Acta Iuridica Resoviensia nr 3 (42) 2023
URI dla tej Kolekcjihttps://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/9616
Przeglądaj
Ostatnio nadesłane materiały
Pozycja Odpowiedzialność karna za czyny powiązane z działalnością patostreamerską. Odpowiedzialność karna patostreamera(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-09) Ziobroń, AgataPatostreaming rozumiany jest jako publikowanie w Internecie treści patologicznych w celu zdobycia pieniędzy lub popularności w sieci. Zachowania patostreamerów, nie tylko naruszają normy społeczne, ale również mogą być kwalifikowane jako przestępstwa i wykroczenia[1]. Z uwagi na obszerność problematyki, w opracowaniu uwaga zostanie poświęcona jedynie patostreamom jako przestępstwom. Kwestia ta zostanie również rozważona przez pryzmat demoralizacji nieletnich aktywnych widzów patostreamów, zważywszy na fakt, że takie treści największą oglądalnością cieszą się wśród osób młodych, nastolatków[2]. Należy w związku z dynamicznym rozwojem patostreamingu rozważyć wprowadzenie typu czynu zabronionego demoralizowania małoletniego, jednak odmiennie niż np. w Azerbejdżanie – precyzując znamiona celem dopasowania go do specyfiki konkretnie tego zjawiska. [1] Obecnie trwają konsultacje w sprawie projektu ustawy, która ma wprowadzać penalizację patostreamingu. https://www.chip.pl/2023/05/wiezienie-za-patostreaming-nowa-ustawa (dostęp: 08.05.2023r.) [2]D. Ołownia, Patostreaming jako zjawisko patologiczne i dewiacyjne, „iNFOTEZY” 2021, nr 2, s. 65.Pozycja Funkcjonowanie oddziałów penitencjarnych na przykładzie Zakładu Karnego w Barczewie(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-09) Zając, BartoszPrzedmiotem podjętych rozważań w ramach niniejszej pracy jest wskazanie funkcjonowania oddziałów penitencjarnych, w szczególności potencjalnych zagrożeń, problemów, jak również pozytywnych aspektów ich działalności. Oddziały penitencjarne przeszły wiele zmian formalno – strukturalnych, które wpływają na ich aktualny kształt. W pracy podjęto analizę przepisów prawnych, jak również ich praktyczne funkcjonowanie w perspektywie funkcjonariuszy Służby Więziennej pełniących służbę w oddziałach mieszkalnych.Pozycja Odpowiedzialność zawodowa ratowników medycznych(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-09) Wolska, JoannaRatownicy medyczni doczekali się ustawy regulującej ich zawód. Ustawa z dnia 1 grudnia 2022 r. o zawodzie ratownika medycznego oraz samorządzie ratowników medycznych w przeważającej części wejdzie w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia, a więc 22 czerwca 2023 r. Problematyka poddana analizie w niniejszym artykule, a więc uregulowana w rozdziale 7 ustawy, dotyczącym odpowiedzialności zawodowej ratowników medycznych, nie jest niczym nowym w polskim ustawodawstwie. Nowa regulacja opiera się na założeniach przyjętych już w ustawach traktujących o odpowiedzialności zawodowej lekarzy, fizjoterapeutów, pielęgniarek i położnych, które to regulacje służyły w niniejszej pracy za materiał porównawczy. Czy regulacje w takim kształcie są potrzebne także dla ratowników medycznych, którzy stykają się z pacjentem „na pierwszej linii frontu” przy zagrożeniu jego życia i zdrowia? Regulacje odpowiedzialności zawodowej powinny być uzupełnieniem regulacji karnych, cywilnych czy pracowniczych do zmotywowania osób wykonujących zawody medyczne do wykonywania swoich zadań w sposób bezpieczny dla pacjenta. Czy i w tym przypadku ustawodawca sprostał tym założeniom?Pozycja Nowe Prawo zamówień publicznych – wyzwania dla zamawiających i wykonawców(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-09) Warchoł, IwonaArtykuł zawiera analizę zmian regulacji prawnych w zakresie Prawa zamówień publicznych. Autorka przedstawia problemy praktyczne stosowania dotychczasowej ustawy oraz zasadność zmian sposobu przeprowadzania postępowań z zakresu zamówień publicznych oraz zawierania umów. W opracowaniu poruszono także zagadnienia związane z zasadami Prawa zamówień publicznych oraz środkami ochrony prawnej w nowym Prawie zamówień publicznych i elektronizacją komunikacji w zamówieniach publicznych.Pozycja Zagadnienie odpowiedzialności za długi spadkowe w procesie unifikacji i kodyfikacji polskiego prawa spadkowego(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-09) Świrgoń-Skok, RenataW niniejszym artykule zostały przybliżone zagadnienia związane z problemem unifikacji i kodyfikacji polskiego prawa spadkowego po 1918 roku, na przykładzie zasad odpowiedzialności za długi spadkowe. Do wybuchu II wojny światowej nie przedstawiono jednak jednolitego projektu prawa spadkowego, a prace specjalnej podkomisji nie wyszły poza dyskusję nad podstawowymi założeniami spadkobrania. Spory ideologiczne dotyczące osobowego prawa małżeńskiego przyniosły wiele problemów i przełożyły się na postęp prac w zakresie unifikacji prawa spadkowego. W konsekwencji nie udało się dokonać kompleksowej unifikacji i kodyfikacji prawa spadkowego w okresie drugiej Rzeczypospolitej. Unifikację prawa spadkowego wznowiono dopiero po II wojnie światowej, a ostatecznie zakończyła się w roku 1946 wydaniem dekretów o prawie spadkowym oraz postępowaniu spadkowym. Zaś w roku 1964 prawo spadkowe zostało skodyfikowane w księdze czwartej kodeksu cywilnego. Do czasu unifikacji prawa spadkowego w 1946 roku obowiązywały regulacje zawarte w ABGB, Kodeksie Napoleona oraz BGB, także w zakresie zasad odpowiedzialności za długi spadkowe. Wprowadzenie do polskiego prawa spadkowego, w tym także w odniesieniu do zasad odpowiedzialności spadkobierców za zobowiązania spadkowe, rozwiązań przyjętych w wielkich kodyfikacji cywilnych XIX wieku, pozwala na umieszczenie rozwiązań przyjętych w księdze czwartej kodeksu cywilnego w tradycji romanistycznej europejskiego prawa prywatnego.Pozycja The role of law textbooks in the teaching and application of methods of legal interpretation in Poland (in historical and contemporary perspective)(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-09) Siemińska, AnnaCelem artykułu jest wyjaśnienie roli wykładni prawa w Polsce w kontekście jej nauczania i stosowania, wynikające ze sposobu prezentacji wykładni prawa w podręcznikach prawa. Wyjaśnienie to oparte jest na następujących tezach: (1) współczesny sposób nauczania prawa w Polsce, w szczególności wykładni prawa oraz jej wpływu na stosowanie prawa, wynika z uwarunkowań historyczno- politycznych. (2) polskie podręczniki nauki prawa nie pokazują kontekstu politycznego i światopoglądowego prawa, co powoduje nieświadomość prawnopolitycznej roli wykładni prawa, (3) obecny stan polskiej nauki prawa, w szczególności- podręczników, przyczynia się do wzrostu znaczenia tzw. wykładni sędziowskiej i związanych z nią zagrożeń dla nauczania i stosowania prawa. Wyjaśnienie wskazanych tez pozwoli nie tylko na zrozumienie obecnej roli podręczników prawa w nauczaniu metody wykładni prawa cywilnego, ale także na pokazanie potencjalnego kierunku rozwoju teorii prawa. Istotnym jest zatem zwrócenie uwagi na szerszy kontekst, jakim jest sposób uprawiania nauki prawa w Polsce oraz jego wpływ na stosowanie i rozwój prawa, a także na świadomość prawną i poziom kultury prawnej.Pozycja Usunięcie kary 25 lat pozbawienia wolności z katalogu kar Kodeksu karnego(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-09) Pańczyk, ŁukaszUstawa z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy kodeks karny oraz niektóry innych ustaw jest jedną z największych nowelizacji polskiej ustawy karnej od lat. Wniesie ona do polskiego kodeksu karnego wiele istotnych zmian. Artykuł skupi się wokół modyfikacji katalogu kar (obecnego art. 32 kodeksu karnego) polegającej na uchyleniu kary 25 lat pozbawienia wolności przy równoczesnym rozszerzeniu granic zwykłego pozbawienia wolności, ustanawiając nowe ramy zagrożenia karą na czas od miesiąca do 30 lat pozbawienia wolności. Autor zwięźle przedstawi podstawowe w jego ocenie wątpliwości i kontrowersje związane z nadchodzącą nowelizacją w zakresie wyżej wskazanym, podejmując próbę analizy ratio legis usunięcia kary 25 lat pozbawienia wolności z polskiego porządku prawnego.Pozycja Koncepcja ekonomicznej niemożliwości świadczenia w odniesieniu do wykonania zobowiązań umownych(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-09) Mieczkowski, KarolPrzedmiotem analizy w niniejszym opracowaniu jest koncepcja ekonomicznej (gospodarczej) niemożliwości świadczenia. W systemie polskiego prawa prywatnego obok klauzuli rebus sic stantibus spełnia ona funkcję szeroko rozumianego uwzględniania wpływu zmiany okoliczności na zobowiązania. Jej skutki w postaci zwolnienia dłużnika z obowiązku świadczenia i wygaśnięcia zobowiązania dokonują się z mocy prawa. Zastosowanie znajduje poprzez analogię z następczej niemożliwości świadczenia do przypadków, gdy zobowiązanie odrywa się od swego gospodarczego i ekonomicznego celu, który był przyczyną sprawczą jego powstania, tj. w sytuacji rażącej nieproporcjonalności między wartością przedmiotu świadczenia, połączoną z oczekiwanymi przez strony korzyściami, a kosztami, które należałoby ponieść, aby wykonać zobowiązanie. Jest użyteczna w czasach głębokich przemian społeczno-gospodarczych, przy masowym występowaniu utrudnień w stosunkach gospodarczych w spełnianiu świadczeń i wykonywaniu umów.Pozycja Wątpliwości na tle Strategii na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami 2021-2030(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-09) Bonusiak, EwaUchwalona przez Radę Ministrów polska Strategia na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami 2021-2030 stanowi istotny dokument kształtujący politykę i działania na rzecz osób z niepełnosprawnościami. Jej głównym celem jest zapewnienie uprawnionym osobom pełnego uczestnictwa w życiu społecznym i poprawę jakości życia. Niniejszy artykuł zwraca uwagę na kilka kluczowych wątpliwości, które mogą wpłynąć na skuteczność i realizację tej Strategii. Wskazuje między innymi na kluczowy instrument realizacji celów strategii jakim jest projekt ustawy o wyrównywaniu szans, która zapewni ramy prawne i narzędzia potrzebne do osiągnięcia celów Strategii.Pozycja Klauzula merger i jej znaczenie(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-09) Cieśla, MateuszW ramach postępującej standaryzacji umów, strony coraz częściej decydują się na zamieszczanie w swoich kontraktach tzw. boilerplate clasue (postanowienia formułkowe). Fakt zapożyczenia tych rozwiązań z międzynarodowego obrotu lub obcych systemów prawnych prowadzi jednak do licznych wątpliwości w kontekście istniejących regulacji prawa krajowego. Problematykę tę doskonale ukazuje klauzula merger (integralności), za pomocą której kontrahenci dążą do odseparowania okoliczności przed zawarciem umowy od samej umowy. Na gruncie polskiego kodeksu cywilnego sporny jest przede wszystkim wpływ tej klauzuli na skuteczność przedkontraktowych oświadczeń stron oraz wykładnie umowy. Do tej pory, doktryna nie wypracowała jednolitego stanowiska w tym zakresie. Ponadto, zagadnienie to nie zostało jeszcze w sposób dostateczny rozeznane w praktyce orzeczniczej. Celem niniejszego artykułu jest próba określenia skutków prawnych jakie wywołuje klauzula merger na tle polskiego kodeksu cywilnego.