O nieporozumieniach wokół nazwy i istoty niemieckiego modelu gospodarczego

Abstract

Opracowanie dotyczy niejasności terminologicznej związanej ze stosowaniem w Polsce terminu „społeczna gospodarka rynkowa”. Celem jest wykazanie, że termin „społeczna gospodarka rynkowa” nie odzwierciedla istoty niemieckiego modelu gospodarczego i jego używanie jest nieuzasadnione. Jako metodę badawczą zastosowano – właściwą historii myśli ekonomicznej – analizę dostępnej literatury fachowej. Do opisu niemieckiego modelu gospodarczego polscy ekonomiści zastosowali dwa terminy: „społeczna gospodarka rynkowa” oraz „socjalna gospodarka rynkowa”, których nie można traktować jako synonimy. Termin pierwszy jest częściej stosowany przez polskich ekonomistów niż termin drugi. Autor niniejszego opracowania zwraca uwagę, że termin drugi lepiej odpowiada głównym ideom koncepcji sformułowanej przez przedstawicieli szkoły fryburskiej i wdrożonej w Republice Federalnej Niemiec po drugiej wojnie światowej. Dzięki oparciu tego modelu na wolności jednostki, konkurencji, silnym państwie oraz socjalnym wyrównaniu społeczeństwo tego kraju osiągnęło powszechny dobrobyt oraz poczucie sprawiedliwości, a gospodarka niemiecka stała się potęgą. Należy ubolewać, że model ten nie został wdrożony w Polsce, mimo zapisu w Konstytucji RP.

The study concerns terminological ambiguity associated with the use of the term ‘social market economy’ in Poland. The aim of the article is to show that the term ‘communal market economy’ does not reflect the essence of the German economic model and that its use is unjustified. As a research method a critical study of the literature was used, which is a typical research method in history of economic thought. Polish economists have used two terms to describe the German economic model: ‘communal market economy’ and ‘social market economy’, which cannot be treated as synonyms. The first term is more often used than the second by Polish economists. The author of this study points out that the second term better suits the main ideas of the concept formulated by representatives of the Freiburg School and implemented in the Federal Republic of Germany after the Second World War. Thanks to the model based on the freedom of the individual, competition, and strong state and social equalization, the society of that country has achieved universal prosperity and a sense of justice, and the German economy has become a power. It is regrettable that this model has not been implemented in Poland, despite the provision in the Constitution of the Republic of Poland.