Motyw odrzucenia w wybranych powieściach współczesnych Józefa Ignacego Kraszewskiego

Abstract

Niniejsza praca jest próbą ukazania wybranych aspektów odrzucenia w wybranych powieściach współczesnych Józefa Ignacego Kraszewskiego. Powieściopisarz stawia pytanie o jego przyczyny, formy i skutki. Odpowiedzi szuka w obserwacji społeczeństwa. I rozdział pracy poświęcony jest artystom, którzy zmuszeni do rezygnacji zarówno z uczuć, jak i pewnych kolei życiowych. Szukanie tego, czego nie da się uchwycić zmysłami doprowadza do rozważań nad sensem egzystencji. II rozdział poświęcony został kreacjom wybranych kobiet. Ukazane zostały bohaterki silne psychicznie, niezależne, wyemancypowane. Odrzucają one bieżące realia społeczne, nie zgadzają się z panującymi normami. III rozdział poświęcony został omówieniu odrzucenia spowodowanego nieszczęśliwą miłością. Kraszewski ukazuje wiele przyczyn odtrącenia na tle panoramy społecznej i różnych środowisk. IV rozdział prezentuje jednostki odrzucone przez społeczeństwo i ukazuje ich relacje na tle ogółu. V rozdział prezentuje kilka postaci wyróżniających się na tle społeczeństwa, innych, odmiennych. Zmienia się także metodologia badań – z hermeneutyki na gender.

This thesis is a effort to show chosen aspects of rejection in selected Józef Ignacy Kraszewski contemporary novels. The novelist asks a question about its causes, forms and results. The answer is searched in observation of the society. The first chapter of the doctoral dissertation is dedicated to whole artist group, who are forced to give up both feelings and certain lifelines. Search of things which are not able to be experienced by senses leads to considerations of the sense of existence. The second chapter is related to the creations of selected women. Shown characters are mentally strong, independent and emancipated. They reject current social realities and do not agree with current norms. The third chapter is showing aspects of rejection caused by unrequited love. With the background of social perspective and different social environments, Kraszewski shows many reasons of the rejection. The fourth chapter presents the individuals rejected by the society and shows their relationships against community. The fifth chapter is related to few characters distinguished from the whole society, others, different. The methodology of research was changed - from hermeneutics to gender.