W opracowaniu dokonano analizy wyników dla poziomu rozwoju i życia w latach układ przestrzenny i regionalny w Polsce pod wpływem procesu transformacji. Zrealizowany model efektywności według paradygmatu wzrostu gospodarczego, w relacji: do okresu PRL powoduje zróżnicowanie i intensyfikację rozbieżność między nimi. Jego głosem jest wzrost przewagi w rozwoju i poziom życia w stosunku do wzorca krajowego, w regionach centralnych, głównie w aglomeracji warszawskiej, systematycznie obniżający się również w regionach zachodnich i północnych jako większa głębokość stale bardzo niski poziom w regionach wschodnich. Wśród 16 regionów kraj tylko w województwie mazowieckim podniesieniu poziomu rozwoju towarzyszy podniesienie poziomu życia, inaczej jak u większości z nich, w którym utrzymuje się na na tym samym poziomie i pod względem poziomu życia spada. Dysparitet wśród regionów z wyższym i najniższym poziomem rozwoju wzrosła.
