Rekonstrukcje z pamięci. Odtwarzanie przestrzeni

Abstract

W swojej rozprawie doktorskiej poruszam temat pamięci i pamiętania. Interesuje mnie pamiętanie zarówno osobiste jak i zbiorowe. Przyglądając się, jako artystka, względności procesu pamiętania zdecydowałam się sama pracować z własnymi wspomnieniami. Ale nie traktuję ich, literalnie. Z rodzinnego archiwum wybrałam do pracy fotografie, które robiły na mnie największe wrażenie. Podejmuję próby rekonstrukcji tła do sytuacji, które te fotografie przedstawiają. W trakcie prac nad tymi rekonstrukcjami zbliżam się do osób na nich uwiecznionych na tyle mocno, że przedstawione na fotografiach sytuacje stają się moimi własnymi wspomnieniami. Moje rekonstrukcje to makiety miejsc. W rekonstrukcjach tych pozostawiam miejsce dla niepamięci, odtwarzając istotne fragmenty, pozostałe pozostawiając niedokończone, czasem tylko zarysowane. Na poziomie zbiorowym odnoszę się do pojęcia pamięci społecznej, utworzonego przez socjologa, Maurice'a Halbwachsa. Formą rekonstrukcji w oparciu o pamięć społeczną jest dla mnie realizowany w przestrzeni miasta Przemyśla projekt “Centrum światów jest tutaj”. Jestem jego współkuratorką (razem z Jadwigą Sawicką i Pawłem Korbusem), jednak projekt ten traktuję jako miejsce moich obserwacji. Pracuję z nazwaną przez prof. Marka Krajewskiego “atmosferą afektywną” która zależy zarówno od miejsca jak i osób w danych miejscu się znajdujących i na siebie oddziałujących.

In my PhD thesis I explore the theme of memory and remembering. I am interested in remembering both on a personal and collective level. Examining relativity in remembering process, as an artist, I have decided to work with my own memories myself. I do not treat them, in full consciousness, literally, though. For this thesis I have chosen the photographs from my family archive which I am most impressed with, which I haven’t been able to part with for some reason. While working with them I discovered that the photographs showed my own memories even though I had never been in the situations they depicted. I attempt to reconstruct the background for the situations which those photos present. In those reconstructions I leave space for oblivion, reconstructing important fragments and leaving others incomplete, sometimes merely outlined. On the collective level I refer to the notion of social memory, created by sociologist and researcher Maurice Halbwachs. One form of reconstruction based on memory is for me the annual project Centrum światów jest tutaj (The centre of the worlds is here) carried out in Przemyśl. I am its co-curator (together with Jadwiga Sawicka and Paweł Korbus), but I treat this project as a space for my observations. I work with the “affective atmosphere” (phrase coined by Prof. Marek Krajewski), which depends on both the place and the people present in that place and interacting with each other.