Die Metapher der wirtschaftsdeutschen Diskurse. Eine linguistische Analyse

Przedmiotem rozważań niniejszej pracy jest zjawisko metafory w języku ekonomiczno-gospodarczym. W pracy postawione zostały pytania, na które nauka wciąż stara się udzielić jednoznacznej odpowiedzi. Jaki status posiada metafora w otwartym dyskursie ekonomicznym. Jaki jest jej potencjał i co można wyrazić metaforą? Jakie funkcje spełnia metafora w języku (dyskursie) ekonomicznym i czy używana jest świadomie? W niniejszej pracy dyskusji poddawany jest status metafor stwierdzanych w tzw. dyskursie otwartym („fachexterner Diskurs”) na temat ekonomii, tj. dyskursie funkcjonującym wśród specjalistów oraz między specjalistami a laikami. Analiza w tym kontekście ma pozwolić poddać analizie charakterystykę i funkcje metafor w dyskursach, które w myśl Hundta (2015) mają moc sprawczą. Podsumowując, w języku specjalistycznym metafora podkreśla fakty, zarówno negatywne, jak i pozytywne. Jest niemalże predestynowana do podkreślania faktów. Metafory języka ekonomicznego budują wiedzę ekonomiczną, pomagają i ułatwiają rejestrowanie złożonej działalności gospodarczej. Dzięki metaforom możliwe staje się tworzenie wiedzy nawet bez znajomości kontekstów ekonomicznych. Metafora jest niewątpliwie kategorią semantycznokognitywną, jednak można jej używać świadomie, można nią również manipulować. Jej świadome wykorzystanie może zatem mieć również wymiar pragmatyczny.

This dissertation addresses the phenomenon of metaphor in economic and economical language. In this paper, questions were asked, which are still not explicitly answered by science. What status achieves a metaphor in the open economic discourse? What is its potential and what can be expressed through metaphor? What role plays the metaphor in the economic language (discourse) and if it is used consciously? This dissertation discusses the status of metaphors present in the so-called open discourse („fachexterner Diskurs”) on the subject of economy, i.e. the discourse among specialists and between specialists and laymen. Such context allows analyzing the characteristics and functions of metaphors in the discourses, which have the driving force, following the thoughts of Hundt (2015). Summarizing, the metaphor is underlining both the negative as well as positive facts in the professional language. It is almost predestined to underline facts. Metaphors of economic language are increasing the economic knowledge, help and facilitate the registration of the complex economic activity. Through metaphors, it becomes possible to create knowledge even without the familiarity with the economic contexts. Metaphor is indubitably a semantic-cognitive category, however, it can be used consciously, as well it can be used to manipulate. Its conscious usage can have therefore a pragmatic dimension.