Rozwój regionalny a paradygmat nowego regionalizmu

Abstract

W artykule podjęto zagadnienie rozwoju regionalnego w kontekście paradygmatu określanego mianem nowego regionalizmu. Głównym celem przeprowadzonych analiz było ukazanie istoty i specyfiki koncepcji nowego regionalizmu w odniesieniu do współczesnych procesów rozwojowych w wymiarze regionalnym. W pierwszej części artykułu dokonano – wykorzystując metodę analizy literatury przedmiotu – zwięzłej charakterystyki najważniejszych tendencji i kierunków przemian w zakresie teoretycznych ujęć rozwoju regionalnego. Na tym tle przedstawiono dyskurs nowego regionalizmu, skupiając się na zidentyfikowanych w opracowaniach z zakresu regionalistyki, kwestiach dyskusyjnych o charakterze ideologicznym, naukowym i praktycznym. Następnie ukazano istotę nowego regionalizmu jako paradygmatu rozwojowego współczesnych regionów. W ostatniej części artykułu przywołano główne wątki krytycznej recepcji koncepcji nowego regionalizmu. Przeprowadzone w artykule analizy i charakterystyki skłaniają do wniosku, że paradygmat nowego regionalizmu jest – pomimo pewnych słabości – adekwatną odpowiedzią na współczesne trendy rozwojowe i przemiany globalne. Stwarza szansę przezwyciężenia problemów rozwojowych w każdym regionie, między innymi poprzez wykorzystanie mechanizmów i zasobów samodzielnego, zrównoważonego rozwoju, a w rezultacie na zmniejszenie nierówności i społeczno-ekonomicznych dysproporcji międzyregionalnych.

The article deals with the issue of regional development in the context of the paradigm called the new regionalism. The main aim of the analysis was to show the essence and specifics of the concept of new regionalism in relation to contemporary development processes in the regional dimension. In the first part of the article – using the method of analysis of the literature on the subject – a concise characterisation of the most important trends and directions of changes in the theoretical approaches to regional development was made. On this background, the discourse of the new regionalism was presented, focusing on the discussion issues of ideological, scientific and practical character identified in the studies on regionalism. Then the essence of the new regionalism as a development paradigm for modern regions was presented. In the last part of the article, the main threads of the critical reception of the concept of new regionalism are mentioned. The analysis and characteristics carried out in the article lead to the conclusion that the paradigm of new regionalism is – despite some weaknesses – an adequate response to contemporary development trends and global transformations. It creates a chance to overcome development problems in each region, among others, by using mechanisms and resources of independent, sustainable development and, as a result, reducing inequalities and socio-economic disproportions between regions.