Doktoraty (KNP) / Doctoral Theses (CoNS)
URI dla tej Kolekcji
Przeglądaj
Ostatnio nadesłane materiały
- PozycjaAnaliza funkcjonalna dwukomponentowego systemu transdukcji sygnału MSMEG6236/MSMEG6238 u Mycolicibacterium smegmatis (Mycobacterium smegmatis)(Uniwersytet Rzeszowski, 2023-11-30) Struś, KatarzynaJednym z systemów adaptacyjnych w komórkach prątków M. smegmatis jest TCS MnoSR, w skład którego wchodzi kinaza histydynowa MnoS (MSMEG_6238) oraz regulator odpowiedzi MnoR (MSMEG_6236). Wykonane analizy miały na celu określenie funkcji białek tego systemu w metabolizmie prątków. W tym celu skonstruowano ukierunkowane mutanty M. smegmatis pozbawione genu msmeg_6236, msmeg_6238 lub obu genów równocześnie, i poddano analizie wzrostu na podłożach minimalnych zawierających źródła węgla i azotu, która wykazała, że inaktywacja systemu MnoSR upośledza zdolność M. smegmatis do wykorzystania 1,3-propandiolu, nie wpływa natomiast na zdolność wykorzystania większości cukrów oraz związków azotowych. Przeprowadzona analiza RNA-seq pozwoliła na poznanie globalnej odpowiedzi prątków na głodzenie węglowe, a także roli MnoSR w metabolizmie M. smegmatis w warunkach dostępu (2%) bądź braku (0,1%) glukozy jako jedynego źródła węgla. Celem drugiej części badań było poznanie roli regulatora odpowiedzi MtrA w regulacji metabolizmu azotu u mykobakterii. Konstrukcja podwójnego mutanta, pozbawionego białek regulatorowych MtrA i GlnR, oraz analiza zdolności do wzrostu szczepów ΔmtrA oraz Δ(mtrA/glnR) na podłożu minimalnym zawierającym zdefiniowane źródła azotu wykazały, że brak regulatora MtrA upośledza zdolność prątków do wykorzystania organicznych źródeł azotu w postaci niektórych aminokwasów.
- PozycjaModyfikacja przedwczesnego starzenia się komórek in vitro i stresu oksydacyjnego w komórkowych modelach chorób neurodegeneracyjnych przez wybrane antyoksydanty(Uniwersytet Rzeszowski, 2023-09-28) Pieńkowska, NataliaW skład rozprawy doktorskiej wchodzą cztery prace oryginalne. Dotyczą one badania wpływu substancji o potencjale antyoksydacyjnym na zmiany wywołane stresem oksydacyjnym zarówno w fibroblastach poddanych procesowi indukowanego przedwczesnego starzenia jak również w komórkowych modelach chorób neurodegeneracyjnych. Ostatnia publikacja dotyczy oceny biokompatybilności stosowanych nanocząstek. Stres oksydacyjny indukowano przez stosowanie związków chemicznych działających prooksydacyjnie, takich jak nadtlenek wodoru (H2O2), 6-hydroksydopamina (6-OHDA), jak również poprzez agregację w komórkach neuroblastomy patologicznych form białek m.in. białka tau, odpowiedzialnego za występowanie wielu chorób o podłożu neurodegeneracyjnym. Wyniki świadczą, że wtórnie wytwarzane reaktywne formy tlenu nie są zaangażowane w przedwczesne starzenie komórek wywołane H2O2. Zastosowane antyoksydanty wykazały nieznaczne działanie ochronne, spowodowane prawdopodobnie ich wpływem na mitochondria, które zależne było od typu badanego związku, jego stężenia, czasu inkubacji, ale również miejsca z którego pochodziły komórki (fibroblasty uszne, fibroblasty płucne). Wyniki wyjaśniają mechanizm działania niskich stężeń 6-OHDA, powodujących wzrost poziomu zredukowanego glutationu (GSH) w komórkach. Jest to prawdopodobnie związane z odpowiedzią adaptacyjną komórek na stres oksydacyjny oraz zwiększoną aktywnością enzymów metabolizujących glutation (tj. S-transferaza glutationowa, ligaza γ-glutamylo-cysteinowa, reduktaza glutationowa, peroksydaza glutationowa) zależnych od czynnika transkrypcyjnego Nrf2. Aktywacja genów w/w enzymów może zachodzić nie tylko pod wpływem 6-OHDA, ale także nitroksydów, takich jak 4-amino TEMPO (4-AT). Nitroksyd ten w znaczący sposób przyczynia się do obniżenia stresu oksydacyjnego w komórkach neuroblastomy.
- PozycjaWykorzystanie dodatków funkcjonalnych na bazie buraka ćwikłowego w technologii wypieku chleba o podwyższonej wartości prozdrowotnej(Uniwersytet Rzeszowski, 2023-09-22) Posadzka, Zuzanna MariaGłównym celem pracy było określenie wpływu udziału w recepturze dodatku korzenia buraka ćwikłowego w postaci soku, wytłoków lub proszku na właściwości technologiczne i prozdrowotne chleba pszennego, pszenno-żytniego i pszenno-owsianego. Ponadto celem badań było wskazanie jak udział tego warzywa i w jakiej jego postaci korzystnie wpływa na walory organoleptyczne badanych chlebów. Do wypieku pieczywa użyto mąki pszennej typ 650 oraz mieszanek tej mąki z mąką żytnią typ 720 i mąką owsianą w proporcji 4:1. Sok, wytłoki i proszek z korzenia buraka ćwikłowego odmiany Czerwona Kula wyprodukowano w skali laboratoryjnej. Próby badane każdego rodzaju chlebów obejmowały trzy wspomniane dodatki wzbogacające z korzenia buraka ćwikłowego w czterech poziomach udziału procentowego w recepturze chlebów wzbogaconych. Badania wykonane w ramach niniejszej pracy doktorskiej potwierdziły przydatność badanych dodatków funkcjonalnych na bazie buraka ćwikłowego w technologii wypieku chleba o podwyższonej wartości prozdrowotnej.
- PozycjaAnaliza składu chemicznego i aktywności biologicznej preparatów z czerwiu trutowego oraz możliwość ich wykorzystania w projektowaniu suplementów diety(Uniwersytet Rzeszowski, 2023-07-12) Sidor, Ewelina SylwiaCzerw trutowy to mało znany i opisany w literaturze produkt pszczeli, który w krajach Europy Wschodniej i Azji jest stosowany w prewencji/leczeniu niepłodności męskiej i zaburzeń menopauzy u kobiet. Celem pracy była analiza składu chemicznego i aktywności biologicznej preparatów wytworzonych z krajowego czerwiu trutowego oraz możliwość ich wykorzystania w projektowaniu suplementów diety. Potwierdzono, że czerw trutowy niezależnie of fazy rozwoju (dzień 7, 11 i 14) stanowi cenne źródło wielu składników, tj. testosteronu i białka, polifenoli i enzymów. Większą aktywność antyoksydacyjną wykazano na wcześniejszych etapach rozwoju (7-11 dzień) czerwiu, przy czym frakcję dominującą stanowiły antyoksydanty hydrofilowe, głównie kwasy fenolowe i flawonoidy. Zaproponowano pomiary aktywności wybranych kwaśnych glikozydaz oraz zawartości żelaza jako markerów, które pozwalają jednoznacznie rozróżnić czerw trutowy i mleczko pszczele. Stwierdzono, że liofilizacja pozwala zachować potencjał antyoksydacyjny czerwiu i całkowitą zawartość związków polifenolowych (ok. 10% strat). Podobnie utrwalenie czerwiu mrożonego w miodzie (max. dodatek 4%) pozwala na pełne zachowanie jego właściwości antyoksydacyjnych podczas 6-miesięcznego przechowywania w temperaturze pokojowej. Zaprojektowano innowacyjny suplement diety na bazie naturalnych składników: czerwiu i organicznego wapnia (mielone skorupki jaj), który może znaleźć zastosowanie w prewencji lub leczeniu osteoporozy. W badaniach in vitro wykazano wysoką biodostępność hormonów i polifenoli oraz strawność białka z wytworzonego suplementu. Jego wdrożenie wymaga jednak potwierdzenia skuteczności in vivo.
- PozycjaPlejotropowe efekty braku funkcjonalnego genu TRDMT1 w komórkach nowotworowych podczas hodowli długoterminowej oraz starzenia indukowanego chemioterapeutykami(Uniwersytet Rzeszowski, 2023-06-23) Błoniarz, DominikaPotranskrypcyjne kowalencyjne modyfikacje cząsteczek RNA odpowiadają za kontrolę ekspresji genów, wpływając na inicjację i szybkość translacji oraz wiązanie mikroRNA, stabilność RNA i jego degradację. Charakterystyka białek odpowiedzialnych za modyfikację epitranskryptomu jest interesująca w odniesieniu do takich procesów jak starzenie komórkowe czy mechanizmów związanych z progresją i rozwojem lekooporności nowotworów. Interesujący z punktu znaczenia projektowania nowych strategii terapeutycznych, wydaje się być gen metylotransferazy m5C RNA, TRDMT1. Odgrywa on istotną rolę w procesach odpowiedzi na stres komórkowy, embriogenezie oraz w starzeniu komórkowym. W pracy podjęto próbę określenia roli TRDMT1 podczas długoterminowej hodowli in vitro komórek nowotworowych oraz w indukowanym chemioterapeutykami starzeniu. Wykazano, iż brak białka TRDMT1 prowadzi do zmian w długościach telomerów podczas kolejnych pasaży komórek nowotworowych, a także promuje wtórne zmiany chromosomowe. Zaobserwowano, że białko TRDMT1 jest zdolne do interakcji z telomerazą podczas stresu indukowanego doksorubicyną. Dodatkowo wykazano, że poziom telomerowych powtórzeń RNA TERRA ulega zmianie w komórkach nowotworowych bez funkcjonalnego genu TRDMT1. Udowodniono także, że brak funkcjonalnego genu TRDMT1 moduluje proces przyśpieszonego starzenia komórkowego. Wyniki te wskazują, że brak funkcjonalnego genu TRDMT1 może promować zmienność międzykomórkową w obrębie subpopulacji komórek nowotworów, a także modulować wrażliwość komórek nowotworowych na stosowane chemioterapeutyki.