Przeglądanie według Autor "Kosior, Wojciech J."

Aktualnie wyświetlane 1 - 6 z 6

D. 48, 2, 3 i art. 332 k.p.k. – uwagi prawnoporównawcze
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018) Kosior, Wojciech J.
Zestawienie aktów oskarżenia, jednego obowiązującego w starożytności w Rzymie i drugiego funkcjonującego obecnie w polskim obrocie prawnym, uzmysławia, że pomimo różnicy czasowej liczonej w setkach lat możemy znaleźć elementy wspólne dla obydwu tych skarg. Rzymski i polski akt oskarżenia nie tyle posiadają wspólną strukturę składającą się ze wstępu, części właściwej i podpisu, ale przede wszystkim – co wymaga szczególnego zaznaczenia – stawiają analogiczne wymogi, jeżeli chodzi o sprecyzowanie zarzutu oskarżenia i opisu czynu. Podsumowując zatem przeprowadzoną analizę porównawczą polskich przepisów regulujących wymogi stawiane skardze oskarżycielskiej z analogicznymi tekstami źródłowymi prawa rzymskiego, przy uwzględnieniu historycznego rozwoju polskiego aktu oskarżenia, można stwierdzić, że rozwiązania rzymskie stanowiły tło dla opracowania modelu aktu oskarżenia obowiązującego obecnie w polskich warunkach prawnych.
Dowodzenie wieku człowieka w prawie rzymskim
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2019) Kosior, Wojciech J.
W prawie rzymskim wiek człowieka miał bardzo istotne znaczenie. Osiągnięcie określonego wieku pociągało za sobą zmianę pozycji prawnej człowieka, i to zarówno w sferze jego uprawnień, jak i obowiązków. Od przekroczenia danej granicy wiekowej zależał zakres zdolności do czynności prawnych, zdolność do małżeństwa, zdolność do sporządzenia testamentu, możliwość występowania przed magistraturą i wiele innych. Stąd też ważnym problemem praktycznym stało się udowadnianie wieku dla potrzeb prawnych. Przeprowadzone badania pozwoliły na opracowanie katalogu rzymskich środków dowodowych służących wykazaniu wieku człowieka. Nieformalnym środkiem był strój (toga), ale miał on znaczenie tylko symboliczne. W praktyce prawnej wiek mógł być udowodniony za pomocą oświadczenia, zeznań świadków oraz dokumentów, takich jak akt urodzenia.
Kategorie wieku w prawie rzymskim okresu królewskiego
(2016-02-29) Kosior, Wojciech J.
Okres królewskiego Rzymu jest to nie tylko czas najstarszej formy ustrojowej państwa rzymskiego, ale jest to także okres kształtowania się prawa rzymskiego określanego mianem archaicznego. Materiał badawczy z tego okresu jest więcej niż ograniczony, gdyż zamyka się w niewielkim zbiorze ustaw królów i subsydiarnych źródłach o charakterze nieprawniczym. Celem artykułu jest zbadanie – pomimo ubogiego materiału badawczego – kategorii wiekowych i ich znaczenia na gruncie prawnym. W najstarszym prawie rzymskim wyróżniono dwie granice wieku: trzech lat na gruncie prawa prywatnego i 50 lat w przypadku prawa publicznego. Pierwsza ze wskazanych granic wyznaczała okres dzieciństwa i pociągała za sobą określone konsekwencje tak dla dziecka, jak i jego rodziców, druga stanowiła cenzus do pełnienia określonych funkcji religijnych i publicznych.
Nowa hipoteza do sporu o pubertas w prawie rzymskim – dyskusja z utrwalonym poglądem na temat granicy wieku 14 lat
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2021) Kosior, Wojciech J.
W jednym z klasycznych źródeł prawa rzymskiego – Instytucjach Gaiusa – znajduje się fragment G. 1,196, w którym mowa jest o tym, że toczony był spór między dwiema znanymi szkołami prawa na temat tego, kiedy chłopiec stawał się formalnie dojrzały (pubes). Z jednej strony był pogląd, że dojrzałość przychodziła wraz z wiekiem 14 lat, a z drugiej strony byli przedstawiciele poglądu, którzy dojrzałość chcieli łączyć tylko z fizycznymi cechami ciała, a nie liczbą lat. Problem miał duże znaczenie z punktu widzenia prawa, ponieważ od stwierdzenia dojrzałości zależała pełna zdolność do czynności prawnej młodego obywatela. Zgodnie z późniejszymi źródłami przyjmuje się, że ten konflikt miał dopiero zakończyć w VI w. cesarz Justynian. W niniejszym artykule przedstawiam zupełnie nową hipotezę, wedle której ten konflikt mógł zostać zakończony dużo wcześniej, tj. w II w. przez cesarza Antoninusa Piusa. W opracowaniu przedstawiono szereg argumentów przemawiających za taką hipotezą.
The importance of age in the Roman criminal process
(Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2023-12) Kosior, Wojciech J.
In Roman law there were institutions whose application and, above all, their effects depended on the attainment of a numerically specified age by the subject of the law. Age limits presented in Roman law literature are usually associated with civil law – personal law, and more specifically to the scope of legal capacity, although, of course, a number of other powers exercised under other branches of law were also connected with this capacity. The purpose of this article is to present the results of the research conducted on the juridical sources of Roman law, which revealed texts relating to the problem of age on the grounds of the Roman criminal process. Research conducted on Roman law sources showed that three categories of age were important in the criminal process: 14 years, 20 years and 25 years.
Wybrane zagadnienia prawa energetycznego w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego
(2014-06-20) Kosior, Wojciech J.
Handel paliwami i energią stanowi nie tylko ważną gałąź gospodarki państwa, ale jest rów-nież istotnym elementem zapewniającym jego bezpieczeństwo strategiczne. Dlatego też istotne jest stworzenie stabilnych ram prawnych regulujących kwestie związane z tym obrotem. W Polsce głównym źródłem tych ram jest ustawa – Prawo energetyczne z 10 kwietnia 1997 r. (DzU nr 54, poz. 348). Z uwagi na swoje znaczenie ustawa ta była kilkakrotnie poddawana konstytucyjnej ocenie przez Trybunał Konstytucyjny. Wydane w wyniku kontroli wyroki i wyrażone w nich poglądy ukierunkowały polskie prawo energetyczne, zapewniając konstytucyjną zgodność, a tym samym stabilność i gwarancję bezpieczeństwa energetycznego państwa. Niniejszy artykuł stanowi prezentację powyższych zapatrywań Trybunału Konstytucyjnego wraz ze stosownym komentarzem. The Energy Law Act of April 10th 1997 regulates one of the most important sectors of econ-omy which is the trade of fuels and energy. Because of the importance of the energy branch for providing national security, it is necessary to ensure stability of the law governing the aforemen-tioned field. Therefore, provisions of the Energy Law Act have been repeatedly subjected constitu-tional review by the Constitutional Court. This article presents the thesis of court judgments along with comments. The points of view presented in the Court’s judgments are a source of valuable knowledge for those involved in energy law.