Nierówności w dochodach i wydatkach w gospodarstwach domowych jako bariera rozwoju społecznego w Polsce

Felicjan Bylok ukazujący wpływ dysproporcji dochodów i wydatków dużych grup społeczno-ekonomicznych na kształtowanie się egalitaryzmu społecznego, stanowiącego jedną z najważniejszych barier rozwoju gospodarki rynkowej w Polsce. Autor zwraca uwagę na pogłębiającą się nierównowagę dochodów gospodarstw domowych w ciągu ostatniej dekady, zwłaszcza między gospodarstwami robotników wykwalifikowanych a gospodarstwami rolników lub robotników rolnych. Widoczny jest także wzrost rozwarstwienia dochodów między miastami i wsiami. Wraz z rozwarstwieniem dochodów następuje zróżnicowanie wydatków konsumpcyjnych gospodarstw domowych. Pogłębienie dysproporcji między kwotami wydatków w odniesieniu do dużych grup społeczno-ekonomicznych. Istnieje również tendencja spadkowa w zakresie oszczędności wśród gospodarstw domowych należących do klas niższych. Autor zadaje pytanie, czy skala nierównowagi dochodów i wydatków ma wpływ na tworzenie się egalitaryzmu gospodarczego. Przytaczając dane z badań odnoszących się do stosunku Polaków do rzeczywistych nierówności dochodowych i majątkowych w latach 1994-1999, można stwierdzić, że mamy do czynienia z tworzeniem się egalitaryzmu ekonomicznego wśród dużych warstw społeczeństwa, o czym świadczą: postulat minimalizowania różnic w dochodach i wydatkach oraz zmniejszania przepaści między bogatymi a biednymi. Nie bez znaczenia jest również stwierdzenie, że rośnie przekonanie o konieczności roli rządu w procesie zmniejszania różnic społecznych. Dalsze pogłębianie się nierówności w dochodach i konsumpcji może być początkiem konfliktów społecznych w Polsce, a po drugie może być czynnikiem utrudniającym proces integracji społecznej i gospodarczej Polski z Unią Europejską.

Felicjan Bylok which portrays the influence of disproportion in incomes and expenditure as regards large socio-economic groups in the formation of social egalitarianism, forming one of the most important barriers against the development of the market economy in Poland. The author draws attention to the deepening imbalance in household incomes over the past decade, especially between households of skilled workers and households of farmers or farm workers. An increase in the stratification of incomes between cities and villa­ges is also evident. Together with the stratification of incomes comes the differentiation of consumer spending as regards households. The deepening of the disproportion between the amounts of expenditure as regards the large socio-economic groups. There is also a downward trend with relation to savings among households belonging to the lower classes. The author asks the question of whether the scale of imbalance in incomes and expenditure has an influence on the creation of economic egalitarianism. By providing data results of research referring to the attitude of Polish people to the actual inequality in incomes and wealth between the years 1994-1999, one can conclude that we are witnessing the creation of economic egalitarianism among large sectors of society, which is evidenced by the demand to minimize the differences in incomes and expenditure and the reduction of the gap between the rich and the poor. It is also significant to say that there is an increasing conviction of the necessity as regards the government’s role in the process of reducing social differences. Further deepening of inequality in incomes and consumption could be the start of social conflicts in Poland, and secondly, it could be a hindering factor as regards the process of social and economic integration of Poland into the European Union.