Poland’s institutional cycles. Remarks on the historical roots of the contemporary institutional matrix

The aim of this article is to identify and evaluate institutional cycles (periods with a permanent predominance of dominant institutions that determine the entire political–economic system) in Poland’s history and assess them in terms of the predominance of inclusive or extractive political and economic institutions. The Polish lands lying at the edge of Western civilisation were in the orbit of the influence of both West and East. It adopted institutions from both sides while creating its own, original organisations. Ultimately, Western institutions prevailed. However, over the course of Poland’s more than 1,000-year history, extractive institutions predominated, making the country backward in relation to the West. The article applies theory derived from new institutional economics and historical analysis to explore Poland’s institutional cycles.

Celem artykułu jest identyfikacja i ocena cykli instytucjonalnych (okresów o trwałej przewadze pewnych instytucji decydujących o charakterze całego systemu polityczno-gospodarczego) w historii Polski. Autor podejmuje próbę ich oceny pod kątem przewagi włączających lub ekstraktywnych instytucji politycznych i gospodarczych. Ziemie polskie leżące na skraju cywilizacji zachodniej znajdowały się w orbicie wpływów Zachodu i Wschodu. Przyjmowały instytucje z obu stron i tworzyły własne, oryginalne. Przeważały instytucje zachodnie. W ciągu ponad 1000-letniej historii Polski dominowały jednak instytucje wykluczające, czyniąc kraj zacofanym w stosunku do Zachodu. W artykule zastosowano teorię wywodzącą się z nowej ekonomii instytucjonalnej oraz analizę historyczną.