research results were also used in order to compare the author’s results with the research outcomes obtained by various research and scientific institutes.
Consumption Megatrends in the Conditions of Globalization
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Zalega, Tomasz
Globalisation is one of the challenges at the turn of the 20th and 21st centuries. This notion is used in everyday life and may be considered from different points of view, because globalisation is a process relevant to and significantly affecting various aspects of human existence. Globalisation processes determine the changes in the system of consumer values. Globalisation of consumption is also treated as both a cause and a result of changes in consumer behaviour on the market. It involves a spread and extension of the product offer promoted on the global market, leading to convergence of consumption patterns and purchase and consumption behaviours in different parts of the world. Societies in developing countries relatively quickly adopt patterns that emerge in developed countries, often at the expense of their local cultural identities. This article aims to reveal the relationship between globalisation processes and the market behaviour of today’s consumers. The study contains a purely theoretical analysis of the processes of consumption globalisation. In view of the requirements concerning its length, imposed by the journal, the first part of the paper concentrates solely on discussing the key determinants of globalisation as well as mechanisms and manifestations of consumption globalisation processes. Further, the focus is on consumption megatrends emerging in the era of globalisation and the Internet.
Determinants considered by Polish seniors when purchasing food and some durable goods
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Zalega, Tomasz
The ageing of societies is a commonplace process. It accompanies the development of the world population, although with different intensity. Age structures undergo transformations because of quantitative and qualitative changes affecting the course of demographic processes such as fertility, mortality, and migration, which are explained by general laws formulated by demographic transition theory. Moreover, human life expectancy is extended by continuing socio-economic changes, increasingly fast technological progress, rising living standard of populations, and advances and achievements of medicine. As a result, the number of elderly people grows faster than the number of births. Elderly persons are increasingly often perceived as a desirable and appreciated group of customers. They are important not only as consumers, but also as an object of research. The increasing proportion of elderly consumers and their economic emancipation have a significant effect on both the level and structure of consumption. The aim of the article is to identify the shopping behaviours of elderly people in terms of consumer decision making. A short introduction is followed by part one of the article, which explains the notion of consumer behaviours and presents their major determinants. In part two, after the research methodology and the selection of the sample are discussed, the key factors affecting the purchases of food articles and selected market goods, alternative consumer trends, and places where older persons do their shopping are analysed.
Diagnoza oszczędności w wielkomiejskich gospodarstwach domowych w Polsce w okresie kryzysu
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2013) Zalega, Tomasz
Celem artykułu jest uchwycenie sytuacji materialnej, ze szczególnym uwzględnieniem oszczędności wielkomiejskich gospodarstw domowych w Polsce w okresie kryzysu finansowo-ekonomicznego. W celu zebrania pełnych i aktualnych informacji na temat poziomu bieżących dochodów gospodarstw domowych, ich oszczędności, w badaniu bezpośrednim zastosowano metodę wywiadu kwestionariuszowego na próbie 1896 gospodarstw domowych w 10 największych miastach Polski. Niniejszy artykuł próbuje spojrzeć na zagadnienie oszczędności wielkomiejskich gospodarstw domowych w Polsce w okresie kryzysu finansowo-ekonomicznego. W wyniku przeprowadzonych badań uchwycono strukturę oszczędności w ankietowanych gospodarstwach oraz cel ich przeznaczenia.
Dimensions of the influence of the virtualisation of consumption on the decision-making of young Polish consumers
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Zalega, Tomasz
The expansion of the Internet has undoubtedly contributed to the fast development of a trend known as virtualisation of consumption. This consumer trend is primarily followed by young consumers. Their use of the Internet has led to improvements to the consumption process and facilitated their access to unlimited sources of information, consumer goods and services. Information and communication technologies make it easier and faster for young consumers to access rich sources of information about products and services offered on the web. Consequently, consumer choice increases, expanding opportunities for online shopping. In this way, consumption styles may be personalised as young consumers are more and more eager to shop online with home delivery of the goods so purchased. It should also be noted that young online shoppers have easier access to product innovations and can themselves generate such innovations by posting their opinions about specific offers. The objective of the article is to identify how virtualisation of consumption influences the decision-making of young Polish consumers. The first section explains what virtualisation of consumption essentially involves as an alternative consumer trend. In the second part, the research conceptualisation and the research sample selection and characteristics are outlined, and then the concentration is on the use of the Internet by young people and the implementation of virtualisation processes in consumer behaviours of this age group.
Etnocentryczne zachowania nabywcze miejskich srebrnych singli w Polsce
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Zalega, Tomasz
Artykuł ma charakter badawczy i dotyczy analizy zjawiska etnocentryzmu konsumenckiego wśród miejskich srebrnych singli w Polsce. Jego podstawowym celem jest identyfikacja wpływu etnocentryzmu konsumenckiego na przebieg procesu decyzyjnego samotnych osób starszych. W pierwszej części tekstu wyjaśniono pojęcie i istotę trendu konsumenckiego, jakim jest etnocentryzm konsumencki. W dalszej części opracowania skoncentrowano się na konceptualizacji badań oraz opisie próby badawczej i jej cech charakterystycznych. Z kolei w ostatniej części tekstu, w oparciu o przeprowadzone badania, podjęto się próby uchwycenia zachowań konsumenckich samotnych seniorów wpisujących się w ideę etnocentryzmu konsumenckiego. Z informacji uzyskanych z obu etapów przeprowadzonego badania wynika, że postawy etnocentryczne wśród srebrnych singli występują najczęściej na rynku produktów żywnościowych, zaś w mniejszym stopniu uwidaczniają się one w przypadku zakupu produktów nieżywnościowych. Natomiast natężenie tych postaw zależy od cech demograficzno-społecznych respondentów. Postawy etnocentryczne w swoich decyzjach konsumenckich częściej wykazują samotni mężczyźni niż seniorki. Wybór produktów krajowych wymaga od konsumentów posiadania pewnej wiedzy społeczno-ekonomicznej, która pozwoli im na podjęcie decyzji zakupu w sposób przemyślany, zgodny z własnymi preferencjami i odczuciami. Natomiast w postawach etnocentrycznych obok elementu poznawczego, jakim jest wiedza (również przekonania), duże znaczenie mają także elementy psychologiczne (afektywne – uczucia), które pozostają z tym pierwszym w ścisłym związku i harmonii.
Konsumpcja dóbr trwałego użytku i zachowania przystosowawcze wśród polskich elit ekonomicznych w warunkach kryzysu
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Zalega, Tomasz
Kryzys gospodarczy na świecie wywołał dość wyraźne reperkusje w gospodarkach wszystkich krajów. Niewątpliwie wymiarami społecznymi kryzysu światowego są: wzrost bezrobocia, spadek dochodów gospodarstw domowych, zmiana struktury spożycia, zmiany stylów zachowań aż po odczuwanie poważnych stanów lęku i depresji, które wynikają z obawy przed utratą pracy, trudnościami w znalezieniu nowej pracy, pogorszeniem sytuacji materialnej, obawą przed utratą oszczędności czy niemożnością spłacania kredytów. Ponieważ kryzys światowy wpłynął również na polską rzeczywistość społeczno-gospodarczą w artykule skoncentrowano się na przeanalizowaniu wyposażenia w dobra trwałego użytkowania i zachowania przystosowawcze gospodarstw domowych wysokodochodowych w czasie kryzysu. Po omówieniu metodologii i założeń badania przeanalizowano ocenę wyposażenia elit ekonomicznych w dobra trwałego użytku, w zakresie zmechanizowanego sprzętu gospodarczego, sprzętu informacyjno-rozrywkowego oraz sprzętu mobilnego, a także dokonano analizy stanu posiadania tych dóbr. W dalszej części artykułu skoncentrowano się na rzeczywistych, jak i planowanych postawach konsumentów w czasie kryzysu w zakresie wyposażenia w niektóre dobra trwałego użytku. Podsumowanie rozważań i ważniejsze wnioski kończą artykuł.
Konsumpcja osób starszych w Polsce
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2015) Zalega, Tomasz
Artykuł porusza problem konsumpcji w gospodarstwach domowych emerytów w Polsce. Celem artykułu jest przedstawienie sytuacji dochodowej, wydatków oraz struktury konsumpcji ludzi w wieku starszym. Podjęta tematyka została zrealizowana na podstawie analizy danych GUS, dotyczącej budżetów gospodarstw domowych emerytów w latach 2007–2012. Struktura artykułu jest następująca: po krótkim wprowadzeniu, w pierwszej części tekstu, w sposób syntetyczny, wyjaśniono pojęcie starości i procesu starzenia się, a następnie zaprezentowano zmiany demograficzne zachodzące w społeczeństwie polskim. W drugiej części artykułu przeanalizowano sytuację materialną (sytuację dochodową, poziom i strukturę wydatków konsumpcyjnych oraz strukturę rzeczową wydatków), oraz tendencje rozwojowe konsumpcji (zmiany w spożyciu żywności i wyposażeniu w dobra trwałego użytku) polskich emerytów. Syntetyczna konstatacja wieńczy niniejszy tekst.
Miejsce usług w konsumpcji gospodarstw domowych wysokodochodowych
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2010) Zalega, Tomasz
Obecnie wyższy poziom życia jest utożsamiany z wyższą konsumpcją usług. Serwicyzacja konsumpcji wpisuje się zatem w proces utrwalania nowych wzorców zachowań i stylu życia. Dzieje się tak dlatego, ponieważ usługi pełnią wiele funkcji, m.in. umożliwiają korzystanie z osiągnięć cywilizacyjnych (np. usługi telekomunikacyjne), wzbogacają osobowość człowieka (np. usługi edukacyjne, kulturalne, zdrowotne), są istotnym elementem czasu wolnego (usługi gastronomiczne, pielęgnacyjne, turystyczne), a także pozwalają zabezpieczyć szeroko pojęte finanse gospodarstw domowych (np. usługi ubezpieczeniowe, bankowe). Dowodzi to, że współczesne gospodarstwa domowe coraz częściej i w coraz większym zakresie korzystają z różnego rodzaju usług, zwłaszcza tych, które rozwinęły się w wyniku postępującego procesu globalizacji i internacjonalizacji. Ponieważ usługi w coraz większej mierze przyczyniają się do kreowania nowych potrzeb i ich zaspokajania, w artykule skoncentrowano się na omówieniu miejsca usług w konsumpcji gospodarstw domowych wysokodochodowych. Po omówieniu metodologii i założeń badania przeanalizowano kształtowanie się wydatków gospodarstw domowych wysokodochodowych na usługi, a następnie poziom zaspokojenia potrzeb w tym zakresie oraz uwarunkowania decyzji związane z zakupem różnego rodzaju usług. Podsumowanie rozważań i ważniejsze wnioski kończą niniejszy artykuł.
Nowe trendy konsumenckie jako przejaw innowacyjnych zachowań współczesnych konsumentów
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2016) Zalega, Tomasz
Artykuł ma charakter teoretycznych rozważań na temat wzajemnych powiązań między innowacjami a konsumpcją i zachowaniami współczesnych konsumentów na rynku. W pierwszej części tekstu skoncentrowano się na wyjaśnieniu pojęcia i istoty nowych trendów i innowacji. Z kolei w dalszej części opracowania omówiono dostrzegalne symptomy innowacyjności w zachowaniach współczesnych konsumentów. Z uwagi na wymogi objętościowe czasopisma, w artykule, w sposób syntetyczny, przeanalizowano najważniejsze, zdaniem autora, alternatywne trendy konsumenckie świadczące o innowacyjnych zachowaniach konsumentów na rynku. Uwagę poświęcono także uwarunkowaniom rozwoju i przejawom prosumpcji, mediom społecznościowym, multitaskingowi, crowdsourcingowi, Point&Know/Point&Buy, konsumpcji kolaboratywnej i sprytnym zakupom. To właśnie w tzw. nowych trendach i przejawach prosumpcyjnych znawcy tematu dopatrują się przejawów konsumpcji innowacyjnej.
Oniomania in the purchasing behaviour of young Polish consumers – an economic approach
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Zalega, Tomasz
Oniomania (shopaholism) is not commonly perceived as an impulse control disorder, addiction to a specific activity, but rather as a trivial issue often taken lightly, more as a fad than a serious problem. The literature analyses oniomania in anthropological, socio-pedagogical, psychological, psychiatric and economic terms. This article focuses solely on the economic explanation of compulsive buying in the consumer behaviour of young people. Its aim is to identify oniomania in the consumer behaviour of young persons and to prove that such behaviour is determined by demographic and social characteristics such as: gender, age, marital status, wealth, and place of residence. The study focused on the analysis of selected factors (attitudes to shopping, time spent shopping, shopping frequency, motives and feelings accompanying consumers when shopping, and most often bought products) that affect compulsive shopping among young consumers. The tool used to conduct the research was my original questionnaire comprising 50 closed-ended questions regarding alternative consumer trends, including oniomania. The survey was carried out from 1st February to 1st May 2018. The participants were recruited via the ankietka.pl website and social media such as Facebook, Whatsapp, Messenger, and e-mail. In order to partake in the survey, those interested had to visit a specific website containing the questionnaire. It was also distributed across special forums, university and private school fanpages. The survey covered people aged 18–34 belonging to the Y and Z generations. The survey suggests that young females suffer from oniomania more frequently than men. Not only do they shop several times a week and feel relaxed as a result, but also they spend more than 3 hours shopping. Moreover, the survey has confirmed a positive correlation between the sex of respondents (mainly women) and oniomania, and a negative one between compulsive buying on the one hand and the level of education and disposable income of young respondents on the other.
Sprytne zakupy w zachowaniach konsumenckich miejskich „srebrnych singli” w Polsce
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2024-06) Zalega, Tomasz
Celem opracowania jest identyfikacja i analiza zachowań nabywczych „srebrnych singli”, które wpisują się w ideę sprytnych zakupów. Podstawą analizy jest kwestionariusz ankiety przeprowadzonej w dwóch etapach, w latach 2018–2022. Pierwszy z zaplanowanych etapów badań został przeprowadzony na próbie 3167 starszych singli w okresie od 1 lutego do 30 października 2018 r. oraz od 1 maja do 30 października 2019 r. Z kolei drugi etap badań przeprowadzono od 1 marca do 30 września 2021 r., a następnie od 6 lutego do 30 września 2022 r. na próbie 3834 osób starszych żyjących w pojedynkę. Zgodnie z przyjętymi założeniami badawczymi, w próbie znalazły się osoby powyżej 65. roku życia, które podejmowały suwerenne decyzje konsumpcyjne na rynku. Wybór metody badawczej był podyktowany starszym wiekiem ankietowanych, których otwartość na nowe media, często wykorzystywane w badaniach bezpośrednich, jest ograniczona. W kontekście uzyskanych wyników można stwierdzić, że w niewielkim stopniu zachowania konsumenckie samotnych osób starszych są zgodne z trendem konsumenckim, jakim są sprytne zakupy. Osoby starsze żyjące w pojedynkę, zachowujące się zgodnie z jego zasadami, w trakcie robienia zakupów starają się nie ulegać pokusom impulsywnych decyzji i kupują wyłącznie te produkty, które wcześniej zaplanowały. Niemalże co piąty „srebrny singiel” przyznaje, że dokonuje zakupu tylko tych produktów, które wcześniej zaplanował kupić. Z kolei co trzeci respondent twierdzi, że bardzo rzadko zdarza mu się kupić produkty wcześniej nieplanowane, zaś prawie połowa samotnych seniorów zaznacza, że mniej więcej co drugie zakupy zdarza im się nabyć produkty wcześniej nieplanowane. Z przeprowadzonego badania wynika, że samotne osoby starsze, jako konsumenci, coraz częściej są świadomymi podmiotami rynkowymi zdającymi sobie doskonale sprawę z różnorodności cen, produktów i usług oraz dodatkowych możliwości produktowych i dystrybucyjnych. Dzieje się to za sprawą wszechobecnego Internetu, technologii umożliwiających ciągły dostęp do sieci, opinii innych użytkowników, a także zróżnicowanych cen produktów i usług dostępnych na rynku. Współcześni samotni seniorzy, jako konsumenci, nie są nastawieni wyłącznie na zakup produktów po jak najniższej cenie, lecz wręcz przeciwnie, skrupulatnie analizują wszystkie dostępne oferty rynkowe i opinie producentów w celu podjęcia optymalnej decyzji, gwarantującej im zakup produktów dobrej jakości i po jak najatrakcyjniejszej cenie. Prezentowane w artykule badania stanowią fragment większego projektu badawczego, którego celem jest próba przeanalizowania sytuacji ekonomicznej, struktury konsumpcji, zachowań konsumenckich oraz trendów konsumenckich, w których założenia wpisuje się postępowanie miejskich „srebrnych singli” w Polsce. Z uwagi na ograniczone możliwości finansowe badania, na podstawie których dokonano identyfikacji zachowań konsumenckich miejskich „srebrnych singli” wpisujących się w ideę sprytnych zakupów, przeprowadzono jedynie w największych miastach Polski. Natomiast nie udało się przeprowadzić badań wśród samotnych seniorów żyjących na wsi. W efekcie, poczynionych wniosków nie należy traktować jako reprezentatywne dla populacji polskich „srebrnych singli”. Niniejsza publikacja jest pierwszą w Polsce, i jedną z nielicznych w literaturze światowej, która analizuje zachowania miejskich „srebrnych singli” wpisujące się w założenia trendu konsumenckiego, jakim są sprytne zakupy.
Sytuacja materialna w gospodarstwach domowych z osobą bezrobotną (w świetle wyników badań własnych)
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2009-12) Zalega, Tomasz
W artykule przeanalizowano sytuację materialną gospodarstw domowych z osobami bezrobotnymi. W świetle uzyskanego materiału źródłowego skoncentrowano się na dogłębnej analizie sytuacji finansowej, działań podejmowanych w celu poprawy warunków materialnych oraz subiektywnej oceny warunków materialnych ankietowanych gospodarstw domowych.
The “Family 500+” programme versus the economic activity of women in Poland
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2020) Krajewski, Krzysztof; Zalega, Tomasz
The “Family 500+” programme was introduced by the Act on State Aid for Child Support. It differs from many other public programmes in that it has deeply penetrated the general awareness of Poles, which may result from the amount of the benefit, its simplicity, media coverage and the feeling that this policy directly affects people’s lives. There are comments about the impact of the programme on the condition of the labour market. It is believed that to some extent it discourages some women from taking up work, thereby potentially causing their economic activity to decline and unemployment to increase over the longer time frame. Undoubtedly, “Family 500+” is already a very large challenge for the state budget. It is highly probable that the huge funding needed to cover benefits will grow each year, constituting an important government transfer. The goal of the paper is to depict the relationship between “Family 500+” and the economic activity of women in Poland. This study is a research exercise. Quantitative methods were used, including: logistic regression modelling and Holt forecasting. The analysis suggests the conclusion that “Family 500+” has contributed to the reduction of extreme poverty in households with children but also has affected the economic activity of women in Poland, in particular younger ones, aged 25–34 years, who have low educational attainments and live in poorer voivodships. The analysis of micro data from the Human Capital Balance study has clearly confirmed that “Family 500+” negatively affects the likelihood of being economically active, which holds true not only for women at a certain age or of a certain background, but for all those surveyed.
Upadłość konsumencka a zadłużanie się miejskich gospodarstw domowych w Polsce w okresie kryzysu
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Zalega, Tomasz
Artykuł jest poświęcony uchwyceniu źródeł niewypłacalności i stosunku do zjawiska upadłości konsumenckiej w miejskich gospodarstwach domowych w Polsce w okresie kryzysu gospodarczego. W oparciu o najnowszą literaturę przedmiotu, wyjaśniono pojęcie, przyczyny i skutki niewypłacalności gospodarstw domowych. Bazując na danych uzyskanych z Ministerstwa Sprawiedliwości poddano syntetycznej analizie procedurę upadłościową w Polsce w latach 2009–2012. W drugiej części artykułu, po zaprezentowaniu metodologii badań i krótkiego opisu próby badawczej, przeanalizowano zjawisko niewypłacalności i upadłości konsumenckiej, przyczyny nadmiernego zadłużania się gospodarstw domowych oraz ocenę sytuacji finansowej i zadłużenia badanych gospodarstw domowych. Kolejnym zagadnieniem poruszonym w tekście jest analiza wiedzy i postaw ankietowanych gospodarstw domowych wobec zjawiska upadłości gospodarstw domowych. Wyniki badań własnych zostały skonfrontowane z danymi pochodzącymi z Diagnozy Społecznej 2011 oraz Raportem NBP na temat stanu zadłużenia polskich gospodarstw domowych. Podsumowanie rozważań i ważniejsze wnioski kończą niniejszy tekst.
Virtualisation of consumer behaviours of Polish seniors
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Zalega, Tomasz
Skilful use of the Internet allows contemporary consumers to take full advantage of the civilisational, cultural, social and economic achievements to date. The use of modern technology and the Internet is undoubtedly a great opportunity for modern households to raise their living standard and quality of life, increase professional mobility and develop intellectually. These trends are also followed by seniors. However, due to the rapid development of ICT, some seniors who use computers are lagging behind the technological development, using mainly obsolete applications. This, in turn, means that seniors use the Internet to search for information about products, shop online or use online banking services in the virtual world less often than other age groups. The aim of this article is to provide an insight into how consumption virtualisation affects consumer behaviours of Polish seniors. The structure of the article is as follows. After a brief introduction, the first section explains consumer behaviours and, consumption virtualisation as an alternative consumer trend and discusses the availability of the Internet among Polish consumers, including the elderly. In the second part hereof, the research methodology and the research sample selection are outlined, and then the concentration is on the use of the Internet by Polish seniors and the implementation of virtualisation processes in consumer behaviours of this age group.
Wpływ kryzysu na postawy i zachowania gospodarstw domowych wysokodochodowych
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011) Zalega, Tomasz
Kryzys gospodarczy na świecie wywołał dość wyraźne reperkusje w gospodarkach wszystkich krajów. Niewątpliwie wymiarami społecznymi kryzysu światowego są: wzrost bezrobocia, spadek dochodów gospodarstw domowych, zmiana struktury spożycia, zmiany stylów zachowań aż po odczuwanie poważnych stanów lęku i depresji, które wynikają z obawy przed utratą pracy, trudnościami w znalezieniu nowej pracy, pogorszeniem sytuacji materialnej, obawą przed utratą oszczędności czy niemożnością spłacania kredytów. Ponieważ kryzys światowy wpłynął również na polską rzeczywistość społeczno-gospodarczą, w artykule skoncentrowano się na próbie identyfikacji postaw i zachowań konsumpcyjnych gospodarstw domowych wysokodochodowych w kryzysie. Po omówieniu metodologii i założeń badania przeanalizowano subiektywną ocenę warunków materialnych i działania podejmowane w celu ich poprawy w gospodarstwach domowych zaliczanych do elit ekonomicznych, a następnie skoncentrowano się głównie na postawach konsumentów wobec kryzysu oraz zmianach w strukturze konsumpcji elit ekonomicznych. Podsumowanie rozważań i ważniejsze wnioski kończą niniejszy artykuł.