Artykuły (KNS) / Articles (CoSS)

URI dla tej Kolekcjihttp://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/92

Przeglądaj

Aktualnie wyświetlane 1 - 20 z 21

Czas wolny jako wskaźnik stylów życia młodziezy pogranicza polsko-ukraińskiego
(PRZEGLĄD WSCHODNIOEUROPEJSKI (East European Review), 2015) Długosz, Piotr
The article shows the results of research into ways of spending free time and the lifestyles of young people living near the Polish-Ukrainian border. The data were collected from a questionnaire survey carried out on a sample of 1,318 respondents. The findings indicate that young people living on both sides of the border spend free time in a similar manner. In their free time, the subjects spend time together, enjoying themselves and relaxing. The results of factor analysis made it possible for the analyst to observe the subjects’ lifestyles. These were most often affected by cultural capital. Young people with cultural capital had an active and creative lifestyle. This phenomenon could be observed on both sides of the border.
Czy istnieje człowiek pogranicza? Społeczny portret młodzieży na pograniczach w Europie Środkowo -Wschodniej
(Pogranicze. Studia Społeczne., 2016-11-01) Długosz, Piotr
Artykuł prezentuje wyniki badań młodzieży zrealizowanych metodą sondażową na pograniczach w Polsce, na Ukrainie i na Węgrzech. Zebrane obserwacje pokazują, iż postawy, aspiracje życiowe kształtowane są przez trzy czynniki. Pierwszy jest związany z typem pogranicza i tutaj się pojawia ,,efekt pogranicza”. Drugi jest związany z różnicami społeczno-ekonomicznymi występującymi między krajami. Najczęściej obserwowane różnice postaw młodzieży pojawiają się na linii Zachód-Wschód. Trzeci ma charakter kulturowy i jest kształtowany przez ogólne trendy psychokulturowe wynikające z procesów globalizacji oraz specyfiki młodości. W tym przypadku dostrzegamy globalnego nastolatka, który dąży do realizacji swoich potrzeb.
EDUCATIONAL INEQUALITES IN THE VIEW OF POLISH SOCIOLOGY OF EDUCATION
(Youth in Central and Eastern Europe. Sociological Studies, 2015-01-01) Długosz, Piotr
The paper presents the output of Polish sociology of education. The author shows research projects and thematic fields present in the work of Polish scientists. The conducted research focuses on old educational inequalities (the impact of status on educational achievements and aspirations) as well as the new ones (the impact of status on private lessons and additional classes). In the article the consequences of socioeconomic transformation and their impact on educational inequalities is shown as well. At the end, the theoretical concepts of cultural capital, human capital and credentialism, helpful with the analysis and explanation of social inequalities in Poland are shown as well
Efekt odwrócenia –przypadek polskiego systemu edukacji
(Dolnośląska Szkoła Wyższa, 2013-12-01) Długosz, Piotr
Celem artykułu jest przedstawienie przemian jakie nastąpiły w ostatnich dekadach w systemie edukacyjnym w Polsce. Boom edukacyjny, umasowienie edukacji wyższej przy niewielkim zapotrzebowaniu na specjalistów w gospodarce doprowadziły w ostatnich latach do inflacji dyplomów. Analizy wykazały, iż zmniejsza się stopa zwrotów z wyższego wykształcenia, rośnie bezrobocie wśród absolwentów studiów oraz zmniejsza się wpływ wykształcenia na zajmowanie pozycji zawodowej. Osłabienie wpływu dyplomu na status zawodowy jest widoczne wśród absolwentów z niższym statusem mniej renomowanych uczelni. Skutkiem pogarszającej się sytuacji młodzieży na rynku pracy są obniżone aspiracje edukacyjne wśród ostatnich roczników maturzystów. Negatywne skutki umasowienia edukacji najbardziej są widoczne wśród młodzieży z niskim statusem, która w obliczu przeedukowania społeczeństwa wycofuje się ze starań o uzyskanie dyplomów wyższej uczelni. Głównym problemem wynikającym z niezamierzonych konsekwencji zmian edukacyjnych jest wzrost nierówności społecznych.
Efekt odwrócenia w edukacji na przykładzie społeczeństw posttransformacyjnych Polski i Ukrainy
(PEDAGOGIUM Wyższa Szkoła Nauk Społecznych w Warszawie, 2017-12-01) Długosz, Piotr
W artykule autor prezentuje wyniki badań dotyczących stosunku młodzieży do edukacji. Celem badań było zdiagnozowanie trendów związanych z miejscem wyższego wykształcenia wśród hierarchii dążeń życiowych. Kolejnym zamierzeniem było sprawdzenie, jak w dłuższej perspektywie czasowej zmieniają się postawy wobec edukacji. Czy zmiana parametryczna, tj. inflacja wykształcenia, wpłynęła na przeobrażenia w zakresie aspiracji edukacyjnych młodzieży. Do uzyskania odpowiedzi na pytania badawcze zostały wykorzystane badania dynamiczne. W Polsce bazę źródłową stanowiły dane zebrane w latach 2007–2016 wśród maturzystów pogranicza wschodniego. Wyniki drugiego badania pochodzą z lat 2001 i 2015 przeprowadzonego wśród młodzieży powiatu ropczycko-sędziszowskiego. Badania na Ukrainie zostały przeprowadzone w Drohobyczu w latach 2013 i 2015. Wszystkie były realizowane za pomocą metody sondażowej, przy zastosowaniu techniki ankiety audytoryjnej. Próba badawcza miała charakter kwotowy. Wyniki badań pokazują, że w dłuższej perspektywie czasowej zmienia się stosunek maturzystów do wyższego wykształcenia. W Polsce większy spadek popularności wyższej edukacji zaobserwowano na obszarach wiejskich. Wśród mieszkającej tam młodzieży ujawnia się też deprecjacja wyższego wykształcenia, które miało charakter instrumentalny. Wśród maturzystów ujawnia się też spadek aspiracji edukacyjnych. W ostatnich pomiarach młodzież częściej zamierza łączyć studia z pracą. Coraz bardziej popularne stają się studia licencjackie, zauważalny jest spadek liczby osób chcących ukończyć studia magisterskie. Na Ukrainie popularność studiów wyższych pozostaje na niezmienionym poziomie. Dane dotyczące aspiracji edukacyjnych również wskazują na utrzymywanie się dotychczasowych trendów.
Korepetycje jako obrona klas średnich przed deklasacją społeczną na przykładzie społeczności regionalnej Podkarpacia
(PEDAGOGIUM, 2015) Długosz, Piotr
Celem artykułu jest analiza zjawiska korepetycji wśród młodzieży. Korzystanie z korepetycji można ujmować jako formę obrony klas średnich przed deklasacją społeczną. Ta reakcja pojawia się w warunkach umasowienia edukacji wyższej. Klasy średnie starają się zapewnić swoim dzieciom przewagę edukacyjną i zwiększyć ich szanse życiowe. Na peryferiach to zjawisko przybiera na sile, gdyż wykształcenie stanowi cenny kapitał wymieniany na inne dobra. Do analiz zostały wykorzystane badania sondażowe zrealizowane wśród uczniów szkół gimnazjalnych i maturalnych w regionie. Korzystanie z korepetycji było skorelowane z kapitałem kulturowym, ekonomicznym i społecznym. Uczestnictwo w korepetycjach było też związane z wysoką pozycją wyższego wykształcenia w systemie wartości, wysokimi aspiracjami edukacyjnymi i zawodowymi, orientacją merytokratyczną i antyegalitarną. Korepetycje uczniów wpisują się w styl życia klas średnich. Stanowią narzędzie w walce o zachowanie statusu społecznego.
KOREPETYCJE MATURZYSTÓW POGRANICZA W LATACH 2008–2011
(Adam Marszałek, 2012-01-01) Długosz, Piotr
Th e article presents the results of research concerning tutors. High school graduates in Podkarpackie Province, a Polish province along that shares a border with Ukraine and Slovakia, were studied. In order to collect the data, the poll method with quota sampling was used. In 2008, 936 high school graduates were tested; in 2009, 1,273 high school graduates were surveyed; and, in 2011, 925 high school graduates were tested. Th e pupils primarily took private English lessons (57% in 2008 and 61% in 2009). In 2011, the respondents most frequently took additional lessons in mathematics (80%). Th e primary motivation for taking private lessons was the desire to achieve the best results on the high school certifi cate and to increase the chances of obtaining entry to a renowned university. High school students most frequently benefi ted from lessons when they lived in cities with a higher socio-economic status and cultural capital. Th e pupils with a higher status took private lessons with the aim of maximizing their educational achievements. Th e youth with lower status rarely benefi ted from paid lessons, though private lessons could have helped augment this group’s defi cient knowledge.
Ku Europie – wartości życiowe i ideologiczne ukraińskich studentów studiujących w Polsce
(EDUKACJA MIĘDZYKULTUROWA, 2016-12) Długosz, Piotr
Artykuł prezentuje wyniki badań nad wartościami życiowymi i wartościami ideologicznymi ukraińskich studentów w Polsce. Badania zostały zrealizowane metodą sondażową wśród ukraińskich studentów studiujących na Podkarpaciu. Badana próba liczyła 250 respondentów. Zebrane obserwacje wskazują, iż badana młodzież preferuje wartości związane ze zdrowiem i bezpieczeństwem materialnym rodziny oraz autonomią ekonomiczną i osobistą. W sferze wartości ideologicznych ujawniają się silne dążenie do sukcesu i indywidualizm. Badani studenci mają orientacje egalitarne i etatystyczne. Ani socjalizm, ani kapitalizm nie zyskuje u nich szerokiego poparcia. Częściej zgadzają się na demokrację. Kapitalizm, demokracja, indywidualizm częściej uwidaczniają się wśród studentów z wyższymi zasobami ekonomicznymi, kulturowymi, statusowymi, którzy po skończonych studiach nie chcą wracać na Ukrainę.
MŁODZIEŻ WIEJSKA POGRANICZA POLSKO-UKRAIŃSKIEGO: POTENCJAŁ CZY BARIERA MODERNIZACJI?
(IRWiR PAN, 2014-01-01) Długosz, Piotr
Artykuł prezentuje wyniki badań socjologicznych nad wiejską młodzieżą pogranicza polsko-ukraińskiego. Badania zostały zrealizowane metodą sondażową na próbie 1318 maturzystów na przełomie roku 2012/2013 w szkołach ponagimnazjalnych w Przemyślu i Drohobyczu. Zaobserwowano wiele podobieństw między wiejską i miejską młodzieżą w obu krajach. W Polsce podobieństwo to było widoczne w kapitale ekonomicznym, dostępie do nowoczesnych technologii, dążeniach życiowych, aspiracjach zawodowych, cyfrowych kompetencjach. Różnice pojawiały się przy kapitale kulturowym, aspiracjach edukacyjnych, płacowych i osiedleńczych. Młodzież wiejska częściej uczyła się w gorszych szkołach, miała niższy kapitał kulturowy mierzony wykształceniem ojca i liczbą posiadanych książek. Miała też niższe oczekiwania płacowe i częściej chciała emigrować do mniejszych miast. Na Ukrainie różnice między wiejską a miejską młodzieżą były wyraźniejsze. Młodzież wiejska częściej uczyła się w gorszych szkołach, miała niższy kapitał kulturowy i ekonomiczny oraz utrudniony dostęp do nowoczesnych technologii. Młodzież wiejska miała też niższe aspiracje edukacyjne, była bardziej etatystyczna, mniej mobilna i miała niższe kompetencje cyfrowe. Zaobserwowano też podobieństwa między młodzieżą wiejską w obu krajach. Miała ona wyższy poziom religijności, niższe aspiracje edukacyjne, mniej intensywnie użytkowała Internet i częściej wykorzystywała go do celów rozrywkowych. Wyniki badań wskazują, że na młodzież nie należy liczyć w modernizacji pogranicza.
Nierówności edukacyjne jako problem społeczny w społeczeństwach posttransformacyjnych
(Wydawnictwo UJ, 2017-12-01) Długosz, Piotr
The article presents results of the research on educational inequalities in Poland, Ukraine and Hungary. Th e research was conducted with the use of the survey method and the auditorium questionnaire technique. Th e research sample was chosen using the quota sampling method. Secondary school-leavers were the respondents. 1232 students were researched in Poland, 392 in Ukraine and 359 in Hungary. Th e results of the research have shown that educational inequalities perceived as a relation between socio-economic status and educational aspirations and school achievements are present in all the researched countries. Th e conducted analyses have shown that high educational aspirations and high school achievements are in correlation with higher status and cultural and economic capital as well as sex.
Nierówności edukacyjne w Europie Środkowo-Wschodniej na przykładzie Polski i Ukrainy
(Dolnośląska Szkoła Wyższa, 2015-05-01) Długosz, Piotr
Artykuł prezentuje wyniki badań nad nierównościami edukacyjnymi wśród młodzieży w Polsce i na Ukrainie. Dane zostały zebrane w Przemyślu i Drohobyczu oraz okolicach na przełomie 2012/2013 przy zastosowaniu metody sondażowej. Ankiety zostały zrealizowane za pomocą techniki ankiety audytoryjnej. Próba badawcza liczyła 717 w Polsce i 584 na Ukrainie. Wyniki analiz potwierdziły utrzymywanie się nierówności edukacyjnych w obu krajach. Status społeczno-ekonomiczny mierzony wykształceniem ojca, pozycją zawodową, warunkami materialnymi miał wpływ na wybór szkoły średniej, oceny szkolne, korzystanie z korepetycji, aspiracje edukacyjne. Maturzyści z wyższym statusem częściej uczyli się w liceach ogólnokształcących, mieli wyższe średnie oceny, częściej korzystali z korepetycji, bardziej cenili wyższe wykształcenie i mięli wyższe aspiracje edukacyjne wyrażane przez chęć ukończenia wyższych szczebli edukacyjnych (magisterium, doktorat), w dużych osadkach akademickich na prestiżowych uczelniach. Prowadzone analizy pokazały też, że w grupie uczniów z najwyższymi ocenami szkolnymi wyższy poziom aspiracji będą mieć jednostki z wyższym statusem. Badania potwierdziły utrzymywanie się nierówności edukacyjnych w obu krajach i odsłoniły identyczne mechanizmy, które są odpowiedzialne za ich podtrzymywanie.
Nowe nierówności edukacyjne na pograniczu polsko-ukraińskim
(GAJT, 2015-05-01) Długosz, Piotr
The paper presents research findings on new educational inequalities in the Polish-Ukrainian borderland. The survey was conducted on a sample of 1301 high school graduates in Przemyśl and Drohobych. The findings of the research show that more than a half of the respondents on both sides of the border take private lessons. These are taken by the students of higher social status, equipped with cultural and economic capital. The students are characterized by high educational aspirations, as they are going to apply for a prestigious university beyond the borderland and take up residence in metropolises in the future. By virtue of private lessons, the educational and life chances of middle-class youth increase. This phenomenon can be observed on both sides of the border.
Podobni czy różni? Socjologiczny portret młodzieży pogranicza wschodniego i zachodniego
(Lubuskie Towarzystwo Naukowe, 2015-12-25) Długosz, Piotr
Artykuł prezentuje wyniki badań, które pozwalają porównywać młodzież ze wschodniego i zachodniego pogranicza. Wtórna analiza danych GUS, Bilans Kapitału Ludzkiego, Diagnoza Społeczna 2013 pokazały, że w pewnych aspektach pojawia się ,,efekt pogranicza”. Młodzież z zachodniego pogranicza jest liberalna, później wchodzi w dorosłość, posiada orientację materialistyczną i zna język swojego sąsiada. Młodzież ze wschodniego pogranicza jest konserwatywna i tradycyjna. Wcześniej wchodzi w dorosłość, w większym stopniu zabiega o uzyskanie dodatkowych kwalifikacji i podniesienie szans na rynku pracy, nie zna języka sąsiada. Na obu pograniczach młodzież jest familiocentryczna, posiada wysokie aspiracje edukacyjno - zawodowe i dąży do opuszczenia obecnego miejsca zamieszkania. Nie różni się też młodzież w kwestii tożsamości
Pokolenie przegranych? Kondycja psychospołeczna młodzieży w Europie Środkowo-Wschodniej
(Zeszyty Pracy Socjalnej, 2017-03-01) Długosz, Piotr
The following article aims at verifying the question of psycho-social condition of youth. In the discourse on youth, theses about increasing marginalization of youth, entering adulthood being hindered and the phenomenon of psycho-wave appear. In order to verify the researched issue, survey method was used. The data was collected by means of auditorium questionnaire. The research sample was of quota character. The research sample in Poland consisted of 3479 respondents, 1289 in Ukraine and 359 in Hungary. The gathered observations refute the theses about the worsening of their psycho-social condition. Youth from all the researched countries in comparison with the generation of their parents evaluate their chances of getting a good education, a satisfying job, achieving high social status and social standing better. Higher skepticism is observed in terms of starting a family and deriving satisfaction from their lives. The researched youth are also satisfied with their lives and evaluate their future positively. The youth from post-transformational societies are of good psycho-social condition and instead of creating a problem for the society, they will constitute their vital resources.
POLISH SOCIOLOGY OF YOUTH AND ITS MAIN FIELDS OF RESEARCH
(Вісник Львівського університету. Серія соціологічна. 2015. Випуск 9. С. 209–216, 2015-12) Długosz, Piotr
The purpose of the article was to present the achievements of Polish sociology of youth. Information presented show that Polish sociology of youth has a rich tradition and is derived from the pre-war period. Along with changes in the socio-political change problems, which they occupied. The specifi city of the problems taken also determines the location of academic centers involved in youth. Central academia rather analyze the problems of youth globally. In turn, those located on the fringes of take issues related to the specifi city of the border. Along with the accelerated social change youth policy becomes very important. One of the main points made by many researchers to analyze the adaptation strategies to face the challenges of capitalism. Many research shows that young people are partially adapted to it. They are still visible among the young Homo Sovieticus personality elements that may hinder further changes. Keywords: Poland, youth, sociology, research
Private Lessons as an Instrument for Middle Class Status Struggle in Post-socialist Societies: Poland and Ukraine Case Studies
(Economics and Sociology, 2016-04-01) Długosz, Piotr
The aim of the article is to present the results of the research on taking private lessons among Polish and Ukrainian youth. The research was conducted in Polish-Ukrainian borderlands among upper secondary school graduates, with the use of survey method. 717 respondents were Polish, whereas 584 were Ukrainian. The results of research show that 62% of Polish students were taking private lessons, while in the Ukraine the number was 69%. Private lessons were taken especially by the students whose parents were educated, had higher positions at work and overall better economic background. The respondents taking private lessons had higher level of cultural capital measured by the number of books, better school achievements and high educational aspirations. The main purpose of taking private lessons was to increase the potential maturity exam results and to have further more chances of entering a prestigious university. The research reveals that the main adaptation strategy of the middle class confronting educational inflation and the risk of declassing is increasing educational expenditures. Eventually, such actions lead to further widening of education gap.
Social aspects of transboundary education. Case study of Ukrainian students studying in the Subcarpathian region
(2017-12-01) Długosz, Piotr
The paper presents the results of research on Ukrainian students studying in the Podkarpackie Province. The purpose of the paper is to show the motivations behind deciding to study in Poland as well as the social practices that appear during studying. For this purpose, a questionnaire research was carried out in 2015 and 2017 on a sample of 250 and 224 students respectively. The data was collected in an auditorium questionnaire. The students choosing to study in Poland were driven mainly by the opportunity to obtain a European degree, high quality of education, possibility to travel abroad and to avoid corruption. Their main problems after arriving in Poland included high prices, limited command of the local language and limited contact with Polish nationals. The surveyed students were most positive about studying conditions, relations with academic staff and modern infrastructure, while limited career opportunities for students and graduates were seen as the greatest downside to studying in Poland. The majority of students declared they would continue their education at master courses. Upon completed education, they intend to stay in Poland or relocate to the west of Poland.
Wybrane aspekty przemian podkarpackiej młodzieży
(2015-05-08) Długosz, Piotr
The article presents changes in various aspects of youth from the Podkarpackie region. On the basis of the gathered data one can see main directions of changes in this sociological category. The youth from the Podkarpackie region have lower employment rates than the average for the country. Moreover, increasing unemployment among the youth with higher education is observed. The conducted analyses have shown that in the Podkarpackie region there are more unmarried men and women than the average for the country. The inhabitants of Podkarpackie live in marriages more often and divorce less often. Family is the most important value for youth and its high status remains for years. The youth from Podkarpackie have higher marriage rates than the average for the country and in the recent years the decrease in entering into marriages is observed. In the recent years one can observe the increase in the median of age of entering into marriages, as in Podkarpackie it takes place a year earlier than in the country. In the region men enter into marriage a year later than women. The marriages from the Podkarpackie region have children more often than the average for the country and their households are bigger. The birth rate is higher in the region; nevertheless, recently a decrease in this factor is observed. The age of mothers giving birth to the first child is increasing as well. The rate of emigration is increasing as well, this rate is higher than in the country. It is worrying that mainly young people, who could change the socio-economic reality of the region, emigrate.
Wykluczanie edukacyjne wśród młodzieży – przypadek gimnazjalistów z południa Polski
(UR, 2013) Długosz, Piotr
Badania nad gimnazjalistami pokazują, iż do szkół zawodowych zamierza udać się tylko 9% respondentów. Są to uczniowie, którzy mają niskie osiągnięcia szkolne, brakuje im kapitału kulturowego i ekonomicznego. Szkołę zawodową wybierają dlatego, iż można ją łatwo skończyć i uzyskać certyfikat dający uprawnienia do wykonywania zawodu. Ci respondenci nie poszukują wiedzy, co potwierdza przyjęte założenie, że do wykluczonych z edukacji należy zaliczyć również absolwentów szkół zawodowych.
YOUTH IN THE SITUATION OF ANOMIE IN THE EAST-CENTRAL EUROPE BORDERLANDS
(Uniwersytet w Drohobyczu, UR, PWSW, 2016-12-23) Długosz, Piotr
The aim of the following paper is to present youth in the borderlands of Poland, Ukraine and Hungary as well as to determine the level at which they became adapted to the socio-economic system. The research was conducted with the use of the survey method and the auditorium questionnaire technique, the sample was of quota character. The results of the research indicate that the country determines the occurrence of anomie to a greater extent rather than the inhabited borderland. The majority of different symptoms appeared among Hungarian youth. Less symptoms were observed among young Ukrainians and the least in Poland. The most characteristic symptom of anomie is employing innovative strategies in striving for life goals, economic values spreading to other spheres of life and strong etatist, egalitarian and authoritarian orientation. The level of optimism is low as well.

Przeglądaj

Przeglądanie Artykuły (KNS) / Articles (CoSS) według Autor "Długosz, Piotr"