(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-09) Mamiński, Marcin
W dzisiejszych czasach coraz większy nacisk kładzie się na poszanowanie praw człowieka i ochronę wolności jednostki. W tym kontekście rola jednostek samorządu gminnego w zapewnieniu tych praw nabiera szczególnego znaczenia. Wykonywanie zadań publicznych przez samorząd terytorialny wpływa bezpośrednio na jakość życia mieszkańców danej gminy, a jednocześnie może mieć wpływ na poszanowanie ich praw człowieka. Państwo realizuje swoje zadania publiczne m.in. poprzez administrację, która posiada określone struktury na szczeblu centralnym i terytorialnym. Do administracji terytorialnej należą jednostki bezpośrednio wypełniające polecenia i wytyczne władz centralnych bądź podmioty, które wykonują powierzone zadania publiczne we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność. Drugi rodzaj realizacji zadań państwa w terenie nazywany jest samorządem terytorialnym. Podział administracji państwa na administrację centralną oraz samorząd terytorialny jest charakterystyczny dla większości państw demokratycznych. Obecny model samorządu terytorialnego w Polsce kształtuje się od 1989 roku. Jest jednym z wielu efektów zmiany ustrojowej państwa, jaka wówczas nastąpiła. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na kluczowe aspekty wykonywania zadań publicznych przez jednostki samorządu gminnego w kontekście ochrony praw człowieka.
