Polityka i Społeczeństwo nr 1(19)/2021
URI dla tej Kolekcjihttp://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/6895
Przeglądaj
Ostatnio nadesłane materiały
Pozycja History Issues and Japan’s Bid for Permanent Membership in the UN Security Council(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Żakowski, KarolThe article examines the impact of history problems on Japan’s long-lasting efforts to gain permanent membership in the United Nations (UN) Security Council. It analyzes both the domestic stimuli behind Tokyo’s stance on the UN reform and the external constraints on the UN Security Council enlargement. It is argued that while problems with Japan’s bid for permanent membership in the UN Security Council stemmed mainly from divergent interests of member states, history issues constituted an additional obstacle that weakened Tokyo’s position in negotiations on the UN reform. The discourse on lack of repentance by Japan for the atrocities committed during the Second World War was instrumentally used by the country’s rivals, mainly China and South Korea, all in the effort to hinder Tokyo’s efforts on the international arena.Pozycja Konflikt Arabii Saudyjskiej z Jordanią (1990–1991) i Katarem (2014–2021). Specyfika monarchii arabskich(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Wróblewski, BartoszPółwysep Arabski to ostatnie na globie miejsce, gdzie dominują politycznie monarchie absolutne lub zbliżone de facto do tego typu ustrojowego. Powstał tam system polityczny, w którym dominuje Arabia Saudyjska, a w cieniu tego królestwa istnieją monarchie w Jordanii, Kuwejcie, Katarze, Bahrajnie, Omanie oraz w Zjednoczonych Emiratach Arabskich (ZEA), które same są federacją sześciu drobnych monarchii. W okresie zimnej wojny państwa te zmuszone były działać solidarnie wobec zagrożenia ze strony proradzieckich republik arabskich takich jak np. Egipt. Jednak rody sprawujące władzę w tych państwach mają często wielowiekową tradycję sporów i konfliktów. Nawet współcześnie możliwe jest gwałtowne odnowienie się tych konfliktów. Tekst ten przedstawia dwa takie spory. Pierwszy to rywalizacja między Saudami i Haszymidami. Skutkował on w latach 1990–1991 gwałtownym zerwaniem wszelkiej współpracy między Arabią Saudyjską a Jordanią. Podobny spór dotyczy Saudów i rodu Al-Thani, czego wynikiem był ostry konflikt polityczny Rijadu z Katarem w latach 2014–2020. Te dwa konflikty obrazują gwałtowną zmienność w relacjach między arabskimi monarchiami. Wskazują na hegemonistyczne dążenia Rijadu, ale również na silny opór części rodów monarszych przeciw tym uproszczeniom oraz na potencjał destabilizacji tkwiący w tych relacjach.Pozycja Izolacja postpenalna w Krajowym Ośrodku Zapobiegania Zachowaniom Dyssocjalnym a poszanowanie praw i wolności człowieka(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Trzeja, PatrycjaArtykuł ma na celu zwrócenie uwagi na problematykę izolacji postpenalnej w kształcie nadanym ustawą z dnia 22 listopada 2013 r. o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób. Praca przedstawia genezę rzeczonej instytucji, wątpliwości natury konstytucyjnej związane z powołaną ustawą, a także praktyczne aspekty działania KOZZD. W kręgu zainteresowania autorki pozostaje dysonans pomiędzy teoretycznymi założeniami co do funkcjonowania placówki a rzeczywistą organizacją Ośrodka i warunkami izolacji w nim. W szczególności poruszona zostaje problematyka przepełnienia KOZZD i implikacje tego dla sytuacji jednostek poddanych detencji. Całość analizy dokonywana jest w kontekście praw i wolności człowieka. Zwieńczenie artykułu stanowi podsumowanie rozważań i stanowczy sprzeciw wobec naruszania godności jednostek w demokratycznym państwie prawa.Pozycja Rola organów przedstawicielskich w procesie współrządzenia partycypacyjnego (participatory governance). Studium przypadku wybranych miast(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Szulc-Wałecka, ElżbietaW ostatnich dziesięcioleciach w wielu państwach rola organów przedstawicielskich uległa transformacji. Wpływ na to miały reformy inspirowane m.in. koncepcją współrządzenia (governance), jednak szczególnego znaczenia nabrał jeden z jego nurtów – participatory governance – promujący wzmocnienie zaangażowania obywateli oraz pogłębienie ich udziału w procesie decyzyjnym. Niniejsza tendencja jest widoczna także w Polsce, szczególnie w samorządach dużych miast. Celem artykułu jest zdefiniowanie ról, jakie pełnią organy przedstawicielskie w zmieniającym się procesie rządzenia, oraz ustalenie relacji pomiędzy ideą reprezentacji a koncepcją współrządzenia partycypacyjnego. Artykuł opiera się na badaniach przeprowadzonych w miastach na prawach powiatu położonych w województwie lubelskim. Wyniki badań dowodzą, że w procesie rządzenia słabnie rola rady, natomiast wzrasta znaczenie organu wykonawczego. Jednocześnie współrządzenie partycypacyjne wpłynęło na wykształcenie się nowych ról, jakie pełnią organy przedstawicielskie.Pozycja Reminiscencja marksizmu-leninizmu w XXI wieku? Przykład Komunistycznej Partii Polski i Polskiej Socjalistycznej Partii Robotniczej(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Malendowicz, PawełW 2002 r. powstały Komunistyczna Partia Polski oraz Polska Socjalistyczna Partia Robotnicza. Ich programy opierały się na marksizmie-leninizmie. Partie te były organizacjami marginalnymi i nieodgrywającymi istotnej roli w systemie politycznym Polski. Dokonały one pozytywnej, ale nieobiektywnej oceny okresu socjalizmu w Polsce przed 1989 r. Ocena ta została uzasadniona ideologią komunistyczną. Komunistyczna Partia Polski oraz Polska Socjalistyczna Partia Robotnicza negatywnie oceniły transformację ustrojową i ekonomiczną w Polsce po 1989 r. Skrytykowały także włączenie Polski w procesy globalizacyjne, a pozytywnie oceniły politykę prowadzoną przez państwa, które nie zmieniły swoich ustrojów, jak Kuba i Korea Północna. W celu weryfikacji tej hipotezy badawczej autor zastosował metodę jakościowej analizy materiałów źródłowych, w tym dokumentów programowych i publicystyki wymienionych partii politycznych.Pozycja Polityczne oraz ideologiczne motywacje działalności Romana Kisiela, pseudonim „Sęp”, „Dźwignia”. Studium przypadku(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Machniak, ArkadiuszRoman Kisiel urodził się w 1916 r. w niewielkiej wsi Bystrowice położonej blisko Jarosławia. Przed wybuchem II wojny światowej pracował jako kupiec. Pełnił także służbę w Wojsku Polskim. R. Kisiel podczas wojny aktywnie działał w podziemiu zbrojnym przeciwko Niemcom okupującym Polskę. Był dowódcą oddziału zbrojnego, który bronił również polskiej ludności przed atakami oddziałów UPA. Swoją działalność polityczną i konspiracyjną kontynuował po zakończeniu II wojny światowej. Przez wiele lat był aktywnym działaczem Polskiego Stronnictwa Ludowego. Po 1945 r., jako działacz niepodległościowy, znalazł się w zainteresowaniu komunistycznego aparatu represji. Polska była w tym czasie w strefie wpływu ZSRR, który siłą narzucił nowy ustrój polityczno-społeczno-gospodarczy. Kisiel po zakończeniu II wojny był wielokrotnie aresztowany i prześladowany przez władzę komunistyczną. Będąc przekonanym o zbliżającym się kolejnym konflikcie międzynarodowym, założył niepodległościową organizację zbrojną o nazwie Polskie Powstańcze Siły Zbrojne. Jej celem był walka o wolną i niepodległą Polskę. Organizacja ta została rozpracowana przez komunistyczny aparat represji, a Kisiel oraz jego współpracownicy zostali pozbawieni wolności. Po wyjściu na wolność Kisiel w dalszym ciągu był represjonowany przez władze polityczne i znajdował się w zainteresowaniu aparatu represji. Przeciwnicy zarzucali mu zdradę i realizacje prywatnych celów. Jego bliscy współpracownicy cenili go za wierność swoim ideałom oraz za to, że poświęcił swoje życie w walce za demokratyczną Polskę. Postać Roman Kisiela wzbudza uznanie wśród wielu badaczy, ma również zdecydowanych przeciwników.Pozycja Elektroniczna partycypacja obywatelska jako przedmiot badań(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Kapsa, IzabelaElektroniczna partycypacja obywatelska stanowi przedmiot zainteresowania zarówno badaczy, jak i organizacji międzynarodowych oraz instytucji władzy państwowej i lokalnej. Ma to związek z wpływem nowoczesnych technologii na społeczeństwo obywatelskie ze zmianami w relacji obywatel-państwo. Mimo iż jest to stosunkowo nowy obszar badań naukowych, stanowi przedmiot licznych refleksji teoretycznych, a także empirycznych weryfikacji. Artykuł ma na celu usystematyzowanie wiedzy na temat elektronicznej partycypacji obywatelskiej jako przedmiotu badań naukowych. Przedstawia jej ujęcie definicyjne, zawiera przegląd teorii naukowych oraz badań empirycznych prowadzonych w tym obszarze.Pozycja Polityka surowcowa w wymiarze metali ziem rzadkich. Rwanda – studium przypadku(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Kamprowski, RafałPodstawowym celem realizowania przez dane państwo polityki surowcowej jest zapewnienie mu bezpieczeństwa surowcowego. Ze względu na postępujący rozwój technologiczny coraz ważniejszą rolę pełnią metale ziem rzadkich. Od kilku lat stały się one przedmiotem gry politycznej między państwami, które pełnią dominującą rolę na ich rynku, tj. Chińską Republiką Ludową a Stanami Zjednoczonymi. Na marginesie dyskusji znalazły się pozostałe państwa, na których obszarze wydobywane są omawiane grupy metali. Celem podjętych w niniejszym artykule badań jest wskazanie roli metali ziem rzadkich w kreowaniu bezpieczeństwa surowcowego na przykładzie Rwandy. Na jej obszarze znajdują się jedne z największych złóż niobu i tantalu, kluczowych pierwiastków wykorzystywanych w elektronice, przemyśle lotniczym czy urządzeniach medycznych. Głównym rezultatem przeprowadzonych badań jest fakt, iż wydobycie metali ziem rzadkich stanowi jeden z fundamentów rwandyjskiej gospodarki. W ostatnich latach obserwuje się znaczną profesjonalizację praktyk górniczych, mając jednocześnie na uwadze środowisko, zdrowie i bezpieczeństwo. Ustalono również, iż do czynników stanowiących najważniejsze zagrożenie dla polityki surowcowej Rwandy zalicza się obecnie niespokojną sytuację na granicy z Demokratyczną Republiką Konga, gdzie znajdują się największe złoża omawianych metali, oraz negatywne skutki globalnej pandemii Sars-Cov-2.Pozycja China's economic policy towards Kenya in the second decade of the 21st century(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Jureńczyk, ŁukaszThe aim of the paper is to present the results of the analysis and evaluation of the economic policy of the People's Republic of China towards Kenya in the second decade of the 21st century. The introduction discusses the basic methodological assumptions of the paper. The first section of the paper synthetically outlines the historical background of economic relations between Kenya and the PRC, and the second section presents a field-specific literature review. The third section of the paper presents Kenya as one of China's economic partners in Africa. The main section of the paper analyses investments and development projects implemented in Kenya by Chinese companies. The core research problem concerns the question whether China's economic policy towards Kenya is beneficial from the point of view of the economic development of the countries involved? The main thesis assumes that this policy increases the development opportunities of all the states. However, it is unsustainable and carries serious risks, especially for Kenya's economic security.