Kolegium Nauk Przyrodniczych / College of Natural Sciences

URI dla tego Zbioruhttp://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/14

Przeglądaj

Aktualnie wyświetlane 1 - 20 z 206

Studium nad zachowaniem się wybranych herbicydów w środowisku pól uprawnych
(2013-11-28) Jaźwa, Agnieszka;
Celem niniejszej pracy było ustalenie przebiegu wykładniczego zanikania linuronu, fluorochloridonu, metrybuzyny, oksyfluorofenu oraz pendimetaliny, substancji aktywnych (s.a) aktualnie zalecanych do odchwaszczania plantacji warzyw gruntowych. Badania polowe przeprowadzono na towarowych plantacjach warzyw gruntowych regionu płd.-wsch. Polski. Pozostałości herbicydów ekstrahowano w układzie rozpuszczalników aceton-dichlorometan, oczyszczano na kolumnie florisilowej oraz analizowano na chromatografie gazowym. Na podstawie uzyskanych wyników wyznaczono trendy zmian pozostałości oraz okresy, po których nastąpi ich spadek o połowę (t1/2) oraz do poziomu stanowiącego 10% wartości początkowej (t1/10). Pobranie poszczególnych substancji wraz z żywnością oceniano przez porównanie z wartościami ADI i ARfD. Mediany okresów połowicznego zaniku fluorochloridonu, linuronu, metrybuzyny, oksyfluorofenu i pendimetaliny wynosiły odpowiednio 26, 27, 13, 34 i 50 dni, a 10% początkowych wartości ich pozostałości osiągnęły odpowiednio po 86, 89, 43, 112, 177 dniach. Pobranie linuronu, obliczone dla spożycia wynoszącego 0,19 kg marchwi, nie przekraczało 8,7% ADI dla dzieci i 1,8% ADI dla dorosłych a dla fluorochloridonu wynosiło odpowiednio 1,6% i 0,17% ADI. Jednorazowe pobranie linuronu i fluorochloridonu przy założonym spożyciu marchwi wynoszącym 1 kg obliczone dla najwyższych stwierdzonych pozostałości linuronu nie przekraczało 16,5% ARfD dla dzieci i 8,9% ARfD dla dorosłych, a dla fluorochloridonu wynosiło odpowiednio 3,3% i 16% ARfD.
Flora roślin naczyniowych i stosunki geobotaniczne południowej części Pogórza Dynowskiego
(2014-03-18) Gutkowska, Barbara
Przedmiotem badań jest flora roślin naczyniowych i stosunki geobotaniczne południowej części Pogórza Dynowskiego. Badania prowadzone na tym obszarze miały na celu opracowanie flory roślin naczyniowych, częstości występowania odnalezionych gatunków a także ukazanie siedlisk, w których poszczególne gatunki najczęściej występują. Celem było również określenie stopnia zmian zachodzących w szacie roślinnej pod wpływem działalności człowieka, jak również analiza stosunków geobotanicznych tej części Pogórza Dynowskiego. Badania prowadzone były w sezonach wegetacyjnych 2003 – 2013, na obszarze około 960 km2. Badania prowadzone były metodą kartogramu według zasad stosowanych w „Atlasie rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce”. W wyniku przeprowadzonych badań na obszarze południowej części Pogórza Dynowskiego stwierdzono występowanie 990 gatunków roślin naczyniowych – gatunków rodzimych i zadomowionych synantropów. Wśród gatunków odnalezionych na badanym obszarze jest 34 gatunki paprotników, 7 gatunków nagozalążkowych i 949 gatunków okrytozalążkowych (758 dwuliściennych i 191 jednoliściennych). Gatunki odnalezione na badanym terenie należą do 118 rodzin i 424 rodzajów, Najliczniejsze rodziny to Asteraceae, Rosaceae, Poaceae, Cyperaceae i Fabaceae, natomiast najliczniejsze rodzaje to Carex, Rubus, Taraxacum i Hieracium. W celu ustalenia pozycji geobotanicznej południowej części Pogórza Dynowskiego została przeprowadzona analiza porównawcza flory rodzimej i terenów sąsiednich. Na podstawie tego porównania można uznać za zasadną przynależność tej części Pogórza do podokręgu Strzyżowsko –Dynowskiego a także wyodrębnić niższą jednostkę geobotaniczną – Odcinek Pogórza Dynowskiego obejmujący całe Pogórze Dynowskie i zachodnią część Pogórza Przemyskiego.
Modeling and simulation of laser produced plasma sources for EUV photons generation
(2014-04-29) Sizyuk, Tatyana; ;
Praca doktorska jest poświęcona modelowaniu, analizie, symulacjom komputerowym i optymalizacji produkcji plazmy laserowej do tworzenia i konstrukcji efektywnych źródeł fotonów do celów litografii w zakresie nadfioletu. Takie źródła uważane obecnie za najbardziej obiecujące w technologii wytwarzania chipów nowej generacji. Efektywne generowanie poprzez plazmę promieniowania w zakresie 13.5 nm zależy od stopnia przejrzystości plazmy, liczby obsadzeni poszczególnych stanów kwantowych jonów, gęstości elektronów i temperatury. Po to, aby uzyskać największy współczynnik konwersji (konwersja promieniowania lasera do ekstremalnego nadfioletu, 13.5±1%) ze źródła plazmy laserowej, idealna temperatura plazmy oraz jej gęstość powinny być utrzymane przez możliwie dłuższy czas oraz maksymalny obszar pobierania promieniowania. Dokładne i wyczerpujące wielowymiarowe modelowanie procesów uwikłanych w proces oddziaływania plazmy z tarczą (target) jest pomocne w przewidywaniu zachowania się plazmy i osiągnięciu najlepszych warunków dla maksymalizacji generowania fotonów w zakresie ekstremalnego nadfioletu (EUV). Każde potencjonalne zwiększanie współczynnika konwersji bezpośrednio przekłada się na duży zysk ekonomiczny dla konsumentów i przedsiębiorstw z branży półprzewodnikowej. Modele i metody Rezultaty symulacji komputerowych uzyskane zostały za pomocą pakietu oprogramowania HEIGHTS. Przeprowadzono testy wydajności pakietu a następnie wykorzystano go do symulacji całego cyklu ewolucji plazmy w przyrządzie do generowania plazmy laserowej (LPP). Aby uzyskać realistyczny obraz ewolucji plazmy główne powstające przy tym procesy powinny zostać precyzyjnie opisane i zintegrowane w sposób samouzgodniony: rozważając oddziaływanie fotonów z tarczą w stanie skupienia ciała stałego bądź cieczy, z parą i plazmą, należy wziąć pod uwagę termodynamikę tarczy, jej parowanie, procesy jonizacji i przewodnictwa cieplnego plazmy wraz z hydrodynamiką pary i plazmy oraz promieniowanie i transport plazmy zarówno w całym zakresie częstotliwości jak i zawężonych obszarach widma. Wszystkie te procesy zbadane zostały w sposób systematyczny i wyczerpujący w ramach konstruowania źródła ekstremalnego nadfioletu do celów litografii. Zbadany został także wpływ w/w procesów na optymalizację plazmy laserowej. Zostały przeanalizowane różne parametry źródła, takie jak długość fali lasera, moc i czas trwania impulsu, rozmiar plamki lasera; układ składający się z dwóch wiązek oraz różne geometrie tarczy (target) po to, aby ustalić optymalne warunki do emisji fotonów w zakresie długości fal ekstremalnego nadfioletu (EUV). Rezultaty symulacji Rezultaty symulacji komputerowych włączają: 1. Wpływ głównych parametrów wiązki laserowej na ewolucję plazmy z folii cynowej (cyna była uważana jest za najlepszy materiał tarczy, przy jej użyciu osiąga się największy współczynnik konwersji); przywidywania charakterystyk plazmy zarówno w skali przestrzennej jak i czasowej w układach z wykorzystaniem laserów na dwutlenku węgla (długość fali 10.64 µm) oraz kilku harmonicznych : YAG – laserów (długości fal 1065 nm, 532 nm, 355 nm oraz 266 nm). Rezultaty modelowania zostały sprawdzone i porównane z danymi uzyskanymi w laboratoriach Centre for Materials udner Extreme Enviornments (CMUXE) jak i innymi danymi doświadczalnymi, co pozwala na przewidywanie i optymalizację warunków dla stworzenia źródeł EUV z wykorzystaniem płaskiej tarczy (target). 2. Wpływ geometrii tarczy na wydajność EUV-źródła. Została zbadana ewolucja plazmy w przypadku tarcz płaskiej, sferycznej oraz rowkowatej. Za pomocą symulacji z wykorzystaniem pakietu HEIGHTS udało się wyjaśnić rezultaty kilku unikatowych eksperymentów przeprowadzonych z użyciem tarcz o różnych geometriach. 3. Analiza hydrodynamicznego pułapkowania w procesie laserowej produkcji plazmy i jej wpływu na generowanie EUV-fotonów. Takie 3D-modelowanie zawiera symulacje układów składających się z wielu laserów i sferycznych tarczy oraz porównawczą analizę ewolucji plazmy z folii cynowej i małych kropli cyny. 4. Optymalizację źródeł produkcji plazmy laserowej (LPP) z wykorzystaniem małych tarczy sferycznych do efektywnego generowania EUV-fotonów oraz minimalizację produkcji termicznych i jonowych szczątek, aby zwiększyć „czas życia” LPP- przyrządów. Rezultaty pracy doktorskiej opublikowane zostały w ponad 10 recenzowanych czasopismach naukowych oraz w kilku sprawozdaniach.
Transport nośników ładunku w nanostrukturach zawierajacych studnie kwantowe o różnych kształtach
(2014-06-11) Majchrowski, Klaudiusz
Praca doktorska poświęcona jest badaniom transportu nośników ładunku w strukturach niskowymiarowych zawierających studnie kwantowe o różnych kształtach (zarówno symetryczne jak i niesymetryczne względem inwersji współrzędnej przestrzennej studnie kwantowe). Pierwsza część rozprawy poświęcona jest badaniom efektu anizotropii fotoprzewodnictwa w asymetrycznych potencjałach (trójkątny i półparaboliczny) w zewnętrznym polu magnetycznym. Uzyskane rezultaty pokazują, że efekt ten może być mierzalny w polach magnetycznych rzędu kilku Tesli. W drugiej części podjęta jest próba inteligentnego projektowania nanostruktur, zawierających pojedyncze i podwójne studnie kwantowe. Na podstawie metody odwrotnego problemu rozpraszania (ISP) został przygotowany program komputerowy, którego celem jest odtwarzanie kształtu potencjału studni kwantowej na podstawie zadanego widma energetycznego. Ponieważ w większości przypadków kształt zrekonstruowanego potencjału jest nietrywialny, jest on zastąpiony funkcją aproksymacyjną (np. funkcja schodkowa) w taki sposób, aby widmo energetyczne uzyskane po rozwiązaniu równania Schödingera z nowym potencjałem aproksymacyjnym nie różniło się w znaczny sposób od widma początkowego. Podane zostały także wybrane zastosowania omawianej metody. Trzecia część rozprawy poświęcona jest zastosowaniu metody ISP do konstrukcji detektora promieniowania w zakresie THz. W pierwszym kroku została zaprojektowana tunelowa struktura z podwójną barierą, pozwalająca na absorbcję promieniowania elektromagnetycznego o częstotliwościach 2.5 i 3.0 THz. Wykorzystując formalizm nierównowagowych funkcji Greena zostały wyznaczone niektóre charakterystyki detektora, m.in. gęstość elektronów, gęstość prądu ciemnego względem przyłożonego napięcia, odpowiedź foto-prądowa struktury względem energii fotonów.
Mapowanie genów odporności na mączniaka prawdziwego u odmian pszenżyta ozimego ‘Lamberto’ i ‘Grenado’
(2014-06-18) Ciszkowicz, Ewa
Pszenżyto (X Triticosecale Wittmack) jest stabilnym amfiploidem, powstałym w wyniku międzyrodzajowej hybrydyzacji, po której następuje podwojenie chromosomów, formy matecznej gatunku Triticum (AABB) oraz formy ojcowskiej gatunku Secale (RR). Przez wiele lat pszenżyto było uważane za zboże mało podatne na choroby, jednak w ostatnim 10-leciu nasilenie chorób na pszenżycie zwiększało się. W 2004 roku nastąpiło załamanie odporności pszenżyta na mączniaka, szczególnie u odmiany ‘Lamberto’. Celowym i ekonomicznym sposobem ochrony pszenżyta przed chorobami powodowanymi przez grzyby patogeniczne jest uprawa odmian odpornych. Wykorzystanie narzędzi biologii molekularnej, w tym markerów DNA, umożliwia poznanie genetycznego podłoża odporności pszenżyta na infekcję Blumeria graminis, przez co wspomaga selekcję odmian odpornych. Konstrukcja map genetycznych oraz identyfikacja loci cech ilościowych pozwala na lokalizację potencjalnych miejsc w genomie powiązanych z daną cechą. W niniejszej pracy mapę genetyczną pszenżyta skonstruowano dla dwóch populacji powstałych poprzez skrzyżowanie odmian ‘Lamberto’ (wrażliwa) oraz ‘Grenado’ (odporna) w dwóch kierunkach. Wykorzystano systemy markerowe DArT oraz SSR. Ocena fenotypowa, przeprowadzona w stadium siewki oraz rośliny dojrzałej, oparta była na ocenie stopnia porażenia populacji mapującej patogennym grzybem – Blumeria graminis. W celu zidentyfikowania rejonów/markerów genomu związanych z odpornością na infekcję wykorzystano analizy: Kruskal-Wallisa, SMA (dla oceny inokulacyjnej) oraz dodatkowo IM oraz CIM (dla oceny polowej). Wynikiem pracy jest mapa genetyczna dwukierunkowej populacji pszenżyta ozimego, o długości 1 813.6 cM, złożona z 547 markerów DArT oraz 7 markerów SSR. Zidentyfikowane zostały translokacje niehomeologiczne 5BS.3BL oraz 7A.1A. W stadium rośliny dojrzałej zidentyfikowano dwa główne efekty związane z odpornością na Blumeria graminis – Q.Pm.lgl.1R oraz Q.Pm.lgl.6R, wyjaśniające odpowiednio 15% oraz 33.4%. Do istotnych efektów należą także Q.Pm.lgl.2A2, Q.Pm.lgl.3A oraz Q.Pm.lgl.1B. U roślin w stadium siewki zidentyfikowano markery sprzężone z cechą w grupach sprzężeń 1R oraz 6R. Wytypowano markery znajdujące się w sąsiedztwie opisanych markerów sprzężonych z genami Pm50 i Pm4 na chromosomie 2A, oraz Pm39 na chromosomie 1B. Wskazuje to na możliwe występowanie w dwukierunkowej populacji ‘Lamberto’ i ‘Grenado’ w/w genów. Uzyskane wyniki dostarczyły nowych danych na temat wpływu kierunku krzyżowania odmian pszenżyta na dziedziczenie i/lub ekspresję genów. Informacje dotyczące podłoża genetycznego odporności, w tym rejonów genomu populacji ‘Lamberto’ i ‘Grenado’ związanych z odpornością na Blumeria graminis, mogą stanowić podstawę do opracowania wydajnego systemu selekcyjnego hodowli roślin odpornych.
Fauna wybranych bezkręgowców glebowych hałd kopalni cynku i ołowiu
(2014-06-18) Okrutniak, Mateusz;
Badaniami objęto zlokalizowane w Małopolsce składowiska odpadów poflotacyjnych kopalni cynku i ołowiu Zakładów Górniczych „Trzebionka” i Zakładów Górniczo - Hutniczych „Bolesław” oraz teren kamieniołomu w Mydlnikach, jako kontrolny. Ich celem było rozpoznanie i porównanie charakterystyki występujących na nich trzech zespołów bezkręgowców glebowych: dżdżownic (Lumbricidae), biegaczowatych (Coleoptera, Carabidae) oraz mrówek (Hymenoptera, Formicidae). Badania prowadzono w układzie sezonowym w latach 2010 i 2011 w oparciu o metodę formalinową Satchell’a (1979) (odłów dżdżownic) oraz metodę cylindrów chwytnych Barber’a (1931) (odłów owadów). W wyniku odłowów okazało się, że pomimo skrajnie niekorzystnych warunków, hałdy są miejscem występowania pospolitych gatunków bezkręgowców, ale i również rzadko spotykanych. Przeprowadzone badania wykazały, że fizyko – chemiczne właściwości podłoża utrudniają lub całkowicie uniemożliwiają ich bytowanie. Zespoły dżdżownic osadników cechuje statystycznie istotnie niższa liczba gatunków, zagęszczenie oraz biomasa od tych spotykanych na terenach nieskażonych (kamieniołom w Mydlnikach). Proponowanym gatunkiem do ewentualnej introdukcji na badanych składowiskach okazał się Lumbricus rubellus (Hoffmeister 1843), najliczniej tam występujący. W przypadku fauny mrówek na hałdach stwierdzono również statystycznie istonie niższą średnią liczbę ich gatunków niż na terenie kamieniołomu, natomiast w przypadku biegaczowatych było odwrotnie. Struktura dominacji tych obydwu grup, pokazała, że ich zespoły są zdominowane przez jeden (u mrówek Formica cinerea, Mayr 1853) lub dwa gatunki (u biegaczowatych Calathus ambiguus ( Paykull 1790) i Calathus erratus (C. R. Sahlberg 1827)), co jest typowe dla niestabilnych siedlisk, na których dochodzi do częstych zaburzeń. Skład gatunkowy zespołów większości odłowionych bezkręgowców wskazuje na początkowy etap ich rekultywacji
Rola tempa wzrostu objętości komórek drożdży Saccharomyces cerevisiae w determinowaniu ich potencjału replikacyjnego i długości życia
(2014-07-07) Mołoń, Mateusz
Drożdże Saccharomyces cerevisiae są jednym z organizmów modelowych dla badań procesu starzenia. Pomimo wielu specyficznych dla tej grupy cech, jak np. obecność ściany komórkowej, zamknięta mitoza, pączkowanie jako mechanizm cytokinezy, stanowią model dla badania uniwersalnych mechanizmów tego procesu. Jednym z modeli, którym posługuje się gerontologia drożdży jest, tzw. starzenie replikacyjne (RLS- Replicatve Life Span). Założono, że badając wpływ rożnych czynników na wartość RLS można będzie wyjaśnić podstawowe mechanizmy starzenia i długowieczności człowieka i zwierząt. Badanie polega na fizycznym oddzielaniu komórki córki, od komórki "matki", i zliczaniu wytworzonych córek, wykorzystując do tego celu technikę mikromanipulacji. Miarą wieku i długowieczności komórek drożdży jest liczba komórek potomnych jakie jest w stanie wytworzyć komórka "matka" w ciągu swojego życia. Taki sposób wyrażania wieku w ogóle nie uwzględnia czasu życia komórek. Dlatego też w miejsce terminu "replikacyjne starzenie" wprowadzono pojęcie potencjał reprodukcyjny. Termin ten lepiej odzwierciedla istotę badań, jak również dopuszcza inną przyczynę ograniczonej zdolności reprodukcyjnej komórek drożdży niż proces starzenia. Celem badań była analiza zmian wielkości komórek w czasie reprodukcyjnej fazy życia, analiza potencjału reprodukcyjnego oraz czasu życia komórek wybranych mutantów należących do grupy "długowiecznych". Biorąc pod uwagę, że fenotypowy efekt mutacji często wykazuje zależność od tła genetycznego, do analizy wykorzystano komórki drożdży reprezentujące trzy różne tła genetyczne tj. SP-4, BY4741 i BMA64-1A. Szczepy dzikie reprezentujące poszczególne tła genetyczne różnią się zarówno średnią jak i maksymalną wartością potencjału reprodukcyjnego, co może mieć wpływ na fenotypowe wyrażenie badanych mutacji. Do analizy wybrano trzy geny: FOB1, SCH9, RPL20B, których delecja prowadzi, według danych literaturowych, do zwiększenia potencjału reprodukcyjnego. Dodatkowo użyto mutanta delecyjnego sfp1 , opisywanego w literaturze jako "krótko żyjący". Uzyskane wyniki dotyczące potencjału reprodukcyjnego wskazują, że efekt fenotypowy dla większości mutantów nie jest jednakowy i wykazuje ścisłą zależność od tła genetycznego. Jedynym genem, którego knock - out wykazał podobny efekt w każdym tle genetycznym był gen FOB1. Pozostałe szczepy w różnym stopniu wykazywały zmienność w obrębie tła genetycznego. Określono również rolę tempa wzrostu wielkości komórek w regulacji potencjału reprodukcyjnego. Uzyskane wyniki wskazują na hipertrofię, jako jeden z możliwych czynników regulujących potencjał reprodukcyjny komórek. W znakomitej większości przypadków maksymalna objętość jaką uzyskują mutanty o zwiększonym potencjale reprodukcyjnym jest równa objętości szczepu dzikiego. Świadczy to o wolniejszym tempie przyrostu objętości komórki w przeliczeniu na jedną generację. Podobne objętości uzyskują również mutanty o obniżonym potencjale reprodukcyjnym lub takie, które nie mają wpływu na liczbę generacji. Badania wykazały, że niektóre z analizowanych mutacji prowadzą do osiągania przez komórkę wyższych objętości aniżeli szczep dziki, ale zawsze jest to związane ze zwiększeniem potencjału reprodukcyjnego. Według powszechnie przyjętej interpretacji wyników badań replikacyjnego starzenia drożdży, miarą wieku komórki jest liczba wytworzonych komórek potomnych. W rzeczywistości RLS nie odzwierciedla faktycznej długości życia. Czas życia komórek drożdży to nie tylko czas, w którym wykonuje ona kolejne generacje (faza reprodukcyjna), ale również czas po zakończeniu reprodukcji (faza postreprodukcyjna). Czas trwania reprodukcyjnej fazy życia komórek jest wyznaczony przez dwa parametry: liczbę cykli, tj. potencjał reprodukcyjny oraz czas pojedynczego cyklu. Uzyskane dane wskazują, że oba te parametry mogą działać łącznie bądź też niezależnie, prowadząc do osiągnięcia tego samego efektu, np. mutanty delecyjne fob1 i sfp1 w tle genetycznym szczepu BMA64-1A pomimo znacznych różnic w potencjale reprodukcyjnym mają identyczną reprodukcyjną fazę życia. Po zakończeniu ostatniego cyklu komórkowego komórka nie umiera, ale żyje jeszcze przez pewien czas, którego długość zależy między innymi od czasu podwojenia oraz liczby cykli komórkowych wykonanych przez komórkę ”matkę”. Zwiększenie liczby generacji wykonanych przez komórkę przyczynia się do skrócenia czasu życia po zakończeniu reprodukcji. Może to być związane ze znacznym obciążeniem energetycznym komórki "matki", wynikającym z jednej strony z nakładów ponoszonych na wzrost jej objętości podczas kolejnych cykli, a z drugiej strony z nakładów związanych z reprodukcją, czyli tworzeniem nowych komórek potomnych. Sumując reprodukcyjny i postreprodukcyjny czas życia uzyskujemy wartość całkowitej długości życia, która może być podstawą do stwierdzenia czy mamy do czynienia z długowiecznością, czy też nie. Analiza całkowitej długości życia dostarczyła istotnych danych dotyczących długowieczności, które zmieniają zupełnie wnioski płynące z dotychczasowych badań nad starzeniem z wykorzystaniem drożdży S. cerevisiae. Żaden z analizowanych szczepów określanych w literaturze jako "długowieczne" tak naprawdę nie żyje dłużej od szczepu referencyjnego. Jedynie mutant delecyjny sfp1 , mimo tego, że w literaturze określany jest jako krótko żyjący (na podstawie liczby generacji), po przeanalizowaniu całkowitej długości życia okazał się być jedynym, spośród analizowanych, szczepem długo żyjącym. Próbą wyjaśnienia mechanizmu prowadzącego do długowieczności mutanta sfp1 była analiza parametrów dotyczących bioenergetyki komórki: profil polisomów, inkorporacja [35S]-metioniny in vivo, mikrokalorymetria izotermiczna, oznaczenie zawartości ATP oraz aktywności metabolicznej za pomocą sondy fluorescencyjnej FUN-1. Biorąc pod uwagę teorię tempa życia Pearla, wyniki dotyczące potencjału reprodukcyjnego analizowanych szczepów, czasu podwojenia, czasu trwania fazy reprodukcyjnej i postreprodukcyjnej można wnioskować, że za długowieczność mutanta sfp1Δ może być odpowiedzialne obniżone tempo metabolizmu komórki. Potencjał reprodukcyjny stanowił dotychczas podstawową miarę wieku i długowieczności w badaniach wykorzystujących drożdże jako organizm modelowy gerontologii. Stanowił on również kryterium podziału mutantów na długo i krótko żyjące. Zaprezentowane w tej pracy wyniki przeprowadzonych analiz skłaniają do zmiany sposobu określania długowieczności drożdży, uwzględniając przede wszystkim czas życia, a nie tylko liczbową wartość potencjału reprodukcyjnego komórek.
Wpływ tlenku węgla na ekspresję genów gonadotropin i gonadoliberyny w centralnym układzie nerwowym świniodzika w okresie lata i zimy
(2014-09-15) Romerowicz-Misielak, Maria
Badanie biologicznego fenomenu sezonowej reprodukcji i mechanizmów leżących u jego podstaw obejmuje wiele zagadnień. Wśród nich znajdują się: identyfikacja czynników środowiskowych, które regulują te procesy oraz próby wyjaśnienia neurobiologicznej drogi odbierania i przetwarzania sygnałów środowiskowych. Fotoperiod jest głównym i najbardziej wiarygodnym czynnikiem synchronizującym roczne cykle reprodukcyjne sezonowo rozmnażających się zwierząt. Mechanizmy tej regulacji nie są do końca poznane. Dotychczasowe badania wskazują, że w fotoperiodycznej synchronizacji aktywności rozrodczej bierze udział nie jeden a co najmniej kilka systemów regulacyjnych, które mają swój początek w siatkówce oka i kończą się w generatorze pulsów GnRH. Badania przeprowadzone w ramach niniejszej pracy są następstwem wykazania sezonowej zmienności sekrecji CO w obszarze oka i mają za cel określenie drogą pośrednią czy tlenek węgla drogą przeciwprądowego przenikania w obszarze zatoki jamistej może bezpośrednio docierać do struktur mózgowych i wpływać na regulacje fizjologiczne u samców związane z rozrodem. Do doświadczeń użyto 48 dojrzałych płciowo samców krzyżówki dzika europejskiego i świni domowej. Zwierzęta zostały przydzielone do dwóch analogicznych grup doświadczalnych. W doświadczeniu pierwszym prowadzono 48-godzinną infuzję do zatoki żylnej oka autologicznego osocza krwi o doświadczalnie podwyższonym stężeniu tlenku węgla. Taka sama procedura eksperymentalna została przeprowadzona na osobnych grupach zwierząt w okresie długich (czerwiec n=6) oraz krótkich (grudzień n=6) dni świetlnych. Odniesieniem do obu grup eksperymentalnych były prowadzone równolegle kontrolne grupy zwierząt (czerwiec n=6; grudzień n=6), którym w tych samych warunkach do zatoki żylnej oka przez 48 godzin infundowano autologiczne osocze. W doświadczeniu drugim prowadzono 48-godzinną infuzję do zatoki żylnej oka autologicznej krwi poddanej naświetlaniu światłem LED. Taka sama procedura eksperymentalna została przeprowadzona na osobnych grupach zwierząt w okresie długich (czerwiec; n=6) oraz krótkich (grudzień; n=6) dni świetlnych. Odniesieniem do obu grup eksperymentalnych były prowadzone równolegle kontrolne grupy zwierząt (czerwiec n=6; grudzień n=6), którym w tych samych warunkach do zatoki żylnej oka przez 48 godzin infundowano autologiczną krew. W każdej grupie doświadczalnej, w trakcie 48-godzinnej infuzji, od zwierząt w odstępach 2-godzinnych pobierano krew krążenia obwodowego do analiz stężenia hormonu luteotropowego, folikulotropowego oraz melatoniny. Po zakończeniu części eksperymentalnej w celu analizy ekspresji genów gonadoliberyny (GnRH), jej receptora (GnRH-R) oraz podjednostek gonadotropin (α, Lhβ, Fshβ) od zwierząt, poubojowo, pobierano przysadkę mózgową oraz podwzgórze. Tkanki zamrażano w ciekłym azocie i przechowywano w temperaturze -80ºC do momentu wykonania analizy ekspresji genów. Stężenie hormonów w żylnej krwi obwodowej oznaczano metodą radioimmunologiczną. Ekspresję genów gonadoliberyny (GnRH), jej receptora (GnRH-R) oraz podjednostek gonadotropin (α, Lhβ, Fshβ) w tkankach podwzgórza oraz przysadki mózgowej oznaczono metodą Real-Time PCR. Wyniki badań wykazały, że doświadczalne zwiększenie stężenia CO we krwi żylnej odpływającej z oka do żylnej zatoki jamistej okołoprzysadkowego kompleksu naczyniowego u obu grup doświadczalnych samców krzyżówek świni domowej i dzika, spowodowało zarówno w okresie krótkich jak i długich dni świetlnych zmiany w poziomie ekspresji genów osi podwzgórzowo-przysadkowej (GnRH, GnRH-R, α, Lhβ, Fshβ). Jednocześnie wykazano wzrost sekrecji LH w sezonie letnim i jej obniżenie w sezonie zimowym. Zwiększenie stężenia CO w krwi odpływającej z zatoki ocznej istotnie wpłynęło również na dobowy profil sekrecji melatoniny. Podsumowując, wyniki badań przeprowadzonych w ramach niniejszej pracy wskazują, że tlenek węgla wytwarzany pod wpływem światła w oku dociera drogą przeciwprądowego przenikania w obszarze splotu okołoprzysadkowego z naczyń żylnych do tętniczych zaopatrujących bezpośrednio mózg i wpływa na ekspresję genów osi podwzgórzowo-przysadkowej krzyżówki świni domowej i dzika a w konsekwencji na sekrecję hormonów regulujących procesy rozrodcze.
Efekty termomodernizacji ścian zewnętrznych i modernizacji systemu grzewczego
(Energia i Budynek, 2012) Potera, Piotr
W artykule wyprowadzono formuły półempiryczne na zmniejszenie sezonowego zapotrzebowania ciepła i obciążenia cieplnego budynków w wyniku termomodernizacji ścian zewnętrznych
Time decay of stable absorption of gamma irradiated lithium niobate crystals doped by cuprum ions
(Proceedings of International Conference Oxide Materials for Electronic Engineering 2012, pp 165-166, 2012) Potera, Piotr
The transient and stable color centers in pure and doped lithium niobate crystals (LNO) have been investigated in several works, for example in [1]. The stable color centers are centers which have lifetime higher then 1s. Unfortunately, the lifetime of color centers were studied in literature only for transient color centers, for example in [2]. In this work the lifetime of stable additional absorption induced by gamma irradiation in Cu doped of LNO crystal will be determined from data obtained during 10 years.
Effect of pre-growth annealing of the properties on nonpurified cadmium telleuride single crystals obtained by sublimation method
(Ukr. J. Phys. 57(8), 2012, pp 844-848, 2012) Popovych, V.D.; Gnatenko, Yu.P.; Bukyvskij, P.M.; Potera, Piotr
Time decay of stable absorption of gamma irradiated LNO:Cu and YAP:Ce crystals
(Materiały konferencji LTLA 2013, pp. 28-29,, 2013) Potera, Piotr; Stefaniuk, Ireneusz
Color Centers in Ca4GdO(BO3)3 Single Crystals Irradiated by Gamma Quanta
(ACTA PHYSICA POLONICA A 124, (2013) 122-124, 2013) Potera, Piotr; Lukasiewicz, T.; Piecuch, Aleksander
Stable absorption induced in Ca0,28Ba0,72Nb2O6 crystals by gamma quanta irradiation
(Proceedings of International confernce OMEE2014, pp. 165, 2014) Potera, Piotr; Lukasiewicz, T.; Zhydachevskii, Y.
Time Decay of Stable Absorption of Gamma Irradiated LNO, LNO:Cu and YAP:Ce Crystals
(Acta Physica Polonica 126(3), (2014), 774-776, 2014) Potera, Piotr
Anisotropy of the Conductivity in the Asymmetric Quantum Wells
(ACTA PHYSICA POLONICA A, 2008) Majchrowski, Klaudiusz; Paśko, Wioletta
Gorbatsevich et al. and Kibis suggested that a number of interesting galvano-magnetic effects could be observed in quantum structures where the symmetry with respect to the space coordinates inversion and time- -reversal are broken simultaneously. In the paper of Kibis for example, the in¯nite triangular quantum well in an external magnetic field was considered and the anisotropy of electron momentum transfer due to interaction with phonons was predicted. The role of magnetic ¯eld was to provide the time- -invariance breaking. In this work we considered the e®ect of anisotropy of electron momentum transfer due to interaction with polarized light using more realistic model of ¯nite triangular quantum well. This anisotropy leads to the anisotropy of the real part of photoconductivity and as it follows from our calculations, the e®ect though not very great, could be measurable for the attainable values of magnetic ¯eld B ¼ 5 T and the widths of quantum well.
Wstęp do logiki i teorii mnogości. Zbiór zadań z rozwiązaniami
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2014) Dudziak, Urszula; Król, Anna
Zbiór zadań może stanowić pomoc dydaktyczną w nauczaniu przedmiotu wstęp do logiki i teorii mnogości na kierunkach matematyka, informatyka oraz kierunkach technicznych. Obejmuje zagadnienia dotyczące rachunku zdań i kwantyfikatorów oraz rachunku zbiorów, problemy z zakresu rachunku relacji, w tym relacji równoważności i różnych porządków w zbiorze. Podejmuje też problematykę indukcji matematycznej i rekurencji oraz własności funkcji i elementów teorii mocy zbiorów. W dodatkach znajdują się treści dotyczące własności krat i zbiorów rozmytych. Głównym atutem książki są zamieszczone w niej liczne przykłady pełnych rozwiązań zadań. Dodatkowo na początku każdego rozdziału podane zostały najważniejsze informacje, definicje i twierdzenia potrzebne do rozwiązania zadań. Zbiór zadań może stanowić podstawę do samodzielnego studiowania przedmiotu.
Polynomial ultradisributions: differentiation and Laplace transformation
(Banach Center Publication, Institute of Mathematics PAN, V.88, 2010) Łopuszański, Oleh
Wstęp do logiki i teorii mnogości
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012) Dudziak, Urszula; Drewniak, Józef
Podręcznik ten stanowi pomoc dydaktyczną w nauczaniu przedmiotu wstęp do logiki i teorii mnogości, kierunek matematyka, specjalność nauczycielska oraz zastosowanie matematyki w finansach i ekonomii. Powstał na podstawie wykładów z wyżej wymienionego przedmiotu prowadzonych przez autorów na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Rzeszowskiego. Podręcznik zawiera najważniejsze informacje potrzebne do studiowania matematyki, zgodne z programem nauczania przedmiotu wstęp do logiki i teorii mnogości. Przedstawione są tu wiadomości dotyczące rachunku zdań i kwantyfikatorów oraz rachunku zbiorów, wiadomości z zakresu rachunku relacji, w tym relacji równoważności i różnych porządków w zbiorze. Znajdują się też informacje na temat indukcji matematycznej i rekurencji oraz własności funkcji i elementy teorii mocy zbiorów. W dodatkach zawarte są treści, które dotyczą własności krat i zbiorów rozmytych. Dodatkowe informacje podane w podręczniku umożliwią studentom zainteresowanym danym tematem poszerzenie wiedzy i umiejętności, będą także pomocne studentom starszych lat kierunku matematyka w przygotowaniu do egzaminów dyplomowych. Podręcznik zawiera wybór materiałów z różnych podręczników, które były adresowane do studentów studiów pięcioletnich. Wybór treści do podręcznika został dokonany pod kątem studiów trzyletnich (licencjackich).
Magnetic Ordering of Itinerant Systems in Modified CPA approximation
(2003) Górski, Grzegorz; Mizia, Jerzy; Kucab, Krzysztof

Przeglądaj

Przeglądanie Kolegium Nauk Przyrodniczych / College of Natural Sciences według Data dodania