Błędy gramatyczne w pracach pisemnych studentów ukraińskojęzycznych uczących się języka polskiego jako obcego

Celem pracy było zbadanie błędów gramatycznych w polszczyźnie pisanej studentów ukraińskojęzycznych uczących się języka polskiego jako obcego. Na podstawie 862 prac pisemnych osób z Ukrainy wyłoniono 5958 błędów gramatycznych i poddano je szczegółowej analizie w dwóch grupach: błędów fleksyjnych ( 4042 jednostki) i błędów składniowych (1916 jednostek). Błędy poddano zarówno analizie jakościowej, jak i ilościowej. Pierwsza pozwoliła na ustalenie: na czym polega dany błąd, który model systemowy lub/i normę językową narusza (opis lingwistyczny błędu), w jakim stopniu zagraża powodzeniu komunikacji, jakie są jego przyczyny (aspekt glottodydaktyczny błędu). Druga perspektywa – ilościowa – dała szczegółowe dane o liczebności poszczególnych podgrup błędów, a także o liczbie błędów interferencyjnych w korpusie. Teoretyczna część pracy dotyczy z jednej strony analizy błędu językowego jako zjawiska lingwistycznego, glottodydaktycznego, a także psycholingwistycznego, z drugiej natomiast – szerokiej problematyki nauczania gramatyki języka obcego, w tym szczególnie zagadnienia doboru odpowiednich metod, technik i materiałów w celu jak najbardziej efektywnego nauczania polskiego systemu językowego w grupach ukraińskojęzycznych uczących się polszczyzny i zarazem przyswajających ją.

The aim of the dissertation at hand is to study grammatical errors in Polish made by Ukrainian-speaking students learning Polish as a Foreign Language. On the basis of 862 written assignments of Ukrainian students, 5958 errors were extracted and analysed in two groups: inflectional errors (4042 items) and syntax errors (1916 items). The errors underwent both qualitative and quantitative analyses. The first one allowed for determining what a given error consists in, which systemic model and/or linguistic norm it violates (linguistic description of an error), to what extent it threatens effective communication and what underlies the error (the glottodidatic aspect of an error). The second perspective – the qualitative one – provided detailed data on the numerical amount of particular subgroups of errors as well as the number of interference errors in the corpus. The theoretical part of the dissertation is concerned with the analysis of linguistic error as a linguistic, glottodidactic and psycholinguistic phenomenon on the one hand and a wide issue of teaching grammar of a foreign language, especially the question of selection of appropriate teaching methods, techniques and materials in order to maximize the efficacy of teaching Polish language system to Ukrainian-speaking groups learning and acquiring Polish on the other hand.