Sacrum et Decorum nr 16 (2023)

Przeglądaj

Ostatnio nadesłane materiały

Aktualnie wyświetlane 1 - 5 z 8
  • Pozycja
    About Witold Cęckiewicz (1924–2023) – a remembrance
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Malinowska-Petelenz, Beata
    Witold Cęckiewicz. Architect. Urban planner. Sculptor and poet. Professor. My Master
  • Pozycja
    Sources of creative inspiration
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Białogłowicz, Stanisław
    The text is a result of reflections accumulated over years of creative work, written down in short essays, symbolically titled: Rozpoznanie [Recognition], Kolor [Colour], Człowiek [The human being], Pejzaż[Landscape], W poszukiwaniu piękna [In search of beauty], Wyznanie [A confession], Figura człowieka [The human figure], which touch on the author’s own analyses, emotions and experiences while working in the studio as well as outside it. Like a painting, it also results from the need to share with others. This form of sharing is a kind of emphasis of my interests, including the written and poetic language, an emphasis of how I write about painting and about what is important in life. It could be said that writing about the process of painting a picture is revealing the conversation I have in the studio with myself and the desire to share my silent conversation with others, in which I lift the curtain of the spiritual mystery of my creative process. The text is therefore not only my personal conversation, but also a conversation with others, it is an attempt to discover the sources of creative inspirations in which the reader can find the author’s image, a very realistic but also symbolic one. Standing in front of the plane of a white canvas, I always attempt to have the last conversation, as in a daily prayer, after which I may no longer experience myself.
  • Pozycja
    Tkanina unikatowa o tematyce sakralnej w Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych w Lublinie. Rozważania o sztuce, dla której brakuje miejsca w Kościele
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Kierczuk-Macieszko, Małgorzata
    Punkt wyjścia dla artykułu stanowią tkaniny unikatowe eksponujące szeroko rozumiany pierwiastek duchowy w sztuce. Wszystkie zostały wykonane jako prace dyplomowe kończące proces edukacji na specjalizacji „tkanina artystyczna” w Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych im. C.K. Norwida w Lublinie. Celem tekstu nie jest zebranie ich w formie katalogu, lecz w oparciu o jedenaście wybranych przykładów, wskazanie artystycznych ścieżek, którymi podążają młodzi ludzie, odkrywając różnorodne sposoby obrazowania duchowości. Już pobieżny przegląd materiału badawczego ujawnia mnogość rozwiązań, pośród których zarysowują się dwie dominujące strategie. Pierwsza polega na czerpaniu z chrześcijańskiej ikonosfery, z konkretnych dzieł, ze sztuki zrealizowanej w określonych latach i w typowej dla nich stylistyce. Druga szuka alternatywnego języka wypowiedzi plastycznej, niekiedy bliższego abstrakcji niż mimetycznym przedstawieniom. Obie nie stronią od eksperymentów materiałowych i technologicznych. Obok tkanin rozumianych jako wyroby włókiennicze, uzyskane w procesie tkania rozmaitymi technikami, sytuują się więc realizacje bliższe miękkiej rzeźbie, instalacji. Druga część artykułu przynosi rozważania o przeszłym znaczeniu tkanin dekoracyjnych w aranżacji wnętrza kościołów i ich roli w liturgii Kościoła zachodniego. W kontekście do nich podjęta została próba wskazania przyczyn współczesnej eliminacji tej dziedziny artystycznej z sakralnego wnętrza i deprecjacji tej dyscypliny sztuki, której status obecnie bliższy jest rzemiosłu niż tak zwanym sztukom czystym. Tymczasem, jeszcze w latach 70. XX wieku, Kościół w Polsce był jednym z mecenasów tkaniny artystycznej, tak w formie zakupów i zleceń, jak również poprzez organizowanie dużych wystaw prezentujących sztukę tkaniny. Całość zamykają refleksje, czy możliwa jest zmiana na tym polu, ponieważ tkanina unikatowa ma olbrzymi potencjał ideowy, jest nośnikiem znaczeń nie gorszym niż inne dyscypliny sztuki.
  • Pozycja
    Chrystologiczne instalacje Magdaleny Schmidt-Góry. Analiza wybranych przykładów
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Grubba-Thiede, Dorota
    Od ponad trzech dekad Magdalena Schmidt-Góra, pedagog Wydziału Rzeźby gdańskiej Akademii Sztuk Pięknych, tworzy efemeryczne instalacje odnoszące się do motywu Grobu Pańskiego i zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. Wykonuje je z naturalnych mediów, takich jak: krzewy cierniowe, elementy tkanin, drewniane konstrukcje, piasek, papier, papa bitumiczna, wosk, kwiaty. W artykule przedstawiono wybrane instalacje pokazane w kościołach św. Bartłomieja w Gdańsku oraz św. Bernarda w Sopocie na przestrzeni ostatnich 30 lat. Wszystkie noszą znamiona wysokiego poziomu warsztatu artystki, która wirtuozyjnie operuje formami niemal architektonicznymi, abstrakcyjnymi, przedstawiającymi, znakami indeksowymi bądź całościowymi wyobrażeniami ciała ludzkiego oraz silnymi, zniuansowanymi kontrastami. Od 1994 roku artystka związana jest ze Scholą Węgajty. Kształtowanie przestrzeni przez rzeźbiarkę ewokuje pamięć o obrzędach wspólnot religijnych, przeżywaniu misteriów, krucyfiksach mistycznych. Szlachetne materiały, delikatne i z wrażliwością formowane detale odnoszą odbiorcę jej sztuki do doświadczeń liminalnych, granicznych, ostatecznych, „dla zmysłów nie pojętych” – wymagających od odbiorcy dopełnienia wiarą. Dzięki erudycji i głębokiej znajomości Pisma Świętego rzeźbiarce udaje się wypracować przestrzenie tchnące autentycznością, przenikające do myśli, uczuć i pamięci odbiorcy. Wszystko to sprawia, że instalacje Grobu Pańskiego autorstwa Magdaleny Schmidt-Góry oddziałują zarówno w tłumie uczestników mszy świętych, jak też podczas indywidualnych kontemplacji w pustych już wnętrzach sakralnych.
  • Pozycja
    Kolekcje medalików i krzyżyków Władysława Bartynowskiego – oryginały i bartynotypy
    (Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Pawłowska, Krystyna
    Artykuł poświęcony jest rzadko podejmowanemu tematowi medalików religijnych. Jego przedmiotem jest kolekcja medalików i krzyżyków Władysława Bartynowskiego oraz bartynotypia czyli metoda sporządzania kopii numizmatów, przede wszystkim monet, lecz także medali i medalików. Władysław Bartynowski zapisał się w historii XIX-wiecznego Krakowa jako znany kolekcjoner i wybitny znawca kilku dziedzin. Był numizmatykiem, zbieraczem rycin, bibliofilem, twórcą faksymile starodruków, konserwatorem książek i numizmatów oraz redaktorem Wiadomości Numizmatyczno-Archeologicznych. Swoje zbiory przekazał przede wszystkim Muzeum Narodowemu w Krakowie. Jedyna kolekcja, która zachowała się w archiwum rodziny to kolekcja 182 medalików religijnych i krzyżyków, pochodzących z głównie z XIX wieku, z różnych krajów Europy a także z Chin. W tym samym domowym archiwum zachowała się inna podobna pamiątka – album 493 bartynotypów innej kolekcji medalików w tym przypadku polskich.