Niemieccy duchowni ewangeliccy w Stanisławowie w latach 1889–1916. Od działalności misjonarskiej wśród Żydów do pracy na rzecz diaspory ewangelickiej w Galicji

Abstract

Na początku lat 90. XIX w. grupa niemieckich pastorów ewangelickich otrzymała od Duńskiej Misji Żydowskiej zadanie chrystianizacji Żydów w Galicji. Na miejsce prowadzenia owej „misji żydowskiej” wybrano Stanisławów, dokąd wyruszyła grupa ewangelickich duchownych. Gdy w 1894 r. przybył tam z Greifswaldu młody pastor Theodor Zöckler (1867‒1949), zorientował się, że na miejscu żyje grupa ewangelików niemieckich, która pozbawiona jest wszelkiej opieki duszpasterskiej. W tej sytuacji Zöckler zrezygnował z prowadzenia „misji żydowskiej” i postanowił poświęcić się pracy wśród miejscowych ewangelików. Wielką rolę przy tej decyzji odegrał judeochrześcijanin Chajim Jedidjah Pollak (1854‒1916), zwany też Christian Theophilus Lucky, który został bliskim przyjacielem i doradcą ewangelickich pastorów w Stanisławowie.

At the beginning of the 1890s, a group of German Evangelical pastors were given the task by the Danish Jewish Mission to Christianise the Jews in Galicia. A group of Evangelical clergymen set out to Stanislawów, which was chosen as the location for this 'Jewish mission'. When the young pastor Theodor Zöckler (1867–1949) arrived there from Greifswald in 1894, he realised that there was a group of German Evangelicals living there who were deprived of all pastoral care. In this situation, Zöckler resigned from his 'Jewish mission' and decided to devote himself to work among the local Evangelicals. A great role in this decision was played by the Judeo-Christian Chajim Jedidjah Pollak (1854–1916), also known as Christian Theophilus Lucky, who became a close friend and advisor to the Evangelical pastors in Stanislawów.