Doktoraty (KNH) / Doctoral Theses (CoH)

Przeglądaj

Ostatnio nadesłane materiały

Aktualnie wyświetlane 1 - 5 z 175
  • Pozycja
    MaMalarka. Pomiędzy codziennością a sztuką
    (Uniwersytet Rzeszowski, 2024-05-16) Porczyńska, Barbara
    Analizując środowisko artystyczne, ale także przekładając na język sztuki własne doświadczenia jako matki i malarki, powołałam do życia MaMalarkę. Projekt jest grą słów: „mama” i „malarka”. To świat „pomiędzy”. Pomiędzy malarstwem, obiektem i słowem pisanym. To świat sprzeczności i nieustającej walki kobiety o własną tożsamość. Rozprawa doktorska MaMalarka. Pomiędzy codziennoscią a sztuką to projekt hybryda. Składa się z wzajemnie przenikających się i dialogujących ze sobą obrazów codzienności. Skomplikowana sytuacja kobiety-matki-artystki wymaga otwarcia się na poszukiwanie odpowiednich narzędzi, aby oddać złożoność bycia matką i artystką, i nie patrzeć na problem tylko z jednej perspektywy. Nie odrzucając tradycyjnego warsztatu malarskiego, poszukiwałam własnego języka wypowiedzi, poszerzając malarstwo o nowe media takie jak: obiekty (seria emocjonalnych autoportretów malowanych na przedmiotach codziennego użytku), video (seria kilkuminutowych filmów dokumentujących codzienność matki-artystki), instalacje (Przybory MaMalarki. Wylinka, Epifragma) czy tekst (książka „Za-piski MaMalarki” Rzeszów 2022). Macierzyństwo zmienia życie kobiety, ale nie oznacza konieczności zamknięcia jej w domu i rezygnacji z życia zawodowego. Artystka, zostając mamą, nie musi rezygnować z pracy twórczej. Macierzyństwo może inspirować twórczość matki-artystki.
  • Pozycja
    Ksiądz Michał Buniowski (1888-1977). Kapłan – żołnierz – artysta
    (Uniwersytet Rzeszowski, 2024-05-14) Dyrda, Paweł
    Głównym celem rozprawy jest przedstawienie osoby ks. Michała Buniowskiego – kapłana związanego z diecezją przemyską. Właściwy kontekst historyczny to element, dzięki któremu możliwym jest zbliżenie do prawdy o człowieku. Nie można mówić o czyichś dokonaniach, postawach czy decyzjach nie przedstawiając warunków, w który miały one miejsce. W zamyśle autora niniejsza praca jest więc pretekstem do przedstawienia polskiej rzeczywistości końca XIX i XX w.: galicyjskiej wsi okresu autonomii, szkolnictwa powszechnego i gimnazjalnego, obowiązków ciążących na ludności polskiej w zakresie służby wojskowej w armii austrowęgierskiej oraz sytuacji w tej części Europy po wybuchu I wojny światowej. Mając na względzie zasadniczy temat niniejszego opracowania, ważną jej częścią będzie również działalność Wyższego Seminarium Duchownego w Przemyślu. Odzyskanie przez Polskę niepodległości zastało ks. Buniowskiego w jego pierwszej, po święceniach kapłańskich, parafii. Obydwa zagadnienia znalazły swoje miejsce na kartach tej pracy, podobnie jak przełomowe wydarzenie z polskiej historii – wojna z bolszewikami, w której ks. Michałowi przyszło wziąć udział. Lata 20. i 30. XX w. to okres postępujących zmian, które dokonywały się w każdym aspekcie życia naszego kraju. Ten czas definiowały: trud nadrabiania zaległości wynikających z ponad wiekowego okresu zaborów i zniszczeń wojennych, próby wypracowania najbardziej sprawnego modelu, w którym państwo mogłoby funkcjonować, zmiany społeczne, ekonomiczne, w zakresie prawa itp. Dwudziestolecie międzywojenne to z kolei dla ks. Buniowskiego ważny i zapewne najaktywniejszy etap w pracy duszpasterskiej i pedagogicznej. Właśnie ta tematyka znalazła swoje rozwinięcie w kolejnych fragmentach niniejszej rozprawy. W chwili wybuchu II wojny światowej ks. Michał Buniowski przygotowywał się do nowego roku szkolnego w Dukli. Tam też spędził okres okupacji. Aby odpowiedzieć na pytanie w jakich warunkach przyszło mu pełnić swoją posługę koniecznym było przybliżyć historię tego miasta, ludzi tam zamieszkujących, a także m.in. przejawy oporu wobec hitlerowców. Lata powojenne to dla ks. Michała posługa w parafii w Jaworniku Polskim, a następnie emerytura. Z przejściem w stan spoczynku wiąże się powrót księdza w rodzinne strony: do Pigan, a później Sieniawy. To czas rządów komunistycznych, trudno więc było nie poświęcić również tej kwestii chwili uwagi. Ważnym aspektem aktywności ks. Buniowskiego było malarstwo, zarówno sakralne jak i świeckie. Dlatego też w kolejnej części pracy znalazły się odpowiedzi na pytania o początki tej pasji, nauczycieli, a także najbardziej znaczące i zachowane do dzisiaj dzieła. Zebrane dane zostały opisane w porządku chronologicznym. Dzięki temu możliwym było pełne i czytelne przedstawienie najistotniejszych aspektów działalności ks. Michała. Należy dodać, że ze względu na charakter opracowania i przyjęty model badawczy będzie ono miało układ chronologiczno-problemowy. Warty podkreślenia jest także fakt, że pewne fakty z biografii ks. Buniowskiego ze względu na upływ czasu oraz brak materiałów źródłowych pozostają nieznane. Aby w pewnym stopniu wypełnić te luki przywołano elementy biografii innych osób, które mogły być zbieżne, a także fakty związane z organizacjami, w ramach których funkcjonował.
  • Pozycja
    Urbanonimia Jastrzębia-Zdroju. Studium językowo-kulturowe
    (Uniwersytet Rzeszowski, 2024-04-15) Żołądź, Artur
    Celem rozprawy jest zebranie, analiza i prezentacja jastrzębskiego nazewnictwa z perspektywy diachronicznej przy wykorzystani klasyfikacji semantyczno-motywacyjnej, osadzonej w językoznawstwie kulturowym, jak również stworzenie słownika urbanonimów Jastrzębia-Zdroju – młodego, bo liczącego zaledwie 60 lat, śląskiego miasta górniczego. Istotnym założeniem pracy jest przedstawienie specyfiki lokalnej i regionalnej tego śląskiego miasta z naciskiem na dychotomię, występującą między dwoma rodzajami działalności, determinującymi historię Jastrzębia-Zdroju – uzdrowiskiem i przemysłem wydobywczym. Ważne są także odpowiedzi na pytania: czy w przypadku tak młodego miasta, jak Jastrzębie-Zdrój, można mówić o wykształceniu się swoistej, zupełnie nowej warstwy nazewniczej, czy jednak korzystano z utrwalonych wzorców nominacyjnych, znanych z onimicznej przestrzeni innych miast? W jaki sposób najpierw sanatoryjna, a następnie górnicza rzeczywistość wpłynęła na urbanonimię jastrzębia-Zdroju? Jaką rolę pełniła ideologia w trakcie formowania się tego modelowego miasta socjalistycznego? Jak nazewnictwo Jastrzębia-Zdroju odzwierciedla charakter regionu i jak wpłynęło na nie pojawienie się przybyszów z różnych części Polski? W pierwszym rozdziale pracy dokonano wprowadzenia metodologicznego do omawianej tematyki. Druga część pracy dotyczy podstawowych informacji na temat miasta. W kolejnym rozdziale zaprezentowano wyniki analizy semantyczno-motywacyjnej zebranych urbanonimów. Czwarta część obejmuje wnioski z badań lingwistyczno-kulturowych. W ostatnim rozdziale zaprezentowano słownik nazw miejskich Jastrzębia-Zdroju.
  • Pozycja
    Genologiczna analiza vlogu jako gatunku internetowego
    (Uniwersytet Rzeszowski, 2024-02-21) Smerecka, Honorata
    Niniejsza praca dotyczy analizy genologicznej gatunku internetowego, jakim jest videoblog. Na podstawie tematycznie zróżnicowanych przykładów trzech kanałów youtubowych, dokonano próby definicji gatunku, określenia jego struktury i kompozycji, a także wyznaczników gatunkowych. Vlog jako gatunek mieści się w cyberprzestrzeni i strukturalnie zdeterminowany jest przez aspekty techniczne i ograniczenia serwisu YouTube. W rozprawie uznany został jako gatunek w formie kolekcji, który może zawierać gatunki pozainternetowe lub użytkowe (przykładowo: zapowiedź, opis, akt zaproszenia, komplement, memy). W ramach badania posłużono się genologiczną analizą tekstu zaproponowaną przez Marię Wojtak. W analizie zastosowano także terminologię z zakresu stylistyki, pragmatyki, teorii tekstu z odniesieniami do kultury. Zaprezentowana podstawa materiałowa pochodzi z internetowego, darmowego i ogólnodostępnego serwisu YouTube. W pracy zestawiono odmienne tematycznie profile nadal aktywnych twórców: „Ula Pedantula” (vlog poradniczy), „Historia Bez Cenzury” (kanał edukacyjno-rozrywkowy) oraz nieesia25 (kanał osobisty). Oprócz filmów analizie poddane zostały opisy, tytuły oraz komentarze pochodzące z wcześniej wymienionych kanałów youtubowych. Podjęto próby charakterystyki leksyki, struktury oraz kompozycji gatunku.
  • Pozycja
    Teatr w poezji Zbigniewa Herberta
    (Uniwersytet Rzeszowski, 2024-02-08) Urban, Piotr Dariusz
    Celem rozprawy Teatr w poezji Zbigniewa Herberta jest odsłonięcie związków twórczości lirycznej autora Raportu z oblężonego Miasta z teatrem. Przez słowo to rozumieć należy nie tylko rodzaj sztuki widowiskowej, ale również to wszystko, co pojęcie to sobą konotuje: budynek teatralny z jego sceną, przestrzeń pozasceniczną, wreszcie dzieło literackie, w oparciu o które reżyser wspólnie z trupą aktorów i innymi pracownikami teatru tworzy spektakl i wystawia przed publicznością, poddając go najpierw intersemiotycznemu przekładowi. Rozprawa składa się z pięciu rozdziałów: dwóch teoretycznych i trzech badawczych. Rozdział pierwszy przedstawienia stan badań nad dramatyczno-teatralnymi aspektami twórczości lirycznej Herberta. W rozdziale drugim ukazano wieloznaczny i relatywny charakter takich kategorii jak: dramatyczność, dramaturgiczność i teatralność, którymi dotychczas posługiwano się, a następnie podjęto się ich uporządkowania. Zdefiniowane na nowo kategorie, stały się narzędziami badawczymi, którymi posłużono się w dalszej części pracy. W rozdziale trzecim pokazano, w jaki sposób struktura dramatu, rozumianego jako rodzaj literacki, objawia się w niektórych tekstach lirycznych poety. W rozdziale czwartym przedstawiono te wiersze, które w wyraźny sposób zbliżają się do gatunków dramatycznych (tragedii, misterium, moralitetu, dramatu romantycznego i monodramu), stanowiących świadectwo dramatyczności. W rozdziale piątym odsłonięto z kolei związki i zależności pomiędzy utworami lirycznymi poety a teatrem.