Innowacyjność w województwach Polski Wschodniej jako kluczowy czynnik konkurencyjności

Zagadnienie innowacyjności regionów ma duże znaczenie dla ich konkurencyjności. W artykule przedstawiono wyniki uzyskane z badań własnych nad innowacyjnością województw Polski. Zaproponowany został w nim odmienny sposób pomiaru analizowanego zjawiska. Prowadząc badania autorka postawiła hipotezę, że powszechnie stosowane metody w badaniach nad innowacyjnością regionów nie dają możliwości monitorowania zmian tego zjawiska w czasie, ukazując jedynie statyczny jej wymiar. Biorąc pod uwagę fakt, że jest ona zjawiskiem podlegającym dynamicznym zmianom w czasie, ich przeprowadzenie w odmienny sposób wydaje się być bardzo ważne. Celem artykułu było zbadanie stopnia zróżnicowania potencjału innowacyjnego województw Polski Wschodniej w strukturze regionalnej kraju. Kategoria innowacyjności określona została za pomocą pięćdziesięciu trzech wskaźników dobranych za pomocą kryterium zgody powszechnej. Wytypowane do badania zmienne podzielone zostały na siedem kategorii, którym nadano następujące nazwy: działalność B+R, ochrona własności przemysłowej, działalność innowacyjna, zatrudnienie w działalności badawczo-rozwojowej, potencjał ludnościowy, rachunki narodowe oraz nowoczesność gospodarki produkcyjnej. W ramach poszczególnych komponentów zgrupowane zostały wskaźniki, które w istotny sposób opisywały dany komponent. W badaniu wykorzystano metodę analizy czynnikowej i składowych głównych. Zasadność ich zastosowania zweryfikowana została za pomocą testu sferyczności Bartletta. Zadanie to przeprowadzone zostało w ujęciu dynamicznym, dla okresu badawczego 2007–2011. Tam gdzie otrzymano pozytywny efekt, w kolejnym kroku dokonano wyróżnienia ładunków czynnikowych wraz ze zmiennymi wchodzącymi w ich skład. Następnie dla każdej kombinacji dwóch czynników wchodzących w skład każdego komponentu sporządzono dwuwymiarowe diagramy cech w przestrzeni czynników, w oparciu o które dokonano klasyfikacji województw w grupy. Dzięki temu możliwe było także wyodrębnienie grup województw podobnych do siebie pod względem wybranych komponentów.

The issue of regional innovation is important to their competitiveness. The article presents the results of own research on innovation of Polish provinces. It has been proposed a different method for measuring of analized phenomena. In researching, the author hypothesized that the commonly used methods of research on regional innovation are not capable of monitoring changes in this phenomenon over time, showing only its static dimension. Considering the fact that it is a phenomenon subject to dynamic changes over time, conducting them in different ways seems to be very important. The purpose of the article was to examine the degree of differentiation of innovation potential of Polish Eastern provinces in the regional structure of the country. The category of innovation was determined by fifty-three indicators selected by the criterion of universal consent. Selected for the study variables were divided into seven categories, which have been given the following names: R & D activities, protection of industrial property, innovative activities, employment in research and development, population potential, national accounts and modern manufacturing economy. Within individual components there have been grouped indicators that significantly describe relevant component. The study used the method of factor analysis and principal components. The legitimacy of their application was verified using Bartlett's test of sphericity. This task was carried out in a dynamic approach, for the research period 2007–2011. Where a positive effect was obtained in the next step there were made distinctions of factor loads along with the variables within their composition. Then, for each combination of two factors included in each of the component, two-dimensional diagrams of features were drawn in the space of factors on the basis of which the regions were classified into groups. Thanks to this it was also possible to isolate groups of provinces similar to each other in terms of the selected components.