Przeglądanie według Autor "Bochnak, Tomasz"

Aktualnie wyświetlane 1 - 8 z 8

Bibracte – współczesna historia celtyckiego oppidum
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2017) Skowron, Katarzyna; Bochnak, Tomasz
Bibracte – Centre Archéologique Européen to kompleks obejmujący stanowisko archeologiczne, centrum badawcze oraz muzeum, położony w Parku Regionalnym Morvan (Parc Régional du Morvan). Powodem powstania i zarazem trzonem kompleksu jest zlokalizowana na Mont Beuvray ufortyfikowana osada celtycka identyfikowana ze znanym ze źródeł pisanych oppidum Bibracte. Inauguracja Bibracte – Centre Archéologique Européen miała miejsce w 1995 r. Centrum badawcze zapewnia odpowiedni poziom prac archeologicznych na oppidum, odpowiada za przechowywanie pozyskanego materiału archeologicznego oraz umożliwia naukowe opracowanie znalezisk. Bibracte stanowi miejsce spotkań i pole współpracy dla badaczy europejskich. Na oppidum pracowali lub nadal pracują archeolodzy z Austrii, Belgii, Czech, Francji, Hiszpanii, Niemiec, Polski, Szwajcarii, Węgier, Wielkiej Brytanii, Włoch oraz Stanów Zjednoczonych. Bibracte – Centre Archéologique Européen to także ośrodek nastawiony na współpracę z placówkami uniwersyteckimi. Prowadzone tam wykopaliska stanowią dogodną okazję do organizowania praktyk terenowych dla studentów archeologii. Uzupełnieniem letnich prac wykopaliskowych są otwarte staże. Na uwagę zasługuje oferta edukacyjna kierowana do dzieci. W sezonie letnim organizowane są dwutygodniowe obozy wykopaliskowe dla nastolatków, podczas których młodzi ludzie pod opieką wykwalifikowanych archeologów prowadzą badania archeologiczne na Mont Beuvray. Muzeum Cywilizacji Celtyckiej natomiast ma na celu upowszechnianie wiedzy na temat prowadzonych na stanowisku wykopalisk. Ekspozycja, odnowiona w latach 2011–2013, jest podzielona na dwie części. Pierwsza przedstawia kulturę celtycką na terenie Europy, przy okazji prezentując metody stosowane przez archeologów, natomiast druga koncentruje się na celtyckim oppidum Bibracte.
Bruchstücke von zwei keltischen Hohlbuckelringen aus Pakoszówka, Kr. Sanok, im Südosten Polens
(Muzeum Okręgowe w Rzeszowie; Instytut Archeologii UR; Fundacja Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego; Oficyna Wydawnicza „Zimowit”, 2015) Bochnak, Tomasz; Kotowicz, Piotr N.
At the beginning of 2015, in Pakoszówka, dist. Sanok, 10 fragments of two Celtic bronze shin guards were found – female legs ornaments made of empty hemispheres. These artefacts need to be affiliated to the type BR-F3A according to J. Bujny, dated to the LT B2/C1 and LT C1a phases. Unfortunately, at present it is impossible to determine whether the items from Pakoszówka were originally a part of grave goods or a deposit of fragmented ornaments.
Dwa celtyckie depozyty przedmiotów żelaznych z Pakoszówki, pow. sanocki
(Muzeum Okręgowe w Rzeszowie, 2016) Bochnak, Tomasz; Kotowicz, Piotr N.; Opielowska, Zuzanna
In 2015, in Pakoszówka (Sanok distr., South-Eastern Poland) two La Tčne culture hoards of iron items were discovered. The similar finds – which had probably votive character? – are most common in the basin of the Upper and Middle Danube and at the left bank of Rhine – in Slovakia, Czech Republic and Germany. The first hoard included a plough, a scythe, two adzes, a socketed axe and the Dürrnberg type knife; the second deposit consisted of four sickles, a fragment of scythe, two chisels, three bits and probably a fragment of cart’s fitting. All tools from Pakoszówka have close analogies in the whole La Tčne circle, except large knife of type Dürrnberg, which is distinctive feature primarily in the areas of Austria and Hungary – the single specimens were recorded also in Slovakia, Romania, Slovenia and Croatia. The bits represents different types and they occur in Transcarpathian Ukraine, Serbia and Geto-Dacian circle, as well. Both hoards from Pakoszówka can be dated to phase LT C1.
Early Circular Umbones of the Przeworsk Culture. The Role of Local Tradition and Celtic Influences on the Diversity of Metal Parts of Shields at the Beginning of the Late Pre-Roman Period
(Fundacja Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego, 2006) Bochnak, Tomasz
Artykuł omawia genezę i zróżnicowanie najstarszych umb kolistych, przedstawiono również skrótowo podstawowe dane dotyczące umb taśmowatych. Omówiono zasadnicze różnice konstrukcyjne pomiędzy tarczami z żeberkiem okutym umbem taśmowatym oraz tarczami o płaskiej płycie, wzmocnionymi umbem z zamkniętą kalotą. Umba koliste były powszechnie używane w Europie w okresie halsztackim i w początkach okresu lateńskiego i należy przypuszczać, że wykształciły się one niezależnie w różnych częściach Europy; na Półwyspie Iberyjskim, Apenińskim, na Wyspach Brytyjskich oraz w Europie Środkowej. Problem genezy metalowego umba kolistego, które pojawiło się w Europie Środkowej w okresie dominacji celtyckiej, nie został dotychczas wyjaśniony. Część badaczy uważa je za miejscowy wytwór ludności zamieszkującej środkowoeuropejskie Barbaricum, zdaniem innych natomiast, umba tego typu powstały jako wynik ewolucji lateńskich form taśmowatych. W artykule przedstawiono argumenty przemawiające za pierwszą z opcji, oraz podważono hipotezę przeciwną, m.in. zwracając uwagę na fakt, że pierwsze metalowe umba koliste są starsze od umb uważanych za formy pośrednie między taśmowatymi a kolistymi. Zdaniem autora, najstarsze metalowe umba koliste powstały w wyniku zaadaptowania nowego surowca – żelaza – w miejsce innych używanych wcześniej substancji organicznych, np. skóry. Skórzane tarcze z kolistymi umbami znane są z Wysp Brytyjskich, a na stosowanie zbliżonych osłon na ziemiach polskich wskazują źródła ikonograficzne. Skórzane umba mają kształt zbliżony do niskiej kopuły, a przeniesienie tego kształtu na wyrób metalowy jest stosunkowo proste i nie wymaga wyspecjalizowanych narzędzi. Sposób obróbki skóry i blachy metalowej oczywiście różni się od siebie zasadniczo, jednak materiały te są zbliżone do siebie, jeżeli chodzi o możliwości modelowania wybranych kształtów. Wspomniane podobieństwo mogło być przyczyną, dla której blachę żelazną obrabiano naśladując umba skórzane, a nie drewniane. Należy bowiem zauważyć, że wydłużony kształt najstarszych umb drewnianych ze Skandynawii (Kvärlöv, Hjortspring) jest uwarunkowany włóknistą strukturą drewna. Gdy drążono w drewnie umbo, nadawano mu kształt wrzecionowaty, by zapobiec pękaniu najbardziej delikatnych partii, tj. tych, które kształtowano tnąc w poprzek słojów. W artykule przedstawiono również zróżnicowanie najstarszych umb z zamkniętą kalotą, w tym tzw. umb typu Bartodzieje, które zdaniem autora należy uważać za formę lokalną, typową dla kultury przeworskiej.
Jan Eugeniusz Machnik (20 IX 1930 – 7 X 2023)
(Muzeum Okręgowe w Rzeszowie, 2023-12) Bochnak, Tomasz
(review) Michał Grygiel. Osadnictwo celtyckie w zachodniej Małopolsce. Ze studiów nad grupą tyniecką [Celtic settlements in western Lesser Poland. From studies on the Tyniec group]. Kraków 2022: Polska Akademia Umiejętności, 571 pages, 112 figures, 100 plates, 8 tables.
(the Authors, 2023-12-29) Bochnak, Tomasz
Teliţa-Celic Dere, kompleks osadniczy z VI–II w. p.n.e. w północnej Dobrudży. Wyniki badań rumuńsko-polskiej misji archeologicznej za lata 2008–2015
(Muzeum Okręgowe w Rzeszowie; Instytut Archeologii UR; Fundacja Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego; Oficyna Wydawnicza „Zimowit”, 2015) Sîrbu, Valeriu; Ştefan, Maria-Magdalena; Ştefan, Dan; Bochnak, Tomasz
In the northern Dobrogea, about 80 km from the former Greek colony Orgamé and about 20 km from the Danube river crossing, near today’s town Isaccea, close to the ford on the Celic river, there is a settlement complex Teliţa-Celic Dere, dated to the sixth - third century BC. It includes a biritual cemetery with barrows and flat graves as well as a settlement located in the immediate vicinity. Another settlement was situated at a distance of about 4 km from the ford, near the place where today there is a monastery Celic Dere. According to G. Simion (a discoverer of that site), the discussed settlement complex included also a fortified village situated on the Edirlen hill (about 2 km from the complex), on the south bank of the Celic river. The Teliţa-Celic Dere settlement complex is a complex of special significance for the northern Dobrogea, where local elements overlap i.e. the remains of the Babadag culture, the traces of the population identified with the Thracians / Getae, the Scythian impact and the impulses of the Greek colonies located at the Black Sea.
Zubowice, pow. zamojski, stan. 1 – brązowa situla z grobu kultury przeworskiej świadectwem kontaktów wzdłuż tzw. „szlaku bastarneńskiego”?
(Muzeum Okręgowe w Rzeszowie, 2017) Bochnak, Tomasz; Opielowska-Nowak, Zuzanna
In the spring of 1975, a bronze vessel covered with a clay bowl, an example of Przeworsk culture crematory burial, was found north of the town of Zubowice. The burial also contained fragments of a K-type fibula (according to J. Kostrzewski’s classification), three rivets resembling those of shield umbo, the shaft of the pole spear, and possibly the spearhead, which is missing. Bronze situla from Zubowice belongs to a group of hybrids combining the traditions of La Tène and Roman cultures. Such hybrids probably originated in the newly established Roman provinces. However, it cannot be ruled out that some of them were imitations made outside the Roman territories. It is possible that the Zubowice situla authenticates the influx of bronze vessels from the Romanised Celtic environment through the areas occupied by the Poieneşti-Lucăşeuca culture, associated with the ancient people of Bastarnae.