Doktoraty (KNP) / Doctoral Theses (CoNS)
URI dla tej Kolekcji
Przeglądaj
Ostatnio nadesłane materiały
Aktualnie wyświetlane 1 - 5 z 96
- PozycjaWpływ antropogenicznych zaburzeń siedlisk w potoku górskim na strukturę makrozoobentosu i ichtiofauny(Uniwersytet Rzeszowski, 2023-03-09) Szmuc JoannaKoryto badanego potoku w zostało przekształcone poprzez budowę progów i przepustów kołowych (lata 70. XX w.). Konstrukcje te stały się przeszkodą dla ryb i powodowały przekształcenie siedlisk dla bezkręgowców. W 2012 r. bariery usunięto. Celem pracy była ocena reakcji fauny wodnej na antropogeniczne zmiany siedlisk w potoku górskim. Badania prowadzono przed (2009) i po renaturyzacji (2014-2021). Wykonano pomiary parametrów hydromorfologicznych koryta i fizyko-chemicznych wody. W każdym roku badań odławiano ryby, a makrozoobentos pobierano na wszystkich stanowiskach trzykrotnie w każdym roku badań (2009, 2014, 2019). W każdej porze roku 2017/2018, pobrano też próby bentosu w mikrosiedliskach. Analizy statyczne wykonano stosując m.in. PERMANOVA, PCA, PCO, RDA. Odbudowane odcinki koryta oferowały dogodne siedliska dla ryb, zapewniając kryjówki, refugia sezonowe, miejsca tarła i wzrostu narybku. Głównymi czynnikami wpływającymi na strukturę makrozoobentosu były: charakter podłoża, w tym głazy wbetonowane w dno, oraz obecność martwej materii organicznej. Analiza mikrosiedlisk wykazała m.in., że skąposzczety i niektóre ochotkowate były pozytywnie skorelowane z obecnością drobnoziarnistego osadu na dnie. Natomiast z głazami wbetonowanymi najsilniej skorelowane były chrząszcze Elmidae czy jętki Baetidae. Wykazano, że jeśli koryto potoku zostanie odbudowane z zastosowaniem właściwie dobranych technik renaturyzacyjnych, fauna wodna może być obfita i zróżnicowana.
- PozycjaKształtowanie się epifitycznej i epiksylicznej bioty porostów świerka pospolitego pod wpływem naturalnych zaburzeń w drzewostanach Gorczańskiego Parku Narodowego(Uniwersytet Rzeszowski, 2023-02-02) Tanona MagdalenaRozprawa doktorska miała na celu określenie zmian w zbiorowiskach porostów zasiedlających żywe drzewa i drewno świerka pospolitego, w odpowiedzi na naturalne zaburzenia dotykających drzewostany Gorczańskiego PN (Karpaty Zachodnie PL) gradacje kornika drukarza oraz wiatrowały. Jednocześnie, oceniono wpływ na biotę porostów nadrzewnych świerka zanieczyszczeń powietrza w oparciu o metodę wskaźnik czystości powietrza IAP. Zanieczyszczenia atmosferyczne okazały się stanowić w Gorcach czynnik o niewielkim znaczeniu dla występowania porostów epifitycznych. W okresie 1993–2018, znacznie wzrosła ogólna liczba obserwowanych gatunków porostów epifitycznych na korze drzew ocalałych na powierzchniach monitoringowanych, jak również średnia liczba gatunków w przeliczeniu na powierzchnię badawczą. Spadło pokrycie pni drzew gatunkami dominującymi, lecz także zmniejszył się udział gatunków wielkoplechowych. Wiek drewna był najważniejszym z testowanych czynników istotnie i pozytywnie wpływającym na różnorodność i obfitość porostów zarówno na stojących pniach, jak i leżących kłodach świerków. Wielkoskalowy rozpad drzewostanów, sprzyjał większej obfitości porostów na badanych rodzajach podłoży. Pomiar twardości drewna przy użyciu durometru pozwolił ustalić preferencje stwierdzonych gatunków w stosunku do stopnia jego rozkładu oraz potencjalny przebieg sukcesji porostów na martwym drewnie świerkowym
- PozycjaWpływ wybranych metod obróbki termicznej oraz sposobów pakowania na jakość i wartość odżywczą produktów typu „ready to cook” z papryki czerwonej(Uniwersytet Rzeszowski, 2023-01-23) Hanus PawełCelem pracy było określenie wpływu zastosowania różnych metod obróbek termicznych oraz sposobów pakowania do przygotowania produktów typu „ready to cook” z papryki czerwonej na cechy fizyko-chemiczne, w tym zawartość związków biologicznoaktywnych oraz bezpieczeństwo pod względem mikrobiologicznym. Pokrojona papryka została zapakowana w technologii VAC i MAP. Warzywa zapakowane w atmosferze niezmienionej (ATM) oraz niepoddane obróbce termicznej stanowiły próbę kontrolną. Materiał po zapakowaniu poddano gotowaniu, obróbce termicznej sous vide, a także mikrofalowaniu. Jakość mikrobiologiczną warzyw przechowywanych w temperaturze 4°C oceniano przez 24 dniu w interwałach 3 dniowych począwszy od dnia, w którym przeprowadzono obróbkę termiczną do 24 dnia, na podstawie ogólnej liczby drobnoustrojów tlenowych, liczby bakterii z rodziny Enterobacteriaceae oraz liczby pleśni i drożdży. Profil drobnoustrojów występujący w badanych produktach analizowano przy użyciu spektrometrii masowej MALDI-TOF. W ramach oceny właściwości fizykochemicznych uwzględniono: barwę, profil tekstury, zawartość suchej masy, spektrum wybranych sacharydów (zawartość glukozy, fruktozy i sacharozy), potencjał antyoksydacyjny oraz profil i zawartość wybranych związków biologicznie czynnych. Poddanie owocników papryki czerwonej obróbce termicznej metodą sous vide o odpowiednich parametrach pozwala na wytworzenie funkcjonalnych produktów kulinarnych o zadawalającej wartości odżywczej oraz bezpiecznych pod względem mikrobiologicznym, w czasie przechowywania przez określony czas.
- PozycjaBionomia i morfologia stadiów rozwojowych Alucita grammodactyla ZELLER, 1841 (LEPIDOPTERA: ALUCITIDAE)(Uniwersytet Rzeszowski, 2022-12-16) Szeląg Izabela MartaWyznaczonymi celami badań było opracowanie bionomii gatunku Alucita grammodactyla (ZELLER, 1841) z rodziny Alucitidae LEACH, 1815., opracowanie cech morfologicznych poszczególnych stadiów rozwojowych tego gatunku i ustalenie cech dymorficznych ułatwiających rozróżnienie osobników. Przeprowadzono badania terenowe na obszarze Góry Towarne i Góra Zamkowa w Olsztynie koło Częstochowy oraz badania laboratoryjne z wykorzystaniem hodowli stadiów rozwojowych. U badanego gatunku zaobserwowano występowanie dwóch pokoleń. Cykl życiowy obejmuje rozwój od jaja przez cztery stadia larwalne, poczwarkę do imago i związany jest z gatunkiem rośliny Scabiosa ochroleuca L. Zimowanie odbywa się na etapie drugiego stadium larwalnego. Zaobserwowano, że endofagiczny sposób żerowania larw powoduje wytworzenie cecidiów. Proces przepoczwarczenia odbywa się w ziemi między korzeniami S. ochroleuca. Osobniki dorosłe prowadzą dzienno-nocny tryb życia. Stadia rozwojowe A. grammodactyla posiadają cechy morfologiczne typowe dla przedstawicieli z rodziny Alucitidae, ale obecne są u nich również cechy wyróżniające ten gatunek spośród przedstawicieli z tej rodziny oraz cechy różniące go od innych gatunków Lepidoptera. Larwy posiadają specyficzne cechy morfologiczne różniące kolejne stadia rozwoju od siebie. Wskazano, cechy dymorficzne poczwarki i imago. Opracowanie morfologii i bionomii tego gatunku, jest dopełnieniem i poszerzeniem wiedzy z tego zakresu, która może być wykorzystana jako uzupełnienie w badaniach taksonomicznych i genetycznych oraz wykorzystana w celu skutecznej ochrony gatunku i jego siedliska.
- PozycjaWykorzystanie głogu (Crataegus L.) do produkcji skoncentrowanych preparatów roślinnych o wysokiej zawartości związków biologicznie czynnych(Uniwersytet Rzeszowski, 2022-12-02) Żurek, NataliaCelem pracy była ocena możliwości wykorzystania głogu do produkcji preparatów w postaci wyodrębnionej i skoncentrowanej frakcji związków polifenolowych. Do analiz wybrano owoce, liście i kwiaty sześciu gatunków głogu (Crataegus L.). W pierwszym etapie badań, przeprowadzono optymalizację warunków ekstrakcji. W kolejnym etapie przeprowadzono izolację związków polifenolowych z głogu z zastosowaniem sorbentów. Otrzymane preparaty oceniono pod kątem ilościowego i jakościowego profilu polifenolowego, właściwości antyoksydacyjnych, fizyko-chemicznych i cytotoksycznych względem komórek nowotworowych. Stwierdzono, że najodpowiedniejszym rozpuszczalnikiem do ekstrakcji metabolitów wtórnych z głogu jest 50% i 70% wodny roztwór etanolu, z 2 i 24-godzinną ekstrakcją. Ustalono, że najbogatszym pod względem ilościowym i jakościowym profilem polifenolowym cechowały się preparaty wyizolowane z zastosowaniem sorbentu RP-18. Ocenione parametry fizyko-chemiczne preparatów wskazywały na ich wysokie właściwości funkcjonalne. W badaniach działania przeciwnowotworowego wykazano silne działanie cytotoksyczne wobec linii komórek U87MG. Uzyskane wyniki, wskazują, że izolacja składników bioaktywnych z głogu, poprzez zastosowanie ekstrakcji do fazy stałej, pozwala otrzymać preparaty o wysokiej zawartości związków prozdrowotnych, cechujących się wysoką aktywnością antyoksydacyjną i przeciwnowotworową.