Wstęp: Rak płuca jest najczęstszą przyczyną zgonów związanych z rakiem na całym świecie i dotyczy około 25% wszystkich zachorowań na raka. Analiza całego genomu pozwoliła na identyfikację nowej klasy niekodujących RNA, długich niekodujących RNA (lncRNAs), które odgrywają ważną rolę w wielu procesach biologicznych. Zrozumienie procesów regulowanych przez długie niekodujące RNA jest kluczowe nie tylko z poznawczego punktu widzenia, ale także dla opracowania nowych biomarkerów i skutecznych celów terapeutycznych u pacjentów chorujących na raka. Celem projektu była ocena ekspresji lncCDH5-3:3 i lncCXCR4-6:1 w komórkach niedrobnokomórkowego raka płuca i określenie ich wpływu na inwazyjność komórek nowotworowych. Materiały i metody: Materiałem biologicznym wykorzystanym w badaniu były guzy nowotworowe pobrane od 20 pacjentów oraz linie komórkowe raka płuca w których określono poziom ekspresji lncCDH5- 3:3 i lncCXCR4-6:1. Następnie wykonano knockout oraz nadekspresję badanych lncRNA w liniach komórkowych oraz oznaczono poziom białek zaangażowanych w proliferację oraz migrację komórek nowotworowych, a także oszacowano odsetek komórek proliferujących oraz apoptotycznych. Wyniki i wnioski: 1.lncCDH5-3:3 reguluje apoptozę i proliferację oraz zdolności inwazyjne komórek nowotworowych, 2.lncCXCR4-6:1 reguluje apoptozę oraz proliferację komórek nowotworowych, 3.lncCXCR4-6:1 reguluje szlaki sygnalizacyjne: EGFR/Akt/ERK, CXCR-4/Akt/NF-κβ oraz β katenina/EpCAM/Oct-4/Nanog/E-kadheryna, 4.Delecja fragmentów w obrębie sekwencji pozwoliła udowodnić regulację ekspresji CXCR-4 przez lncCXCR4- 6:1,

Introduction: Lung cancer is the leading cause of cancer death worldwide, accounting for approximately 25% of all cancer cases worldwide. The genome-wide analysis identified a new class of non-coding RNAs, long non coding RNAs (lncRNAs), which play an important role in many biological processes. Understanding the processes regulated by long non-coding RNAs is crucial not only from a cognitive point of view but also for the development of new biomarkers and effective therapeutic targets in cancer patients. The aim of the project was to evaluate the expression level of lncCDH5-3:3 and lncCXCR4-6:1 in non-small cell lung cancer cells and determine their role in the invasiveness of cancer cells. The biological material used in this study was tumors collected from 20 patients and NSCLC cell lines in which the expression of lncCDH5-3:3 and lncCXCR4-6:1 was assessed. The knockout and overexpression of lncCDH5-3:3 and lncCXCR4-6:1 were performed. The mRNA`s and protein`s levels involved in the proliferation and migration of cancer cells during overexpression of the lncRNAs after their KO and in NSCLC patients were evaluated. Results and conclusions: The results presented in this study prove that: 1.LncCDH5-3:3 regulates proliferation, apoptosis, and the invasive capabilities of cancer cells, 2.LncCXCR4-6:1 regulates apoptosis and proliferation of cancer cells, 3.LncCXCR4-6:1 regulates the signaling pathways: EGFR/Akt/ERK1/2, CXCR-4/Akt/NF-κβ, and β catenin/EpCAM/Oct-4/Nanog/E-cadherin, 4. Deletion of fragments within the sequence of lncCXCR4-6:1 proved that mentioned lncRNA regulates the expression level of CXCR-4,