Wyjazdy wykwalifikowanych migrantów z Polski: próba oceny skutków gospodarczych

Zjawisko drenażu mózgów – czyli wyjazdów wykwalifikowanych pracowników – budzi ciągle olbrzymie kontrowersje. Sam termin "implicite" sugeruje negatywny aspekt tego procesu, szczególnie pod kątem możliwości rozwojowych gospodarki wysyłającej. W sytuacji, gdy kapitał ludzki identyfikowany jest jako podstawowa determinanta wzrostu gospodarczego, istnieje poważna obawa, że Polska – tradycyjnie będąca krajem intensywnej emigracji – w miarę otwierania się rynku pracy UE na obywateli RP będzie uszczuplała swoje zasoby kapitału ludzkiego. To z kolei może wpłynąć hamująco na dynamikę wzrostu PKB oraz stanowić istotną barierę w drodze do konwergencji naszej gospodarki z gospodarkami krajów „starej” Unii. Tymczasem drenaż mózgów nie zawsze musi wiązać się z negatywnymi skutkami dla gospodarki kraju wysyłającego. Obecna dyskusja naukowa dotycząca oceny tego zjawiska koncentruje się na kosztach, ale i korzyściach dla krajów emigracji z tytułu wyjazdów wykwalifikowanych pracowników. Przy pewnych szczególnych warunkach, bilans zysków i strat może się nawet okazać dla Polski pozytywny.

The term brain drain – i.e. the emigration of skilled workforce – has always been a controversial issue. The term already suggests the negative impact of the outflow of the qualified staff on the sending economy. Nowadays human capital is widely seen as the main source of economic growth. The rich countries of the West have been continuously trying to attract this valuable resource to guarantee their welfare. Poland, on the other hand, is a typical country of emigration. There is a great concern that Polish economy would be harmed with the opening of the borders, and the liberalization of the EU’s labor market. The article shows that the brain drain in Polish case does not necessarily need to be detrimental for the economy and tries to identify the gains from the opening of borders for the free movement of people.