Postawy nauczycieli akademickich wobec e-learningu w szkole wyższej

Świat w dobie społeczeństwa informacyjnego stoi pod znakiem gwałtownych przeobrażeń. Towarzyszące naszemu życiu zmiany dotyczą każdej jego dziedziny, w tym również edukacji akademickiej. Zadaniem szkolnictwa wyższego jest przystosowanie kształcenia do wymogów współczesności, zaś jednym z jego sposobów jest wykorzystanie e-learningu w procesie kształcenia. E-learningiem nazywamy złożoną formę kształcenia, na którą składają się działania dydaktyczne prowadzone z użyciem nowoczesnych technologii i urządzeń teleinformatycznych. Stosowanie technologii e-learningowych w szkolnictwie wyższym wymaga wielu zmian, w tym roli nauczyciela akademickiego. Charakterystyka wykładowcy nie jest ustalona „raz na zawsze”, lecz zmienia się płynnie wraz z wynikami codziennych doświadczeń edukacyjnych. Niniejsza praca została ukierunkowana na określenie postaw nauczycieli akademickich wobec e-learningu. Przejawianie przez wykładowców określonej postawy wskazuje na poziom ich zaangażowania w stosowanie zdalnej formy kształcenia. Wybór tematu podyktowany był brakiem badań weryfikujących spójność komponentów postaw wobec e-learningu w środowisku akademickim oraz kierunek ich zmian w wyniku uczestnictwa w różnych formach doskonalących. Na etapie badań określone zostały cztery rodzaje postaw, do których należą: 1) postawa afektywna wobec e-learningu (entuzjazm/bezkrytycyzm wobec wykorzystania e-learningu w kształceniu akademickim), 2) postawa poznawcza wobec e-learningu (wykorzystanie podstawowych zasobów e-learningowych/internetowych w procesie kształcenia akademickiego), 3) postawa behawioralna wobec e-learningu (aktywne, często nieracjonalne wykorzystanie e-learningu w środowisku szkolnictwa wyższego), 4) postawa pełna wobec e-learningu (kompleksowe i racjonalne wykorzystanie e-learningu w szkolnictwie wyższym). Pierwsza z nich w swojej strukturze zawiera jedynie komponent emocjonalny. Postawę tę przejawiały w głównej mierze osoby najstarsze, u których widoczny był brak kompetencji informatyczno-informacyjnych. 169 Druga ze wskazanych postaw poza emocjami zawiera komponent charakteryzowany przez wiedzę. Ten rodzaj postawy charakteryzuje niechętne wykorzystywanie e-learningowej formy kształcenia i był reprezentowany m.in. przez respondentów z Kolegium Nauk Medycznych. Trzeci rodzaj postaw poza emocjami w swojej strukturze zawiera komponent działaniowy. Postawę aktywnego często nieracjonalnego wykorzystania e-learningu przejawiali respondenci niezależnie od zmiennych pośredniczących. Ostatni rodzaj postawy w swojej strukturze posiada wszystkie trzy komponenty (reprezentowane przez wiedzę, emocje i działanie). Analiza badawcza wykazała, iż przejawiana była ona przez kobiety, osoby do 35. roku życia oraz badanych zatrudnionych w Kolegium Nauk Społecznych.