Rozruchy leskie 1932 r.

Latem 1932 r. powiatem leski wstrząsnęła fala rozruchów chłopskich, potocznie zwanych „powstaniem leskim”. Trwały one krótko, 21 czerwca - 9 lipca 1932 r., były jednak szeroko komentowane i wzbudzały wiele kontrowersji. Bezpośrednią przyczyną wybuchu rozruchów chłopskich w powiecie leskim stały się przygotowania do obchodów „święta pracy” czyli dobrowolnych prac na rzecz poprawy stanu dróg, mostów, budowy szkół i innych obiektów użyteczności publicznej. Pomysłodawcą idei „święta pracy” był hr. Jan Nepomucen Potocki. Ludność miejscowa przyjęła inicjatywę z umiarkowanym entuzjazmem, wyczuwając w tym jakiś podstęp. Wśród ludności zaczęły krążyć plotki, że „panowie” planują przywrócić pańszczyznę. Pogłoski szerzyły się bardzo szybko, wg policji roznosili je posłańcy piesi, konni oraz cykliści (rowerzyści), którzy przejeżdżając ze wsi do wsi, zwoływali chłopów. Uzbrojeni w pałki, koły, widły i siekiery zaczęli zbierać się po wsiach i wyczekiwać na przybycie ziemian z misją przywrócenia pańszczyzny. Zaogniona sytuacja doprowadziła do wybuchu rozruchów chłopskich, które trwały od 21 czerwca do 9 lipca 1932 r. Do głównego starcia między chłopami i połączonymi siłami policji i wojska doszło 1 lipca w Teleśnicy Sannej. Padły strzały, zarówno z jednej jak i z drugiej strony, gdyż chłopi mieli w posiadaniu broń wcześniej rozbrojonych funkcjonariuszy. W wyniku rozruchów pięć osób zostało zabitych, nie określono ilości rannych, aresztowano 278 osób.

In summer 1932 the Lesko district was rocked by the wave of peasant uproars, commonly known as „Lesko insurrection”. It lasted shortly, from 21st June to 9th July, however, it was widely commented and caused a great deal of controversy. The thesis contains four chapters. In the first one there is a picture of the Lesko district in the period between the two World Wars. The second chapter includes the description of the reasons, the course and the results of Lesko uproars. There were few reasons of those events: difficult material situation, agitations of anti-state organistions which were intensifying peasants' discontent about life situation in the country and the main reason was the celebration of the "labour day"- that is voluntary works to improve the state of roads, bridges, building of schools and other public utility buildings. Moreover, among people it was rumoured that "nobles" were planning to re-stablish serfdom. It all caused the break of the peasant uproars which lasted from 21st June to 9th July 1932. The result of the fights was 5 killed people, unknown number of hurt people and 278 others were arrested. In the end, many court trials took place. The third chapter presents the attitude of the press towards to those uproars in that time. The last chapter shows how the legend about the "Lesko Insurrection" was created. It mainly fell into the early fifties of the XX century when the comminism propaganda claimed credit for those events.