Postęp technologiczny jako element zintegrowanego rozwoju polskiej gospodarki

Abstract

Artykuł nawiązuje do koncepcji zintegrowanego rozwoju, rozumianego jako harmonijne, pozytywne zmiany w ośmiu sferach bytu ludzkiego: natury (ciała), ducha, wiedzy, techniki, konsumpcji, ekonomii, polityki oraz sferze społecznej. Autor podejmuje próbę identyfikacji sprzężeń, jakie występują pomiędzy zmianami w sferze techniki, które są skutkiem wdrażanych innowacji, a przeobrażeniami w pozostałych wymiarach aktywności człowieka. Analiza zmierza do uzasadnienia tezy, że w teorii innowacji dobrze wyjaśnione są związki pomiędzy sferą techniki i ekonomii, natomiast wpływ pozostałych sfer na aktywność innowacyjną podmiotów gospodarczych i całych krajów nie jest wystarczająco zdiagnozowany. Oznacza to, że rozważania naukowe nad uwarunkowaniami tej aktywności są niekompletne, co może być przyczyną trudności ze sformułowaniem skutecznych recept na podnoszenie poziomu technologicznego krajów „goniących”, w tym również Polski. Dla poparcia tej tezy autor przytacza przykłady niespójności pomiędzy zmianami w sferze technologii, a przeobrażeniami pozostałych sfer, dotyczące Polski. Zauważa m.in., że permanentne opieranie postępu na transferze technologii powoduje, że pogłębia się niespójność pomiędzy zmianami w sferze techniki a przeobrażeniami innych sfer (ekonomii, konsumpcji, kapitału ludzkiego czy społecznej), co decyduje o dezintegracji procesów modernizacyjnych i uniemożliwia pojawienie się efektów synergicznych. Zjawiska o charakterze dezintegracyjnym widoczne są również na poziomie mikroekonomicznym, a ich przykładem może być brak ciągłości procesów innowacyjnych – oderwanie prac badawczo-rozwojowych od przemysłu, które rodzi problemy z zapewnieniem finansowania działalności innowacyjnej. Przeprowadzone rozważania autor kończy spostrzeżeniem, że podejście zintegrowane stawia wiele problemów dotyczących innowacyjności gospodarki w nieco innym świetle i ma potencjał w zakresie lepszego wyjaśnienia ich przyczyn.

The article refers to the concept of integrated development, understood as a harmonious, positive changes in the eight spheres of human existence: nature, spirit, knowledge, technology, consumption, economics, politics and social sphere. The author attempts to identify the dependencies that exist between changes in the area of technology, which are the result of implemented innovations and transformations in other dimensions of human activity. The aim of the analysis is the justification thesis that innovation theory well explains the relationship between the sphere of technology and economics, and the impact of other spheres of activity of innovative companies and countries is not sufficiently diagnosed. This means that the scientific considerations on the determinants of this activity are incomplete, which can cause difficulty in formulating effective prescriptions for raising the technological level of catching-up countries, including Poland. In support of this thesis the author gives examples of inconsistencies between the changes in the field of technology and transformations in other spheres, for the Polish. It notes, inter alia, that the permanent basing of technological progress on technology transfer deepens inconsistency between the changes in the area of technology, and transformations of other spheres (economy, consumption, human capital or social), which determines the disintegration processes of modernization and prevents the emergence of the synergistic effects. Inconsistency is also visible at the microeconomic level, and their example may be a lack of continuity in the innovation process – separation of research and development of the industry, which raises difficulties in securing financing innovative activities. The author ends with the observation that an integrated approach poses many problems for the innovativeness of economy in a slightly different light and has the potential to better explain their causes.