Percepcja i rozpowszechnienie wybranych czynników ryzyka palenia tytoniu i używania innych wyrobów nikotynowych wśród dzieci i młodzieży w południowo zachodniej Polsce

Abstract

Szczególną grupą ryzyka palenia papierosów i używania innych wyrobów nikotynowych są dzieci i młodzież.[Jest to populacja bardzo podatna na bodźce zachęcające do palenia, a także szybsze wykształcenie uzależnienia od nikotyny niż w przypadku dorosłych. Celami podjętych badań były ocena rozpowszechnienia palenia, narażenie na środowiskowe, behawioralne czynniki ryzyka palenia, motywacji podjęcia palenia oraz ryzyko regularnego palenia w przyszłości w populacji dzieci i młodzieży Dolnego Śląska. W pracy wykorzystano dwa kwestionariusze ankiety udostępnione przez American Academy of Pediatrics (AAP). Badania przeprowadzono w okresie od lutego do grudnia 2016 roku w grupie dzieci i młodzieży w wieku 12 – 19 lat oraz dodatkowo w grupie osób dorosłych pełniących funkcje rodzicielskie (rodziców lub opiekunów). Wszyscy badani byli mieszkańcami województwa dolnośląskiego. Większość badanej populacji w wieku 12-19 lat paliło papierosy bądź inne wyroby nikotynowe, tendencje te rosły wraz z wiekiem, niezależnie od płci i miejsca zamieszkania. Wykazano dysonans w deklaracjach rodziców i dzieci w zakresie narażenia dzieci i młodzieży na bierne palenie w warunkach domowych. Około ¼ badanych uczniów wskazało, że systematyczne palenie dotyczy wszystkich lub prawie wszystkich uczniów w klasie, a 12% palących deklarowało pełne objawy uzależnienia od nikotyny. Większość uczniów prezentowało niedostateczny poziom wiedzy na temat szkodliwości palenia. Czynnikami ryzyka palenia tytoniu były palenie tytoniu przez rodziców, rówieśników, inicjacja palenia tytoniu przed 13 r. ż., wypalenie co najmniej 100 papierosów w życiu oraz palenie w ostatnich 30 dniach przed badaniem.

A significant risk group of smoking cigarettes and of using other nicotine products are children and young people. They are particularly put at long-term, tobaccorelated health risk due to their susceptibility to stimuli luring to smoke and faster development of the nicotine addiction than in the case of the adults. The aims of undertaken studies were to assess the prevalence of smoking, exposure to environmental and behavioral risk factors of smoking, motivation to start smoking and the risk of regular smoking in the future within the population of children and young people in the Lower Silesia. Two questioners published by the American Academy of Paediatrics (AAP) have been used in this study. Majority of the examined population between the ages of 12 and 19 declared they have smoked tobacco products. These tendencies rise with age, and there were no disparities proved between genders or related to the place of residence. There is a discrepancy in declarations of parents and children regarding the exposure of adolescents to passive smoking. Around one fourth of students declared that everyone, or almost everyone in their class consistently smokes. Twelve percent of responders declared full symptoms of tobacco addiction. Majority of students showed insufficient knowledge of health risks connected to tobacco addiction. Responders were more likely to smoke tobacco if their parents or peers smoked, if they had tried smoking before the age of 13, if they have smoked at least 100 cigarettes in life and if they smoked in last 30 days before survey.