Wpływ zróżnicowanego użytkowania rolniczego gleb na rozwój okrzemek w środowisku glebowym i w wodach potoków na obszarze zlewni Magurskiego Parku Narodowego i jego otulinie

Celem pracy było wykazanie, że sposób użytkowania gleb w otulinie Magurskiego Parku Narodowego wpływa na ich właściwości fizyczne i chemiczne oraz jakość wód na obszarach Magurskiego Parku Narodowego. Analizy laboratoryjne właściwości chemicznych gleb wykazały, że na badanych stanowiskach dominują utwory piaszczyste, pylaste i gliniaste. Właściwości fizyczne i chemiczne były zróżnicowane, ale nie udało się ustalić wyraźnego trendu w kierunku sposobu użytkowania. Wieloaspektowa analiza, wykorzystująca metody statystyczne oraz rolę wskaźnikową okrzemek, a także obserwacje własne podczas prac terenowych, pozwalają na stwierdzenie, że właściwości gleb wynikają z ich seminaturalnego charakteru. Wody badanych potoków charakteryzowały się także bardzo dobrym i dobrym stanem chemicznym oraz potencjałem ekologicznym. Badane siedliska charakteryzowały się dużą różnorodnością gatunkową okrzemek. W sześciu sezonach badawczych w latach 2013–2014 na glebach oznaczono łącznie 182 taksony, natomiast w wodach – 446 taksonów. Wśród oznaczonych okrzemek na glebach najliczniej rozwijały się Hantzschia amphioxys, Humidophila contenta, Surirella terricola i Halamphora montana, natomiast w wodach Achnanthidium pyrenaicum i A. minutissimum. Analiza statystyczna badanych właściwości fizycznych i chemicznych gleby oraz fizykochemicznych wód nie wykazała w większości przypadków istotnych zależności. Przeprowadzone analizy statystyczne (analiza skupień oraz nietendencyjna analiza zgodności DCA) wykazały wyraźną odrębność siedlisk glebowych i wodnych

The aim of the dissertation was to prove that the way the soil is used in the buffer zone of the Magura National Park affects their physical and chemical properties and water quality in the areas of the Magura National Park. Laboratory analyzes of the physical and chemical properties of soils have shown that sandy, silty and loamy formations dominate in the investigated sites. The physical and chemical properties were varied, but no clear trend towards the method of use could be established. The multifactor analysis, using statistical methods and the diatom index role, as well as own observations during field work, allow to conclude that soil properties result from their seminatural character. The waters of the studied streams were also characterized by very good and good chemical status as well as ecological potential. The studied habitats were characterized by a large diversity of diatom species. In six research seasons, in the years 2013–2014, a total of 182 taxa were determined on soils, while 446 taxa in waters. Among the diatoms determined in soil, Hantzschia amphioxys, Humidophila contenta, Surirella terricola and Halamphora montana developed most frequently, whereas Achnanthidium pyrenaicum and A. minutissimum in water. The statistical analysis of the investigated physical and chemical properties of soil and physicochemical waters have not shown significant dependence in most cases. The statistical analyses (cluster analysis and Design compatibility analysis DCA) showed a clear separation of soil and water habitats.