„Wojna o myślnik” jako przykład sporu czesko-słowackiego o nazwę państwa i symbole narodowe

Aksamitna rewolucja w 1989 r. zapoczątkowała proces transformacji w Czechosłowacji. Jednym z elementów, które należało uregulować, była zmiana nazwy państwa i symboli narodowych. To z pozoru łatwe zadanie przerodziło się w konflikt, który przeszedł do historii jako „wojna o myślnik”. Artykuł jest próbą odpowiedzi na następujące pytania: Jakie czynniki zdecydowały o fakcie, że ten z pozoru prosty proces polegający na ustaleniu nazwy państwa stał się w konsekwencji trudnym do rozwiązania konfliktem? W jaki sposób doszło do kompromisu? Jakie były implikacje dla słowackiej sceny politycznej? Opracowanie opiera się na kilku założeniach. Spór o nazwę państwa pokazał, jak nie do końca przemyślana decyzja prezydenta Václava Havla doprowadziła do eskalacji konfliktu, w którym trudno było osiągnąć kompromis. O ile dla Czechów nazwa państwa bez łącznika nie miała aż tak dużego znaczenia i była istotna ze względu na nawiązanie do tradycji z okresu dwudziestolecia międzywojennego, o tyle dla Słowaków łącznik był symbolem równouprawnienia dwóch narodów. Wreszcie „wojna o myślnik” miała istotne konsekwencje dla słowackiej sceny politycznej. W opracowaniu zastosowanie znalazła metoda analizy decyzyjnej.

The Velvet Revolution of 1989 initiated a process of transformation in Czechoslovakia. One of the elements that had to be regulated was the change of the name of the state and the national symbols. This seemingly easy task turned into a conflict that went down in history as the „Hyphen War”. The article attempts to answer the questions of what factors determined the fact that this seemingly simple process of determining the name of the state became a consequently a conflict that was difficult to resolve? How was a compromise reached? What were the implications for the Slovak political scene? The study is based on several assumptions. The dispute over the name of the state showed how President Václav Havel's ill-considered decision led to an escalating conflict in which compromise was difficult to achieve. While for the Czechs the name of the state without the hyphen was not so important and was significant because of its reference to the tradition of the inter-war period, for the Slovaks the hyphen was a symbol of the equality of the two nations. Finally, the „Hyphen War” had important consequences for the Slovak political scene. The decision analysis method was applied in the study.