Acta Iuridica Resoviensia nr 4 (43) 2023
URI dla tej Kolekcjihttps://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/10324
Przeglądaj
Ostatnio nadesłane materiały
Pozycja Wykroczenie uchylenia się od obowiązku przekazania egzemplarzy obowiązkowych publikacji(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Wróbel, AdamW artykule zostaje podjęta kwestia znamion, a nadto kary grożącej za popełnienie pozakodeksowego wykroczenia uchylenia się od obowiązku przekazania egzemplarzy obowiązkowych publikacji, ujętego w art. 8 ust. 1 ustawy o obowiązkowych egzemplarzach bibliotecznych. Naukowa narracja wiedzie przez zagadnienia sankcji, przedmiotu ochrony, podmiotu, strony przedmiotowej, strony podmiotowej i znamienia czasownikowego. We wnioskach wysunięte zostają konkretne postulaty de lege ferenda.Pozycja Právna Úprava Konkurzného Konania V Slovenskej Republike po zmenách Vykonaných Zákonom Č. 309/2023 Z. z.(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Sudzina, MilanAutor sa v článku zaoberá všeobecným aspektmi konkurzného práva v slovenskej právnej úprave a stručne analyzuje problematiku jednotlivých fáz konkurzného konania, ktoré je upravené zákonom č. 7/2005 Z. z. o konkurze a reštrukturalizácii v znení neskorších predpisov. Osobitná pozornosť je venovaná priebehu konkurzného konania po zmenách vykonaných zákonom č. 309/2023 Z. z. Hlavné zmeny konkurzného konania súvisia s rozširovaním elektronizácie do oblasti konkurzného práva.Pozycja Dostęp osoby bliskiej do dokumentacji medycznej po śmierci pacjenta(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Syroka-Marczewska, KatarzynaNieodłącznym elementem leczenia jest dokumentacja medyczna, która odzwierciedla proces udzielania świadczeń zdrowotnych. Prawo pacjenta do dostępu do dokumentacji medycznej ma fundamentalne znaczenie w opiece zdrowotnej. Przedmiotem opracowania jest analiza regulacji prawnych oraz orzecznictwa dotyczących dostępu do dokumentacji medycznej dla bliskich po śmierci pacjenta. W takiej sytuacji prawo przewiduje możliwość zapewnienia dostępu osobie upoważnionej przez pacjenta za jego życia lub osobie, która w chwili śmierci pacjenta była jego przedstawicielem ustawowym. Co do zasady dokumentację medyczną udostępnia się również osobie bliskiej, chyba że inna bliska osoba sprzeciwi się jej udostępnieniu lub pacjent za życia sprzeciwi się jej udostępnieniu. Sprzeciw pacjenta może zostać uwzględniony w dwóch sytuacjach, tj. w celu dochodzenia odszkodowania lub zadośćuczynienia za śmierć pacjenta oraz w celu ochrony życia lub zdrowia bliskiej osoby. O powyższym rozstrzyga sąd w postępowaniu nieprocesowym. Może on wyrazić zgodę na ujawnienie dokumentacji medycznej i określić zakres jej udostępnienia. W niniejszym artykule przedstawiono analizę przepisów prawa i orzecznictwa w zakresie dostępu osoby bliskiej do dokumentacji medycznej po śmierci pacjenta. Artykuł stanowi także próbę odpowiedzi na następujące pytania: Jakie istnieją możliwości weryfikacji, czy osoba, która zgłosiła się o udostępnienie dokumentacji medycznej zmarłego pacjenta, jest osobą bliską tego pacjenta? Czy upoważnienie ze strony pacjenta do dostępu do dokumentacji medycznej jest wiążące dla wszystkich podmiotów medycznych, czy tylko dla tego, w którym zostało udzielone? Czy prawo pacjenta do dokumentacji medycznej może być postrzegane jako substrat prawa do autonomii/prywatności?Pozycja Dodatkowe wymogi formalne pozwu i wniosku o wszczęcie postępowania nieprocesowego związane ze stanem zagrożenia epidemiologicznego(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Stasiak, JaroslawJednym z pomysłów na usprawnienie postępowania cywilnego w czasach pandemii koronawirusa było wprowadzenie elektronicznej oraz bezpośredniej formy komunikacji zawodowych pełnomocników z sądem, którego początkiem miało być podawanie w pismach wszczynających postępowanie cywilne adresu poczty elektronicznej oraz numeru telefonu komórkowego. W artykule autor stara się ocenić skuteczność poczynionego przez ustawodawcę założenia. Wskazuje liczne uwagi jakie poczyniły samorządy zawodowe profesjonalnych pełnomocników co do wprowadzonego rozwiązania, jak i omawia powstałe na jego tle orzecznictwo i poglądy doktryny. Ostatecznie weryfikuje, czy byłoby słusznym wprowadzenie powyższego rozwiązania w przepisach kpc, zarówno w regulacji ogólnej jak i w niektórych postępowaniach odrębnych oraz wskazuje jakie inne warunki musiałby zostać spełnione, gdyby powyższy zamiar został zrealizowany.Pozycja Bezpieczeństwo i porządek publiczny jako wartości konstytucyjne – kilka uwag natury ogólnej po zmianach ustrojowych z lat 90. XX wieku(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Sikorska, AgnieszkaBezpieczeństwo i porządek publiczny jako kategorie prawne w demokratycznym państwie prawnym uznawane są za jedne z podstawowych wartości, jakie państwo zapewnia i chroni. Niemniej, są też kategoriami, które stale ewoluują wraz ze zmiennością warunków społecznych, politycznych, norm obyczajowych, prawnych, postępem cywilizacyjnym czy ujawniającymi się zagrożeniami. Wobec tych powodów nie jest możliwe, a nawet celowe ustalenie w sposób jednoznaczny ich treści. Nie wyłącza to jednak równoczesnego dążenia do określenia ich znaczenia normatywnego i zakresu regulacji w przepisach konstytucyjnych, będącego przedmiotem niniejszego opracowania. Wartości te stanowią bowiem podstawę aksjologiczną porządku konstytucyjnego, a jednocześnie stanowiąc integralną część zasad prawa nakazujących ich realizację w tymże porządku, są klauzulą generalną dla wykładni norm ustawowych.Pozycja Konstytucyjny obowiązek państwa ochrony rodziny(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Osiczko-Dec, SylwiaW artykule omówiono definicje rodziny, małżeństwa, macierzyństwa i rodzicielstwa wynikające z przepisów prawa pracy oraz Konstytucji RP. Szczególna uwaga została skierowana na regulacje prawne, które gwarantowały ochronę prawną i bezpieczeństwo socjalne. Zagadnienia będące przedmiotem artykułu zostały omówione w oparciu o analizę stosowanych przepisów prawa pracy oraz orzecznictwo związane z tą tematyką. Przepisy prawa pracy dają szerokie uprawnienia i gwarancje małżeństwom, rodzinom w sprawowaniu opieki nad dziećmi i zapewnieniu im godziwych warunków materialnych do codziennego funkcjonowania. Głównym celem opracowania jest analiza i ocena regulacji prawnych w zakresie ich skuteczności w odniesieniu do ochrony rodziny. Wśród celów szczegółowych znalazły się regulacji dotyczących różnych kwestii ochrony rodziny, począwszy od małżeństwa, poprzez rodzicielstwo, po macierzyństwo. Podstawowe pytania badawcze podjęte w artykule sprowadzają się do kwestii wpływu rozwiązań prawnych zawartych w Kodeksie pracy na prawidłowe funkcjonowanie rodziny, przede wszystkim w sferze macierzyństwa, wychowania dziecka i zapewnienia rodzinie materialnych podstaw egzystencji.Pozycja Wpływ komercyjnych testów genetycznych na zachowanie anonimowości dawcy(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Obrochta, MagdalenaCelem niniejszego artykułu jest omówienie komercyjnych testów genetycznych, określających pochodzenie genetyczne i wykazanie, w jaki sposób stanowią one jedno z istotnych zagrożeń dla identyfikacji dawców komórek rozrodczych. Problem ten zasługuje na szczególną uwagę ze względu na istniejące regulacje prawne statuujące zasadę anonimowości donacji. W pracy zaprezentowano analizę opublikowanego w 2022 r. raportu Europejskiego Towarzystwa Rozrodu Człowieka i Embriologii (ESHRE), zawierającego rekomendacje dotyczące obowiązków informacyjnych w stosunku do osób zaangażowanych w procedurę dawstwa. W tym zakresie przedstawiono także regulacje polskie, jak również wyzwania, z jakimi musi zmierzyć się ustawodawca z uwagi na powszechną dostępność komercyjnych testów genetycznych. De lege ferenda postulowane jest rozszerzenie obowiązków informacyjnych oraz zniesienie zasady anonimowości dawstwa, której nie można zagwarantować w praktyce.Pozycja Military review in the context of cyber-warfare. Article 36 of 1977 additional protocol i in practice(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Łasa, RobertThe purpose of this study is to present the modern challenges facing the armed forces in examining the legality of means and methods of warfare, especially means and methods of warfare used in cyberspace. The study presents the method of military review in the context of Art. 36 of Additional Protocol I of 1977 and the need to extend it to modern means and methods of warfare. In addition, the positions of the states on the application of the military review to means and methods of warfare in cyberspace are presented.Pozycja The importance of age in the Roman criminal process(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Kosior, Wojciech J.In Roman law there were institutions whose application and, above all, their effects depended on the attainment of a numerically specified age by the subject of the law. Age limits presented in Roman law literature are usually associated with civil law – personal law, and more specifically to the scope of legal capacity, although, of course, a number of other powers exercised under other branches of law were also connected with this capacity. The purpose of this article is to present the results of the research conducted on the juridical sources of Roman law, which revealed texts relating to the problem of age on the grounds of the Roman criminal process. Research conducted on Roman law sources showed that three categories of age were important in the criminal process: 14 years, 20 years and 25 years.Pozycja Zarządzanie i administrowanie wymiarem sprawiedliwości w wybranych państwach Unii Europejskiej(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Chmielarz, KrzysztofW niniejszym artykule analizie poddano kwestie związane z problematyką dotyczącą zarządzania i administrowania wymiarem sprawiedliwości w wybranych państwach Unii Europejskiej. Głównym celem, a zarazem motywem opracowania była konieczność uzupełnienia dorobku piśmienniczego w zakresie omawianej problematyki. Prowadzone rozważania dotyczą przedstawienia modelu zarządzania i administrowania sądami oraz systemem sądowym.Pozycja Dopuszczalność apelacji powoda od wyroku zaocznego uwzględniającego powództwo – uwagi de lege lata, de lege ferenda(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Basta, JanNiniejszy artykuł porusza kwestię dopuszczalności apelacji powoda od wyroku zaocznego uwzględniającego powództwo w całości. Kwestia zaskarżenia przez powoda wyroku zaocznego, który w całości uwzględnia żądanie pozwu, nie jest jasna i oczywista. Przedmiotowe opracowanie wyjaśnia czy istnieje możliwość apelacji od takiego wyroku oraz wskazuje przesłanki skutecznego zaskarżenia orzeczenia.