Szczepionka przeciwko gruźlicy (Bacillus Calmette-Guérin, BCG) została wprowadzona 100 lat temu i jest nadal zalecana przez Światową Organizację Zdrowia w celu zapobiegania tej chorobie. Badania wykazały że szczepienie BCG może stymulować nieswoistą odpowiedź immunologiczną i zmniejszać częstość występowania niektórych chorób. Na początku pandemii choroby koronawirusowej postawiono hipotezę, że zachorowalność na COVID-19 może być mniejsza w krajach stosujących profilaktykę BCG. Próbując zweryfikować tą tezę, przeprowadzono wieloośrodkowe, randomizowane, podwójnie zaślepione, kontrolowane placebo badanie na grupie 695 pracowników służby zdrowia w Polsce. Wszyscy uczestnicy badania mieli wykonaną próbę tuberkulinową, po której osoby z ujemnym wynikiem były randomizowane (w stosunku 1:1) i otrzymywały szczepionkę BCG lub placebo. Od tego momentu osoby te były poddawane trzymiesięcznej obserwacji pod kątem występowania objawów COVID-19 oraz analizie serologicznej. Wyniki przeprowadzonych badań nie wykazały zależności między rewakcynacją szczepionką BCG a zachorowalnością na COVID-19. Nie odnotowano również znamienności statystycznej między wynikami testu tuberkulinowego a ilością zachorowań na COVID-19. Jednocześnie wykazano znamiennie częstsze zachorowania na COVID-19 wśród pielęgniarek w porównaniu do osób wykonujących inne zawody medyczne. U 150 uczestników badania wykryto obecność przeciwciał anty-SARS-CoV-2 w klasie IgG, natomiast stężenia przeciwciał nie różniły się znacząco między trzema badanymi grupami i nie wykazano istotności statystycznej.

The vaccine against tuberculosis (Bacillus Calmette-Guérin, BCG) was introduced 100 years ago and is still recommended by the World Health Organization to prevent the disease. Studies have shown that BCG vaccination can stimulate a non-specific immune response and reduce the incidence of certain diseases. At the beginning of the coronavirus disease pandemic, it was hypothesized that the incidence of COVID-19 might be lower in countries using BCG prophylaxis. To verify this thesis, a multicenter, randomized, double-blind, placebo-controlled study was conducted on a group of 695 healthcare workers in Poland. All study participants had a tuberculin test, after which those with a negative result were randomized (in a 1:1 ratio) to receive BCG vaccine or placebo. From that point on, the subjects were followed up for three months for COVID-19 symptoms and serologic analysis. The results of the study showed no correlation between BCG revaccination and COVID-19 incidence, and there was no statistical significance between the results of the tuberculin test and the amount of COVID-19 incidence. At the same time, a significantly higher incidence of COVID-19 was shown among nurses compared to those in other medical professions. Anti-SARS-CoV-2 antibodies in the IgG class were detected in 150 study participants, while antibody concentrations did not differ significantly between the three study groups and no statistical significance was demonstrated.