Nierozwiązany problem nierówności

Abstract

Jednym z bardziej kontrowersyjnych problemów współczesnego kapitalizmu jest szybki wzrost nierówności ekonomiczno-społecznych. Nierówności nie są same w sobie złe, dopóki są akceptowane przez społeczeństwo i nie osiągają „ekstremalnych” rozmiarów. Sporym problemem jest ustalenie, kiedy nierówności stają się zbyt duże, a jeszcze większym wyzwaniem jest niwelacja negatywnych efektów wynikających z nierówności majątkowych. Przykładowo w Stanach Zjednoczonych 50% ludności posiada tylko 2% majątku tego kraju. Następne 40% dysponuje 23% tego majątku, a najbogatsze 10% ludności posiada aż 75% tego majątku. Istnieje potrzeba znalezienia sposobów przeciwdziałających nadmiernej koncentracji majątku w rękach nielicznej grupy najbogatszych ludzi. Jednym z nich jest postulowany przez Thomasa Piketty’ego podatek od majątku. Taki podatek byłby jednak skuteczny, gdyby został wprowadzony we wszystkich krajach świata. Chodzi też o to, aby nowy podatek nie osłabił wzrostu gospodarczego oraz aby nie zniechęcał ludzi przedsiębiorczych i bardziej od innych produktywnych od inwestowania i pomnażania swojego majątku. Nowy system sprawiedliwszej redystrybucji owoców wzrostu gospodarczego nie powinien więc polegać na wywłaszczeniu ludzi najbogatszych. Powinien raczej tworzyć warunki do pomnażania bogactwa przez nowe warstwy społeczne.

One of the most controversial issue of the contemporary capitalism is the rapid rise of economic and social inequalities. Inequality is not a bad phenomenon in itself when it is accepted by the society and when it not becomes so extreme and excessive. The main problem is to determine when is it that it becomes excessive? Another challenge for the policy-makers is the need of levelling the negative effects created by the extreme concentration of wealth in the hands of 10 per cent of the richest people. For example in the United States, the share of national wealth going to the bottom 50 percent of the population is only 2%. And the next 40 per cent are possessing about 23%. On the other hand, the top 10 per cent are getting 75%.There is a need to find ways to limit the extreme concentration of wealth, not only in the US, but also in other countries. One of such a way would be taxation of wealth, as postulated by Thomas Piketty. However, the tax on wealth would be effective only if it could be introduced by all states, i.e. on the global scale. It also should not reduce growth and not hinder the most entrepreneurial and productive people from investing and accumulating their wealth. The new system of redistribution of the growth’s fruits should therefore not consist in the expropriation of wealth holders. It should rather allow new people to enter into wealth accumulation.